اجرت المثل زن ناشزه

زنان پس از عقد نکاح یک سری حقوق مالی به عنوان امتیاز خود دست می‌یابند.
یکی از این حقوق مالی، اجرت المثل است که معمولاً به عنوان اجرت المثل ایام زندگی مشترک نیز شناخته می‌شود.
اجرت المثل یک مبلغ معین است که توسط کارشناس دادگستری بر اساس فعالیت‌هایی که زن در زندگی زناشویی خود انجام داده است، تعیین می‌شود.
این فعالیت‌ها ممکن است شامل کارهای خانگی و مراقبت از خانواده و تعدادی وظایف دیگر باشد.

مطمئنا، در حقوق مدنی، شرایطی برای دریافت این امتیاز البته وجود دارد که به طور عملی به دست آوردن آن کمی دشوار است.
یکی از شرایط مهم، عدم نشوز زن یعنی عدم تمکین کلی و خاص زن نسبت به شوهر است که به عنوان یک شرط برخی از حقوق مالی مانند نفقه به زن اعمال می شود.
سوال مهمی که پیش می آید این است که آیا زنی که عدم نشوز دارد می تواند امتیاز المثل را دریافت کند؟

در این مقاله، قصد داریم درباره پرداخت المثل به زن ناشزه و شرایط مربوط به آن صحبت کنیم.
در ابتدا به تعریف پرداخت المثل به زن و شرایط مورد نیاز برای آن می‌پردازیم.
سپس به توضیح شرایط تعلق پرداخت المثل به زن ناشزه می‌پردازیم.
در صورتیکه سوالی در این زمینه دارید، با ما همراه باشید.

اجرت المثل زن چیست

به پرسشی که چگونگی اجرت المثل زن ناشزه و شرایط تعلق در صورت عدم تمکین زن چگونه است، پاسخ می‌دهیم.
برای آغاز، باید به قانون مدنی مراجعه کنیم و تعریف اجرت المثل زن را مورد بررسی قرار دهیم.
قانون مدنی، در تبصره ماده 336 خود، تعریف اجرت المثل زن را ذکر کرده است.
تبصره ماده 336، در تعریف اجرت المثل، با اتکا به تعریف قانونی، آمده است:

اگر همسر، بدون تمایل به اهدای دارایی، کارهایی را که شرعاً به وی تعلق نداشته و در ضمن برای انجام آن‌ها معمول و اجرت المثل تعیین شده است، به درخواست همسر انجام داده و اثبات شود که این کارها انجام شده است، دادگاه می‌تواند اجرت المثل کارهای انجام شده را محاسبه کند و حکم دهد که باید به همسر پرداخت شود.

براساس مفاد این بند، توصیف "اجرت المثل" باید به شرح زیر باشد: "اجرت المثل" به مزد کارهایی اشاره دارد که زن در طول زندگی مشترک خود، به دستور همسرش و در خانه، انجام می‌دهد و مستحق پرداخت اجرت یا مزد برای این کارهاست.
طبق این بند، عهده انجام این کارها بر عهده زن نباید باشد و زن همچنین نمی‌بایستی قصد انجام آنها به صورت تبرع یا رایگان را داشته باشد.

پس از شرح مفهوم "اجرت المثل زن"، در ادامه، شرایط کسب "اجرت المثل" توسط زن و وضعیت "عدم تمکین اجرت المثل زن" را بررسی خواهیم کرد و بحث خواهیم کرد که چگونه شرایط تعلق به "اجرت المثل" در صورت عدم تمکین زن استفاده شود.

شرایط تعلق اجرت المثل به زن

در مطلب قبلی، توضیح دادیم که اجرت المثل چیست و به تبصره ماده 336 قانون مدنی مراجعه کردیم.
حال در این بخش، قصد داریم درباره شرایط تعلق اجرت المثل به زنان از منظر قانون مدنی بحث کنیم و بگوییم که قوانین چه شرایطی را در این خصوص تعیین می‌کنند.
ارزش یادآوری دارد که این شرایط به زمان حیات زن محدود نیست و بنابراین حتی بعد از وفات مادر، امکان دریافت اجرت المثل وجود دارد.
شرایط مورد نظر عبارتند از:1.
شرط تعیین تعداد فرزندان ندارد.
با توجه به وضعیت خانواده، می‌تواند برای همه یا برای برخی از فرزندان معنی و اهمیت داشته باشد.
2.
شرایط سن، نژاد، ملیت و وضعیت اجتماعی را ندارد.
همه زنان برابر در دریافت اجرت المثل هستند.
3.
شرایط ازدواج و وجود همسر را ندارد.
زنها می‌توانند حتی در صورت عدم ازدواج یا با مرگ همسر، حق دریافت اجرت المثل را داشته باشند.
4.
هر زنی حق دارد که درخواست خود را برای اجرت المثل به دادگاه ارائه دهد و این حق را نمی‌توان از او سلب کرد.
این شرایط مربوط به تعلق اجرت المثل به زنان می‌باشند و مطلقاً به وجود زمان حیاتی خاصی مرتبط نیستند.
همچنین، ماده 336 قانون مدنی امکان دریافت اجرت المثل پس از فوت مادر را هم فراهم می‌کند.

زن، این کارها بر اساس فرمان مرد انجام شده‌اند.

«زن» ، در انجام این کارها هدفش تبرع یا ارائه آن رایگان نیست و نمی‌گوید که این کارها وظیفه هر زنی است.
بلکه با هدف دریافت مزد، این نوع از کارها را انجام می‌دهد، به عبارت دیگر، اگر او قصد تبرع یا کار خیریه داشت ، حق الحقوق به او تعلق نمی‌گیرد.

زن به شرطی ست که کارهایی را انجام دهد که به لحاظ شرعی بر عهده‌اش نباشد.
برای مثال، مهارت‌هایی همچون آشپزی و نظافت می‌توانند به عهده‌ی زن برود.
ولی برخی از کارهای دیگر که بر اساس شرع نیستند، باید به عهده دیگران قرار بگیرد.

توجه کنید که اگر طلاق به درخواست مرد رخ داده باشد و زن هنوز حقوق مالی امثال اجرت را دریافت نکرده باشد، او نمیتواند صیغه طلاق را در دفترخانه رسمی کند، مگر اینکه زن به آن موافقت کند.

اجرت المثل زن ناشزه

پس از توضیح درباره تعریف و شرایط مربوط به اجرت المثل در دوران زناشویی و همچنین توضیحاتی در مورد تعلق آن، حال قصد داریم به بررسی موضوع اجرت المثل زن ناشزه بپردازیم و در خصوص شرایط تعلق در صورت عدم تمکین زن صحبت کنیم.
برای این منظور، لازم است که ابتدا تعریف زن ناشزه را بیان کنیم و سپس در مورد تعلق یا عدم تعلق اجرت المثل در صورت انواع تمکین ناکافی صحبت کنیم.

با توجه به قوانین قانونی، زن ناشاکر به زنی اطلاق می‌شود که از شوهر خود تمکین عام و خاص نمی‌کند و وظایف زناشویی خود را انجام نمی‌دهد.
مثلاً، اگر زن از تمکین خاص، یعنی روابط زناشویی با همسرش خودداری کند یا به محلی غیر از محل سکونت همسر برود، به ارتکاب ناشاکری می‌پردازد و استدلال می‌شود که او یک زن ناشاکر است.
اما برای ثبت ناشاکری، نیاز به درخواست مقامات قضایی و استدلال مرد و ثابت کردن عدم تمکین زن وجود دارد.