تجدیدنظر خواهی خارج از مهلت قانونی

تجدیدنظر خواهی، یکی از روش‌هایی است که در قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری برای اعتراض به آراء دادگاه‌ها در نظر گرفته شده است.
در این روش، پس از اعتراض، حکمی که در مرحله اولیه یا نخستین صادر شده، مجدداً در دادگاه تجدید نظر، بررسی می‌شود و در طول این فرآیند، ممکن است که رای صادر شده در مرحله اولیه، در دادگاه تجدیدنظر تغییر کند.
استفاده از تگ‌های تجدیدنظر خواهی و اعتراض و اشاره به دادگاه تجدیدنظر، جزء از جملاتی هستند که در قوانین مذکور به آنها اشاره شده است.

مقررات حاکم در قانون آیین دادرسی مدنی و کیفری، ماده‌ای مبنی بر تداوم فرصت تجدیدنظرخواهی و مهلت‌های قانونی را برای قانون‌گذاران در نظر گرفته است.
طبق این قانون، مهلت تجدید نظرخواهی برای افراد مقیم در داخل ایران، ۲۰ روز و برای افراد مقیم خارج از کشور،۲ ماه از تاریخ ابلاغ رای قضاوت معین شده است.
پرسشی که پیش می‌آید این است که آیا پس از سپری شدن این مهلت‌ها، همچنان فرصت تجدیدنظرخواهی ممکن است یا خیر؟

در این مقاله، می‌خواهیم درباره امکان "تجدیدنظر خارج از مهلت قانونی" صحبت کنیم و موارد امکان "اعتراض به رای دادگاه بعد از مهلت قانونی" را مورد بررسی قرار دهیم.
همچنین، یک نمونه لایحه "درخواست تمدید وقت تجدیدنظر" را برای شما ارائه می‌دهیم.
اگر سوالی درباره این موضوع دارید، با ما همراه باشید.

تجدید نظر خواهی خارج از مهلت قانونی

قبل از پاسخ به این سؤال که چیست "تجدیدنظر خارج از مهلت قانونی" یا همان "اعتراض به رای دادگاه بعد از مهلت قانونی"، ابتدا باید "تجدیدنظر خواهی" و "مهلت های قانونی تجدیدنظر خواهی" را توضیح دهیم.
"تجدیدنظر خواهی"، یک حق اصلی برای اعتراض به رای صادر شده توسط دادگاه می باشد و می‌تواند به وسیلهٔ استفاده از مهلت های قانونی تجدیدنظر خواهی صورت گیرد.
این امکان صرفا برای آرا و تصمیماتی که برابر با قوانین و مقررات استاندارد قابلیت تجدیدنظر دارند، میسر است.
بعضی از تصمیمات و آراء قانونگذار، این امکان را برای خود در نظر نگرفته اند.

یک فرد که می‌خواهد تجدیدنظر کند، باید با قوانین و مقررات مربوط به آن آشنا باشد.
یکی از نکات مهم درباره تجدیدنظر، مهلت و زمان شروع آن است.
به عبارت دیگر، فردی که می‌خواهد تجدید نظر خواهی کند، باید در این مهلت اقدام کند و در غیر اینصورت، درخواست تجدیدنظر او پذیرفته نخواهد شد.

مهلت قانونی بازنگری قضایی بر اساس قوانین مربوطه، برای مقیمان ایران 20 روز و برای اقامت دهندگان خارج از ایران 2 ماه از تاریخ ابلاغ رای تعیین شده است.
پس از انقضای مهلت قانونی، امکان بازنگری قضایی در صورت وجود موارد مقرر در قوانین مربوطه بعد از مهلت یا اعتراض به رای دادگاه پس از مهلت قانونی فراهم خواهد شد.

بر اساس آشنایی مفصلی که اینجا داریم، می‌توانیم به مواردی برخورد کنیم که نیاز به اعتراض به رای در دادگاه تجدیدنظر را دارند.
این اعتراض می‌تواند در دو شرایط اتفاق بیفتد: ۱- پس از گذشت مهلت ۲۰ روزه یا ۲ ماه از تاریخ صدور رای تجدیدنظر؛ ۲- در صورتی که اعتراض به رای دادگاه بعد از مهلت قانونی صورت بگیرد.
این موارد، به‌طور کلی به دلیل وقوع رخدادهایی نظیر فوت، حجر یا ورشکستگی محکوم علیه، امکان‌پذیر است.
در این موارد، تجدیدنظر خارج از مهلت قانونی و یا اعتراض دادن بعد از اتمام مهلت تعیین شده قانونی، میتواند انجام شود.

موارد تجدید نظر خواهی خارج از مهلت قانونی

در بخش قبلی، شرح دادیم که تجدیدنظر خواهی خارج از مهلت قانونی چیست و اشاره کردیم به اینکه در صورتی که شخص می‌خواهد در خارج از زمان مجاز، اعتراض خود را ثبت کند، باید شرایط اعتراض خارج از زمان یا به عبارتی تجدیدنظر خواهی خارج از مهلت قانونی موجود باشند.
بر اساس قانون آیین دادرسی، موارد تجدیدنظر خواهی خارج از مهلت قانونی شامل موارد زیر است:1.
مشکلات فنی در فرآیند ثبت دادخواست.
2.
تعداد زیادی از دادخواست‌ها که باعث تاخیر در ثبت می‌شوند.
3.
عدم اطلاع رسانی صحیح درباره مهلت‌های تجدیدنظر خارج از زمان.
4.
موارد قانونی خاص که ممکن است تجدیدنظر خواهی خارج از مهلت قانونی را اجازه دهند.
با توجه به موارد فوق، امکان اعتراض در خارج از وقت تجدیدنظر، در شرایط خاصی فراهم می‌شود.

محکومیت، محتجر شدن در اثر ورشکستگی یا فوت: در صورتی که متهم پس از صدور حکم اما قبل از ابلاغ آن محتجر، ورشکسته یا فوت کند، می بایست حکم نسبت به متحجر به قاضی، نسبت به ورشکسته به مدیر تصفیه و نسبت به متوفی به وراث خود ابلاغ شود و مهلت بررسی مجدد، از تاریخ ابلاغ به آنان در نظر گرفته خواهد شد.

"حذف مقام نماینده: در صورتی که یکی از اشخاصی که به عنوان نماینده انتخاب شده‌اند، مانند ولایت، قیمومت یا وصایت، در جریان یک دعوا دخالت داشته باشند، در صورت لزوم باید به همان شیوه قبل عمل شود.
به عنوان مثال، در صورتی که یک محجور از حجر خارج شود یا وکیلی عزل شود، رای باید به شخص یا وکیل جدید به اطلاع او برسد و مهلت تجدیدنظر مدتی است که از تاریخ ابلاغ دوباره رای به آنها تعیین می‌شود.
"

عذر تجدیدنظرخواه: متهم ، در صورتی که علت واجدانه ای داشته باشد، مجاز است در مواقعی که فرصت ارائه عذر به پایان رسیده باشد، درخواست تجدیدنظر را تقدیم دادگاه نماید.
در این صورت، درخواست تجدیدنظر همراه با مدارک مناسبی از مصادیق عذر موجه در قوانین آیین دادرسی مدنی یا کیفری به دادگاه صادر کننده حکم نخستین مرحله ارسال خواهد شد.
دادگاه پس از بررسی شرایط، اگر عذر را مجاز و موجه بداند، درخواست تجدیدنظر را قبول کرده و در غیر این صورت آن را رد خواهد کرد.

شایان ذکر است که وجود عذر می‌تواند به دلایل مختلفی باشد.
چنین عذری ممکن است ناشی از فوت عزیزان درجه اول، وقوع تصادف یا بیماری‌هایی باشد که توانایی حرکت را لغو کند.
علاوه بر این، حوادث قهریه، توقیف یا حبس نیز می‌توانند دلیل موجهی برای یک عذر باشند.
هر فردی که ادعای ارائه عذر موجه را دارد، باید تمامی اطلاعات و مدارک مثبت مرتبط با این ادعا را به دادگاه ارائه کند.
این شامل گواهی‌های فوت، نامه‌های بیمارستان و سندی دیگر مربوط به موضوع می‌شود.

نمونه لایحه تجدیدنظر خواهی خارج از مهلت قانونی

در بخش قبل، در مورد امکان تجدیدنظر خارج از مهلت قانونی توضیح داده شد و بیان شد که در صورت وجود آن، اعتراض خارج از مهلت تجدیدنظر خواهی در دعاوی حقوقی و کیفری ممکن است.
چون تجدیدنظر خواهی خارج از مهلت قانونی از طریق یک درخواست و همراه با یک لایحه صورت می‌گیرد، بهتر است آن را بر اساس نمونه لایحه تجدیدنظر خارج از مهلت قانونی نوشت.
بنابراین در این قسمت، نمونه‌ای از نوشتار تجدیدنظر خارج از مهلت قانونی آماده کرده‌ایم که به شرح زیر است: