خلاصه مقاله
در این مقاله به بحث درباره جرایمی که شخص بدون سابقه کیفری به آنها متهم شده است، اما پس از بررسی و صدور حکم تبرئه، از اتهامات آزاد شده است، پرداخته میشود.
همچنین درباره اهمیت محکومیت موثر و غیرموثر در عملکرد سیستم کیفری و تأثیر گذشته زندانیبودن بر شکلگیری پیشینه خلافکاری نیز توضیح داده میشود.
محکومیت کیفری غیرموثر به مجازاتهایی اشاره دارد که در پیشینه کیفری فرد ثبت نمیشوند و به عنوان تنبیه فرعی، موجب محرومیت از حقوق اجتماعی نمیشوند.
این نوع محکومیت شامل جرایم غیرعمدی مانند دیه و خسارت پرداخت یا جرایم تعزیری در رده ۷ یا ۸ میشود.
در ضد این، اگر فردی جرم عمدی ارتکاب کند و به تازگی به مجازاتی که مرتبط با سابقهی جنایی او نیست، محکوم شود، این مسئله در سوابق کیفری او ثبت میشود و در بعضی نهادهای خاص تأثیر واقعی دارد.
در ادامه مفهوم محکومیتهای مؤثر و نامؤثر در سابقهٔ کیفری را توضیح داده و بیان میشود که آیا زندان میتواند سابقه جرمانگاری را تحت تأثیر قرار دهد و در چه شرایطی میتوان آن را از سوءپیشینه پاک کرد.
همچنین به بررسی تاریخچه جنایی میپردازد و تأثیر آن در سوابق کیفری و محرومیت از حقوق اجتماعی را بررسی میکند.
در نهایت، جرایمی را معرفی میکند که سوابق کیفری ندارند، از جمله جرایم غیرجنایی، جرایم کوچک و ناچیز، جرایم تازه انجام شده بدون سابقه کیفری و جرایم ارتکاب شده توسط افراد زیر سن قانونی.
ارتکاب جرایم و خلافکاریها، منجر به محکومیت و تحمیل مجازاتهای قانونی مشخص در قوانین مجازات اسلامی و سایر قوانین مرتبط خواهد شد.
در برخی موارد، علاوه بر مجازات اصلی، مجازاتهای اضافی نیز برای مجرمین در نظر گرفته میشود.
این مجازاتها، بر اساس شدت جرم ارتکاب شده و توسط قاضی در نظر گرفته خواهند شد.
در عملکرد سیستم قضایی، این مجازاتهای اضافی به عنوان سابقه کیفری در نظر گرفته میشوند.
موضوع سابقه کیفری، در مورد جرایم عمدی و اعمال تحت مجازات اضافی بسیار مهم است.
مفهوم مورد نظر از گذشته تاریک، این است که بسته به نوع جرم، سوابق کیفری فرد، به مدتی که حداکثر آن، ۷ سال است، در گواهی عدم گذشته تاریکی که برخی ادارات دولتی و خصوصی برای استخدام یا ارائه برخی خدمات از آن نیاز دارند، ثبت میشود و فرد برای یک بازه زمانی معین، از برخی خدمات و حقوق اجتماعی محروم میشود.
با توجه به اینکه تمام جرائم، از جرم گذشته تاریکمبرا نیستند، ضروری است که با جرائمی که شامل گذشته تاریک هستند، آشنا باشیم.
تصمیم گرفتیم در این مقاله به توضیح مفهوم سابقه و سوء پیشینه کیفری بپردازیم و بیان کنیم که این مفهوم شامل چه جرایمی است و کدام جرایم سوء پیشینه کیفری ندارند.
در ادامه، درباره اثربخشی و بی اثری محکومیت صحبت خواهیم کرد و توضیح خواهیم داد که آیا جرمانهای مالی یا زندانی شدن ، سابقه می سازند یا نه.
همچنین تشریح خواهیم کرد که چه معنایی می دهیم به عبارت "فاقد سابقه یا سوء پیشینه کیفری".
سوء پیشینه و سابقه کیفری چیست
برای دانستن مفهوم "سوء پیشینه" و تعریف سابقه کیفری و همچنین تشخیص جرائمی که در سوء پیشینه محسوب میشوند، به ماده 25 قانون مجازات اسلامی مراجعه کنید.
در قانون مجازات اسلامی، تقسیم بندی مجازاتها به سه دستهٔ اصلی، تبعی و تکمیلی صورت گرفته است.
معنی تبعیت برابر مجازاتهایی است که بدون ذکر آنها در حکم اصلی، به دلیل ارتکاب جرم قطعی، به صورت خودکار وابسته به مجازات اصلی اجرا میشوند.
این نوع مجازات فقط در برخی جرایم عمدی اعمال میشود و با توجه به نوع جرم، فرد را برای مدت معینی از برخی خدمات و حقوق اجتماعی محروم میکند.
در ماده 25 قانون مجازاتهای اسلامی، به جرایمی که تحت تأثیر این نوع مجازات قرار میگیرند، اشاره شده و میزان محرومیت از حقوق اجتماعی به دلیل ارتکاب آن جرایم ذکر شده است.
بررسی "تاریخچه جنایی" نیز در طول جرایم مشمول، طرح میشود و هدف آن این است که اگر شخص جرمی عمدی ارتکاب کند که ممکن است مجازاتهای مشخصشده در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی را به دنبال داشته باشد و حکم قطعی در مورد او صادر شود، بسته به نوع جنایت، فرد به جرمی که ارتکاب کرده است محکوم میشود، به مدت حداکثر ۷ سال، در گواهینامههای بدون تاریخچه جنایی درخواستی برخی سازمانها و ادارات به منظور استخدام و ارائه خدمات ذکر میشود و فرد، در طول این مدت معین از برخی حقوق اجتماعی محروم میشود.
سوء پیشینه شامل چه جرایمی است
پس از بررسی تعریف سابقه کیفری و سوء پیشینه، در این بخش از مقاله، قصد داریم بررسی کنیم که جرائمی کدام موارد را شامل سابقه کیفری میشوند.
برای بررسی این موضوع، لازم است ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی را که در خصوص تعیین مجازاتهای تبعی صحبت میکند، مورد بررسی قرار دهیم.
این ماده تعیین میکند:
کدام جرایم سوء پیشینه کیفری ندارند
در بخش قبل، ما بررسی کردیم که جرایمی که شامل سوابق کیفری هستند، کدام هستند و اشاره کردیم که قانون مجازات اسلامی ماده ۲۵ می تواند در این باره راهنمایی کند.
حال در این بخش از مقاله، قصد داریم که جرایمی را بررسی کنیم که سوابق کیفری ندارند.
به عبارتی دیگر، این جرایم به شرح زیر هستند: 1.
جرایم غیر جنایی2.
جرایم کوچک و ناچیز3.
جرایمی که به تازگی انجام شده و هنوز سابقه کیفری ندارند4.
جرایمی که توسط افراد زیر سن قانونی انجام شدهاند در اینجا لازم به ذکر است که لیست بالا تنها به عنوان مثال برخی از جرایم بدون سابقه کیفری است و هنوز ممکن است جرایم دیگری هم وجود داشته باشند که در این مقاله به آنها اشاره نشده است.
جنایتها با مجازات حبس تعزیری در سه درجه شش، هفت و هشت روبرو هستند.
به این معنی که مدت حبس برای این جنایتها به ترتیب از 6 ماه تا 2 سال، 91 روز تا 6 ماه و حبس تا 3 ماه است.
علاوه بر این، برای جنایتهای تعزیری درجه یک تا هشت مجازاتی غیر از حبس پیشبینی شده است، مگر اینکه جرایمی مشمول مجازات سالب حیات باشند.
جرایمی که فرد متهم به آنها شده است، اما پس از بررسی و دادن حکم تبرئه، از اتهامات آزاد شده است.
در مواجهه با اتهام و محکومیت در برابر جرایم، فردی واقعاً به آنها متهم است.
اما هنوز تاکنون هیچ حکم قطعی برای او صادر نشده است.
جرایم غیر عمدی، مانند تصادف، تخلفات رانندگی، و ضرب و جرح غیر عمدی.
.
.
پس از بحث دربارهٔ "جرائمی که بدون سابقه کیفری هستند"، به توضیح دربارهٔ اهمیت محکومیت موثر و غیرموثر در عملکرد سیستم کیفری میپردازیم و دربارهٔ تأثیر گذشتهٔ زندانیبودن بر شکلگیری پیشینهٔ خلافکاری به صحبت میپردازیم.
محکومیت موثر و غیر موثر کیفری چیست
در اجزای قبلی، ما دربارهٔ تعریف جرایم با سابقه و جرایم بدون سابقه توضیح دادیم.
یکی از سوالات معمولی که دربارهٔ سابقهٔ کیفری مطرح میشود این است که معنای محکومیت کیفری یا سابقهٔ کیفری مؤثر و نامؤثر چیست؟ این سوال به دلیل اینکه در بسیاری از آگهیهای استخدامی، عدم محکومیت و سابقهٔ کیفری مؤثر از شرایط استخدام است، اهمیت دارد.
بنابراین در این بخش از مقاله، قصد داریم براساس قوانین، به این سوال پاسخ دهیم.
موثر بودن اجرای مجازات کیفری: اجرای مجازات به عنوان یک ششامه قانونی، شامل تحمیل مجازات هایی است که بر اساس ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، فرد را به مدت مشخصی محروم و در برخی حالات استثنایی، به طور دائم از برخی حقوق اجتماعی محروم می کند.
به عبارتی، در این تحمیل مجازات، فرد علاوه بر درج در سه جل کیفری یا شناسنامه کیفری، در گواهی های عدم سوء پیشینه صادره برای ادارات دولتی و خصوصی نیز تاثیرگذار است؛ مگر اینکه مدت محکومیت تابعی از سر آمده باشد.
محکومیت کیفری غیر موثر، به مجازاتهایی اشاره دارد که در پیشینه کیفری فرد ثبت نمیشوند و به عنوان یک تنبیه فرعی، موجب محرومیت از حقوق اجتماعی نمیشوند.
این نوع محکومیت شامل جرایم غیر عمدی مانند دیه و خسارت پرداخت یا جرایم تعزیری در رده ۷ یا ۸ میشود.
آیا جزای نقدی سوء پیشینه محسوب می شود
تکرار نمی شود.
یکی از سوالات متداول درباره سابقه بد این است که آیا محکومیت به پرداخت جریمه نقدی، سابقه بد تلقی می شود یا خیر؟ بنابراین در این قسمت قصد داریم از منظر قانون به این سوال پاسخ دهیم و بگوییم در چه شرایطی ممکن است محکومیت به پرداخت جریمه نقدی، سابقه بد تلقی شود.
با توجه به سؤال فوق الذکر، لازم است بیان کنیم که قانونگذار در مورد محکومیتهایی که منجر به ثبت در سوابق کیفری و محرومیت از حقوق اجتماعی میشوند، تصمیماتی اتخاذ کرده است و در هیچکدام از آنها، جریمه نقدی مورد نیاز نیست.
بنابراین، مجرد محکوم شدن به جریمه نقدی، باعث ثبت آن در گواهی سوابق کیفری صادر شده از مراجع ذیصلاح نمیشود، مگر اینکه به همراه آن، فرد به حبس تعزیری درجه ۴ یا ۵ یا حبس ابد و سایر موارد مندرج در ماده ۲۵ قانون مجازات محکوم شده باشد.
برخلاف آنچه که گفته شد، هرچند، اگر فردی جرم عمدی ارتکاب کند و به تازگی به مجازاتی که مرتبط با سابقهی جنایی او نیست، محکوم شود، با این حال، این مسئله در سوابق کیفری او ثبت میشود و در بعضی نهادهای خاص مانند نیروهای مسلح یا سپاه، تأثیر واقعی دارد.
حبس یا زندان، از جمله مجازاتهایی است که برای برخی جرایم عمدی مانند کلاهبرداری، سرقت، آدمربایی، قاچاق و حمل مواد مخدر و همچنین جرایم غیرعمدی از قبیل قتل غیرعمد، بهکار میرود.
اما سوالی که پیش میآید این است که آیا زندان میتواند سابقه جرمانگاری را تحت تأثیر قرار دهد و در چه شرایطی میتوان آن را از سوءپیشینه پاک کرد؟
متن زیر به پرسش فوق الذکر پاسخ میدهد.
اگر سوال این باشد که آیا زندانی شدن در سابقه برجسته خواهد بود، به طور کلی باید گفت که اگر فرد در صورتی که به هرگونه جرم عمدی، مانند قتل یا دزدی سنگین عمل کرده باشد و به مدت بیش از پنج تا ده سال یا دو تا پنج سال به حبس تعزیری محکوم شده باشد، آنگاه سابقه زندانی شدن برای او در نظر گرفته میشود.
با این حال، اگر فرد به جرایم سبکتری مانند سرقت کوچک یا تخریب ملک عمومی مرتکب شده باشد، این سابقه در گواهی عدم سوء پیشینه او نشان داده نمیشود، هرچند که در سجل کیفری به ثبت میرسد.
سوالات پر تکرار
- در نهایت، میتوان نتیجه گرفت که اعتبار امضای مرد در لیست جهیزیه و رعایت آن بسیار حائز اهمیت است.
امضا کردن زوج در لیست جهیزیه نه تنها از نظر قانونی معتبر است، بلکه بخشی از رسوم و فرهنگ ما نیز به حساب میآید.
اما در صورت عدم امضا کردن زوج، زن میتواند با استناد به شهادت اقوام و بستگان و استناد به فاکتورهای خرید جهیزیه، ادعا کند که اموال مذکور متعلق به او است و در دعوای استرداد جهیزیه با موفقیت عمل کند.
از طرف دیگر، امضا نکردن زوج در لیست جهیزیه میتواند نتایج و تأثیرات منفی بر روابط زن و شوهر داشته باشد، به خصوص در صورت بروز دعوای استرداد جهیزیه.
در نتیجه، توصیه میشود که زوجها به اهمیت امضای سیاهه جهیزیه توجه کرده و در صورت لزوم، اقدام لازم را برای اثبات اموال خود انجام دهند.
در کل، جهیزیه به عنوان یک رسم و فرهنگ مهم در فرهنگ و جامعه ما دارای اهمیت است و رعایت اعتبار امضای مرد در لیست جهیزیه و عدم امضای زوج میتواند پیامدهایی در قضایای مرتبط با استرداد جهیزیه داشته باشد.
بنابراین، مطالعه و آگاهی از قوانین و رسوم مربوط به جهیزیه و تأمین امضای لازم برای آن میتواند به برقراری روابط سالم و عادلانه بین زوجها کمک کند.
نتیجه گیری
نتیجه قوی:با توجه به محتوای مقاله، میتوان نتیجه گرفت که محکومیت کیفری غیرموثر، به جرایمی اشاره دارد که در پیشینه کیفری فرد ثبت نمیشوند و به عنوان یک تنبیه فرعی، موجب محرومیت از حقوق اجتماعی نمیشوند.
همچنین زندانی شدن و سابقهٔ کیفری فرد، بسته به نوع جرم، میتواند تحت تأثیر قرار گیرد و میتوان آن را از سوءپیشینه پاک کرد.
برخلاف آنچه که گفته شد، جرایمی که بدون سابقه کیفری هستند نیز وجود دارند و ممکن است در آگهیهای استخدامی و شرایط استخدام تأثیر داشته باشند.
بنابراین، در این مقاله تأکید شده است که لازم است با جرایمی که سابقه کیفری ندارند، آشنا باشیم.