ایراد عدم احراز سمت و مهلت طرح آن

در طبقه‌بندی ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی، موانعی وجود دارد که مانع ادامه رسیدگی به دعاوی توسط دادگاه می‌شوند.
یکی از مهم‌ترین این موانع عدم احراز سمت است.
به طور کلی، همه افرادی که در فرایند رسیدگی به دعاوی دخالت دارند، از جمله خواهان دعوا، خوانده دعوا، وکلای طرفین و نمایندگان قانونی آنها، می‌بایست سمت خود را در دادخواست مشخص کنند.
به خصوص در صورتی که فردی به عنوان نماینده دیگری در فرایند رسیدگی به دعوا شرکت می‌کند، باید سمت خود را در تنظیم دادخواست مشخص کرده و مدارکی که سمت او را تایید می‌کنند، به داوری ضمیمه نماید و به دادگاه ارائه دهد.
در غیر این صورت، طرف مقابل می‌تواند به دلیل عدم احراز سمت فردی که به نمایندگی دیگری در دادگاه حضور دارد، ایراد بگیرد.
این موانع با عنوان "عدم احراز سمت" شناخته می‌شوند.
به منظور تبیین مفهوم احراز سمت نماینده، در این مقاله قصد داریم مفهوم عدم احراز سمت در دادگاه را مورد بررسی قرار داده و مهلت ارائه ایراد عدم احراز سمت را مورد تحلیل قرار دهیم.

احراز سمت نماینده

"ضرورت ارائه مدرک های حامل سمت در دادگاه به دلیلی در قانون آیین دادرسی مدنی وجود دارد.
بطور کلی هر فرد تنها برای خودش می تواند در دادگاه دعوا را ارائه کند و به دعوایی که دربرابر خودش مطرح شده است پاسخ دهد.
بنابراین، بدون داشتن سمت مشخص از طرف دیگری، امکان ارائه دادخواست به دادگاه و یا دفاع از طرف وی وجود ندارد، مگر آنکه دارای اسناد و مدارکی از سمت نمایندگی باشد.
"

در ماده ۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی، نیاز به احراز سمت دادخواست دهنده ذکر شده است.
بنابراین، اگر دادخواست توسط یکی از ولی قهری، قیم یا نماینده قانونی ارائه شده باشد، باید یک سند که سمت دادخواست دهنده را تأیید می‌کند، به صورت پیوست به دادخواست ارائه شود.

علاوه بر این، در قانون آیین دادرسی مدنی در ماده 85، لازم است که شخصی که به نمایندگی از خوانده در دادگاه حاضر شده است، احراز سمت خود را ارائه دهد.
در این ماده آمده است که: "خواهان حق دارد در صورتی که سمت شخصی که به عنوان وکیل یا سرپرست یا نیایی یا قیمومت یا وکالت قرار داده شده است، تایید نشده باشد، اعتراض نماید.
".
برای تأکید بیشتر، کلماتی که با برچسبهای قوی یا تاکید شده اند، به صورت زیر نمایش داده می شوند: احراز سمت، نمایندگی از خوانده، دادگاه، محرز، خواهان.

"در صورتی که یک فرد به عنوان وکیل به نمایندگی از خواهان یا خوانده به دادگاه مراجعه می‌کند و دعوایی را مطرح می‌نماید یا نیز در مقابل دعوا به دفاع می‌پردازد، بنا به تبصره بند ۱ ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی لازم است تا 'مشخصات وکیل نیز در صورت قدم زدن او در دادخواست، درج گردد'.
"

ایراد عدم احراز سمت در دادگاه

یکی از نکات حائز اهمیت و بسیار ضروری درباره تنظیم دادخواست، استفاده از تگ‌هایHTML مانند `` و `` در زبان فارسی است.
باید نقش و سمت شخصی که در نمایندگی از دو طرف دعوا در دادگاه حاضر است، در دادخواست مورد تأیید قرار گیرد.
همچنین مدارکی که اثبات نقش و سمت این شخص را می‌کنند، باید به این دادخواست پیوست شوند.
به عنوان مثال، قیم، ولی قهری، وصی یا وکیل باید سمت خود را به دادگاه اعلام کنند.
در غیر این صورت، اگر نقش و سمت شخص نماینده برای دادگاه مشخص نشده باشد، طرف مقابل می‌تواند اعتراض کند که به این اعتراض، "اختلاف نقش و سمت" گفته می‌شود.
این اختلاف نقش و سمت بر اساس بند پنجم ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی به عنوان یکی از موانعی برای رسیدگی به دعوا در دادگاه در نظر گرفته شده است.

«کسی که به‌عنوان یک نمایندگی اقامه دعوا کند، مانند وکالت یا ولایت یا قیمومیت، سمت خود را محرز نباشد.
» در نتیجه، اگر قیم به‌عنوان نمایندهٔ شخص محجور، یک دعوای در دادگاه اقامه کرده است، اما مدرکی که قیمت خود را ثابت کند را ضمیمهٔ دادخواست نکند، خواندهٔ دعوا می‌تواند ایراد عدم احراز سمت را مطرح کند؛ یا اینکه وکیل به وکالت خود از جانب یکی از طرفین دعوا در دادخواست اشاره‌ای نکرده و یا برگه وکالت‌نامه را ضمیمهٔ دادخواست نکرده باشد، طرف مقابل می‌تواند ایراد عدم احراز سمت را برای دادگاه مطرح کند.

مهلت طرح ایراد عدم احراز سمت

همان‌طور که در قسمت قبل بحث شد، مسئله "عدم احراز سمت خواهان، خوانده و وکیل" یکی از موانع و مشکلاتی است که ممکن است در رسیدگی به دعاوی در دادگاه به وجود آید.
این موضوع باعث شده است که ماده مربوط به عدم احراز سمت نماینده، مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
یکی از نکات مهم این مسئله، مهلت زمانی برای ارائه اعتراضات و ایرادات، از جمله عدم احراز سمت، در دادگاه است.
طبق ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی، تمامی ایرادات باید تا پایان اولین جلسه دادرسی مطرح شوند، مگر اینکه عدم احراز سمت بعداً به وقوع بپیوندد و باعث ایجاد مشکل شود.
بنابراین، زمان ارائه اعتراضات و ایرادات اصولاً تا پایان اولین جلسه دادگاه است، مگر اینکه این مشکل بعداً به وجود آید و در این صورت نیز می‌توان آن را در زمان مناسب مطرح کرد.