با توجه به قانون مدنی، حضانت فرزندان یک وظیفه و حق ازدواجی است که هنگام زندگی مشترک به هر دو زوجین تعلق می‌گیرد. اما در صورتی که هر دو والدین تصمیم به طلاق بگیرند، حضانت بسته به سن و شرایط فرزندان و توافقات دیگر، به یکی از والدین، می‌تواند پدر یا مادر، واگذار شود و دیگری فقط حق ملاقات با فرزند را خواهد داشت.

در بعضی شرایط، یکی از والدین ممکن است از بازگرداندن فرزند به شخصی که قانونا حق حضانت را دارد ، امتناع کند. در این صورت، طرف مقابل با شرایط لازم و انجام مراحل قانونی می‌تواند فرزند را بازپس‌گیری کند. اهمیت این موضوع در حالاتی است که زوجین هنوز رسما از هم جدا نشده‌اند ولی تمایل دارند که سرپرستی فرزند را بر عهده داشته باشند.

با توجه به این مناسبت، در این مقاله قرار است به بررسی شرایط، مراحل و روش های استرداد طفل قبل از طلاق پرداخته شود. سپس، یک نمونه درخواست استرداد طفل قبل از طلاق برای دانلود ارائه خواهد شد و فایل دانلود نمونه لایحه دفاعیه مربوط به آن نیز در سایت قرار خواهد گرفت.

شرایط استرداد طفل قبل از طلاق

براساس قانون مدنی، حضانت فرزندان حق و تعهد والدین است. اما اگر به دلایلی مانند طلاق یا والدین متارکه، والدین از هم جدا زندگی کنند، حضانت فرزند بسته به سن وی، با پدر یا مادر خواهد بود. به این صورت که حضانت فرزند دختر و پسر تا پایان سن هفت سالگی با مادر بوده و پس از آن تا رسیدن به سن بلوغ (در مورد دختران، 9 سال تمام قمری و در مورد پسران، 15 سال تمام قمری) حضانت با پدر است.

بعد از رسیدن به سن بلوغ، شخص جوان از حضانت قانونی آزاد شده و حق تصمیم گیری برای زندگی در کنار کدام والدین را دارد. با این حال، در طول این مدت، طرف مقابل نیز حق ملاقات با فرزند را خواهد داشت.

با این وجود، گاهی اوقات شخصی که حق قانونی به حضانت از فرزند ندارد، فرزند را برداشت می‌نماید و در عمل حق حضانت را از بین می‌برد. در چنین شرایطی، مسئله بازگرداندن فرزند به میان بحث می‌شود. بنابراین، در این قسمت قصد داریم شرایط قبل از طلاق برای بازگرداندن فرزند را مورد بررسی قرار دهیم.

یکی از ضوابط برگشت طفل پیش از طلاق این است که پس از صدور حکم دادگاه برای واگذاری نگهداری طفل به یکی از والدین (پدر یا مادر)، طرف مقابل که طفل با او زندگی می‌کند، از تحویل فرزند به والدی که قانوناً مسئولیت نگهداری را بر عهده دارد، انصراف می‌دهد و به نوعی، کودک را تسلیم نمی‌کند.

در بعضی موارد، در صورت صدور حکمی توسط دادگاه که باعث سلب حق حضانت یکی از والدین می شود، با این حال والد مورد نظر ممکن است از تحویل کودک به فردی که حق حضانت را دارد امتناع کند. در این صورت می توان از او درخواست بازگشت کودک پیش از طلاق را داشت.

یکی از شروط مهم در مورد بازگشت فرزند قبل از طلاق، این است که طرفی که قانوناً حضانت فرزند را ندارد، اجازه داشته باشد با فرزند ملاقات کند. اما بعد از پایان زمان ملاقات، نباید از بازگرداندن فرزند خودداری کند. این طرف می‌تواند هر کدام از والدین فرزند، یعنی پدر یا مادر باشد، و یا سایر اقوامی مانند پدربزرگ یا سایر خویشاوندانش.

در جمیع حالت‌ها مذکور، پسر و دختر قبل از طلاق استرداد میشود برای اینکه متقاضی، از طریق لابی‌گری قانونی، دعوای استرداد قبل از طلاق را در دادگاه ارائه دهد و حکم مربوطه را دریافت کند. این اقدام از طریق ارائه فرم درخواست استرداد قبل از طلاق صورت میگیرد و همه جزئیات و مراحل آن را در ادامه شرح خواهیم داد.

مراحل و نحوه استرداد طفل قبل از طلاق

شرایط استرداد فرزند قبل از طلاق مربوط به وضعیتی است که فردی که بر اساس قوانین حق حضانت فرزند قبل از طلاق را دارد، در صورتی که طرف مقابل از استرداد فرزند امتناع کند، می‌تواند یک دعوای استرداد فرزند را به ضد وی مطرح کند تا حکم دادگاه در این خصوص اخذ شود. به همین دلیل، در اینجا می‌خواهیم مراحل و نحوه استرداد فرزند قبل از طلاق را توضیح دهیم.

بطور کلی، فرایند و روش بازگرداندن کودک قبل از طلاق، به این صورت است که فردی که حق قانونی حضانت کودک را دارد، می‌تواند در برابر فردی که امتناع از بازگرداندن کودک نموده است، یک اقدام حقوقی یا کیفری آغاز کند. به عنوان مثال، فرد حاضر به حفظ و نگهداری از کودک، می‌تواند با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی، یک نسخه از نامه درخواست بازگرداندن کودک قبل از طلاق را ثبت کرده و از دادگاه، درخواست صدور حکم بازگرداندن کودک را داشته باشد.

با این حال باید بدانید که خودداری از بازگرداندن فرزند قبل از طلاق و یا پس از طلاق، یک جرم است و می‌توان در برابر فردی که از بازگردانی فرزند به شخص دیگر امتناع می‌کند، شکایت کیفری هم ارائه داد. جرم عدم بازگردانی فرزند، بر اساس ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی، مجازات قانونی قرار گرفته است.

اگر یک فرد، طفلی که به او سپرده شده است را از مددجویانی که قانونا حق مطالبه آن طفل را دارند، اما انکار کند، به مجازات عدم استرداد طفل محکوم خواهد شد. این مجازات شامل حبس از 45 روز تا سه ماه و یا جریمه نقدی بین 15 تا 30 میلیون ریال است. ماده 40 قانون حمایت خانواده همچنین حکم صدور موقت بازداشت برای عدم استرداد طفل را معین کرده است.

هر فردی که از اجرای حکم دادگاه مربوط به حضانت فرزند خودداری کند یا مانعی در برابر اجرای آن قرار دهد، یا از استرداد کودک امتناع نماید، میتواند بر اساس درخواست شخص ذی نفع و با فرمان دادگاه صادر شده، تا زمان اجرای حکم دادگاه، بازداشت شود.

همچنین، بایستی توجه شود که ممکن است فردی که وظیفه حضانت را بر عهده دارد، با عدم استرداد کودک، باعث ممانعت از ملاقات او با اشخاص ذی حق شود. در قانون مربوطه، به تبعات این اقدام ممنوعیتی اشاره شده است. به این صورت که هرگاه مسئول حضانت، ملاقات کودک را ممانعت کند، در باره‌ی مرتکب جرم، در صورت اولین تخطی، مجازات نقدی درجه ۸ (تا ده میلیون ریال) تعیین شده است و در صورت تکرار، بر اساس میزان تخطی، به حداکثر تنبیه قرار می‌گیرد.

در صورتی که یک فرد قصد دارد از روش کیفری فوق‌العاده استرداد طفل استفاده کند، مراحل انجام این فرایند به شرح زیر است: 1. فرد متقاضی باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند و یک نمونه از شکواییه را ثبت کند. 2. فرد باید در شکواییه خود، خواستار مجازات شخصی شود که امتناع از استرداد طفل را دارد. 3. برای شناخت بهتر از روند این فرایند، یک نمونه دادخواست استرداد طفل در ادامه ارائه می‌شود. مثال استفاده از تگ‌های HTML: در صورتی که شخصی قصد داشته باشد از روش کیفری فوق، اقدام نماید، نحوه و مراحل استرداد طفل، به این صورت است که متقاضی، می‌بایست با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، نمونه شکواییهای به ثبت رسانیده و خواستار مجازات شخصی شود که از استرداد طفل، امتناع می‌نماید. برای آشنایی با نحوه این امر، در ادامه، یک نمونه دادخواست استرداد طفل نیز، ارائه خواهیم نمود.

دانلود نمونه دادخواست استرداد طفل قبل از طلاق

می‌توان در کنار شکایت کیفری، یک دعوای حقوقی را نیز در دادگاه مطرح کرد که در طول مدت حضانت فرزند اثر می‌گذارد. این دعوا منجر به صدور حکمی برای بازگرداندن فرزند توسط دادگاه می‌شود. راهکار استرداد طفل قبل از طلاق از طریق ثبت یک نمونه دادخواست استرداد طفل قبل از طلاق ممکن است.

به همین دلیل، با توجه به اینکه بعضی از مخاطبین عزیز، با فرآیند و نحوه ارائه این درخواست مطلع نیستند، در این قسمت، هدف ما این است که یک مثال از یک درخواست استرداد طفل قبل از طلاق را برای دانلود در اختیارتان قرار دهیم. این درخواست همراه با مدارک و اسناد مربوطه باید در دفاتر خدمات قضایی ثبت شود. برای دانلود نمونه درخواست استرداد طفل قبل از طلاق، می‌توانید بر روی لینک دانلود کلیک کنید.

محتوای نمونه درخواست که ارائه شده است، بسته به شرایط پذیرش درخواست کننده، ممکن است متفاوت باشد؛ بنابراین هنگام تنظیم آن باید به شرایط خاص مرتبط توجه شود. جهت روشنتر شدن، توصیه می‌شود همچنین مقاله زیر را هم مطالعه کنید.

دانلود نمونه لایحه دفاعیه استرداد طفل قبل از طلاق

هنگامی که یک ذی نفع مایل به استرداد طفل قبل از طلاق است، دادگاه به این موضوع پرداخته و در صورت لزوم جلسه رسیدگی را برگزار می‌کند. این امکان را به طرف مقابل می‌دهد که دفاع خود را ارائه کند تا در صورت امکان، با اثبات عدم وجود شرایط حضانت فرزند در طرف مقابل، مانع استرداد کودک قانونی شود. برای این منظور، می‌توان با ارائه یک نمونه لایحه دفاعیه استرداد طفل قبل از طلاق، این امکان را فراهم کرد.

به عنوان مثال، اگر مادر برای خواستاری از استرداد فرزند قبل از طلاق به مرد مخالف خود، یک درخواست حقوقی ارائه کرده باشد، آنگاه مرد نیز می‌تواند در جلسات دادگاه شرکت کرده و دفاع خود را درباره علت عدم استرداد فرزند به صورت کتبی و با ارائه یک لایحه دفاعی مکتوب در مورد استرداد فرزند قبل از طلاق، ارائه کند.