بر اساس قانون مدنی، هر زن و مردی در صورت فوت می‌توانند از ارث یکدیگر برخوردار شوند. این رابطه توارث بین زوجین و همچنین میزان سهم الارث هر یک از زوج و زوجه در فقه و قانون به صورت دقیق مشخص شده است. با این حال، در بعضی موارد ممکن است زن و شوهر از هم جدا شده و طلاق گرفته باشند و سپس شوهر در نهایت فوت کند.

این مسئله مدنظر است که آیا زن پس از طلاق نیز حق ارثبرد را از شوهر خود دارد یا خیر؟ اگر پاسخ این سوال مثبت است، شروط ارثبرد زن پس از طلاق به چه صورت است؟ در ادامه این نوشتار، به بررسی موضوع ارث زن پس از طلاق می‌پردازیم و شرایط قانونی آن را توضیح خواهیم داد.

سهم ارث زن از شوهر

وابستگی علّت و معلولی بین زوجین باعث می شود که پس از فوت هر یک، مال و املاک دیگری به آن‌ها تعلق گیرد. مقررات مربوط به وراثت زن از شوهر در قانون مدنی به طور دقیق و با رعایت اصول فقهی مشخص شده است. به عنوان مثال، می توان به ماده ۸۶۴ قانون مدنی اشاره کرد که بر اساس آن: وراثت زن از شوهر تنظیم شده است.

از میان اشخاصی که به دلیل وجود ارث، حقوق میراث را به دست می‌آورند، زوجین هستند که هنگام مرگ یکی از آن‌ها دیگری هنوز زنده باشد. همچنین طبق ماده 940 قانون مدنی، زن و مرد می‌توانند حقوق میراث را فقط در صورتی بدست آورند که ازدواجشان از نوع دائمی (و نه موقت) باشد. همچنین، هر دوی زوجین باید در هنگام فوت دیگری هنوز زنده بوده و به صورت زوجی معیشت کرده باشند تا شرایط ارث‌بری برقرار شود

نکته‌ای دیگر که باید دربارهٔ میراث زن از شوهر در نظر گرفت، مربوط به میزانی است که زن به عنوان همسر متوفی به ارث می‌برد. این میزان نیز وابسته به داشتن یا نداشتن فرزند یا فرزندان است. با این توضیح که اگر مرد فرزندی نداشته باشد، صدمهای میراث زن یک چهارم قرار می‌گیرد. اما اگر مرد فرزند یا فرزندانی داشته باشد، صدمهای میراث زن یک هشتم می‌شود.

شرایط ارث بردن زن بعد از طلاق

مواردی که در بخش قبل دربارهٔ "ارث زن از شوهر" بحث شد، به شرطی بود که زن و شوهر در رابطهٔ زوجیت دائم باشند و شوهر فوت کند. اما در برخی موارد ممکن است زن و شوهر به دلایلی از هم جدا شده و سپس شوهر متوفی شود. در این شرایط، ایا زن پس از طلاق از شوهر نیز می‌تواند از او ارث ببرد؟

به موجب ماده 943 قانون مدنی، شرایط ارث بردن زن بعد از جدایی به صورتی دقیق تعیین شده است. طبق این ماده، اگر همسر زن، او را به طلاق رجعی مطلقه دهد، در صورت فوت یکی از آنها قبل از انقضای عده، دیگری حق ارث بردن را دارا می‌شود. اما اگر یکی از آنها پس از انقضای عده فوت کرده باشد یا طلاق بائن باشد، آنها حق ارث بردن از یکدیگر را ندارند.

متن: "توضیح این ماده را باید به این شکل داد: طلاق مربوط به جدایی کامل زوجین است، که مرد و زن پس از طلاق به طور کامل از یکدیگر جدا می‌شوند و امکان بازگشت به ازدواج وجود ندارد. یا ممکن است طلاق رجعی باشد، به طوری که مرد می‌تواند در طی مدت زمان مشخص به زن بازگردد و بدون نیاز به عقد ازدواج مجدد به زندگیشان ادامه دهند."

با توجه به قوانین و مقررات، زنی که از همسرش به واسطه طلاق رجعی جدا شده است طبق قانون به عنوان مطلقه شناخته می‌شود. به این ترتیب، او از حقوق و مزایایی که در قانون مدنی برای زوجه تعیین شده است، از جمله ارث بردن، بهره‌مند می‌شود.

در برخی شرایط، هنگامی که زوج همسری از یکدیگر جدا شده و همسر در طی سه ماه پس از جدایی از دنیا رفته باشد، همسر می‌تواند به ارث او مشمول شود. اما در صورتی که جدایی زوجین از نوع جدایی بورسی باشد یا اگر مرد پس از عبور مدت سه ماه از جدایی، درگذشت کند، دریافت سهمی از ارث برای زن لغو خواهد شد.