خلاصه مقاله
در این مقاله درباره تفاوت عقد لازم و عقد جایز توضیح داده شده است.
عقد لازم به معنای عقدی است که طرفین حق فسخ آن را ندارند، در حالی که عقد جایز به معنای عقدی است که طرفین حق دارند در هر زمان آن را فسخ کنند.
عقد ضروری نیز به شکلی مشخص در قانون مدنی تعریف می‌شود و به معنای عقدی است که طرفین هیچ‌گاه حق فسخ آن را ندارند، مگر در شرایط خاص.
رهن قراردادی است که در آن شخصی که بدهی دارد مالی را به عنوان وثیقه نزد طرف مطالبه‌کننده قرار می‌دهد تا در صورت عدم پرداخت بدهی، طرف مطالبه‌کننده حق خود را جهت وصول مالی از آن دارایی داشته باشد.
همچنین، راهن فردی است که دارایی را به عنوان رهن قرار می‌دهد و مرتهن فردی است که رهن را پذیرش می‌کند.
ماده‌های قانونی بیان می‌کنند که در عقود جایز، فوت یکی از طرفین عقد می‌تواند باعث به هم خوردن عقد شود.
این ماده‌ها همچنین بیان می‌کنند که علی‌رغم عقود لازم که فوت طرفین در انفساخ و به هم خوردن عقد به صورت خودبه‌خود تأثیری ندارد، در عقود جایز این امر ممکن است.
همچنین، سفه یکی از طرفین نیز می‌تواند باعث به هم خوردن عقد شود.
عقد جایز طبق ماده ۱۸۶ قانون مدنی، به معنای عقدی است که هر طرف به موقعیتی که بخواهد، می‌تواند آن را فسخ کند.
همچنین، ماده ۹۵۴ قانون مدنی بیان می‌کند که تمامی عقود جایز با اختیار یکی از طرفین منحل می‌شوند، همچنین با رضایت معقول در مواردی که شرایط مشخصی وجود دارد.
در قانون مدنی به ماده ۷۸۷، دستزدن رهن به مرتهن جایز است ولی دستزدن رهن به راهن تنها پس از دفع بدهی یا بر اساس ترتیبات قانونی ممکن است.
در ماده ۷۸۸ نیز آمده است که رهن پس از دستزدن غیرقابل تفکیک است ولی در صورت مرگ مرتهن، راهن می‌تواند درخواست کند که رهن به شخص ثالثی که به توافق و وراثت معین می‌شود، داده شود.
"عقد الزامی" یک قرارداد است که طرفین حق فسخ آن را ندارند و "عقد مجاز" قراردادی است که طرفین می‌توانند در هر زمان که بخواهند آن را لغو و فسخ کنند.
البته در شرایط خاصی می‌توان "شرط الزامی" را در "عقد الزامی" اعمال کرد تا تأثیرات "عقد الزامی" را در "عقد مجاز" داشته باشد.
در این مقاله، به بررسی "شرط خارج از الزامی" در جزئیات آن پرداخته شده است.
رهن قراردادی است که در آن شخصی که بدهی دارد مالی را به عنوان وثیقه نزد طرف مطالبه‌کننده خود قرار می‌دهد تا در صورت عدم پرداخت بدهی، طرف مطالبه‌کننده حق خود را جهت وصول مالی از آن دارایی داشته باشد.
همچنین، راهن فردی است که دارایی را به عنوان رهن قرار می‌دهد و مرتهن فردی است که رهن را پذیرش می‌کند.
با وجود همه توصیف‌ها، مسئله‌ای کاملاً متفاوت وجود دارد که در این مقاله آن را بررسی می‌کنیم.
ابتدا به بررسی قوانین مدنی درباره تأیید و ضرورت قرارداد قانونی می‌پردازیم و سپس در بخش دوم، اهمیت و جایز بودن قرارداد رهن را مورد توجه قرار می‌دهیم.
عقد لازم و جایز در قانون مدنی
عقد ضروری در قانون مدنی به شکلی مشخص تعریف می‌شود.
عقد ضروری آن است که طرفین هیچ‌گاه حق فسخ آن را نداشته باشند، مگر در شرایط خاص.
عقد ضروری با فوت یا جنون یا سفه طرفین قابل لغو نیست و تنها در شرایط استثنایی و با استفاده از عواملی مانند خیار، اقاله و حکم قانون، ممکن است لغو شود.
عقد جایز طبق ماده ۱۸۶ قانون مدنی منظوری است که هر طرف به موقعیتی که بخواهد، می‌تواند آن را فسخ کند.
همچنین، ماده ۹۵۴ قانون مدنی در مورد عقود جایز بیان می‌کند که: "تمامی عقود جایز با اختیار یکی از طرفین منحل می‌شوند، همچنین با رضایت معقول در مواردی که شرایط مشخصی وجود دارد.
"
ماده‌های قانونی بیان می‌کنند که در عقود جایز، فوت یکی از طرفین عقد می‌تواند باعث به هم خوردن عقد شود.
این ماده‌ها همچنین بیان می‌کنند که علی‌رغم عقود لازم که فوت طرفین در انفساخ و به هم خوردن عقد به صورت خودبه‌خود تأثیری ندارد، در عقود جایز این امر ممکن است.
علاوه بر این، این ماده‌ها مورد دیگری را که رشد در آن مهم است و به همین دلیل سفه یکی از طرفین باعث به هم خوردن عقد می‌شود، به آن اضافه می‌کنند.
همانطور که در ماده 928 قانون مدنی ذکر شده است، جنون یکی از شروطی است که می‌تواند باعث عدم اعتبار یک عقد جایز شود.
برای درک بهتر این موضوع، به مقاله تعریف عقد لازم و عقد جایز و تفاوت آنها مراجعه کنید.
همچنین، مطالعه قوانین مربوط به قرارداد رهن نیز الزامی است، زیرا قوانین شرایط مختلفی را برای صحت و لازمه بودن آن تعیین کرده‌اند.
لازم و جایز بودن عقد رهن
در مورد قبلی تعبیری داده شد.
این تعبیر بیان می‌کند که «عقد لازم» عنوان می‌باشد برای عقدی که در اکثر موارد ، طرفین حق فسخ آن را ندارند.
از طرفی «عقد جایز» نشانگر عقدی است که طرفین حق دارند در هر زمان آن را فسخ کنند.
در قانون مدنی به ماده ۷۸۷، دستزدن رهن به مرتهن جایز است ولی دستزدن رهن به راهن تنها پس از دفع بدهی یا بر اساس ترتیبات قانونی ممکن است.
در ماده ۷۸۸ نیز آمده است: ماده رهن پس از دستزدن غیرقابل تفکیک است ولی در صورت مرگ مرتهن، راهن می‌تواند درخواست کند که رهن به شخص ثالثی که به توافق و وراثت معین می‌شود، داده شود.
همانطور که در بند ۷۸۷ ذکر شده است، عقد رهن به مرتهن (شخصی که رهن را قبول می‌کند) اجازه می‌دهد، اما برای راهن (شخصی که مال خود را به رهن گذاشته است) لازم است.
برای مطالعه بیشتر درباره شرایط عقد رهن، به مقاله مربوطه با استفاده از برچسب شرایط عقد رهن مراجعه کنید.
برای تسهیل مطلب، فرض کنید که شما یک ملک را درون بانک رهن کرده‌اید و به عنوان راهن دارایی محسوب می‌شوید.
به عبارت دیگر، شما نمی‌توانید به‌دلخواه رهن را برداشت کنید و ملک خود را آزاد کنید.
تنها زمانی می‌توانید رهن را برداشت کنید که یا بدهی را سد کنید یا برای بانک اضافه‌پرداختی انجام دهید.
در عوض، بانک می‌تواند در هر زمانی که بخواهد، ملک را پس بگیرد و رهن را لغو کند.
سوالات پر تکرار
- Summary:مقاله‌ای دربارهٔ استفاده از تگ‌های HTML مانند ، ،
- و
- به زبان پارسی در خلاصه‌ای در این مقاله صحبت می‌شود.
نتیجه گیری
در این مقاله به بحث درباره نقش عقد لازم و عقد جایز می‌پردازیم.
عقد ضروری عقدی است که طرفین حق فسخ آن را ندارند مگر در شرایط خاص.
اما عقد جایز نشانگر عقدی است که طرفین حق دارند در هر زمان آن را فسخ کنند.
همچنین درباره رهن قراردادی نیز توضیح داده شده است، که در آن شخصی که بدهی دارد مالی را به عنوان وثیقه نزد طرف مطالبه‌کننده قرار می‌دهد تا در صورت عدم پرداخت بدهی، طرف مطالبه‌کننده حق خود را جهت وصول مالی از آن دارایی داشته باشد.
همچنین، راهن فردی است که دارایی را به عنوان رهن قرار می‌دهد و مرتهن فردی است که رهن را پذیرش می‌کند.
در نهایت، ماده‌های قانونی بیان می‌کنند که عقود جایز ممکن است با قرار گرفتن در شرایط خاص یا با فوت یکی از طرفین به هم خوردن شوند.
بنابراین، در عقود جایز هر طرف می‌تواند به موقعیتی که بخواهد، آن را فسخ کند.
همچنین با رضایت معقول در موارد مشخصی نیز ممکن است عقود جایز منحل شوند.