رسیدگی به دعاوی در دادگاه‌های حقوقی و کیفری، بر اساس قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری، صورت می‌پذیرد. قضات پس از بررسی موضوعات مربوطه و مطابقت آنها با قوانین، به صورت رسمی تصمیمات خود را اعلام می‌کنند. این تصمیمات ممکن است به محکومیت یکی از طرفین یا تأیید حقوق و حقایق وی مربوط شود. در هر صورت، قضات موظف به تعیین وضعیت پرونده هستند.

پس از صدور حکمی توسط دادگاه درباره موضوع مربوطه، این حکم به صورت رسمی به طرفین دعوی ابلاغ می‌شود. طرفین می‌توانند با ورود به حساب کاربری خود در سامانه، روند پرونده و محتوای حکم را مشاهده کنند. اما برخی از افراد هنگام ورود به سامانه، با پیامی مواجه می‌شوند که پرونده فاقد موضوع فعال است و در نتیجه این پرسش مطرح می‌شود که این پیام چه معنی‌ای دارد؟

برای دادن پاسخ به این پرسش، در این مقاله به تفصیل به معنای جمله مورد نظر پرداخته و زمانی که باید یک پرونده بدون موضوع فعال تشخیص داده شود، بررسی کرده‌ایم. همچنین، در ادامه به بررسی اقداماتی که پس از دریافت پیام پرونده بدون موضوع فعال باید صورت پذیرد، می‌پردازیم.

پرونده فاقد موضوع فعال است یعنی چه

بر اساس قوانین قضائی، قضات دادگاه‌ها موظف به مطالعه پرونده و انجام تحقیقات لازم درباره آن هستند. سپس باید حکم یا رأی خود را صادر کنند. اگر تحقیقات اولیه در دادسرا صورت گیرد، مقامات دادسرا با صدور یکی از انواع قرارهای دادسرا، وضعیت پرونده را مشخص می‌کنند تا تکلیف طرفین دعوی مشخص شود.

در حال حاضر، تمام جزئیات مربوط به رسیدگی به دعاوی در دادگاه‌ها و سایر مراجع قضایی از طریق سامانه‌ای به نام "سامانه ثنا" به طرفین دعوی ابلاغ می‌شود. این سامانه شامل دادسراها و شوراهای حل اختلاف نیز می‌شود. هر اقدام اتخاذ شده توسط مرجع رسیدگی کننده در این سامانه ثبت می‌شود و طرفین می‌توانند با استفاده از مشاهده جزئیات رسیدگی به پرونده خود، اطلاعات لازم را دریافت کنند. در این سامانه، از تگ‌های html استفاده می‌شود تا برخی از کلمات مهم به صورت تاکید شده نمایش داده شوند.

علاوه بر این، پس از صدور حکم توسط دادگاه و پایان دادن به دعوای طرفین، رای با استفاده از این سامانه قابل مشاهده است. در این راستا، هر یک از طرفین می‌توانند پرونده‌ی قضایی خود را با استفاده از تگ پیگیری پرونده در سامانه مورد بررسی قرار دهند. البته، ممکن است مدتی بین صدور رای در دادگاه تا درج و ابلاغ آن از طریق سامانه ثنا گذشته باشد؛ به همین دلیل، طرفین باید به طور منظم سامانه ثنا را بررسی کنند تا در صورت صدور رای، آن را مشاهده کرده و در صورت لزوم به آن اعتراض کنند.

گاهی اوقات، پس از ارجاع دعوی به سامانه ثنا، طرفین با پیامی روبرو می‌شوند که پرونده، موضوع فعالیت ندارد. این امر مطرح می‌کند که پرونده، وقتی موضوع فعالیت ندارد، به چه معناست و در چه شرایطی اتفاق می‌افتد؟ برای پاسخ به این سوال، باید گفت که در حقوق، زمانی که دادگاه تمامی مراحل پرونده را پشت سر گذاشته و درباره آن رای صادر می‌کند، پرونده به اصطلاح مختومه می‌شود و مورد نظر مجدداً مورد بررسی قرار نمی‌گیرد.

با توجه به این دلیل، هر زمان طرفین دعوی، در حساب کاربری شخصی خود در سامانه ثنا، این پیام را مشاهده می‌کنند که "پرونده فاقد موضوع فعال است"، به این معنا است که دادگاه پس از بررسی و تحقیقات لازم، رسیدگی به موضوع دعوی را به پایان رسانده و دیگر به آن رسیدگی نخواهد کرد. بنابراین، پس از مشاهده پیام "پرونده فاقد موضوع فعال است"، می‌توان نتیجه گرفت که دادگاه رای صادر کرده و پرونده به پایان رسیده است. در ادامه، درباره اقداماتی که باید پس از مشاهده این پیام انجام شود، توضیحاتی خواهیم داد.

در چه شرایطی پرونده فاقد موضوع فعال است

در قسمت قبل، به بررسی این موضوع پرداخته شد که پرونده، تکلیف خاصی ندارد، به چه معنا می‌باشد. اما سوال دیگری که در این زمینه مطرح می‌شود، این است که مشاهده پیام پرونده، بدون توجه به اقدام فعالی، به چه معنا بوده و به عبارت دیگر، در چه شرایطی، پرونده بی‌محتوا قلمداد می‌شود؟

در جواب به این پرسش، می‌توان گفت که به طور عمومی، در شرایطی که دادگاه، مراحل لازم را پیگیری و پایان مراحل را اعلام کند تا به تصمیمی برسد، در قسمت روند کار پرونده، دیده می‌شود که پرونده بدون موضوع فعالیت است. بنابراین، در شرایطی که پرونده بدون موضوع فعالیت است و دادگاه پرونده را به اتمام برساند. ترجمه عبارت‌های تاکید شده: - "شرایطی": شرایطی - "روند کار پرونده": قسمت روند کار پرونده - "پرونده، فاقد موضوع فعال است": پرونده، فاقد موضوع فعال است - "پرونده": پرونده

برخی افراد با جزئیاتی که درباره مختومه شدن پرونده و مفهوم آن وجود دارد آشنا نیستند. مختومه شدن یک پرونده حقوقی و کیفری به معنای این است که پرونده دیگر فعال نیست و دادگاه حکم صادر کرده است. این حکم می‌تواند به نفع هر یک از طرفین دعوا باشد. بنابراین، ممکن است دادگاه حکمی را به نفع یا علیه هر یک از طرفین صادر کند.

هر چند و هر طور که باشد، هنگامی که دادگاه در دعاوی حقوقی یا جنایی، حکمی را صادر می‌کند، اعتبار آن موضوع قطعی خواهد شد و دعوی مورد بحث بین طرفین دیگر قابل ارجاع نخواهد بود، مگر اینکه با دلایل قانونی موجه قادر باشیم تا رسیدگی به آن را دوباره انجام دهیم. اما البته می‌توانیم از روش‌های دیگر برای اعتراض به حکم استفاده کنیم، مانند بازنگری یا واخواهی، که به ما امکان می‌دهد تا در خصوص حکم صادر شده، نظر مجددی درخواست کنیم.

اقدامات پس از مشاهده پیام پرونده فاقد موضوع فعال است

تا به حال در بخش‌های قبل، به موضوعاتی پرداخته شده است که پرونده‌هایی که موضوع فعالی ندارند به چه شرایطی مربوط می‌شوند و چگونه پیام‌های "پرونده فاقد موضوع فعال است" را مشاهده می‌کنیم. اما در صورتی که طرفین به سامانه ثنا مراجعه کنند و به جای پیام "رای صادر شد"، با پیام "پرونده فاقد موضوع فعال است" روبرو شوند، این سوال مطرح می‌شود که بعد از مشاهده پیام "پرونده فاقد موضوع فعال است" باید چه اقداماتی را انجام دهند؟

در قسمت‌های قبلی اشاره شده است که مشاهده پیام پرونده اکنون فاقد موضوع فعالیت است. این به این معناست که دادگاه، حکمی را صادر کرده و با این حکم، پرونده به پایان رسیده است. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاهده رای دادگاه در سامانه ثنا، باید به منظور یافتن اینکه حکم دادگاه به نفع خواهان یا خوانده دعوی صادر شده است، پیام مزبور را مشاهده کنید. پس از مشاهده این پیام، برخی از اقدامات زیر اهمیت دارند.