قسط بندی مهریه

با توجه به اینکه همه می‌دانند یکی از حقوق مالی زوجین در ازدواج، مهریه است که با عقد و در صورت درخواست همسر، مرد ملزم به پرداخت آن است.
اصلاً، قانونی که از اصول شرع اسلام الهام گرفته شده، مهریه را یک بدهی تلقی می‌کند که بر عهده مرد است و او موظف به پرداخت آن است.

با توجه به مقدار بالای مهریه‌ها، گاهاً شاهدیم که مردان نمی‌توانند هزینه مهریه را پرداخت کنند.
بعضی از زوج‌ها توانایی مالی برای پرداخت کامل مهریه را ندارند و تنها قسمتی از آن را می‌توانند پرداخت کنند.
در این حالت، زوج‌ها پس از صدور حکم می‌توانند درخواست اعسار از پرداخت مهریه را ارائه کنند.
با احراز شرایط اعسار، میزان مهریه متناسب با شرایط زندگی و درآمدشان به صورت تقسیط خواهد شد.
در ادامه به توضیحات کامل درباره تقسیط مهریه می‌پردازیم.

مطالبه مهریه توسط زوجه

برخلاف انتظار عموم، مهریه تنها هنگام طلاق مطالبه نمی‌شود بلکه می‌توان آن را در طول زندگی مشترک نیز درخواست کرد.
این به این معنا نیست که حتماً اختلاف در زوجین وجود دارد.
به طور کلی، روش‌های مطالبه مهریه به دو دسته زمانِ درخواست (مهریه عند المطالبه) و زمانِ قدرت مالی (مهریه عند الاستطاعه) تقسیم می‌شود.

مهریه یک حقّی است که در صورت درخواست همسر، هر زمان که خواست، شوهر موظف است آن را پرداخت کند.
اما در صورتی که شوهر توانایی پرداخت مهریه یا بخشی از آن را نداشته باشد، تنها در زمانی که قادر به پرداخت آن باشد، می توان از وی مطالبه کرد.

اموالی که مرد مالک آنها است، به استثناهای دینی که در ادامه توضیحات آنها را مطرح می‌کنیم، می‌توان به عنوان مهریه درخواست کرد.
به عبارت دیگر، یکی از پیامدهای پرداخت مهریه، این است که دادگاه یا اجرای ثبت، اموال مرد را به تعداد مهریه، قابل توقیف می‌کند.

نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که در صورتی که شوهر قادر به پرداخت صداق یا همان مهریه نباشد و به عنوان یک فرد معسر شناخته شود، فقط تا حداکثر ۱۱۰ سکه قابلیت پرداخت مهریه اجرایی دارد و برای این مبلغ میتوان زوج را به خود جلب کرد.
اما برای مهریه‌ای که بیشتر از این مبلغ است، نیاز است به توان مالی و قدرت مالی شوهر توجه کرد.

قسط بندی مهریه توسط دادگاه

بعد از اینکه یک زن درخواست مهریه خود را مطالبه می کند، سه حالت قابل تصور وجود دارد.
اول اینکه مرد دارای توان مالی است و مهریه را پرداخت می کند.
دوم اینکه تنها قادر به پرداخت بخشی از مهریه است.
و سوم اینکه اصلاً توان پرداخت مهریه را ندارد.
در بحث ما، حالت اول جایگزینی نمی شود و در حالت دوم و سوم، بندبندی مهریه مدنظر است.
به عبارت دیگر، هنگامی که زوج توان پرداخت نداشته و به طور معمول در وضعیت تسویه قرار دارد، دادگاه می تواند مهریه را بندبندی کند.

اگر بخواهیم به طور ساده در مورد وجود یک فرد معسر توضیح دهیم، باید بگوییم معسر فردی است که به دلیل تنگدستی مالی و عدم داشتن دارایی به جز استثنائات دینی یا در دسترس نبودن آن، ناتوانی در پرداخت بدهی‌های خود دارد.
به معنی دیگر، معسر کسی است که نمی‌تواند مهریه خود را پرداخت کند.
زمانی که دادگاه حکمی در خصوص پرداخت مهریه صادر می‌کند، شوهر فرصت 30 روز دارد تا اعتراض خود را درباره عدم توانایی در پرداخت مهریه به دادگاه ارائه دهد.

در صورتی که زوج تقاضای اعسار خود را در دادگاه تقدیم کند، تا زمان تعیین وضعیت و بررسی درخواست، جلب برای پرداخت مهریه امکان پذیر نخواهد بود.
اما در صورتی که درخواست اعسار پذیرفته شود، بر اساس شرایط مالی زوج، قسط پیشین و اقساط ماهیانه یا چند ماهه برای پرداخت مهریه تعیین می‌شود.

البته باید به صورت منظم و کامل قسط و اقساط را پرداخت کنیم، در غیر اینصورت ممکن است مجازاتی وجود داشته باشد و بدهی ما برای جلب کردن ماهیت دارد.
یک نکته مهم درباره تأخر در پرداخت محقق شده است که نمی توان مالکیت اسباب و آثار مذهبی را برای پرداخت مهریه توقیف کرد، اما چه مواردی را می توان به عنوان اسباب و آثار مذهبی در نظر گرفت؟