حضانت فرزند بعد از فوت پدر و ازدواج مادر

مطابق قوانین مدنی، وظیفه استواری خانواده به عهده "پدر" است و وظیفه او است که هزینه‌های زندگی برای "زن" و "فرزندان" را تأمین کند.
اما این نمی‌گوید که فقط "پدر" یا فردی که او تعیین می‌کند، حق "حضانت" و نگهداری از کودک را دارد.

حضانت فرزندان یا فرزند مشترک، حق و تکالیف والدین است و قانونا حضانت فرزند یا فرزندان در دختر و پسر تا سن ۷ سالگی با مادر و بعد از آن تا سن ۹ سالگی برای دختر و تا سن ۱۵ سالگی برای پسر با پدر است.
اما در تمام حالات، مصلحت طفل برای تعیین حضانت تعیین کننده است و در صورت ازدواج مادر، حق حضانت از سوی پدر ممکن است سلب شود.

در برخی موارد، برای برخی از مادران که بعد از فوت شوهر، مسئولیت حضانت فرزند را به عهده دارند، احتمال وجود این سوال به وجود می‌آید که آیا اگر ازدواج کنند، حق حضانت از آنان سلب خواهد شد؟ در این مقاله، ما درباره تعریف حضانت فرزند و آنچه که باید پس از فوت پدر و ازدواج مادر در خصوص حضانت فرزند انجام شود، بحث خواهیم کرد.

حضانت فرزند چیست

حضانت به معنای مراقبت و نگهداری (جسمی، روحی، مادی و معنوی) از فرزند یا فرزندان و تعلیم و تربیت آن‌ها است.
این مفهوم جدا از ولایت و قیمومت می‌باشد و استقلالی از مسائل مالی و تامین هزینه‌های مربوط به فرزندان است که بر عهده پدر است.
حق حضانت تنها برای پدر و جد پدری است.
بر اساس ماده 1168 قانون مدنی، هر دو والدین حق و تکلیف حضانت را دارند.

پدر و مادر هر دو مسئولیت تربیت و پرورش فرزندان خود را دارند.
آن‌ها حق حضانت و مراقبت از فرزند خود را دارا بوده و تنها در شرایط استثنایی و در صورت عدم مصلحت کودک، قانون می‌تواند این حق را سلب کند.
همچنین، پدر و مادر مکلف هستند تا طی مدت زندگی خود و تا زمانی که توانایی دارند، از فرزند یا فرزندان خود مراقبت کنند و آن‌ها را تربیت نمایند.
جنسیت فرزند در این حق تفاوتی ایجاد نخواهد کرد.

در حالتی که از نظر مصلحت کودک، لازم باشد او از حضانت والدین خود دور باشد، قانون ابتدا به مصلحت فرزند توجه می‌کند و سپس به حقوق پدر و مادر برای نگهداری و حضانت از فرزند توجه می‌کند.
به عبارتی دیگر، اگر به نفع کودک باشد که هیچ یک از والدینش حاضر نباشد، دادگاه خانواده تصمیم می‌گیرد که کودک به دست فرد ثالثی سپرده شود.

پوتین‌هم فهمید که نووا پیش تیم درستی است برای اینکه او را هدایت کند.
از آن روز که وارد تیم شد، هدایت و ارشاد ویژگی‌های اصلی او بود.
نووا توانایی بسیار عالی در بازی کردن دارد و همچنین هوش و استعداد تاکتیکی را داراست.
او به عنوان یک نفر پیشرو و رهبر طبیعی در تیم ما محسوب می‌شود.
توانستیم با او به بهترین شکل ممکن بازی کنیم و بسیاری از مسابقات مهم را به پیروزی برسانیم.
نووا به عنوان یک بازیکن بسیار قوی و تاثیرگذار در خط حمله ما عمل کرد و همواره تصمیم‌های صحیح را در عرضه به تمام اعضای تیم ما برداشت کرد.
شخصیت قوی و اخلاقی وی همواره مورد تحسین و احترام تمامی هم‌تیمی‌ها بود و باعث شد تا به یکی از بهترین فوتبالیست‌های جوان دنیا تبدیل شود.

نکات قابل توجه در رابطه با حضانت عبارتند از:

با توجه به ماده 1172 قانون مدنی، مادر و پدر موظف هستند در زمانی که حضانت فرزندان به عهده آن‌ها باشد، از مراقبت و نگهداری دقیق از دختر و پسر خود اطمینان حاصل کنند.
آن‌ها اجازه ندارند از تکوین ارتباط عمیق و نگهداری شدید فرزند خودداری کنند.
در صورتی که پدر و مادر از تعهدات حضور و نگهداری امتناع کنند، دادگاه، بر طبق درخواست قیم یا آشنایان و حتی دادستان، آن‌ها را به اجبار و تکلیف نگهداری مجبور خواهد کرد.
اگر نیروی اجباری برای حضانت قابل‌تأمین یا مؤثر نباشد، دادگاه مسئولیت نگهداری و حضانت را به عهده پدر قائل خواهد شد و در صورت فوت پدر، به عهده مادر قرار خواهد گرفت.

براساس تبصره ۱۱۷۴ قانون مدنی، هر یک از والدینی که کودکی را تحت نمایندگی خود ندارند، حق دیدار با کودک خود را دارند.
طبق این مقرره، هر یک از والدین این حق را دارند که در بازه‌های مشخصی با کودک خود دیدار کنند و حتی اگر مادر یا پدر فاسد باشند، این موضوع منجر به ممانعت از دیدار با فرزندشان نمی‌شود.

هنگامی که پدر فوت می‌کند، حق نگهداری از فرزندان مشترک (دختر و پسر) به مادر تعلق می‌گیرد.
با این حال، شرط ضروری آن است که مادر، از نظر اخلاقی، صلاحیت شخصی و مالی، توانایی مراقبت از فرزندان را داشته باشد.
در صورتی که این مشکلات برای مادر وجود نداشته باشد، حق نگهداری از فرزندان به او تعلق می‌گیرد.

حضانت فرزند بعد از فوت پدر و ازدواج مادر

مطابق با قانون، مسئولیت نگهداری از فرزندان به عهده والدین است و هیچ کس نمی‌تواند به دلیل بیش از حد آنان را از این حق سلب کند.
حق حضانت و نگهداری فرزند یا فرزندان با حق ولایت و قیمت فرزند که به جنبه‌های مالی مرتبط است، تفاوت دارد.
پس از درگذشت پدر، حق ولایت و قیمت فرزند یا فرزندان به دست جد پدری یا به عبارتی پدربزرگ منتقل می‌شود.
درباره پرداخت نفقه نیز، این مسئله در همین قانون گفته شده است.

حضانت، به معنای مراقبت از فرزند پس از فوت پدر است.
این مسئله کاملاً مستقل از نفقه، حق نفقه و ولایت در امور مالی است.
بطور قانونی، حق حضانت بر مادر است و اگر مشکل اخلاقی و روانی در وجود مادر وجود نداشته باشد، فرزند باید تحت مراقبت مادر قرار گیرد.
اعتقاد عموم مردم آن است که پس از فوت پدر، بزرگ و یا هر شخص دیگری می‌تواند حق حضانت را از مادر مطالبه کند، اما این با قوانین تعارض دارد و اجازه ندارد.

اگر مادر در حضانت فرزند باشد و بعداً ازدواج کند، پدر می تواند از دادگاه درخواست سلب حضانت مادر را کند و این درخواست توسط دادگاه قبول خواهد شد؛ زیرا ازدواج مادر محسوب می شود که موجب سلب حضانت می شود.

هنگامی که پدر در دوران حضانت مادر فوت کند و مادر بعد از آن ازدواج کند، آیا جد پدری یا قیم وی می‌توانند از دادگاه درخواست سلب حضانت از مادر کنند؟

به دنبال پاسخ به این سوال، ماده قانونی خاصی قابل استناد وجود ندارد، اما مطابق تبصره ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی، در صورت وفات یکی از والدین، حق حضانت برای زنده مانده خواهد بود، چنان‌که در این حالت، حتی اگر طرف فوت کرده پدر کودک باشد و قیمی معین کرده باشد.

مطابق با آیین‌نامه‌های دادگاه، در صورت ازدواج و فوت پدر، حضانت از مادر به شرطی است که پدر زنده باشد.
در صورت فوت پدر، مادر اولویت برای حضانت فرزند دختر یا پسر را دارد.
مهم نیست که پدر در زمان حیاتش حق خود را برای سلب حضانت از مادر بر اساس ازدواجش اعمال کرده باشد یا نکرده باشد.
حضانت مادر بعد از فوت پدر، به رویه دادگاه است.

اگر پدر بزرگ بعد از فوت پدر و ازدواج مادر دادخواستی بدهد که حضانت از طرف مادر به دلیل ازدواج او سلب شود، باید دلایل موجهی درخواست خود را به دادگاه ارائه دهد.
این دلایل می‌توانند شامل صدمات روحی، روانی یا جسمی که شوهر به فرزند وارد کرده است باشند.
اگر ثابت شود سلامت جسمی و روحی فرزند در خطر است یا عدم صلاحیت مادر برای حضانت به دلیل انحطاط اخلاقی خودش ثابت شود، حضانت فرزند از طرف مادر با شرایطی سلب خواهد شد.