در صورتی که یک شخصیت یا مقام سیاسی، به صورت موقت یا دائم عاجز از وظیفه‌های خود شود، لازم است یک فرد دیگر تا زمان بازگشت وی یا تعیین جانشین، به انجام وظایف و مسئولیت‌های او بپردازد تا عدم پیوستگی در امور کشور به وجود نیاید. این موضوع در قانون اساسی به نام «کفالت رهبری» در نظر گرفته شده است، که شامل همه مقام‌های سیاسی اعم از رهبری نیز می‌شود. در این مقاله، قصد داریم به بررسی مفهوم و روش کفالت رهبری در ایران بپردازیم. بنابراین، به توضیح مفهوم کفالت رهبری، نقش شورای رهبری و اجرای وظایف رهبری می‌پردازیم

موارد کفالت رهبری

گاهی اوقات، انجام وظایف توسط یک رهبر به طور موقت یا دائم غیرممکن می‌شود. به همین دلیل، انجام وظایف رهبری توسط یک نایب کاملاً ضروری است. در این رابطه، ماده ۱۱۱ قانون اساسی کفالت رهبری را تعیین کرده است. قطع شدن عهده دار رهبری به دلیل مرگ، بازنشستگی یا عزل و همچنین ناتوانی موقت رهبر در انجام وظایف رهبری، عواملی است که باعث تحقق کفالت رهبری می‌شوند. برای مشاهده کفالت رئیس جمهور، روی لینک کلیک کنید.

شورای رهبری

براساس قانون اساسی، شورای رهبری مسئولیت کفالت رهبری را در شرایط مشخص به دوش می‌گیرد. طبق این قانون، تا زمان معرفی رهبر، یک شورای مؤقت که از رییس جمهور، رییس قوه قضاییه و یکی از فقهای شورای نگهبان تشکیل می‌شود، به انتخاب مجمع تشخیص مصلحت نظام وظایف رهبری را به طور موقت بر عهده می‌گیرد. درصورتی‌که در این دوره، هرکدام از اعضای شورا به هر دلیلی نتوانند وظیفه را انجام دهند، فرد دیگری با انتخاب مجمع، با حفظ اکثریت فقها در شورا بجای آن شخص منصوب می‌شود.

انجام وظایف رهبری

همانطور که ذکر شد، انجام وظایف رهبری تا تعیین رهبر جدید توسط مجلس خبرگان رهبری، به عهده شورای رهبری قرار دارد. اما باید در نظر داشت که این وظایف باید متمایز باشند. بر اساس اصل ۱۱۱ قانون اساسی، برخی از وظایف رهبری به تأیید مجمع تشخیص مصلحت نظام نیاز دارند. این وظایف شامل تعیین سیاست‌های کلی نظام، فرمان همه‌پرسی، اعلان جنگ، صلح و بسیج نیروها، عزل رئیس‌جمهور، نصب و عزل رئیس ستاد مشترک و فرماندهان عالی نظامی و انتظامی است که نیازمند تأیید سه چهارم اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند. برای مشاهده همه وظایف و اختیارات رهبری، روی لینک کلیک کنید.