نحوه تقسیم ارث مادر

به طور معمول، پس از درگذشت پدر و مادر در یک خانواده، وراثت آن‌ها توسط اعضای خانواده با رعایت بدهی‌ها و تعهدات شرعی آن‌ها و همچنین رعایت وصیت‌نامه‌هایی که ترک خواهند کرد، با اخذ گواهی انحصاری دریافت می‌شود.
سپس، ترکه بین اعضای خانواده تقسیم می‌شود یا یکی از وراث را به عنوان مدیر ترکه و نگهداری از اموال و ارث تعیین می‌کنند.

گاهی اوقات وراثتی که از طرف مادر به ما می‌رسد، نمی‌تواند برای تقسیم ترکه مادر مورد توافق قرار بگیرد و این باعث بروز اختلافات غیرقابل حل و در نتیجه به پیش بردن دعاوی در مورد ارث می‌شود که ممکن است تا چندین سال به طول بیانجامد.
در حالی که اگر وراث اطلاعات کافی در مورد حقوق و نحوه تقسیم ارث مادر طبق قانون داشته باشند، با توافقی در مورد تقسیم ترکه از بروز این مسائل جلوگیری می‌کنند.

با توجه به سوابق و مشکلات مرتبط با موضوع میراث و تقسیم ترکه، در این مقاله به تفصیل درباره روش‌های تقسیم میراث مادر صحبت خواهیم کرد.
ما در اینجا به بررسی نحوه این تقسیم در صورت حضور همزاد فوت کرده، فرزندان، همسر وی وارد خواهیم شد.

مصادیق نحوه تقسیم ارث مادر

اگر یک شخص فوت کند و مادر خانواده باشد، تقسیم میراث مادر بر اساس وجود و عدم وجود وراثان، پدر و مادر، و همسر کاملاً متفاوت خواهد بود.
بنابراین، بر اساس حضور یا عدم حضور این افراد، چهار فرض اصلی ممکن است.

فرض کنید یک نیروی مادر و نیروی پدر وجود داشته باشند که متأسفانه نیروی مادر فوت کرده و هیچ فرزندی ندارند.

فرض کنید فرزندانی وجود دارند که بدون داشتن همچنین خیلی از والدین است (بدون پدر و مادر).

با توجه به وجود فرزندان، پدر و مادر حضوری فرض شده است.
فرض‌ها

فرض کنید در خانواده‌ای یک زوج حضور داشته باشد.
این زوج، همسر مادر خانواده است.

در پیوستن به مقاله، تمرکز خود را بر روی ارزیابی این فرضیات و زیرمجموعه‌های آن‌ها قرار می‌دهیم.

نحوه تقسیم ارث مادر در فرض وجود پدر و مادر وی

در این فرض، یکی از ابوین در قید حیات است و مادر، فاقد فرزند است و در عین حال پدر و مادر وی (یعنی پدربزرگ و مادربزرگ مادری) نیز وجود دارند.
در مورد سهم ارث بعد از فوت مادر، قانون مدنی ماده 906 تصریح می‌کند: «اگر برای متوفی هیچ فرزندی موجود نباشد، هر یک از ابوین در صورت انفراد تمام ارث را به ارث می‌برند و اگر پدر و مادر هر دو زنده باشند، مادر یک سوم و پدر دو سوم ارث را به ارث می‌برد.
.
.
».

همانگونه که مشخص است، ماده 906 در این شرایط، دو گزینه درباره تقسیم ترکه مادر احتمالی وجود دارد.

«وقتی فقط مادر یا پدر یک فرد فوت میکند، فرد وارث تمام ارث را به ارث میبرد.
»

و درگذشته‌ی هر دوی پدر و مادر، فرزند وارث مادر است.
به عبارت دیگر، مادر یک سوم از میراث را ارث می‌برد و دو سومی از آن متعلق به پدر می‌شود.

نحوه تقسیم ارث مادر در فرض وجود فرزندان

فرض کنید مادر فوت کرده است و همچنین پدر و مادر وی قبل از او درگذشته‌اند و نیز تنها وراث مادر، فرزندان وی هستند.
براساس ماده 907 قانون مدنی، تقسیم ترکه مادر بین فرزندان به شیوه زیر صورت می‌گیرد: اگر فقط یک فرزند داشته باشد، بگونه‌ای که چه پسر و چه دختر باشد، تمام ترکه به او تعلق می‌گیرد.
اگر چند فرزند وجود داشته باشند ولی همه آنها پسر یا همه آنها دختر باشند، ترکه بین آنها به صورت مساوی تقسیم می‌شود.
اگر چند فرزند وجود داشته باشند و برخی از آنها پسر و برخی دختر باشند، پسر دو برابر بهره‌مندی نسبت به دختر خواهد داشت.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره سهم الارث دختر و پسر در سال، می‌توانید روی لینک زیر کلیک کنید: سهم الارث دختر و پسر در سال

بنابراین طبق این ماده، روش تقسیم میراث مادر هنگام وجود فرزندان، سه حالت مختلف دارد:- اگر فرزندانی وجود داشته باشند، میراث مادر بین آن‌ها تقسیم می‌شود.
- اگر فرزندی نبوده ولی نسبت‌هایی نزد مادر وجود داشته باشند (مانند پدر و برادران/خواهران مادر)، میراث مادر بین آن‌ها تقسیم می‌شود.
- اگر فرزندی و نسبتی نزد مادر وجود نداشته باشد، میراث مادر به دیگر وراثت‌کنندگان میراث تعلق می‌گیرد.

یک فرزند، تنها وارث مادر است.
به فرزند تمام ترکها وصول می‌شود، بدون توجه به جنسیت آن، می‌تواند پسر یا دختر باشد.

تعدادی از اولاد که همه آن‌ها پسر یا دختر هستند، وارث مادر خواهند بود.
میراث مادر بین آن‌ها به تساوی تقسیم می‌شود.

تعدادی فرزند وارث مادر وجود دارند که برخی از آن‌ها پسر و برخی دختر هستند.
اگر این شرایط برقرار باشد، پسران دو برابر سهم دختران را می‌گیرند.

نحوه تقسیم ارث مادر در فرض وجود فرزندان و پدر و مادر

در صورتی که هنگام درگذشت مادر، هم فرزندان او حاضر باشند و هم پدر و مادر خود در زندگی هستند، ممکن است رخدادهای زیر رخ دهد:در فرضی که هنگام فوت مادر، هم فرزندان او حاضر باشند و هم پدر و مادر خود در قید حیات هستند، حالت های زیر ممکن است اتفاق بیافتد:

یک دختر والدینی عزیز دارد:

• پدر: مردی متعهد و مهربان است.
  
• مادر: زنی با قلبی پر از عشق و مهربانی.
  

این حقیقت در قانون مدنی، در ماده 908 آمده است.
طبق این ماده: "در صورتی که پدر و/یا مادر در حال حاضر حیات داشته باشند و با دختری همزمان باشند، یک ششم از ثروت پدر و/یا مادر به ارث دختر خواهد رسید و نصف مابقی بین تمام وارثان بر اساس نسبت حصص آنها تقسیم خواهد شد.
"

بنابراین، طبق این قانون، در صورتی که وراث مادر، پدر و مادر دختر باشند، سهم وراث مادر یک ششم ترکه است.
همچنین، در صورت زنده بودن پدر، پدر نیز یک ششم ترکه را به ارث می‌برد.
یک دوم ترکه نیز سهم دختر است.
با جمع یک ششم سهم پدر و مادر و یک دوم سهم دختر، میزان کل ارث پنج ششم میشود.
بنابراین، یک ششم باقیماندهٔ ترکه بین وراث بر اساس نسبت سهام آنها تقسیم میشود.

پدر و مادر به همراه چند دختر!

ماده 909 قانون مدنی مطابق توضیحات زیر است:با وجود فوت پدر یا مادر یا هر دوی آنان و وجود چند دختر، حقوق میراث تمامی دختران به نسبت دو سوم ترکه تقسیم خواهد شد.
این تقسیم بین دختران به صورت دقیق صورت می‌گیرد و به طور مساوی بین آنان تقسیم می‌شود.
علاوه بر این، حقوق هر یک از پدر و مادر به نسبت یک ششم و در صورت وجود سایر ورثه‌داران به تناسب حقوق آنان تقسیم خواهد شد.

همانطور که در این متن می‌بینیم، در صورتی که وراث مادر داشته باشیم و چند دختر و پدر و مادری وجود داشته باشد، سهم ارث دختران از ترکه، برابر با دو سوم آن است و بین آنها به تساوی تقسیم می‌شود.
همچنین پدر و مادر هر کدام یک ششم ترکه را به ارث می‌برند و بقیه ترکه بین وراث به نسبت سهامشان تقسیم می‌شود.

فرزند یا فرزندان پسر طبق عرف و رسوم جامعه، در خانواده با حضور پدر و مادر بزرگ می‌شوند.
این والدین با مراقبت و تربیت، صاحبان تجربه‌های بی‌نظیری هستند.
آنها تلاش می‌کنند با ارائه فرصت‌های آموزشی، به فرزندانشان از طریق انتقال دانش، ارزش‌های زندگی را بیاموزند.
فرزندان پسر نیز آرزوی هر خانواده‌ای هستند چرا که آنان نه تنها برای بقا خانواده، بلکه به عنوان یک پیشرفت و توسعه جامعه نیز اهمیت دارند.

در این حالت، هر یک از پدر و مادر که در قید حیات باشند، یک ششم ترکه را به ارث می‌برند و ما بقی به فرزندان می‌رسیم، چه همگی پسر باشند و چه بعضی پسر و بعضی دختر.
اما در تقسیم ترکه میان فرزندان، اگر همه پسر باشند، ترکه به تساوی میان آن‌ها تقسیم می‌شود، اما اگر برخی پسر و برخی دیگر دختر باشند، سهم پسر دو برابر سهم دختر خواهد بود.

نحوه تقسیم ارث مادر در فرض وجود زوج ( همسر مادر )

این فرض، در ماده ۹۱۳ قانون مدنی بیان شده است.
به موجب این ماده، هر زوج در تمام حالاتی که در این مبحث ذکر شده است، حقش را دارد.
حق تقسیم این فرض برای زنده مانده از زوج، نصف همسری است که از میراث باقی می‌ماند.
در صورتی که زنده مانده از زوج فرزند یا نسلی از فرزندان نداشته باشد، ربع همسری به او تعلق می‌گیرد و باقی مال بر اساس مقررات قبلی به بقیه وراثت دهندگان تقسیم می‌شود.

بنابراین با توجه به این ماده، اگر همسر یا شوهر فرد متوفی هنگام فوت در حالت زنده باشد، ارث زنده بمانده به شکل زیر تقسیم خواهد شد: اگر فرد متوفی فرزند داشته باشد، شوهر یا همسر، یک چهارم از ارث را دریافت می‌کند و در صورتی که فرد متوفی بدون فرزند باشد، شوهر یا همسر، نصف از ارث به او تعلق می‌گیرد.
در هر دو حالت، بخشی از ارث باقیمانده بر اساس قوانینی که در فرضیات بالا ذکر شده، بین سایر وارثین تقسیم می‌شود.