قرارداد شفاهی

از زمان‌های گذشته تا به امروز، افراد بسیاری از نیازهای خود را توسط قراردادها و عقود مرتفع نموده و با یکدیگر معامله می‌کنند.
در قانون مدنی، قانونگذار انواع مختلفی از قراردادها و قواعد متعلقه آنها را پیش‌بینی نموده و آنها را به رسمیت می‌شناسد.
استفاده از قراردادها منجر به ایجاد آثار قانونی و حقوقی می‌گردد.

بسته به شکل انجام دادن، قراردادها می توانند به دو صورت کتبی یا شفاهی منعقد شوند و به عنوان منشاء برای ایجاد تبعات حقوقی عمل کنند.
اما اعتبار یک قرارداد شفاهی در قانون مدنی و تعهد شخص متعهد به انجام تعهداتش تنها وقتی ممکن است که قوانین و شرایط لازم برای انعقاد قرارداد شفاهی توسط طرفین قرارداد رعایت شود؛ در غیر اینصورت، این قرارداد اثری نخواهد داشت.

برای این منظور، در این مقاله قصد داریم به طور کامل، در مورد اهمیت و قوانین قراردادهای شفاهی در حقوق مدنی بحث کنیم.
همچنین، روش اثبات این نوع قراردادها و وظیفه متعهدان برای اجرای تعهداتشان را توضیح دهیم و نمونه‌ای از یک درخواست دادگاه برای اثبات قرارداد شفاهی را در اختیار شما قرار دهیم.

عقد شفاهی در قانون مدنی

«تعلیمات نفاذ قرارداد شفاهی در قوانین مدنی» به معنای ازدیادی است که به صورت نامه‌ای نیست و صرفاً با استفاده از کلمات مذکور، بین طرفین مذاکره شده است.
برای تجزیه و تحلیل قرارداد یا قرارداد شفاهی در قوانین مدنی و وضعیت اعتبار آن، باید به بند 10 قوانین مدنی مراجعه کرد.
این بند از قوانین مدنی، تصریح می‌کند: «قراردادهای خصوصی، نسبت به کسانی که آن را منعقد کرده‌اند، در صورتی که با قوانین صریح در تقابل نباشد، معتبر است.
»

با ملاحظه به این استدلال و عدم تأکید قانون‌گذار، می‌توان گفت که در قانون مدنی، قراردادها و عقود به صورت کتبی منعقد می‌شوند و اعتبار دارند.
ضرورت رعایت شرایط صحیح معامله و عدم تخلف از قوانین و شریعت در هر دو نوع قرارداد کتبی و شفاهی باید رعایت شود و از اهمیت بالایی برخوردار است.

با توجه به اینکه هر قرارداد، چه به صورت کتبی و چه به صورت شفاهی، فقط زمانی اعتبار دارد که شرایط اعتباری در قانون مدنی رعایت شده باشد.
در این مقاله درباره شرایط اعتباری قراردادهای شفاهی در قانون مدنی صحبت خواهیم کرد.

اعتبار قرارداد شفاهی

در بخش قبل، مورد عقد شفاهی در قانون مدنی صحبت کردیم و بیان کردیم که قانونگذار چنین عقدی را به رسمیت می‌شناسد.
در این بخش از نوشتار، قصد داریم در مورد اعتبار قرارداد شفاهی در قانون مدنی و شرایط آن بحث کنیم.
شرایط اعتبار قرارداد شفاهی در قانون مدنی شامل موارد زیر می‌شود:توضیحات شرایط اعتبار قرارداد شفاهی در قانون مدنی.
.
.

شرایط لازم برای صحت یک معامله یا قرارداد، در صورتی که در قرارداد شفاهی منعقد شده باشد، باید مهیا باشد.
به عبارت دیگر، هدف و هدف قرارداد باید مشروع و قانونی باشد و مضمون قرارداد باید مشخص و قطعی باشد.
در غیر این صورت، قرارداد منعقد شده نامعتبر و بی اثر حقوقی خواهد بود و نمی‌توان، با استناد به دادخواست، از طرف دیگر انتظار اجرای تعهداتش را داشت.

طرف‌هایی که قصد انعقاد یک قرارداد شفاهی را دارند، باید دارای صلاحیت قانونی باشند.
به عبارتی، طرف‌ها باید عاقل، بالغ و رشید باشند (با فرض داشتن توان مالی برای انعقاد قرارداد).

در هنگام انعقاد یک قرارداد شفاهی، طرفین باید قصد ایجاد قرارداد را داشته باشند و با رضایت و اختیار کامل، به توافق برسند.
آنها نباید از روی اجبار و اکراه به انعقاد قرارداد اقدام کنند.
در ادامه، روش های اثبات قرارداد شفاهی با استفاده از نمونه دادخواست و ادله اثباتی را توضیح خواهیم داد.

اثبات قرارداد شفاهی در دادگاه

همانطور که اشاره شد، قانونگذار، روشنا نکرده است که آیا برای اعتبار قراردادها و توافق‌نامه‌ها نیاز به برگزاری کتبی داریم یا خیر.
اما در همین حال، اگر قراردادها به صورت شفاهی انجام شوند، بر عهدهٔ ادعاکننده است که با استفاده از دلایل و مدارک مناسب، صحت وجود قرارداد شفاهی را در دادگاه ثابت کند.
بنابراین در این بخش، در مورد روش‌های اثبات قراردادهای شفاهی در دادگاه صحبت خواهیم کرد که به شرح زیر است:اثبات قرارداد شفاهی در دادگاهبا توجه به اینکه قرارداد شفاهی به طور کتبی ثبت نشده است، تأیید این قرارداد بر عهدهٔ طرفی است که دعوای خود را اثبات کند.
در اینجا، استفاده از دلایل قوی و معتبر بسیار ضروری است.
برخی از روش‌های معمول برای اثبات قرارداد شفاهی شامل موارد زیر می‌شود:1.
شهود: اطلاعاتی که شما و دیگران دربارهٔ برگزاری قرارداد بر اساس شاهدان، محیط و شرایط حاکم در آن زمان تهیه کرده‌اید.
2.
شواهد: اگر اسناد یا اشیاءی وجود دارند که به وجود قرارداد اطمینان می‌دهند، شما می‌توانید از آن‌ها به عنوان دلیل استفاده کنید.
3.
افاده‌نامه: اگر شخصی خارج از قرارداد وجود داشته و توافق شما را شنیده و نوشته یا تأیید کرده باشد، می‌توانید از این افاده‌نامه به عنوان دلیل استفاده کنید.
از طریق ارائهٔ این ادله و استدلال‌ها، شما باید توانایی شکاستن قرارداد شفاهی را در دادگاه اثبات کنید.
به هر حال، همیشه بهتر است که قراردادها را به صورت کتبی و با امضای طرفین ثبت کنید تا مشکلات احتمالی در آینده از بین برود.

با استفاده از روش اقرار، اثبات قرارداد شفاهی انجام می‌شود.
در این روش، پس از ثبت درخواست اثبات قرارداد شفاهی توسط طرف مدعی، طرف مقابل (خوانده) در دادگاه حضور می‌یابد و به گونه‌ای اقرار کرده که قرارداد شفاهی بین خود و طرف مدعی واقع شده است.
این ادله، بالاترین دلیل بوده و در صورت وجود آن، نیازی به ارائه سایر ادله برای اثبات دعوا نخواهد بود.

اثبات قرارداد شفاهی با شهادت شاهدان:با استفاده از این روش، افرادی که در زمان انعقاد قرارداد شفاهی حاضر بودند، به عنوان شاهدان در دادگاه حاضر شده و درباره وجود قرارداد شفاهی شهادت می‌دهند.

"جایزه این است که یک قرارداد شفاهی را با سوگند تثبیت کنیم.
در صورتی که شخص درخواست دهنده هیچ دلیلی برای تثبیت قرارداد نداشته باشد و طرف مقابل هم نیز وجود قرارداد را تکذیب کند، درخواست دهنده می تواند از دادگاه درخواست سوگند را کند.
به این ترتیب، درخواست دهنده با قوت خواهد تاکید کرد که مدعی حق ندارد و قرارداد شفاهی را تثبیت می کند.
در صورت عدم رعایت این نکته، حکم صادره به نفع درخواست دهنده و تثبیت قرارداد شفاهی خواهد بود.
"

اثبات قرارداد شفاهی توسط قاضی با علم: علم قاضی، از هر دلیلی برتر است و هنگامی که قاضی پرونده، با استفاده از امارات و ادله ارائه شده و شرایط و وضعیت پرونده، علمی درباره وقوع قرارداد شفاهی بین خواهان و خوانده دعوی به دست آورد، تصمیمی برای اثبات قرارداد شفاهی خواهد داد.

الزام به انجام تعهد شفاهی

"یکی از مسائلی که معمولا در زمان انجام تعهدات قراردادی به صورت شفاهی به وجود می‌آید، این است که آیا می‌توان فرد را مجبور به انجام تعهدات شفاهی کرد؟ اگر این امکان وجود دارد، چگونه می‌توان فرد را در انجام آن ملزم کرد؟ در این بخش، قصد داریم درباره امکان و روش‌های مجبور کردن فرد به انجام تعهدات شفاهی صحبت کنیم.
""یکی از پرتکرارترین سؤالات در قراردادهای صوتی، آیا فرد قابلیت مجبور شدن به عملی کردن تعهدات شفاهی را دارد یا خیر؟ اگر این امکان وجود داشته باشد، نحوه اعمال این تعهدات به چه صورت خواهد بود؟ در این بخش، هدفمان بررسی قابلیت و روش مجبورکردن به انجام تعهدات شفاهی است.
"

در پاسخ به سؤال فوق الذکر باید گفت که با توجه به اعتباری که قوانین مدنی به قراردادهای شفاهی می‌دهد، اگر فردی تعهدی را در قالب یک قرارداد شفاهی به طرف دیگر بدهد، ملزم به انجام آن تعهد خواهد بود.
زیرا قراردادهایی که به صورت شفاهی منعقد می‌شوند، همچنان که به قراردادهای کتبی احترام می‌گذارند و افراد را متعهد به انجام تعهداتشان می‌کنند.
این امر در تمامی قراردادهای معین یا قراردادهای منعقد شده بر اساس ماده 10 قانون مدنی صادق است.

نحوهٔ اجبار به اجرای تعهدات توافق شفاهی به صورت زیر است:یک متعهد قادر است با ثبت یک اظهارنامه قضایی، از طرف متعهد درخواست کند که تعهدات خود را مطابق توافق شفاهی اجرا کند.
در صورتی که درخواست با اظهارنامه تاثیرگذار نباشد، متعهد قادر است با استفاده از نمونه دادخواست‌های موجود، دادخواستی مبنی بر اثبات توافق شفاهی و تعهد به اجرای آن را تنظیم و از طریق سامانه‌های قضایی الکترونیکی ثبت کند تا دادگاه پس از بررسی ادله، حکم صادر کند.

نمونه دادخواست اثبات قرارداد شفاهی

بعد از بحث در مورد "واجب بودن اعتبار قرارداد شفاهی در قانون مدنی" و توضیحات درباره اینکه می‌توان با کمک "ادله‌های اثبات دعوا"، مانند شهادت‌ها یا اقرار، به اثبات قرارداد شفاهی پرداخت، در این بخش از مقاله، قصد داریم یک نمونه دادخواست اثبات قرارداد شفاهی را در اختیار مخاطبان گرامی قرار دهیم تا در صورت لزوم، با تغییراتی کوچک در متن، آن را مورد استفاده قرار دهند.