قرارداد الکترونیکی وکالت

از سال نود و نه به بعد، با تصویب قانون بودجه، وکلا به اجبار می‌شوند تا وکالتنامه‌های خود را در یک سامانه ویژه ثبت کرده و به جای تهیه قراردادهای کاغذی، آن‌ها را در همان سامانه مربوطه تنظیم نمایند.

با استفاده از قرارداد الکترونیکی وکالت، قراردادهای سنتی کاغذی به جای آنها استفاده می‌شود.
در صورتی که مقررات مربوط به ثبت این قراردادها رعایت نشود، وکلای دادگستری با روی کلی قانون مواجه خواهند شد.
از سوی دیگر، موکلینی که قراردادی را امضا کردند می‌توانند با استفاده از سامانه، وکالتنامه الکترونیکی وکیل خود را مشاهده کنند.

با توجه به اهمیت این موضوع، در این نوشتار به بررسی مساله‌ای پرداخته می‌شود.
در ابتدا به سؤالی پاسخ داده خواهد شد که چه معنایی در قرارداد الکترونیکی وکالت جای دارد.
سپس پس از توضیح درباره سامانه‌ای برای ثبت این قرارداد، روش تنظیم و ثبت آن و همچنین چگونگی مشاهده و نمایش وکالتنامه الکترونیکی وکیل توضیح داده خواهد شد.

قرارداد الکترونیکی وکالت چیست

قبل از اینکه به پاسخ دادن به این سؤالات بپردازیم که چیست قرارداد الکترونیکی وکالت و چگونه آن را ثبت کنیم و چگونه وکالتنامه الکترونیکی وکیل را مشاهده کنیم، ابتدا باید درباره مفهوم عقد و قرارداد وکالت وکیل دادگستری صحبت کنیم و سپس به این سؤالات پاسخ دهیم.

عقد وکالت، یک قرارداد است که در آن فردی (موکل) به شخص دیگری (وکیل) وکالت می‌دهد تا به‌نمایندگی از موکل، اقدامات حقوقی را انجام دهد.
این قرارداد، با استفاده از بندهای قانون مدنی، دارای انواع مختلفی است که به طور عمده به دو دسته وکالت مدنی (غیرقضایی) و وکالت قضایی تقسیم می‌شود.

"وکالت مدنی یا غیر قضایی به معنای انتقال یا اعطای مجوز برای انجام امور حقوقی است که توسط یک شخص به شخص دیگری اعطا می‌شود.
در این نوع وکالت، فردی که پروانه وکالت رسمی ندارد، از شخص دیگری که وکیل است و پروانه وکالت دارد، برای انجام کار یا امر حقوقی خاصی استفاده می‌کند.
این نوع وکالت معمولاً با تهیه و صدور وکالتنامه رسمی توسط وکیل در دفاتر اسناد رسمی انجام می‌شود.
به عنوان مثال، فردی به وکیلی وکالت می‌دهد تا خانه‌اش را به فروش برساند.
"

وکالت قضایی و وکالت مدنی دو نوع وکالت حقوقی هستند که هر کدام ویژگی‌ها و مقاصد خاص خود را دارند.
در وکالت قضایی، فردی (وکیل) با داشتن پروانه وکالت می‌تواند به عنوان نماینده حقوقی یک شخص در مراحل قضایی به او کمک کند و امور قضایی او را در دادگستری پیگیری کند.
اما در وکالت مدنی، وکیل می‌تواند در اخذ حقوق مدنی مانند تهیه قراردادها، مذاکره و حل و فصل اختلافات نماینده مشتری باشد.
در هر دو حالت، این وکیل با دریافت وکالت نیابت قانونی فعالیت خود را با اختیار داده شده انجام می‌دهد.

مراجعه به یک وکیل در دعاوی قضایی، نیازمند بستن یک قرارداد حقوقی است که به آن وکالت قضایی می‌گویند.
این قرارداد بین وکیل و موکل انعقاد می‌شود و شامل جزئیاتی مانند اطلاعات طرفین، موضوع وکالت، مبلغ حق الوکاله و محدودیت‌هایی که وکیل دادگستری در ارائه خدمات حقوقی خود دارد، می‌باشد.
در انتها، قرارداد وکالت قضایی با امضای موکل و وکیل تکمیل می‌شود.
استفاده از تگ‌های HTML مانند em و strong در قرارداد، میزان تاکید و اهمیت جزئیات را نشان می‌دهد.

در گذشته و تا قبل از سال ۱۹۹۹، "قرارداد وکالت" به صورت فیزیکی و روی کاغذ تهیه می‌شد.
به این شکل که نهادهای صادرکننده پروانه وکالت، مانند کانون وکلا و مرکز وکلای قوه قضائیه، هر یک فرم‌های چاپی خاصی را منتشر می‌کردند.
وکلا پس از خرید این فرم‌های وکالتنامه، از آنها در تنظیم قراردادهای وکالتی خود با موکلان استفاده می‌کردند.

اما از سال ۱۳۹۹ و با تصویب یک قانون بودجه، این رویه تغییر یافت.
تبصره ۶ بند ش بخشنامه قانون بودجه سال ۱۳۹۹، وکلا موظف شدند تا مدارک وکالت خود را در یک سامانه ویژه ثبت نموده و در عوض تنظیم قرارداد روی فرم های کاغذی، آن قراردادها را در همان سامانه مطابق مقررات نحوه ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، تنظیم کنند.

در این سامانه، هنگامی که چشمه الکترونیکی وکالت ثبت می‌شود، مشتریان قادرند وکالتنامه الکترونیکی وکیل خود را مشاهده کنند.
مشتریان باید بعد از ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، آن را در سامانه تایید کنند.
این الزام به ثبت قراردادها به شکل الکترونیکی دارای مزایایی برای شفاف‌سازی اطلاعات درآمدی وکلای مختلف است.
همچنین این اقدام مانع فرار مالیاتی و کمک به اخذ مالیات بر اساس درآمد واقعی وکلا می‌شود.

ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت مطابق مقررات سامانه مربوطه انجام می‌شود.
بعد از ثبت توسط وکیل، وکالتنامه الکترونیکی وکیل قابل مشاهده است و موکل می‌تواند چاپ آن را دریافت کند.

نحوه تنظیم قرارداد الکترونیکی وکالت

وقتی موکل به وکیل مراجعه کرده و توافق صورت گرفته است، لازم است وکیل برای تنظیم قرارداد الکترونیکی وکالت، مطابق مقررات نحوه ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، در سامانه مربوطه اقدام کند.
این کار باعث می‌شود که در آینده موکل قادر باشد به مشاهده وکالتنامه الکترونیکی وکیل دست پیدا کند.
در این بخش، ما به شرح مراحل و نحوه تنظیم قرارداد الکترونیکی وکالت خواهیم پرداخت.

در ابتدا، لازم است وکیل به وسیلهٔ نام کاربری و رمز عبوری که در هنگام ثبت نام در سامانهٔ ثنا دریافت کرده است، وارد حساب کاربری خود در وب‌سایت عدل ایران شود.
این وب‌سایت که به آن «سامانهٔ قرارداد الکترونیکی قوهٔ قضاییه» نیز معروف است، در آدرس adliran.
ir قابل دسترسی است.

در مرحله بعد، وکیل باید مطابق با مراحل ثبت قرارداد الکترونیکی وکالتاطلاعات مربوط بهقرارداد وکالترا وارد کند.
این اطلاعات شامل نوع وکالت، مشخصات موکل، طرف دعوا، موضوع وکالت، حدود اختیارات وکیل دادگستری و در نهایت میزان حق الوکاله است.

در مرحله بعد، باید امضای وکیل و موکل در سامانه ثبت شود.
در این مرحله، یک رمز یک‌بارمصرف برای موکل ارسال می‌شود که با ارسال این رمز به وکیل، وی می‌تواند امضای موکل را در قرارداد الکترونیکی وکالت درج نماید.

نهایتاً، بعد از دریافت کد رهگیری، تمام مراحل ثبت قرارداد طبق قوانین و مقررات ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت به پایان رسیده و موکل همچنین می‌تواند برای مشاهده وکالت‌نامه الکترونیکی و صادره شده از وکیل خود و همچنین چاپ آن، به سامانه مراجعه کند.

سامانه ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت

وکلا می‌بایست با توجه به قوانین ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، برای انعقاد قرارداد وکالت با موکل خود، اقدامات لازم را در سامانه صورت دهند.
این اقدامات شامل ثبت قرارداد الکترونیکی است تا پس از تایید موکل، قرارداد مشاهده شود و همچنین دسترسی به وکالتنامه الکترونیکی وکیل برای موکل فراهم شود.

نحوه ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت

وکلا و عوامل وکالت، با استفاده از سامانه عدل ایران قوه قضائیه، می توانند به سادگی و با انجام چند مرحله، قرارداد الکترونیکی وکالت خود را ثبت کنند.
در این بخش، نحوه ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت به صورت مرحله به مرحله توضیح داده شده است.
لطفاً از تصویر زیر استفاده کنید:مراحل ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت:مرحله 1: ورود به سامانه عدل ایران قوه قضائیه.
مرحله 2: انتخاب بخش وکالت.
مرحله 3: وارد کردن اطلاعات قرارداد الکترونیکی وکالت.
مرحله 4: بررسی و تأیید قرارداد.
مرحله 5: تایید نهایی قرارداد و دریافت شماره پرونده ثبتی.
لطفاً دقت کنید که با استفاده از سامانه عدل ایران، ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت بسیار ساده و آسان می باشد.

می‌توانید باز کننده‌ی برنامه‌ی مرورگر خود را اجرا کرده و سپس در آن، آدرس سامانه عدل ایران، یعنی adliran.
ir را جستجو کنید.
بدین ترتیب، وارد صفحه‌ی اصلی سامانه خواهید شد که مطابق تصویر زیر است.

پس از مراحل ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، صفحه را پایین بکشید و از منوی سمت راست، در بخش خدمات ویژه، بر روی گزینه سامانه وکلا و کارشناسان کلیک کنید.

در این صفحه، بر روی دکمه سامانه وکلا کلیک کنید.

در این مرحله از روند ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، شما بایستی شماره ملی و رمز شخصی خود را که در هنگام ثبت نام در سامانه، دریافت کرده‌اید، در فیلدهای مربوطه درج کنید.
سپس دکمه مرحله بعد را فشار دهید.

در مرحله بعد، یک رمز موقت به شماره همراه شما ارسال می‌گردد.
لطفاً این رمز را در کادر مشخص شده وارد نموده و سپس بر روی دکمه ورود کلیک نمایید.

متن: "برای شروع فرایند ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، تطابق دهید و بر روی عبارت قرارداد الکترونیک وکالت در سمت راست صفحه کلیک کنید.
"HTML تگهای مورد استفاده: نحوه ثبت قرارداد الکترونیکی وکالتقرارداد الکترونیک وکالت

در حال حاضر، در تصویر زیر، برای ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، باید شش مرحله را طی کنید.
در ادامه به توضیح این مراحل می‌پردازیم.

تا پایان این مرحله از روند ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، می بایست بعد از تعیین نوع وکالت، بر اساس نوع عادی، تسخیری یا معاضدتی، اطلاعات وکیل را وارد نمایید.
البته این اطلاعات به صورت خودکار در سیستم ثبت می شود.
اما اگر اطلاعات هویتی را مشاهده نکردید، با وارد کردن کد ملی و تاریخ تولد، سایر اطلاعات خودکار نمایش داده خواهند شد.
در نهایت با کلیک بر روی دکمه مرحله بعدی ادامه دهید.

مرحله بعد، مرتبط با وارد کردن اطلاعات هویتی موکل است.
به منظور انجام این کار، روی دکمه افزودن کلیک کنید و مشخصات مربوط به کد ملی و تاریخ تولد موکل را وارد کنید تا سایر اطلاعات هویتی او، به طور خودکار توسط سامانه نمایش داده شود.
در پایان، دکمه مرحله بعد را فشار دهید.

در یک صفحه جدید، بر اساس قوانین و مقررات ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت، شما باید اطلاعات طرف دعوا را وارد کنید.
برای این کار، با استفاده از دکمه "افزودن"، می توانید این اطلاعات را وارد کنید.
اگر به اطلاعات طرف دعوا دسترسی ندارید، می توانید گزینه "هر شخص حقیقی یا حقوقی" را انتخاب کنید.

در این بخش، وظیفه‌ی وکالت را به طور دقیق تشریح کنید.
مهم است به ذهن داشته باشید که موضوعاتی که در سامانه قرار داده شده‌اند، قابل ویرایش هستند.

با توجه به مقررات به‌کارگیری قرار دادهای الکترونیکی و نقش وکلا دادگستری در آن، در این مرحله، باید محدوده اختیارات وکیل دادگستری را مشخص کنیم.

در این مرحله، برای ثبت شرایط قرارداد، لازم است از کادرهای آبی قابل ویرایش استفاده نمایید.
در صورت تمایل به افزودن شرط جدید، می‌توانید آن را در بند 32 در بخش سایر شرایط، با استفاده از تگ های `` و ``، اضافه نمایید.

در این مرحله از مسیر ثبت قرارداد الکترونیکی وکالت نیاز است که نوع و مبلغ حق الوکاله را مشخص کنید و در انتها بر روی دکمه ثبت موقت کلیک کنید.

در این صفحه، کد رهگیری قرارداد صادر می‌شود.
این کد را در جایی یادداشت کرده و سپس، بر روی دکمه بازگشت به فهرست کلیک نمایید.

در اینجا شما می‌توانید با استفاده از گزینه ثبت و ویرایش پیوست ، پیوست‌های قرارداد وکالت خود را به همراه قبض مالیات، اضافه کنید.
سپس با فشردن گزینه اخذ امضای الکترونیک ، امضای خود و موکل را وارد کنید.
در مرحله آخر، با انتخاب گزینه تایید نهایی وکالت ، قرارداد الکترونیکی وکالت نهایی می‌شود.

نحوه مشاهده قرارداد الکترونیکی وکالت

بعد از ثبت قرارداد وکالت در سامانه عدل ایران، موکل می تواند از طریق همین سامانه به وسیله وکیل پایه یک دادگستری، وکالتنامه الکترونیکی را مشاهده کند.
در این بخش، نحوه مشاهده وکالتنامه الکترونیکی وکیل در سامانه عدل ایران را توضیح خواهیم داد.

برای ورود به صفحه اصلی سایت سامانه عدل ایران، که آدرس آن adliran.
ir است ، دستگاه خود را باز کنید و به صورت دقیق و سریع، از طریق مرورگر خود، آدرس مذکور را جستجو کنید.
حتماً مواظب باشید که تصویر زیر را در صفحه ای که وارد می شوید، مشاهده کنید.

در این مرحله، برای مشاهده وکالتنامه الکترونیکی وکیل، صفحه را به پایین بکشید و از قسمت خدمات ویژه در منوی سمت راست صفحه استفاده کنید.
می‌توانید با کلیک بر روی گزینه "خدمات قضایی من" به این خدمات دسترسی پیدا کنید.

اکنون، برای ورود به سامانه وکالتنامه الکترونیکی وکیل، نیاز است که کد ملی و رمز شخصی خود را که در فرآیند ثبت نام در سامانه دریافت کرده‌اید، در فیلدهای مشخص شده وارد کنید و سپس دکمه مرحله بعد را فشار دهید.