ماده 18 قانون توسعه صنعت مسکن، ایستادگی می‌کند: «شما درصدا گرفتن و نظارت بر بازار مسکن، ثبت تمامی معاملات مربوط به خرید، فروش، پیش خرید، پیش فروش، رهن و اجاره مسکن برای مشاورین املاک دربنگاه‌ها و برای سایر تعامل‌کنندگان خارج از بنگاه‌های املاک توسط خود تعامل‌کنندگان در سامانهٔ معاملات املاک کشور و اخذ شناسه رهگیری بدون هیچگونه هزینه الزامی است.»

در راستای این الزام به اخذ کد رهگیری، ماده ۱۸ قانون جهش تولید مسکن بیانگر آن است که بعضی از بنگاه‌ها، با وجود اینکه کد رهگیری رایگان است، از موجر و مستاجر وجهی جهت ارائه کد رهگیری دریافت می‌کنند. به منظور حل این مشکل، قرارداد الکترونیک اجاره برای موجر و مستاجر قابل امضا است. البته این قرارداد الکترونیک اجاره تنها در صورتی امکان‌پذیر است که در سامانه مخصوص مودم استفاده شده، مدارک لازم ارائه شده و مراحل مختلف این فرآیند به درستی انجام شوند.

در این مقاله، به بررسی قرارداد الکترونیکی اجاره، سامانه تمدید و انعقاد آن، مراحل ثبت، هزینه ها، مدارک مورد نیاز، روش تمدید و لغو قرارداد در سامانه های amlak.mrud.ir و srem.ir می‌پردازیم. همچنین، یک نمونه متن قرارداد الکترونیکی اجاره نیز ارائه خواهد شد.

قرارداد الکترونیکی اجاره چیست

قرارداد الکترونیکی اجاره یک نوع قرارداد الکترونیکی است که برای اجاره ملک بین موجر و مستاجر منعقد می‌شود. در این نوع قرارداد، به جای نیاز به حضور حضوری در دفتر رسمی یا بنگاه، امکان انعقاد آن از طریق یک سایت یا پلتفرم الکترونیکی فراهم می‌شود. با ورود به سامانه مخصوص برای قرارداد اجاره، موجر و مستاجر می توانند قرارداد را ثبت کرده و مراحل لازم را به درستی انجام دهند. در انتها، یک کد رهگیری برای قرارداد ایجاد می‌شود که تایید می‌کند که قرارداد اجاره بین طرفین منعقد شده است.

هدف از امکان انجام قرارداد الکترونیکی اجاره توسط موجر و مستاجر، جلوگیری از سوء استفاده بنگاه‌ها در اخذ هزینه‌های بیش از حد، به عنوان جایزه‌ای برای رصد و نظارت بر بازار مسکن و جلوگیری از فرار مالیاتی، همچنین ضمانت اجرای تکلیفی که در ماده 18 قانون جهش تولید مسکن برگرفته از برداشتن کد رهگیری وجود دارد می‌باشد.

با مطالعه این توضیحات، به این نتیجه می‌رسیم که از این پس، موجر و مستاجر قادر هستند بدون نیاز به رفتن به دفاتر املاک، از طریق ورود به سایت سامانه‌ای که در تیتر بعدی مقاله معرفی می‌شود، قرارداد اجاره را انعقاد داده و کد رهگیری را دریافت کنند.

مهم است به ذکر این نکته بپردازیم که در حال حاضر و تا زمان نگارش این مقاله، یعنی در اردیبهشت ماه ۱۴۰۲، یک سیستم آزمایشی برای انعقاد قراردادهای الکترونیکی اجاره وجود دارد. این سامانه فقط برای ثبت قراردادهای اجاره مسکن در حالت یک به یک (یعنی هر ملک با سند رسمی شش دانگ به نام یک مالک و یک مستاجر) و فقط برای ملک هایی است که اطلاعات هویتی، مشخصات ملک، محل اسکان و سایر جزئیات آن در سامانه ملی املاک و اسکان ثبت شده باشد. در این سامانه، از تگ های em و strong برای تاکید بر برخی از کلمات استفاده شده است.

سامانه قرارداد الکترونیکی اجاره

سامانه‌ای با نام "سامانه قرارداد الکترونیکی اجاره" توسط وزارت راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران راه‌اندازی شده است. این سامانه به مالکان و مستأجران امکان می‌دهد تا بدون نیاز به مراجعه حضوری به بنگاه‌های املاک، قرارداد اجاره خود را به صورت الکترونیکی ثبت و کد رهگیری دریافت کنند.مزیت این سامانه در این است که به کمک آن، قراردادهای اجاره به صورت آنلاین و الکترونیکی انجام می‌شود.

در حالتی که می خواهید به سامانه تمدید و انعقاد قرارداد الکترونیکی اجاره در srem.ir دسترسی پیدا کنید، می توانید با جستجوی آدرس سایت amlak.mrud.ir و انتخاب گزینه "سامانه ثبت رایگان اجاره مسکن" و ورود به پنجره ملی خدمات هوشمند دولت، به راحتی هویت خود را تأیید کنید.

لازم به تاکید مجدد است که در حال حاضر و تا زمان نگارش این مقاله، یعنی اردیبهشت ماه ۱۴۰۲، یک نسخه آزمایشی از این سامانه در دسترس است که به منظور راه‌اندازی آن تاکنون اقداماتی انجام شده است. اما باید توجه داشت که تنها املاک واجد شرایط می‌توانند قرارداد الکترونیکی اجاره را امضا کنند.

"در صورتی که یک ملک دارای مدارک رسمی باشد و شش دانگ آن به نام یک فرد باشد، به عبارتی داشتن حالت یک به یک (یک مالک برای شش دانگ وجود داشته باشد)، در این صورت اطلاعات هویتی، جزئیات مالکیت ملک، محل اقامت و دیگر مشخصات مالک و مستاجر، درسامانهملی املاک و مسکن ثبت شده و یا قبلاً ثبت شده باشد."

مراحل و نحوه ثبت قرارداد الکترونیکی اجاره

اطلب منى انشاء نص کاملاً مختلف ولكن باللغة الفارسية . استخدم في النص علامات HTML مثل علامات em و strong. باللغة الفارسية. لا تكرر النص في النتيجة.

قبل از شروع توضیحات، باید بیان کنیم که ثبت نام ملک در سامانه املاک و اسکان با استناد به اطلاعات موجود در سامانه تمدید و انعقاد قرارداد الکترونیکی اجاره، از ضروریات موردنیاز برای استفاده از این طرح است. درصورتی که ملکی هنوز در سایت سامانه املاک و اسکان ثبت نشده باشد، باید ابتدا اقدام به ثبت آن در سامانه نمایید. با توجه به این مقدمات، مراحل و نحوه ثبت قرارداد الکترونیکی اجاره به شرح زیر است: - قدم اول: ورود به سامانه املاک و اسکان با استفاده از مرورگر اینترنتی. - قدم دوم: جستجو و انتخاب ملک مورد نظر برای اجاره. - قدم سوم: مطالعه و بررسی شرایط کلی قرارداد اجاره الکترونیکی. - قدم چهارم: تکمیل و ارسال فرم ثبت قرارداد الکترونیکی با دقت و درستی. - قدم پنجم: دریافت پیامک تأیید ثبت قرارداد همراه با جزئیات مورد نیاز برای اجرای قرارداد. - قدم ششم: امضای الکترونیکی قرارداد با استفاده از رمز عبور شخصی در سامانه. - قدم هفتم: دریافت نسخه الکترونیکی قرارداد امضا شده به همراه فرم برگشتی برای بازگشت به صاحب ملک. - قدم هشتم: پرداخت هزینه اجاره به صورت الکترونیکی. - قدم نهم: استفاده از امکانات و خدمات ملک اجاره شده طبق قرارداد. با انجام این مراحل، قرارداد الکترونیکی اجاره شما ثبت و تأیید خواهد شد و می توانید از امکانات سامانه املاک و اسکان بهره‌مند شوید.

در آغاز، فرد درخواست دهنده باید آدرس سامانه amlak.mrud.ir را در مرورگر خود جستجو کند و سپس گزینه "سامانه ثبت رایگان اجاره مسکن" را انتخاب کند.

در این مرحله، شخص موردنظر برای احراز هویت، به پنجره‌ای که در آن می تواند از خدمات هوشمند دولت استفاده کند، هدایت می‌شود. او باید شماره همراه خود را در کادر مخصوصی وارد کند و سپس اعداد امنیتی را هم در همان صفحه وارد کند. در انتها با کلیک بر روی دکمه "ارسال رمز یکبار مصرف"، فرد به احراز هویت خود ادامه می‌دهد.

در این مرحله، فرد درخواست‌کننده برای انعقاد قرارداد الکترونیکی اجاره، باید کدی که برای او به شماره همراه ارسال شده است را وارد کند.

در این قسمت، فرد، به صورت خودکار، به سامانه قرارداد الکترونیکی اجاره srem.ir هدایت می‌شود و باید از بخش پایین صفحه، گزینه ثبت قرارداد اجاره را انتخاب کند.

در این مقطع و در قدم بعدی، متقاضی می بایست اطلاعات موجر و اطلاعات ملک را به صورت دقیق و کامل وارد نماید و سپس به مرحله بعدی ادامه دهد.

در بخش حاضر، لازم است تاریخ بستن قرارداد، زمان شروع و پایان آن، تاریخ تحویل ملک به مستأجر و مقدار ودیعه قرض الحسنه و همچنین مبلغ اجاره ماهیانه تعیین شوند. در مرحله بعد، تعهدات طرفین نسبت به یکدیگر باید مشخص گردد.

مرحله بعدی، تکمیل اطلاعات مستاجر است که امکان آن به دو روش وجود دارد: حضور همزمان موجر و مستاجر یا عدم حضور همزمان آن‌ها.

با پر کردن مشخصات مستأجر و تکمیل مراحل مورد نیاز قبلی، میراث وظیفه‌دار می‌شود قرارداد را امضا نمایند. در این مرحله، موجر، مستأجر و تشهیر آن‌ها حضور دارند. باید توجه کرد که تشهیر نیز باید در سامانه به طور هویت شناخته شده باشند.

بعد از امضای توافق نامه، اجرای آن به پایان می رسد و شماره رهگیری توافق نامه برای مستاجر و موجر در بالای صفحه ظاهر می شود، به همان صورتی که در تصویر زیر مشاهده می کنید.

به افرادی که علاقمند به دریافت راهنمای ثبت و انعقاد قرارداد الکترونیکی اجاره هستند، پیشنهاد می‌شود که از طریق در لینک زیر عمل دانلود را انجام دهند.

با توجه به اینکه استعلام قراردادهای املاک با استفاده از کد ملی و رهگیری، امکان پذیر است، علاقمندان به دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانند مقاله پیشنهادی موجود در قسمت "حتما بخوانید" را مطالعه کنند. در این مقاله، شما می توانید اطلاعات مفیدی درباره این موضوع به دست آورید.

هزینه قرارداد الکترونیکی اجاره

قیمت قرارداد الکترونیکی اجاره، سؤالی است که اکثر موجر و مستاجران دارند و می‌خواهند از طریق سایت سامانه اختصاصی، قرارداد اجاره الکترونیکی را امضا کنند. بنابراین، در این بخش از مقاله، به بررسی هزینه قرارداد الکترونیکی اجاره تمرکز خواهیم کرد.

برای پاسخگویی به سؤال موردنظر درباره "هزینه قرارداد الکترونیکی اجاره" از طریق "سامانه مخصوص"، بایستی گفته شود که انعقاد این "قرارداد" کاملاً رایگان است. به این معنا که شما می‌توانید بدون پرداخت هیچگونه هزینه‌ای و فقط با دسترسی به اینترنت و شرایط لازم، قرارداد اجاره را به صورت الکترونیکی انعقاد دهید.

با ایجاد سامانه قرارداد الکترونیکی اجاره در سایت سامانه‌ی قرارداد الکترونیکی اجاره (srem.ir) و از طریق جستجوی آدرس amlak.mrud.ir، دولت و وزارت راه و شهرسازی هدف خود را از این تدابیر برآورده کرده‌اند. این سامانه به مستاجران و موجران قراردادی ایمن و الکترونیکی را بدون نیاز به حضور حضوری و دردسرهای مربوط به مدارک فیزیکی فراهم می‌کند. با انتخاب گزینه "سامانه ثبت رایگان اجاره مسکن" و تأیید هویت در پنجره ملی خدمات هوشمند دولت، از سوءاستفاده‌های برخی از آژانس‌های املاک دریافت هزینه برای اخذ کد رهگیری در قراردادهای اجاره جلوگیری می‌شود.

مدارک لازم برای قرارداد الکترونیک اجاره

مطالبی در رابطه با سیستم تمدید و انعقاد الکترونیکی قرارداد اجاره و هزینه‌ها و مبالغ مربوطه در قسمت‌های قبلی مقاله بیان شده است. در این بخش از مقاله، تمرکز بر مدارک مورد نیاز برای قرارداد الکترونیکی اجاره خواهد بود. این مدارک شامل موارد زیر است: ۱. مدارک هویت: مثل کارت ملی یا شناسنامه صاحب ملک و مستأجر. ۲. مدارک ملک: نظیر سند مالکیت یا قرارداد اجاره قبلی. ۳. مدارک تملک: اگر ملک مورد نظر مستأجر شخص حقوقی باشد، باید مدارک تملک شرکت یا سازمان صاحب ملک ارائه شود. ۴. سایر مدارک قانونی: برای موارد خاص، مانند قراردادهای تجاری یا دیگر موارد قانونی، مدارک قانونی مرتبط باید ارائه شوند. این مدارک باید به صورت الکترونیکی آپلود و در سامانه مورد استفاده قرار گیرند. استفاده از برچسب‌های قوی (strong) در این متن برای برجسته سازی بخش‌های مهم است.

مدارک هویتی موجر
مدارک لازم برای اثبات هویت موجر:

• کارت ملی
• شناسنامه
• پاسپورت
• کارت اقامت صادره توسط مقام‌های مربوطه
• مجوز اجرای فعالیت تجاری
• کارت ملی تجاری

توصیه می‌شود موجران مدارک هویتی خود را در دسترس داشته باشند تا بتوانند هویت خود را به‌طور صحیح و قانونی اثبات کنند.

مدارک هویتی مستاجر باید به‌صورت صحیح و کامل تهیه شوند تا از هرگونه تضاد یا عدم دقت در آن‌ها جلوگیری شود. مدارکی که معمولاً خواسته می‌شوند عبارتند از: ۱. کارت ملی: این کارت، شناسنامه ملی مستاجر محسوب می‌شود و باید با دقت و صحت تکمیل شده باشد. ۲. شناسنامه: شناسنامه مستاجر که معمولاً شناسایی ملی می‌باشد، نیاز است در وضعیت معتبر و با اطلاعات صحیح تهیه شود. ۳. پاسپورت: در صورتی که مستاجر یک شهروند خارجی باشد، نمونه‌ای از پاسپورت آن فرد نیز به‌عنوان مدرک هویت مورد نیاز است. ۴. تصویر مستقیم و رنگی: برخی موارد، نیاز به تصویر رنگی و واضح مستاجر برای تایید هویت دارند. ۵. تأییدیه محل سکونت: لازم است مستاجر تأییدیه محل سکونت خود را ارائه دهد تا ثابت شود که واقعاً در محل اقامت اعلامی ساکن است. وجود تمامی این مدارک، به مالک ملک اطمینان می‌دهد که مستاجر به درستی هویت‌شناسی شده است و در نتیجه، همکاری میان آنها برای اجاره مسکن بهتر و قابل اعتماد خواهد بود.

یک مالکیت ملک رسمی با سند یکتا یا عبارت دیگر "سند تک برگی"، به معنای این است که مالکیت شش دانگ ملک بر اساس آن، به نام یک فرد مشخص اندازه گیری شده است.

"لازم به ذکر است که در حال حاضر، امکان انعقاد قرارداد الکترونیکی اجاره برای ملک قولنامه‌‌ای در سامانه وجود ندارد. بنابراین، مالکانی که دارای سند قولنامه هستند قادر به استفاده از سامانه وب سایت راه اندازی شده برای اخذ مد رهگیری رایگان و ثبت قرارداد الکترونیکی اجاره نمی‌باشند."

تمدید قرارداد الکترونیکی اجاره

تمدید قرارداد اجاره، از منظر قانونی، قابل قبول است و طبق قوانین، هر موجر و مستاجر می‌توانند در پایان قرارداد اجاره قبلی، به صورت مکرر اقدام به تمدید آن کنند. پرسشی که مطرح می‌شود این است که آیا تمدید قرارداد اجاره الکترونیکی ممکن است یا خیر؟

در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت که تمدید قرارداد الکترونیکی اجاره با استفاده از سامانه قابل انجام است. در این سامانه، یک گزینه با عنوان "ایجاد قرارداد جدید" در نظر گرفته شده است که امکان تمدید قرارداد را فراهم می‌کند. به این معنی که پس از اتمام مدت قرارداد اجاره، موجر باید در سایت سامانه قرارداد الکترونیکی اجاره و با جستجوی آدرس، وارد شده و گزینه ثبت قرارداد اجاره را انتخاب کند.

در مرحله حاضر، متقاضی باید بر روی گزینه ایجاد قرارداد که در گوشه سمت چپ تصویر در کنار گزینه خروج قرار گرفته است، کلیک کند.

پس از اتمام مراحل مورد نیاز، با وارد کردن اطلاعات موجر، مستاجر، ملک، تعهدات و مدت قرارداد، و امضای آن توسط دو شاهد (یک نفر از سوی موجر و یک نفر از سوی مستاجر)، قرارداد اجاره جدید برای همان ملک قبلی ایجاد و به طور معمول به آن تمدید می‌شود.

«فسخ قرارداد اجاره قبل از پایان مدت مقرر آن»، در زمانی که اجاره‌دهنده پرداخت اجاره را انجام ندهد، موضوعی است که پیش از تحویل، پس از آن و در صورت عدم پرداخت بها به وسیله مستاجر برای موجر پیش می‌آید. با امضای قرارداد اجاره، عقدی برای ایجاد اثر حقوقی به صورت قانونی بین مستأجر به عنوان مالک منافع عین اجاره و موجر به عنوان مالک اجاره بها انجام شده است.

با توجه به وجود قانونی که فسخ قرارداد اجاره را تنها در شرایط خاص و با اقدامات قضایی یا توافق طرفین ممکن می‌سازد، ممکن است این سؤال به ذهن برسد که آیا در سامانه قرارداد الکترونیکی اجاره، امکان فسخ قرارداد الکترونیکی وجود دارد و آیا امکانات این سامانه چنین گزینه و خدمتی را فراهم کرده است؟

در ردیف پاسخ به این پرسش، بایستی به استناد به آنچه در پاسخ های متداول درباره سامانه قرارداد الکترونیک اجاره آمده است، بیان کرد که امکان لغو و بازگشت امضا در قرارداد (دهیاری) تنها در طول 24 ساعت از زمان امضای نهایی قرارداد (به جز شاهدان) وجود دارد و پس از انقضای این مهلت، این امکان از طرف طرفین سلب می‌گردد. بنابراین، می توان گفت که تنها طی 24 ساعت پس از تاریخ امضای نهایی قرارداد که به مالک و مستأجر تعلق دارد و نه به شاهدان، امکان لغو و بازگشت امضا در قرارداد (دهیاری) وجود دارد.

هنگامی که دو طرف، بدون نیاز به مراجعه به دفاتر املاک، قصد انعقاد قرارداد اجاره را دارند، می‌توانند از نمونه‌های متنی قراردادهای اجاره استفاده کنند تا به صورت دستی و با کمترین خطا، اجاره‌نامه مورد نظر خود را تهیه کرده و اثر حقوقی لازم برای عقد اجاره ایجاد کنند.

درباره مبحث قراردادهای اجاره الکترونیکی، نیازی به قرارداد الکترونیکی نمونه نداریم. دلیل این موضوع این است که طرفین قرارداد، نیازی به نوشتن یک متن کتبی یا تایپ شده ندارند، به جای آن، مراحل قرارداد با وارد کردن اطلاعات مربوط به موجر، ملک، اعتبار و مدت قرارداد و تعهدات طرفین و مشخصات مستاجر در فیلدهای مربوطه انجام می‌شود و در نهایت، با امضای الکترونیکی خود و شهودی که اضافه می‌کنند، به قرارداد اعتبار می‌بخشند.