فوبیا چیست؟ انواع و روش های درمان آن

فوبیا یکی از اختلال‌های روانشناسی است که معمولاً قابلیت درمان مناسبی دارد.
برای آشنایی با انواع فوبیاها و همچنین روش‌های درمان آن‌ها، بارهاشتراکی بکنید: فوبیای اجتماعی: این نوع فوبیا وقتی رخ می‌دهد که افراد در معرض شرایط اجتماعی قرار می‌گیرند و ترس یا دلهره بیش از حدی نسبت به برقراری ارتباط با دیگران تجربه می‌کنند.
فوبیای پرواز: در این حالت، افراد ترس و وحشت شدیدی نسبت به سفر با هواپیما تجربه می‌کنند و اغلب از سفرهای هوایی خودداری می‌کنند.
فوبیای خون و آکَنه: افرادی که این فوبیا را دارند، ترس بیش از حدی از دیدن خون یا آکْنه و آسیب جسمی تجربه می‌کنند.
روش‌های مختلفی برای درمان فوبیاها وجود دارد، از جمله:- روانشناسی شناختی-رفتاری که به کمک تغییر رفتارهای منفی و انتقال نگرش افراد به موضوعات ترسناک است.
- آموزش واکنش آرامش برای کاهش خشم و ترس افراد با تمرینات ارتباطی مانند تمثیل، تنفس یا تراکم عضلات.
- مصرف داروهای مهارکننده وضعیت اضطراب مانند آنتی‌آنکسیولیتیک‌ها یا آنتی‌دپرسانت‌ها.

بسیاری از فوبیاها در انسان‌ها به اندازه‌ای شدید نیستند که افراد را وادار کنند به دنبال درمان آن‌ها بگردند.
برای مثال، اگر فردی در شهر بزرگ با فوبیای مار زندگی کند، احتمال برخورد مستقیم با این موضوع ترس‌آور بسیار کم است تا جایی که حتی برای خودش این اختلال را حس نمی‌کند.
اما آن افرادی که روزانه با فوبیاهای خود روبه‌رو می‌شوند نیاز دارند تا برای درمان آن‌ها اقدام کنند.
در اینجا از تگ‌های HTML مانند em، strong،

dt

، و

li

برای بیان بهتر این موضوع استفاده خواهیم کرد.
در این مقاله از شبکه استعلام بیشتر درباره فوبیا، انواع آن و روش‌های درمان صحبت خواهیم کرد.

مطالب زیر را در ادامه بخوانید:

محتوای صفحه :

توضیحی درباره موضوعی که در این صفحه بررسی می‌شود.

بیان دلایل و توضیحاتی درباره اهمیت و ارزش اطلاعات مطرح شده.

معرفی چندین نکته کلیدی و مفید که در این مطلب به آن‌ها پرداخته می‌شود.

محتوای فصل اول:

توضیحاتی درباره تعریف و مفهوم موضوع اصلی.

بررسی جوانب مختلف و کاربردهای رایج این مفهوم در دنیای واقعی.

محتوای فصل دوم:

نکاتی درباره تاریخچه و تکامل مفهوم اصلی.

توضیحاتی درباره اتفاقات و عوامل مؤثر در تغییر و تحول مفهوم در گذشته.

نتیجه‌گیری:

خلاصه‌ای از اطلاعات مطرح شده در این صفحه و اشاره‌ای به مطالب مورد بحث در صفحات بعدی.

undefined

فوبیا چیست؟

روانشناسان فوبیاها را به عنوان یک نوع اجتناب ناراحت‌کننده و ناشی از ترس تعریف می‌کنند.

روانشناسان باور دارند که فوبیاها، ترسی هستند که علیرغم اینکه در تناسب با خطر واقعی مرتبط با یک شیء یا موقعیت خاص نیستند، باعث هراس زیادی در فرد می‌شوند.
به عبارت دیگر، فرد به شدت از اشیاء یا موقعیت‌هایی که در واقع خطری ندارند، ترس می‌کند و از مواجهه با آن‌ها اجتناب می‌کند.

فوبیا می‌تواند به عنوان ترس‌های ناموجهی توصیف شود که در نتیجه حضور یا پیش‌بینی یک موضوع یا موقعیت خاص، به وجود می‌آیند.

بر طول سال‌ها، اصطلاحات پیچیده‌ای برای نام‌گذاری انواع فوبیاها ارائه شده است.
در هر مورد، پسوند "فوبیا" بعد از یک واژه یونانی، که معنای شیء یا موقعیت هراس‌آور را دارد، قرار می‌گیرد.
معنی کلمه "فوبیا" از واژه یونانی "فوبوس"، که یکی از الهه‌های یونانی بود و میتوانست دشمنان را به وحشت بیندازد، گرفته شده است.

بعضی از نوع‌های شایع ترس از میان انواع فوبیاها شامل: کلاستروفوبیا (ترس از مکان‌های بسته)، آگورافوبیا (ترس از مکان‌های عمومی) و آکروفوبیا (ترس از ارتفاع) هستند.
به غیر از فوبیاهای رایج، در جامعه ترس‌های عجیب نیز وجود دارد؛ به عنوان مثال فوبوفوبیا (ترس از داشتن ترس)، پوگونوفوبیا (ترس از نان)، نوموفوبیا (ترس از در دسترس نبودن)، گاموفوبیا (ترس از ازدواج)، تافوفوبیا (ترس از زنده‌به‌گور شدن)، اتوفوبیا (ترس از تنها ماندن)، انگلوفوبیا (ترس از انگلستان) و غیره.

undefined

نشانه های فوبیا

وقتی با یک شیء یا موقعیت ترسناک مواجه می‌شوید، نشانه‌های زیستی‌تان به گونه‌ای کار می‌کنند که بدنتان برای فرار و نجات آماده شود.
این نشانه‌ها شامل موارد زیر است:تنفس سریع: تنفس شما تند و سریع می‌شود تا بیشتر اکسیژن به بدنتان برسد و بتوانید بیشترین انرژی را در دسترس داشته باشید.
قلب در عرضه بالا: ضربان قلب‌تان افزایش می‌یابد و خون به عروق شما با سرعت بیشتری پمپ می‌شود تا عضلات را تقویت کنید و بهترین عملکرد برای فرار را داشته باشید.

ترشح غده آدرنالین:

غده آدرنالین هورمونی ترشح می‌کند که باعث افزایش قدرت و تمرکز شما می‌شود و در عبور از موقعیت ترسناک کمک‌کننده است.

• افزایش سطح قوه عضلانی: ماهیچه‌های شما برای حرکت سریعتر و پر قدرت‌تر فعال می‌شوند.
  
• تشدید حواس: تمامی حواس شما بیدار شده و محدودیت‌های تشدید می‌شوند تا بتوانید بهتر به موقعیت واکنش نشان دهید.
  
• افزایش تعریق: تعریق بیشتر بدن شما را خنک می‌کند و از احتباس گرما جلوگیری می‌کند تا بدن شما برای فعالیت فیزیکی بیشتر آماده باشد.
  

علائم، نشانه‌هایی هستند که بیشتر ما در مواقع ترسناک تجربه می‌کنیم.
اما تفاوت آن با افرادی که دارای فوبیا هستند این است که این علائم توانایی زندگی طبیعی‌مان را تحت تأثیر قرار نمی‌دهند.

به عنوان مثال، یک فرد از عنکبوت می‌ترسد اما می‌داند که احتمال دیدن عنکبوت در طبیعت وجود دارد.
با این حال، او می‌تواند به طبیعت برود و در مسیرش هم مواظب باشد که با عنکبوت مواجه نشود.

اما فردی که فوبیا دارد، از واقعیت اینکه احتمال وجود عنکبوت در مکانی به اندازه 0.
01 درصد است، خبردار است و از رفتن به آن مکان اجتناب می‌کند.

افرادی که دچار فوبیا هستند، گاهی با فکر کردن به محرک‌های ترسناک، واکنش‌های ناگواری نشان می‌دهند.
اکنون سؤال پیش می‌آید، آیا اختلال فوبیا با ترس عادی تفاوتی دارد؟ به عبارت دیگر، چگونه می‌توانیم فوبیا را تشخیص دهیم؟ به طور کلی، می‌توان چهار معیار زیر را برای تشخیص فوبیا استفاده کرد:

1.
ایجاد ترس شدید:

فوبیا باعث ترس شدید و غیرمتعارفی در برابر محرک‌های خاص می‌شود و با نگرانی و استرس شدید همراه است.
این ترس به گونه‌ای قوی است که فرد ممکن است از مواجهه با آن محرک‌ها خودداری کند و هرجا که احتمال مواجهه با آن‌ها وجود داشته باشد، بی‌اراده به جاودانه‌گریزی از آن‌ها پرداخته و توانایی انجام فعالیت‌های روزمره را از دست دهد.

2.
اثرگذاری بر فعالیت‌های روزمره:

وجود فوبیا باعث می‌شود که فرد تلاش کند تا از مواجهه با محرک‌های ترسناک خودداری کند، که این بازدارندگی می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای بر فعالیت‌های روزمره او تأثیر بگذارد و باعث کاهش عملکرد شخصی و اجتماعی او شود.

3.
عملکرد غیرعادی:

فرد مبتلا به فوبیا ممکن است برای تفادی از محرک‌های ترسناک رفتارهای غیرعادی انجام دهد، مانند تغییر مسیرها، قطع روابط اجتماعی، تغییر شغل و یا حتی استفاده از دستگاه‌های حفاظتی خاصی.

4.
مدت زمان طولانی:

فوبیا برای مدت زمان طولانی پابرجا می‌ماند و به طور مداوم بر فعالیت‌ها و رفتارهای فرد تأثیر می‌گذارد، بدون اینکه به صورت طبیعی کاهش یابد یا از بین برود.

با استفاده از این چهار معیار، می‌توان فوبیا را تشخیص داد و از ترس عادی تمیز بگذاریم.
undefined

علت های به وجود آمدن فوبیا

عامل اصلی تشکیل فوبیا هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما برخی از متخصصان اعصاب ممکن است که وجود ژنتیکی برای این اختلال را از طریق DNA تلمیح کنند.
همچنین روانشناسان بسیاری به اکتساب فوبیا از طریق محیط، یادگیری و فرهنگ اشاره می‌کنند.
منبع ترس در بین فرهنگ‌ها متنوع است.
به عنوان مثال، در چین، "پا-لِنگ" (Pa-Leng)، باعث نگرانی افراد درباره یخ زدن و کاهش دمای بدن می‌شود؛ آنان نگران این هستند که در اثر کاهش حرارت بدن، زندگی‌شان در خطر قرار گیرد.
به نظر می‌رسد که این ترس با فلسفه چینی یین و یانگ مرتبط است.
"یین" به جنبه‌های سرد و طوفانی زندگی اشاره دارد.

مورد دیگری که به آن می‌پردازیم، ترس در جامعه ژاپنی است که با نام "تای‌جین-کیوفو-شو" شناخته می‌شود.
این ترس متفاوت از ترس اجتماعی است و بیشتر مربوط به ترس از ناراحت کردن دیگران است.
برای مثال، ترس از بی‌ادبی در برخورد با دیگران، ترس از شرمسار شدن، استفاده از ابزارهای غیرکلامی در حضور دیگران و غیره.
این باور بر این اساس است که ترس مردم از ابراز عواطف شخصی خود و هم‌زمان نادیده گرفتن احساسات دیگران ممکن است به عوامل فرهنگی سنتی ژاپنی برگردد که توجه زیادی به احترام و توجه به احساسات دیگران دارند و به طور همزمان منع ابراز صریح احساسات خود را دارند.
این موضوع به طور ظاهری می‌تواند باورها و اعتقادات موجود در یک فرهنگ رایج، افراد را به سمت ترس از چیزهای خاصی سوق دهد.

undefined

انواع فوبیا ها

تا به حال بیش از ۱۸۰ نوع فوبیا در سرتاسر جهان شناسایی شده‌اند؛ اما به طور کلی، فوبیا به پنج دسته تقسیم می‌شود:

۱.
فوبیاهای اجتماعی:

این نوع فوبیا شامل ترس و اضطراب قابل توجه در مواقعی است که افراد در تعامل با دیگران قرار می‌گیرند.
مثلاً ترس از سخنرانی عمومی یا ترس از مواجهه با افراد ناشناس.

۲.
فوبیاهای محیطی:

این نوع فوبیا شامل ترس و اضطراب نسبت به محیط‌های خاص می‌شود.
به عنوان مثال، ترس از ارتفاع، ترس از پرواز، ترس از حیوانات وحشی و غیره.

۳.
فوبیاهای مرتبط با طبیعت:

این نوع فوبیا شامل ترس و اضطراب مرتبط با عناصر طبیعی می‌شود.
مثلاً ترس از رعد و برق، ترس از آب و ترس از حشرات.

۴.
فوبیاهای مربوط به حیوانات و حشرات:

این نوع فوبیا شامل ترس و اضطراب مرتبط با حیوانات و حشرات خاص است.
به عنوان مثال، ترس از سوسک، ترس از مار و ترس از عقرب.

۵.
فوبیاهای مرتبط با بهداشت و بیماری:

این نوع فوبیا شامل ترس و اضطراب مرتبط با بیماری‌ها و مشکلات بهداشتی است.
به عنوان مثال، ترس از عفونت، ترس از خون، ترس از سوزاک و غیره.

این بسته‌ها حاوی اشیاء و موقعیت‌های خاصی هستند که هنگام مواجهه با آن‌ها، فرد مبتلا به آشفتگی و حملات پانیک می‌شود.
آشفتگی و حملات پانیک، زمانی رخ می‌دهد که فرد با برخی اشیاء یا موقعیت‌های خاصی روبرو می‌شود.
این اشیاء و موقعیت‌ها می‌توانند بی‌نهایت تنوع داشته باشند و هر فرد ممکن است به صورت مختلف به آن‌ها واکنش نشان دهد.
ممکن است برخی از اشیاء و موقعیت‌ها برای همه مردم عام‌النظر باشند، اما برای افراد برخی دردسرساز و استرس‌آور باشند.
بنابراین، بحث‌هایی مثل علوم اجتماعی، روانشناسی و علوم رفتاری بر روی شناسایی و درمان این حملات و آشفتگی کار می‌کنند.
حملات پانیک عبارتند از حالت‌های ناگهانی اضطراب و دلخوری که می‌توانند شدت بالایی داشته باشند.
افراد مبتلا به حملات پانیک اغلب احساس می‌کنند که در معرض خطر مرگ یا آسیب جدی هستند، حتی اگر این تهدید واقعی نباشد.
این حملات ممکن است منشأ فیزیولوژیکی داشته باشند و به عوامل مثل تنش، استرس، مصرف مواد مخدر و بیماری‌های مزمن برگردانده شوند.

مواردی که ممکن است حملات پانیک را تحریک کنند:

مراجعه به محیط‌های بسته و پر از افراد ناشناس

ترس از فضای باز و مکان‌های عمومی

افتادن در گروهی از مردم

ترس از ارزیابی منفی از سوی دیگران

تجربه ناگهانی علائم فیزیکی ناراحت کننده مانند تنگی نفس، درد قلبی یا سرگیجه

تمرکز درمانی برای این حالات به هدایت ذهن برای مقابله با افکار ناخواسته، تمرینات تنفسی عمیق و روش‌های تسکین استرس متمرکز می‌شود.
undefined

روش های درمان فوبیا

بسیاری از مردم به ترس و وحشت‌های غیرمنطقی دچار می‌شوند و گاهاً بدون آگاهی دیگران، این وضعیت را تشدید می‌کنند و به درمان نیازی ندارند.
عملاً بسیاری از افرادی که فوبیا برایشان تشخیص داده می‌شود، خود را دچار مشکل نمی‌بینند.
فرد فقط زمانی به درمان نیاز پیدا می‌کند که به دلیل تغییر در شرایط زندگی، مجبور به مواجهه با مسئله‌ای شود که سال‌هااز آن‌ پرهیز کرده یا آن را نادیده گرفته است.

باور دارید که یکی از شاید مهم‌ترین مشکلات روحی که ممکن است با آن روبرو شوید، فوبیا است؟ فوبیا به معنای ترس بیش از اندازه، ترس بی قاعده و بی رویه از یک موضوع خاص است.
این اختلال می‌تواند زندگی شما را به خوبی تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد مشکلات بسیاری شود.
بنابراین، درمان فوبیا از اهمیت بالایی برخوردار است.

یک روش درمان فوبیا، استفاده از روانکاوی و روش‌های شناختی درمانی است.
این روش‌ها به شما کمک می‌کنند تا با تفکرات و باورهای منفی خود درباره موضوع مورد ترس، که در واقع ترس‌باعث ایجاد فوبیا شده است، بهتر آشنا شوید و آنها را تغییر دهید.
همچنین، با کمک مشاوره و جلسات درمانی، می‌توانید راهکارهای مناسبی برای مقابله با ترس و تشدید فوبیا پیدا کنید.

در برخی موارد خاص و شدید، روش دارودرمانی هم به کار می‌رود.
این روش معمولاً به عنوان تکمیلی برای روش‌های شناختی درمانی استفاده می‌شود.
اما باید توجه داشت که در بیشتر موارد، روش‌های روانکاوی و شناختی درمانی کافی هستند و نیازی به دارودرمانی نیست.

undefined

روانکاوی

روانشناسان تمرکز خود را بیشتر بر روی فوبیا می‌گذارند.

این می‌تواند بیانگر این باشد که در روش روانشناسی، روانشناس سعی می‌کند با ازمایشی در گذشته فرد، علت فوبیا را کشف کرده و راه حلی برای درمان آن پیدا کند.

برای مثال، فرض کنید یک پسرک از اسب‌ها می‌ترسد.
حین جلسه روانشناسی، او به چیزهای سیاه در اطراف دهان و چشم اسب اشاره کرد.
روانشناس پس از بررسی کوتاه متوجه شد که اسب نمادی از پدر پسر بوده و ترس از پدر به ترس از اسب‌ها تبدیل شده است.

در واقع، ریشه‌ی دقیق فوبیا بستگی به نظریه‌ای دارد که روانشناس از آن پیروی می‌کند.

undefined

درمان رفتاری

یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمانی برای کاهش حساسیت و عوارض آن، حساسیت‌زدایی منظم است.
در این روش، فرد مبتلا به فوبیا به طور منظم و در هر جلسه به همراه درمانگرش، با موضوع ترسناک خود روبه‌رو می‌شود.
این موضوع ممکن است شامل تصور صحنه‌هایی باشد یا تمرین با حضور گربه، سوسک و .
.
.
بسته به نوع فوبیا.
با انجام این تمرین‌ها و تمرکز منظم، شخص در طول زمان به تدریج واکنش ترس خود را کاهش داده و نسبت به موضوعی که آن را ترسناک می‌پندارد، مقاومت بیشتری پیدا می‌کند.
استفاده از موضعیت‌های HTML در متن به شیوه‌ای که مشخص شد، انجام خواهد شد.

روش درمانی برای فردی که درگیر فوبیا است، وقتی که در حالت آرمیدگی عمیق قرار دارد، شامل تصور مجموعه‌ای از صحنه‌های ترسناک است که به تدریج ترس‌آورتر می‌شود.
هر جلسه بیشتر از جلسه قبل ترس را تقویت می‌کند.
شواهد آزمایشگاهی و بالینی نشان داده‌اند که این روش به طور مؤثری می‌تواند فوبیا را کاهش دهد یا حداقل تأثیر مثبتی در کاهش فوبیا داشته باشد.

undefined

درمان شناختی

درمان شناختی و روش‌های تأثیرگذار آندرمان شناختی به عنوان یکی از شیوه‌های درمانی موثر، در بهبود و تغییر شرایط روانی انسان نقش حائز اهمیتی دارد.
در این روش، اختلالات روانی و ناهنجاری‌ها به وسیله رویکردهایی مبتنی بر شناخت تحلیل، تفکر و عملکردهای شخصی بررسی و درمان می‌شوند.
استفاده همزمان از آموزش‌های مهارتی و درمان شناختیاز جمله ترکیبات مؤثر در درمان شناختی، آموزش‌های مهارت سازنده اجتماعی است.
اگر در هنگام درمان، به ویژه در مورد فوبیای اجتماعی، آموزش‌های مهارت‌های اجتماعی به کار گرفته شود، عملکرد ترکیبی واکنش بهتری را به دنبال خواهد داشت.
به عنوان مثال، درمانگر می‌تواند فرد را که از فوبیای اجتماعی رنج می‌برد، تشویق کند تا با دقت بیشتری واکنش‌های افراد دیگر را نسبت به خود ارزیابی کند.
او می‌تواند فرد را آموزش دهد که به جای آنکه همه واکنش‌های مثبت و منفی بر روی خودش حساب کند، به طرز منصفانه‌تری آن‌ها را ارزیابی کند.
به عنوان مثال: «اخم کردن معلم هیچ ربطی به عدم تأیید از سوی او ندارد، بلکه نشانه‌ای است از دغدغه‌های معلم درباره موضوعی که به من مربوط نمی‌شود».
استفاده از تگ‌های HTMLبرای مشخص کردن بخش‌های مهم متن و تأکید بر آن‌ها، می‌توان از تگ‌های HTML استفاده کرد.
به عنوان مثال:- برای اشاره به عنوان مثال، از تگ استفاده می‌شود.
- برای تأکید و اهمیت واژه‌ها یا عبارات، می‌توان از تگ استفاده کرد.
- برای نشان دادن فهرست‌ها و موارد مرتبط، می‌توان از تگ‌های HTML مانند

(برای فهرست نامرتب) و
• (برای هر آیتم در فهرست) استفاده کرد.
  با کمک ترکیب درمان شناختی و آموزش مهارت‌های اجتماعی، می‌توان در بهبود و تسهیل روند درمان اختلالات روانی مؤثرتر عمل کرد و به افراد کمک کرد تا بهتر و موثرتر با محیط اطراف خود ارتباط برقرار کنند.
  

همچنین می‌توانید با استفاده از برچسب‌های HTML نیز تمریناتی صورت بگیرد که برای حفظ ارزش شخصی و کاهش وابستگی به تأیید دیگران مفید می‌باشد.
به عنوان مثال، می‌توانید از برچسب strong استفاده کنید: "دلیلی ندارد که چون به مورد انتقاد قرار گرفته‌ام، خودم را بی‌ارزش بدانم".
در این درمان می‌توانید با استفاده از برچسب

li

و در داخل آن، متنی که فرد دچار فوبیا درباره آن ترس دارد، قرار دهید تا او با ترس خود مواجه شود.
undefined