حساب مشترک

حساب‌های بانکی که اشخاص افتتاح و استفاده می‌کنند، دارای انواع مختلفی هستند و با توجه به نوعشان، کارکردهای متفاوتی نیز دارند.
این حساب‌ها امکاناتی مانند دریافت سود، شرکت در قرعه‌کشی بانک و امکان انجام امور جاری از طریق واریز و برداشت منظم با کارت بانکی را به افراد می‌دهند.
یکی از انواع حساب‌های بانکی، حساب مشترک است که دو یا چند شخص می‌توانند سرمایه نقدی خود را به صورت مشترک در یک حساب جمع‌آوری کنند و با توافق بازیکنان، از این سرمایه بهره‌برداری مناسبی داشته باشند.
اما با توجه به اینکه افتتاح، بستن و برداشت از حساب مشترک، تابع مقررات خاصی است، لازم است افرادی که قصد افتتاح این حساب را دارند و از مزایای آن استفاده می‌کنند، با قوانین مربوطه آشنا شوند.
در این مقاله، پس از توضیح مفهوم حساب مشترک، شرایط، مدارک و نحوه افتتاح این نوع حساب بانکی را شرح می‌دهیم و سپس به بررسی قوانین مرتبط با حق برداشت، بستن حساب مشترک و دریافت دو کارت برای این حساب می‌پردازیم.

حساب مشترک چیست

یکی از خدماتی که بانک‌ها به مشتریان خود ارائه می‌دهند، امکان افتتاح انواع حساب‌های بانکی و بهره‌مندی از مزایای این حساب‌ها است؛ مانند دریافت سود.
یکی از انواع حساب‌های بانکی، حساب مشترک می‌باشد که مقررات آن نسبت به سایر حساب‌ها متفاوت بوده و شامل مراحل و نحوه افتتاح حساب و حق برداشت است.
در این بخش به سوال "حساب مشترک چیست" پاسخ خواهیم داد و در بخش‌های بعد نحوه افتتاح حساب در این نوع از حساب‌های بانکی و حق برداشت آن را توضیح خواهیم داد.

حساب‌های بانکی، در جنبه‌های گوناگونی، امکان تقسیم شامل می‌شوند، مانند تعلق سود یا عدم تعلق سود به حساب.
این حساب‌ها از جنبه تعداد افتتاح کنندگان و دارندگان آن‌ها به دو دسته حساب‌های بانکی فردی و حساب‌های بانکی مشترک تقسیم می‌شوند.

معنی حساب انفرادی، به حسابی اشاره دارد که توسط یک فرد در بانک افتتاح شده و فقط صاحب آن حساب است.
طبق قوانین و مقررات، جهت افتتاح حساب انفرادی نیاز به حضور صاحب آتی حساب یا نماینده قانونی او است و فقط صاحب حساب حق برداشت از آن را دارد.

مقابل حساب های انفرادی، یک نوع دیگر از حساب بانکی وجود دارد که به آن "حساب مشترک" می‌گویند.
این حساب متعلق به دو یا چند نفر است، مثلاً دو همسر یا چند همکار در تجارت.
طبق قوانین مربوطه، افتتاح این حساب به این صورت است که برای باز کردن حساب یا نماینده همه شرکا باید حضور داشته باشند.
همچنین، شرایط برداشت از این حساب با توافق تعیین می‌شود.

در واقع، در حساب مشترک بانکی، یک نوع از شرکت اختیاری وجود دارد.
در این نوع شرکت، مالکیت مشترک شرکا بر مال مشترک توسط توافق آنها تعیین می‌شود.
همچنین، نحوه حق برداشت از حساب، که مجموعه‌ای از توافقات درباره تقسیم مال مشترک است، تا زمانی که مبلغ برداشت شده را به اشاعه (مشترک بودن مالکیت) برساند، ادامه دارد.

پس از پاسخ به این سؤال که چه مفهومی درباره "حساب مشترک" وجود دارد، به توضیح روش‌های "افتتاح حساب" در این نوع حساب‌های بانکی می‌پردازیم.
همچنین، شریک یا شرکا کیست که حق برداشت از این حسابها را دارد، نیز بررسی خواهد شد.

شرایط افتتاح حساب مشترک

جهت آغاز حساب مشترک، همچنین با سایر انواع حساب‌های بانکی، اطلاعات و ضوابط قانونی مرتبط را باید مد نظر قرار دهید.
این ضوابط به دو دسته شامل شرایط عمومی و شرایط اختصاصی تقسیم می‌شوند.
بنابراین، به سوال "شرایط شروع حساب مشترک چیست؟" پاسخ خواهیم داد.

مفهوم شرایط عام افتتاح حساب مشترک، به شرایطی اشاره دارد که برای هیچ گونه حساب بانکی، در هر بانک یا موسسه مالی اعتباری، به طور خاص تعیین نشده است و در صورت نیاز به باز کردن هر نوع حساب بانکی، شرایط زیر لازم است موجود باشد:1.
احراز هویت مشترکین - لازم است تمام افرادی که می‌خواهند حساب مشترک را باز کنند، هویت خود را تأیید کنند و اطلاعات شخصی خود را ارائه دهند.
2.
تعیین اختیارات حساب - برای حساب مشترک، مشخص کردن نحوه اختیار و امضاء کردن معاملات ضروری است.
3.
ارائه مدارک لازم - مشترکین باید مدارکی از جمله کارت ملی، کارت هوشمند بانکی و سایر مدارک مورد نیاز را ارائه دهند.
4.
تعیین مبلغ اولیه واریزی - مبلغ مورد نیاز برای آغاز فعالیت حساب بانکی مشترک باید تعیین و واریز گردد.
5.
تایید و امضاء قوانین و مقررات - مشترکین باید قوانین و مقررات مربوط به حساب مشترک را تایید و امضاء کنند.
توجه داشته باشید که موارد فوق تنها بخشی از شرایط عمومی افتتاح حساب مشترک است و شرایط دقیق تر و به تفصیل در هر بانک و موسسه مالی اعتباری ممکن است تفاوت داشته باشد.

مطابق قوانین بانکی، اگر اشخاصی که حساب مشترک را باز می‌کنند، افراد حقیقی باشند، آن‌ها باید حداقل ۱۸ سال سن داشته باشند.
اگر سن آن‌ها کمتر از این مقدار است، برای افتتاح حساب مشترک و تعیین حق برداشت، باید یا حکم رشد دادگاه را به بانک ارائه کنند، یا نماینده قانونی مثل ولی، قیم یا وصی را به این منظور معرفی کنند.

در صورتی که شخص حقوقی، مانند یک شرکت تجاری، به عنوان افتتاح کننده حساب مشترک ظاهر شود، باید مطابق مقررات مربوطه در خصوص نحوه افتتاح حساب عمل کند.
در این صورت، تنها صاحب امضای مجاز که توسط اساسنامه تعیین شده است، حق افتتاح حساب بانکی را خواهد داشت.

تمام اشخاصی که حساب مشترک ایجاد می‌کنند یا نماینده قانونی آنها، باید به صورت حضوری به بانک مراجعه کرده و مدارک مورد نیاز را به بانک ارائه کنند.
در بخش مربوط به مدارک مورد نیاز برای ایجاد حساب مشترک، به طور دقیق درباره این مدارک صحبت خواهیم کرد.

شرایط ویژه برای افتتاح حساب مشترک، به شرایطی اطلاق می‌شود که تنها برای این نوع از حساب‌های بانکی معتبر بوده و قابلیت اعمال بر روی حساب‌های دیگر موجود در سیستم بانکی کشور را ندارد.
این شرایط عبارتند از: ۱.
هویت متقابل: برای افتتاح حساب مشترک، اعضای حساب باید همبستگی و ارتباط نزدیکی با یکدیگر داشته باشند.
۲.
مسئولیت‌ پذیری مشترک: تمامی اعضای حساب مشترک مسئولیت مشترکی در قبال عملکرد و تعهدات مالی حساب مشارکت دارند.
۳.
دسترسی مشترک: هر یک از اعضای حساب مشترک برای دسترسی به حساب در اختیار کد مشترکی قرار می‌گیرند.
۴.
تفویض صلاحیت: اعضای حساب مشترک، با امضای یک تفویضنامه، صلاحیت و اختیارات خود را به یکی از اعضا تفویض می‌کنند.
این شرایط هنگام افتتاح حساب مشترک باید رعایت شوند و مشتمل بر این موارد است.
همچنین در سیستم بانکی کشور، از این شرایط استفاده می‌شود و نیازی به رعایت شرایط افتتاح حساب مشابه در حساب‌های دیگر نیست.

در هنگام باز کردن حساب مشترک، ضروری است که سهم هر شریک مشخص گردد.
در صورت عدم تعیین سهام، طبق قوانین فقه و حقوق کشور ما، اصل تساوی سهم شرکا در موجودی حساب اعمال خواهد شد.
بنابراین، تساوی سهم هر شریک از موجودی حساب برقرار خواهد بود.

در هنگام افتتاح حساب، باید حق برداشت از حساب مشترک با استفاده از برچسب حساب مشترکمورد تعیین قرار گیرد.
این حق می‌تواند به یکی از شرکاها اختصاص یابد یا به صورت مشترک بین همه شرکا تعیین شود، ولی باید متناسب با توافقات شریک‌ها و بدون وجود قانون خاصی در این زمینه تعیین گردد.

مساله دیگری که در هنگام افتتاح حساب مشترک باید درباره آن تصمیم گیری کرد، نحوه بستن و لغو حساب است که ما در بخش بستن حساب مشترک به توضیح جزئیات آن خواهیم پرداخت و بیان خواهیم کرد که نحوه بستن حساب به چه شکلی انجام می‌شود.

مدارک لازم برای افتتاح حساب مشترک

برای اینکه متقاضیان می‌توانند حساب بانکی مشترک خود را باز کنند و از mazāye انواع سپرده‌های بانکی بهره‌مند شوند، علاوه بر شرایط عمومی و اختصاصی، باید تعدادی مدرک خاص را نیز به بانک ارائه کنند.
در ادامه، به توضیح این مدارک می‌پردازیم:- مدرک شناسایی: برای تایید هویت و شناسایی متقاضیان، معمولاً ارائه کارت ملی یا شناسنامه الزامی است.
این مدرک‌ها باید به صورت اصلی و از طریق کپی رنگی تحویل داده شوند.
- مدرک تأیید آدرس: برای تأیید آدرس متقاضیان، می‌توان از قبوض پرداختی یا مستندات دیگری که آدرس محل سکونت را نشان دهند، استفاده کرد.
این مدارک باید به صورت اصلی و با تاریخ انتشار اخیر وارد بانک شوند.
- مدارک درآمد: برای تأیید درآمد و قابلیت پرداخت وام‌ها و سپرده‌ها، متقاضیان باید مدارکی مانند فیش حقوقی یا گواهی درآمد ارائه کنند.
این مدارک باید اصلی و به تاریخ اخیر باشند.
با ارائه این مدارک به بانک، متقاضیان می‌توانند حساب بانکی مشترک خود را باز کرده و از انواع سپرده‌های بانکی مختلف استفاده کنند تا بهره‌مندی‌های مالی متناسب با نوع حساب بازکرده خود دست یابند.

مستندات ضروری برای افتتاح حساب مشترک افراد حقیقی شامل کارت ملی و شناسنامه می‌باشد.
همچنین برای تأیید اقامت بانکی متقاضیان، بایستی مستنداتی نظیر سند مالکیت منزل یا قرارداد اجاره و یا تاییدیه شغلی ارائه شود.
همچنین، متقاضیان بایستی سابقه برگشت چک و بدهی بانکی نداشته باشند.

موارد لازم برای تأسیس حساب مشترک اشخاص حقوقی به شرح زیر می‌باشد:

• شناسنامه و کارت ملی مدیران شرکت
• اساسنامه (اصل و کپی) و آگهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی
• آگهی آخرین تغییرات شرکت
• صورت جلسه مجمع عمومی به تاریخ آخرین اجلاس
• تأییدیه اجاره‌نامه یا سند مالکیت محل اقامت متقاضیان در حوزه بانکی
• عدم سابقه بازگشت چک و بدهی جاری در بانک

مراحل و نحوه افتتاح حساب مشترک

با توجه به توضیحاتی که در بخش قبل ارائه شد، در صورتی که اشخاصی که قصد افتتاح حساب مشترک را دارند، شرایط قانونی مطابق با مقررات قبلی را داشته باشند و مدارک مورد نیاز را نیز در اختیار داشته باشند، طبق مقررات بانکی می‌توانند حساب مشترک خود را باز کنند.
به همین دلیل، در این بخش به سوالی پاسخ خواهیم داد که درباره نحوه افتتاح حساب مشترک و مراحل باز کردن چنین حسابی می‌باشد.

نحوه‌ی افتتاح یک حساب مشترک، بدین صورت است که وقتی دو یا چند نفر تصمیم به شراکت در حساب بانکی می‌گیرند، باید به صورت حضوری یا با حضور نماینده‌ی قانونی خود، به بانک مذکور مراجعه کنند و درخواست خود را به بانک ارائه کنند.
در این درخواست، شخص یا اشخاص معتبر خود را تایید کرده، اطلاعات مورد نیاز، مانند نام، شماره تماس، اطلاعات شناسنامه و سایر اطلاعات را درج کرده و همچنین اهداف و مراحل استفاده از حساب مشترک را مشخص کرده و ضمانتنامه‌ها و مدارک مورد نیاز را تکمیل کنند.
سپس بانک، درخواست را بررسی کرده و پس از تایید، حساب مشترک را برای شرکای مورد نظر ایجاد می‌نماید.

در این حالت، بانک اطلاعات فرم افتتاح حساب مشترک را به درخواست کنندگان ارائه می‌دهد و الزام است تا بخش‌های مختلف این فرم با دقت تکمیل شوند.
این بخش‌ها شامل بخش اطلاعات صاحبان حساب، شرایط برداشت از حساب مشترک و بستن آن و نیز سهم الشرکه شرکا در حساب می‌باشند.

در پایان این بخش، باید بیان کنم که در حال حاضر، قابلیت افتتاح حساب‌های مشترک تنها با حضور شخصان در بانک فراهم است و بنابراین، در حال حاضر امکان باز کردن این نوع حساب‌های بانکی به صورت غیر حضوری وجود ندارد.

حق برداشت از حساب مشترک

در هنگامی که اشخاص قصد افتتاح یک حساب مشترک را دارند، باید به یکی از بانک‌ها یا مؤسسات مالی اعتباری مجاز مراجعه کنند.
در این زمینه، نیاز است فرم مخصوصی که توسط بانک تهیه شده است را تکمیل کرده و به بانک ارایه دهند.

بستن حساب مشترک

در بخش حاضر، قصد داریم به بررسی مشکلی مربوط به بستن حساب مشترک بپردازیم و شرح دهیم که بستن این نوع از حساب‌های بانکی به چه شکلی و با چه رویه‌ای، به صورت داوطلبانه و اجباری، انجام می‌شود و چه مراحل و تشریفات قانونی آن وجود دارد.

در مواردی که مشترکان تصمیم می‌گیرند حساب جاری مشترک خود را بسته کنند، قابلیت بسته شدن حساب بانکی و پایان دادن به آن وابسته به شرایط و ضوابطی است که توسط مشترکان در فرم افتتاح حساب مشترک تعیین می‌شود.
به عنوان مثال، اگر در این فرم مشخص شود که بستن حساب مشترک نیاز به چهار امضا از مجموع شش امضا دارد، در صورت حضور چهار شخص و تقاضای آن‌ها، بانک نیز اقدام به بستن حساب خواهد کرد.

بستن حساب مشترک به صورت اجباری، به این صورت انجام می‌شود که در شرایطی مانند فوت یا محرومیت یکی از شرکای حساب، بانک موظف است در صورت دریافت حکم قضایی یا نامه اداره تصفیه امور ورشکستگی، حساب مشترک را بسته و سهم متوفی یا محجور را به مرجع مربوطه یا افرادی که توسط آن مرجع مشخص شده‌اند، پرداخت و همچنین سهم باقیمانده شرکا را نیز به آنها واگذار کند.