شرایط تاسیس انجمن های صنفی کارگران و کارفرمایان

در راستای اجرای قانون کار و به منظور حفظ منافع کارگران و کارفرمایان، که خود بازتاب دهنده منافع جامعه است، کارگران مشمول قانون کار و کارفرمایان می‌توانند برای بهبود وضع اقتصادی خود و افزایش منافع مشروع و قانونی، اقدام به تشکیل انجمن‌های صنفی نمایند.
اینکه طبق ماده 131 قانون کار و مطابق با اصل بیست و ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی، این امر صورت می‌گیرد.

با توجه به اهمیت تشکیل انجمن‌های صنفی توسط کارگران و کارفرمایان، جهت حمایت از منافع شغلی و تنظیم روابط بین آنها، مقرراتی برای تشکیل و تاسیس این انجمن‌ها در نظر گرفته شده است که در این مقاله به بررسی آنها می‌پردازیم.

شرایط ماهوی تأسیس و تشکیل انجمن صنفی

تبصره ۵ ماده ۱۳۱ قانون کار، روش شکل‌گیری، محدوده وظایف و اختیارات، و عملکرد انجمن‌های صنفی کارگری و کارفرمایی را مسئولیت تدوین آیین‌نامه‌ای در اختیار شورای عالی کار قرار داده‌است؛ این آیین‌نامه سپس توسط هیئت وزیران تصویب خواهد شد.

در این راستا، برای تشریح قوانین و مقررات مربوط به تشکیل و عملکرد انجمن‌های صنفی و کانون‌های مرتبط، آیین‌نامه‌ای به نام "مقررات انجمن‌های صنفی" تدوین شده است.
این آیین‌نامه تحت عنوان "چگونگی تشکیل، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمن‌های صنفی و کانون‌های مرتبط" توسط هیأت وزیران تصویب شده است.
در این قوانین مطرح می‌شود که چگونه باید انجمن‌های صنفی تشکیل شوند و شرایط مربوط به آنها چیست، همچنین به تشریح دقیق محتوای آیین‌نامه در بخش‌های زیر می‌پردازیم.
مسائل مرتبط با تشکیل و فعالیت انجمن‌های صنفی و کانون‌های مرتبط در قوانین و مقررات مربوطه، بسیار مهم است.
به همین جهت، این آیین‌نامه توسط هیأت وزیران تدوین شده و حاوی دستورالعمل‌هایی مربوط به تشکیل این انجمن‌ها و کارکرد آنهاست.
از طریق استفاده از تگ‌های html از قابلیت‌های جدید زبان مورد نظرمان بهره می‌بریم.
بنابراین در ادامه، به توضیح محتوای این آیین‌نامه خواهیم پرداخت.

در این انقلاب کار، کارگران و کارفرمایان با همدیگر در یک انجمن جمع نمی‌شوند.
با این حال، ارتباط بسیار قوی و مستقیمی در بین آن‌ها وجود دارد.
به طور معمول، تعاملات بین کارگران و کارفرمایان به وسیله ابزارهای ارتباطی مختلفی مانند تکلیف‌های کتبی، نشریات صنعتی و جلسات استراتژیک انجام می‌شود.
این تعاملات سبب پیشرفت و توسعه صنعت در کشور می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهد که علاقه‌ها و نیازهای کارگران و کارفرمایان متفاوت و در تناقض با یکدیگر هستند.
اگر این دو گروه تلاش کنند تا سازمان‌های کاری و تشکیل‌های صنفی مشترک تشکیل دهند، بدون شک منافع کارگران قربانی نیازهای کارفرمایان خواهد شد و در این حالت، کارگران نخواهند توانست از استقلال و خلاقیت برای دستیابی به منافع مشترک خود استفاده کنند.

با وجود اینکه قانون کار تشکیل انجمن‌های صنفی مختلط، شامل کارگران و کارفرمایان، را ممنوع نمی‌کند اما ماده ۱۳۱ قانون کار و تطبیق آن با عرف و عادت‌های موجود نشان می‌دهد که اجتماع کارگران و کارفرمایان در یک انجمن لازم نیست.
یک جنبه دیگر نیز این است که وجود شورای اسلامی کار، که تشکیل شده از نمایندگان کارگران و مدیران است و به دنبال اهداف و منافع مشترک آنان است، ایجاد انجمن مشترک را به حداقل می‌رساند.

<strong>2 ) قلمرو انجمن های صنفی کارگران و کارفرمایان</strong>

ماده ۱۳۱ قانون کار اعلام می‌کند: "کارگران مشمول قانون کار و کارفرمایان یک حرفه یا صنعت می‌توانند اقدام به تشکیل انجمن صنفی نمایند.
" طبق ماده ۲ آیین‌نامه انجمن‌های صنفی: "کمترین نصاب لازم برای تشکیل انجمن صنفی کارگری در سطح کارگاه ده نفر و در سطح صنف، دستکم ۵۰ نفر از صنف مربوط از کارگاه‌های مختلف می‌باشد.
" بنابراین، انجمن صنفی کارگری نوع اول در محدوده کارگاه و نوع دوم در محدوده شهر تشکیل و تاسیس می‌شود.

یک انجمن صنفی کارفرمایی شامل حداقل ده عضو حقوقی یا حقیقی است.
این انجمن می تواند در هر منطقه ای تشکیل شود و محدودیت جغرافیایی ندارد.
بخصوص در نظر گرفته شده است که کارگاه های بزرگ در سراسر کشور پراکنده هستند.
بنابراین، تشکیل انجمن صنفی کارفرمایی تنها در سطح ملی امکان پذیر خواهد بود.

شرایط شکلی تشکیل و تاسیس انجمن صنفی

در فصل دوم و سوم آیین‌نامه انجمن‌های صنفی، تشریفات و قوانین خاصی درباره شرایط تشکیل و تاسیس انجمن‌های صنفی کارگران و کارفرمایان تعیین گردیده که به طور خلاصه به آن‌ها اشاره می‌شود.

تنظیم اساسنامه انجمن صنفی ۱)

براساس قوانین مربوطه، جمعیت‌های حرفه‌ای ملزم به تنظیم و ابلاغ آیین‌نامه‌ها با رعایت قوانین و مقررات قانونی مربوطه و تصویب آن‌ها در مجمع عمومی خود هستند.
"هیئت موسس انجمن حرفه‌ای" که تشکیل انجمن حرفه‌ای را در نظر دارد، مسئول وضع پیشنویس آیین‌نامه انجمن حرفه‌ای، تهیه فهرست افراد متقاضی عضویت و دعوت اعضا برای شرکت در مجمع عمومی و تصویب آیین‌نامه و برگزاری انتخابات می‌باشد.

منتظریم برای معرفی انجمن، اساسنامه انجمن علی الاصول را تهیه کنیم.
این اساسنامه باید شامل حداقل اطلاعات و مشخصات لازم باشد.
طبق قوانین، همه انجمن‌های صنفی و کانون‌های مرتبط ملزم به درج جزئیاتی مانند نام کامل انجمن صنفی، حوزه فعالیت انجمن، محل دفتر مرکزی، راه‌های تامین بودجه انجمن، شرایط عضویت و تعلیق عضویت، نصاب آراء لازم و همچنین وظایف و اختیارات مجمع عمومی، هیات مدیره، بازرسان و دبیر هستند.