خلاصه مقاله
ولایت قهری، به معنای تسلط و حکومت کردن، به وجود دارد.
در قانون مدنی، ولایت قهری، سلطه پدر و جد پدری بر فرزندان محدود می‌شود.
این نوع ولایت به وجود آمدن طبقه بالاتر را برای پدران و اجداد از طریق قانون و اجبار نشان می‌دهد.
مفهوم ولایت قهری بر اساس سنت خانوادگی پدر سالاری قابل توجیه است و وظیفه و اختیارات اولیا قهری را پدر و جد پدر بر عهده دارند.
در سنت پدر سالاری، همه اختیارات و مسئولیت ها بر عهده پدران و جد پدران بوده و حتی مادر نیز به عنوان اولیا قهری شناخته نمی‌شود.
در این مقاله، نقش اولیا قهری در خانواده و جامعه بررسی شده و توضیح داده می‌شود.
در قاموس علوم شیعی، تعریف میراث یکی از مفصل‌ترین و مهمترین احکام موجود در فقه امامیه (شیعه) است.
ولایت قهری یا ولایت اجباری نیز یکی از جنبه‌های مهم میراث است که به اجتهاد و احکام شرعی برای پدر و جد پدر اختصاص دارد.
مفهوم ولایت قهری بر اساس سنت خانوادگی پدر سالاری قابل توجیه است.
در خانواده‌های با سنت پدر سالاری که از قدیم‌الایام در ایران رواج داشته‌اند، پدر و جد پدری به عنوان خاندانی بزرگ و با صلاحیتهای کامل محسوب می‌شدند.
به همین علت، این اختیارات و مسئولیت ها بر اساس مفهوم ولایت قهری، به آنان اختصاص داشت و آنها به عنوان اولیا و سرپرستان قهری، مسئولیت تامین نیازها و اداره امور خانواده را بر عهده داشتند.
در این سنت، حتی مادر نیز به عنوان اولیا قهری شناخته نمی‌شد.
در طول این مقاله، با بررسی ولایت قهری و نقش اولیا در این مفهوم، توضیح داده خواهد شد که اولیا قهری کی هستند و چه نقشی در خانواده و اجتماع دارند.
ولایت قهری چیست
در لغت، مفهوم ولایت به تسلط و حکومت کردن اشاره دارد.
در قانون مدنی، ولایت قهری به معنایی خاص درباره اشخاص وجود دارد.
ولایت قهری به سلطه پدر و جد پدری بر فرزندان محدود می‌شود.
این نوع ولایت به این خاطر ولایت قهری نامیده می‌شود که پدر و پدر بزرگ از طریق قانون و اجبار، به محض تولد طفل، ولایت او را به دست می‌آورند.
در واقع، ولایت قهری یک نوع سمت و وظیفه است که به پدر و جد پدری تعیین شده است.
برای بیشتر آشنایی با ولایت قهری، می‌توانید به وظایف و اختیارات ولی قهری مراجعه کنید.
چه کسانی اولیای قهری هستند
در این قسمت، به بررسی مفهوم ولایت قهری می‌پردازیم.
طبق ماده ۱۱۸۰ قانون مدنی، ولایت قهری مختص فردی است که در دوران کودکی، باهوشی یا رفتار نامعقول داشته باشد.
این ولایت فقط برای پدر و پدربزرگ قانوناً تعریف شده است.
قانون مدنی، پدربزرگ را در موضوع ولایت، معادل پدر می‌داند و هر دو قادر به مدیریت ولایت خود بدون وابستگی به یکدیگر هستند.
در صورتی که تصرفات آنها در راستای مصلحت کودک باشد، این تصرفات قابل اجرا هستند و نیازی به موافقت دیگری ندارد.
لازم به ذکر است که علاوه بر پدر و پدربزرگ، هیچ فرد دیگری حتی مادر، ولایت قهری را ندارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ولایت قهری مادر، می‌توانید روی لینک مربوطه کلیک کنید.
سوالات پر تکرار
- مقاله حقوق زنان و عدم تمکین شرایطی را بررسی می‌کند که زنان را قادر می‌سازد وظایف خود را رها کنند بدون اینکه این کار باعث شود مورد توبیخ قرار گیرند.
تمکین عام و تمکین خاص به وظایفی اشاره دارد که زوجین باید نسبت به هم انجام دهند.
عدم انجام این وظایف منجر به پیامدهایی می‌شود که بعضی از آنها شامل قطع نفقه برای زن، درخواست طلاق در صورت عدم تمکین زن و نیاز به مجوز برای ازدواج مجدد برای مرد می‌شوند.
این مقاله مطالعه‌ی جالبی دربارهٔ حقوق زنان و شرایطی است که یک زن می‌تواند عصیان کند.
مشروح مقاله را در اینجا مشاهده کنید.
تمکین وظایف زناشویی، که در صورتی که عقد نکاح آنها به درستی منعقد شود، بر دوش زوجین قرار می‌گیرد و عدم انجام این وظایف، تبعات و نتایج منفی را به همراه خواهد داشت.
نکردن تمکین یا نشوز به معنای عدم عمل به این وظایف زناشویی است که در این صورت، زن ناشازه می‌شود.
نشوز تنها برای زن محدود نیست و همچنین همسر در صورتی که وظایف خود را به درستی انجام ندهد، ناشاز می‌شود.
تمکین مسئولیت انجام وظایف خانوادگی و آمیزش مطلوب با همسر را به بر دوش مرد قرار می‌دهد.
زن نیز موظف به اطاعت از همسر خود است.
اما در صورتی که زندگی، مالی و حقوقی زن را به خطر بیندازد، زن دارای حق است که از اطاعت از شوهرش رفتار نکند.
عدم تمکین زن در صورت بروز مشکلات و سختی‌هایی برای او می‌تواند به عنوان عدم احترام به تعهدات و وظایف دو نفر تلقی شود.
به طور کلی، عدم احترام به تعهدات و وظایف دو نفر می‌تواند به عنوان نشوز تلقی شود.
تمکین وظایف زناشویی در صورتی که عقد نکاح به درستی منعقد شود، بر دوش زوجین قرار می‌گیرد.
اما در صورتی که کمتر از حد معمولی بیشتر شود یا زوجی عدم تمکین کند، لازم است که قانون نیز به اجرای این وظایف کمک کند و تضمین‌هایی را برای عدم انجام آنها در نظر بگیرد.
این مقاله در لینک بالا به طور کامل به این موضوع می‌پردازد.
در نهایت، این مقاله نشان می‌دهد که حقوق و وظایف زوجین در زندگی زناشویی بر اساس اطاعت ، تعهد و تمکین استوار است.
عدم انجام این وظایف تبعات خود را دارد و با توجه به ماده ۵۳ قانون حمایت از خانواده، عدم تمکین زن به نفقه مرد می‌تواند منجر به محکومیت و حبس مرد شود.
در عین حال، مرد نیز موظف به انجام وظایف خود نسبت به همسر خود است و در صورت عدم انجام این وظایف، ناشاز محسوب می‌شود.
این مقاله مطالعه‌ی آگاهانه‌ای را در خصوص این موضوع ارایه می‌دهد و پیشنهاد می‌کنیم آن را مطالعه کنید.
نتیجه گیری
نتیجه قوی:در نتیجه، می‌توان نتیجه گرفت که ولایت قهری به تسلط و حکومت پدر و جد پدری بر فرزندان اشاره دارد.
این نوع ولایت با استفاده از قانون و اجبار به دست می‌آید و به پدر و جد پدری وظیفه‌ای تعیین کرده است.
ولایت قهری به عنوان یکی از جنبه‌های مهم میراث نیز در فقه امامیه شناخته می‌شود.
در خانواده‌های با سنت پدر سالاری، ولایت قهری به عنوان یک مفهوم قابل توجیه و اساسی است و مسئولیت تامین نیازها و اداره امور خانواده به پدر و جد پدری محول می‌شود.
تحقیقات بیشتر درباره نقش اولیا قهری در خانواده و اجتماع می‌تواند به روشن شدن مفهوم ولایت قهری کمک کند.