تخلف از شرط فعل در عقد نکاح

در حال حاضر، در برخی از اسناد ازدواج، می‌توان چندین شرط ضمن عقد را درج کرد.
با امضا و قبول هر یک از این شروط توسط زن یا شوهر، از طرفین متعهد شده و التزام می‌گیرند.
شرایط ضمن عقد نکاح محدود به شرایط مندرج در سند ازدواج نیستند و هر زوج می‌تواند شروط دیگری را نیز به سند نکاح اضافه کند.
در قانون مدنی، شرایط صفت در عقد نکاح، شرایط نتیجه در ازدواج و شرایط فعل در ازدواج به صورت یکی از انواع شرایط صورت می‌گیرند.
تخلف از این شرایط، به طور قطعی تبعات و پیامدهایی را به همراه دارد.
در این مقاله، قصد داریم بررسی کنیم که تخلف از شرایط فعل در عقد نکاح به چه معناست و چه تبعات و پیامدهایی را به همراه دارد.
در ادامه، پس از بررسی شرایط فعل در ازدواج و تبعات تخلف از شرایط فعل، به بررسی آثار و پیامدهای تخلف از شرایط فعل در عقد نکاح خواهیم پرداخت.

شرط فعل در ازدواج

براساس قانون مدنی، یکی از انواع شرط‌های صحیح ضمن عقد ازدواج، شرط فعل است که زن و مرد می‌توانند هنگام عقد آن را تعیین کنند.
شرط فعل به اقدام یا عدم اقدام به فعلی بر یکی از طرفین یا بر شخص خارجی ارتباط دارد مطابق ماده ۲۳۴ قانون مدنی.
به عبارت دیگر، شرط فعل در عقد ازدواج به انجام یا خودداری از انجام عملی را ضمن عقد نکاح بر دیگری یا بر شخص ثالثی غیر از خودشان حکم می‌کند.
به عنوان مثال، زن می‌تواند به شوهر خود شرط بدهد که بعد از عقد در شهر مشخصی زندگی کنند، که به شرط محل سکونت در ازدواج مشهور است.
همچنین، زن می‌تواند شرط بدهد که شخص ثالثی ضمن عقد نکاح مالی را به مرد ببخشد و یا او را در محلی استخدام کند، که در این صورت شرط فعل در ازدواج محقق می‌شود، البته با شرط نتیجه در ازدواج متفاوت است.

تخلف از شرط فعل

در موارد غیر از عقد نکاح، هرگاه یک شخص متعهد از انجام تعهدات خود منصرف شود، می توان مشروط به نفع او به دادگاه مراجعه کرده و از دادگاه درخواست اجبار متعهد به انجام تعهدات خود را کرد.
همچنین، اگر اجرای تعهدات به وسیله شخص دیگری امکان پذیر باشد، اما متعهد قادر به انجام آن نباشد، دادگاه می تواند به خرج متعهد، موجبات انجام تعهد را فراهم کند و در صورتی‌که انجام تعهد ممکن نباشد و هیچ شخص دیگری هم نتواند آن را انجام دهد، متعهد اختیار فسخ قرارداد مالی را خواهد داشت.

تخلف از شرط فعل در عقد نکاح

در قسمت قبل به بررسی و توضیح خلافی از جنبه اجرایی در قراردادها بر اساس مقررات قانون مدنی و تأثیرات و پیامدهای آن پرداختیم؛ اکنون در این بخش قصد داریم به بررسی موضوع خلافی از جنبه اجرایی در هنگام عقد ازدواج بپردازیم و به این پرسش پاسخ دهیم که آیا خلافکاری در انجام شرایط قرارداد ازدواج دنباله‌هایی خواهد داشت؟ تأثیرات و پیامدهای خلافی از جنبه اجرایی در عقد ازدواج چیست؟

برای پاسخ به این سؤالات باید توضیح دهیم که حق "فسخ توسط یکی از طرفین به علت تخلف از شرط عملی"، تنها در قراردادهای مالی وجود دارد و در حکم عقد نکاح به دلیل تأکید بر باقی ماندن و پایداری زندگی مشترک، حداکثر تعدادی "موارد فسخ نکاح" قرار داده شده است و نمی توان برای همسر مشروط حق "فسخ نکاح به علت تخلف از شرط عملی" را در نظر گرفت.
تنها حقی که به او داده می شود، این است که اگر در نتیجه تخلف از شرط عملی در عقد نکاح، به او ضرر وارد شود، می تواند از طرف متعهد خواستار جبران خسارت شود؛ به طور مثال تخلف از شرط به دست آوردن نتیجه‌ای بدون فقهۀ عقد نکاح.

علاوه بر این، در صورتی که در قوانین ازدواج شرطی مربوط به طرف سوم وجود داشته باشد؛ به این معنا که یک شخص غیر از زوجین متعهد شده باشد که شرطی خاص در زمان عقد ازدواج انجام دهد، نیز استثنائاتی در نظر گرفته می‌شود.
به این معنا که شخصی که شرطی در ازدواج برای مصلحت او قرار داده شده است، حق تقاضای جبران خسارت را دارد اما حق لغو قرارداد ازدواج را نخواهد داشت.
در این حالت، طرف دیگر قرارداد ملزم به جبران خسارت است و باید خسارات تعیین شده را پرداخت کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تبعات نقض شرایط صفت در ازدواج اینجا کلیک کنید.