بطور کلی، فردی که با انعقاد قرارداد یا پیمان یا مناقصه، به شرایط تعیین شده در قرارداد، عمل و یا فروش کالا را تعهد می‌کند و در مقابل آن مزدی دریافت می‌کند، به عنوان "مقاطعه کار" یا "پیمانکار" شناخته می‌شود. همچنین، عبارت "قرارداد کار" به معنای توافق درباره انجام کار توسط کارگر در مقابل پرداخت مزد یا حقوق است. اگرچه در هر دو نوع قرارداد کار و مقاطعه کاری کار در مقابل مزد انجام می‌شود، اما تفاوت‌های اساسی بین این دو وجود دارد. بررسی این تفاوت‌ها و اختلافات اصلی بین قرارداد کار و پیمانکاری یا مقاطعه کاری را در این مقاله قصد داریم.

تفاوت قرارداد کار با پیمانکاری

از جمله تفاوت‌ها و تمایزهای مهم بین قراردادهای کار با قراردادهای مقاطعه کاری، می‌توان به عواملی اشاره کرد که از جمله آن‌ها عبارتند از: تفاوت شخصیت مقاطعه کار و کارگر، مالکیت ابزار کار، حقوق و دستمزد، تبعیت قانونی از کارفرما و نتایج اقتصادی انجام کار.

تفاوت مقاطعه کار و کارگر

اختلاف اساسی بین مقاطعه کاری و قرارداد کار در مورد شخص انجام دهنده آنها است. در قراردادهای کار، شخص انجام دهنده لازم‌الاجرا یک شخص حقیقی همچون اشخاص عادی است. اما در قراردادهای پیمانکاری، مقاطعه کار (مقاطعه یا پیمانکار) می‌تواند یک شخص حقیقی یا یک شخصیت حقوقی مانند موسسه، سازمان یا شرکت باشد.

مالکیت ابزار کار

در قراردادهای پیمانکاری، مالکیت ابزار و لوازم کار یکی از تفاوت‌های عمده با قرارداد کار است. در قراردادهای مقاطعه کار، کارگر با استفاده از ابزارها و وسایل شخصی خود به انجام کار می‌پردازد، اما در قراردادهای کار، ابزارهای کار تحت مالکیت کارفرما قرار دارند و برای انجام کار به کارگران ارائه می‌شوند. در واقع، در قراردادهای کار، کارگران با استفاده از ابزارهای کارفرما مشغول به کار می‌باشند.

اجرت و مزد کار

سه تفاوت بین قرارداد کار و پیمانکاری وجود دارد. تفاوت اول در مورد اجرت و مزد است که در دو نوع قرارداد متفاوت است. در قراردادهای مقاطعه، اجرت مقاطعه کار بر اساس نتایج کار انجام شده محاسبه می‌شود. اما در قراردادهای کار، پرداخت مزد بیشتر تابع مدت زمان قرارداد است و باید به حقوق حداقل کارگران طبق قوانین رعایت شود.

تبعیت حقوقی از کارفرما

وجه اختلاف چهارم قرارداد کار و قرارداد مقاطعه، تاکید بر تبعیت حقوقی از طرف کارفرما است. در توضیح قرارداد کار، ذکر شده است که کارگر با رعایت حقوقی که از سوی کارفرما دریافت می‌کند، حق دریافت حقوق یامزد را دارد. اما این مسئله در قراردادهای مربوط به مقاطعه کاری متفاوت است؛ زیرا در قراردادهای مقاطعه کاری، انجام دهنده کار یا مقاطعه کار کاملاً مستقل است و کارفرما اصولاً تدخلی در نحوه انجام مقاطعه ندارد؛ بنابراین، عدم تبعیت حقوقی در قرارداد مقاطعه کاری یکی از عوامل تفاوت با قرارداد پیمانکاری یا مقاطعه است.

سود و زیان انجام کار

مورد پنجم تفاوت‌های کار با قراردادهای مقاطعه‌کاری درباره سود و زیان انجام کار است. در قراردادهای کاری، منافع و خطرات یا سود و زیان انجام کار، متوجه کارفرما و کارگر است که استحقاق دریافت مزد را دارند. در حالی که در قراردادهای مقاطعه‌کاری، فقط مقاطعه کار منتفع یا متضرر خواهد شد و کارگران در این باره نقشی ندارند. به همین دلیل، در ماده 13 قانون کار برای تضمین پرداخت حقوق کارگران قراردادهای مقاطعه‌کاری، به فرمایش زیر تنظیم شده است: "در مواردی که کار از طریق مقاطعه انجام می‌یابد، مقاطعه‌دهنده (کارفرمای اصلی) مکلف است قرارداد کار با به نحوی منعقد کند که در آن، مقاطعه کار متعهد گردد که تمامی مقررات این قانون را در مورد کارکنان خود اعمال نماید".