مراحل قانونی تغییر جنسیت

امروزه در برخلاف گذشته، تعداد زیادی افراد به دنبال تغییر جنسیت خود هستند.
این تغییر جنسیت به افرادی اشاره می‌کند که به لحاظ پزشکی اختلالاتی در جنسیت خود دارند.
در کشور ما نیز عمل‌های جراحی‌ای برای تراجنس‌ها یا افراد ترنس‌سکسوال انجام می‌شود تا آنها بتوانند به هویتی که خواستار آنند برسند.

آنچه که برای این گروه از افراد اهمیت دارد، استفاده از تگ‌های HTML برای تاکید بیشتر بر روند قانونی و پزشکی عمل تغییر جنسیت بسیار مهم است.
اگر این افراد قصد دارند جنسیت خود را تغییر داده و آن را با تمایلات خود هماهنگ کنند، باید مراحلی قانونی و پزشکی را طی کنند.
استفاده از تگ‌های strong و em در جنسیت تغییر یافته این افراد نقش بسیار مهمی در جلب توجه به این موضوع دارد.

در این مقاله، به بررسی مفهوم عمومی تغییر جنسیت از persian که شامل فرایند قانونی و پزشکی است، می‌پردازیم.
سپس شرایط خاص تایید تغییر جنسیت در حالت ترانس را توضیح می‌دهیم.
همچنین، فرایند دریافت مجوز تغییر جنسیت از دادگاه را نیز بررسی می‌کنیم.
در ادامه، امکان تغییر جنسیت از نظر شرعی نیز بررسی خواهد شد.

روند قانونی و پزشکی تغییر جنسیت

قبل از بحث درباره "تغییر جنسیت به صورت قانونی و پزشکی"، باید به تعریف اشخاص "ترنس، ترا جنسیتی، ترانس سکشوال یا TS" اشاره کنیم.
"ترنس سکشوال" اختلالی است که طبق آن، افراد "ترنس" اعتقاد دارند که به جنسیتی غیر از جنسیت واقعی خود تعلق دارند.
در آنها تضادی بین احساساتشان و جنسیتشان وجود دارد و در واقع، اگر آنها مرد هستند، ممکن است مایل باشند در نقش یک زن زندگی کنند و اگر زن هستند، دوست دارند که به صورت یک مرد تشخیص داده شوند.
این در حالی است که جسمی شان هیچ مشکلی در آلت تناسلی و اجزای بدنشان ندارد.

گاهی اوقات بعضی افراد فکر می‌کنند که افرادی که تجربه ترنسیتی را دارند، اخلاقا منحرف هستند؛ اما این ادعا به هیچ وجه درست نیست.
افرادی که با اختلال ترنس دست و پنجه نرم می‌کنند، نه لزوما به عمل همجنس‌گرایی در قالب رابطه جنسی مشغول می‌شوند، بنابراین نباید آن‌ها را به عنوان جرمکاران یا گناهکاران تلقی کرد.
افرادی هم وجود دارند که سال‌ها در هویت واقعی خود زندگی کرده‌اند و حتی تمایلات روانی خود را حتی از خانواده و دوستان نزدیکشان پنهان کرده‌اند.

مطابق با آنچه اشاره شد، به دلیل وجود مسائل متعددی که به ویژه از نظر روانی برای افراد ترنس یا ترنس سکسوال به وجود می آید، فقها تغییر جنسیت توسط این افراد را تحت شرایطی مجاز می دانند و بر اساس قوانین مربوطه، این افراد پس از طی کردن مراحل پزشکی مربوطه، قادر به انجام عمل تغییر جنسیت هستند.
همچنین این عمل تغییر جنسیت، تأثیرات حقوقی و قانونی ویژه ای دارد؛ بنابراین برای تغییر هویت افراد از جمله نام آنها، باید مجوز تغییر جنسیت از طریق دادگاه مناسب صادر شود.

روند قانونی دریافت مجوز تغییر جنسیت

"تغییر جنسیت" یک فرآیند پزشکی است که تأثیرات حقوقی و مسائل مرتبط خاصی را به وجود می آورد.
در این فرآیند، فرد می‌تواند جنسیت خود را تغییر دهد؛ مانند تبدیل شدن از مرد به زن و بالعکس.
این تغییرات در زمینه‌هایی مانند نام کوچک، ارث، دیه و سایر مسائل شخصی، تأثیر دارد.
از نظر قانونی، در ایران امکان تغییر جنسیت به صورت قانونی وجود دارد و هر فردی که با اختلال ترنس روبه‌رو باشد، می‌تواند با به دست آوردن شرایط لازم، درخواست تغییر جنسیت خود را از دادگاه بدهد.
این درخواست می‌تواند از طریق برخی از توسل‌های حقوقی و قانونی صورت بگیرد.

با توجه به ماده 4 قانون حمایت خانواده، درخواست مجوز برای تغییر جنسیت افراد ترنس سکشوال یک موضوع کاملاً پذیرفته شده است و صلاحیت این مسئله به دادگاه خانواده تعلق دارد.
درباره روند حقوقی دریافت مجوز تغییر جنسیت، باید ذکر کرد:

ابتدا فرد مورد نظر باید به یکی از مراکز خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و درخواست صدور مجوز تغییر نام و تغییر جنسیت را در قالب یک دادخواست به طرفیت دادگاه خانواده ارائه دهد.

در این مرحله، قاضی دادگاه، به منظور دستیابی به اطلاعات تخصصی درباره جنبه‌های مرتبط با موضوع، پرونده یک فرد با ویژگی‌های ترنس سکشوال را به سازمان پزشکی قانونی معرفی می‌کند.
در این معرفی، متقاضی پرونده ابتدا به یک متخصص روانپزشکی ارجاع داده می‌شود تا به او وابسته باشد و مراحل درمان و تشخیص لازم را طی کند.

پس از تشخیص توسط متخصص در حوزه پزشکی قانونی، شخص در صورت داشتن اختلال تراجنسیتی می‌بایست نظر خود را درباره نیاز به انجام عمل تغییر جنسیت به متخصص پزشکی قانونی ارائه دهد.

در این مرحله، پزشکی قانونی و همچنین روانپزشکی صلاحیت‌دار، نظریات خود را در مورد لزوم یا عدم لزوم تغییر جنسیت به قاضی دادگاه ارائه می‌دهند.
آن‌ها با استفاده از دلایل پزشکی و تخصصی، ضمن ارائه نظر خود، قاضی را به قضاوت معتبر در اینباره پیش می‌برند.
بنابراین، قاضی با توجه به این نظرات، حکمی قانونی صادر می‌کند که با استناد به آن، امکان تغییر نام کوچک به صورت قانونی فراهم خواهد شد.

لطفا توجه کنید که بعضی افراد در گذشته دوره‌های روان درمانی و تشخیصی را از یک روان‌پزشک گذرانده‌اند.
در این صورت، آن‌ها می‌توانند با استناد به نظریه روان‌پزشک خود درباره اختلال تراجنسیتی، درخواست خود را تنظیم کنند و نظریه روان‌پزشک را به درخواست خود الحاق کنند.

در این حالت، نیازی به طی کردن دوره درمانی با یک روان‌پزشک نیست و قاضی دادگاه خانواده پرونده فرد را به مقام پزشکی قانونی ارجاع می‌دهد.
سپس پس از تأیید پزشکی قانونی پرونده متقاضی برای تغییر جنسیت، آن را به قاضی دادگاه ارجاع می‌دهد تا حکم یا مجوزی برای تغییر جنسیت و نام فرد صادر نماید.

شرایط خاص پزشکی قانونی برای تایید تغییر جنسیت افراد

همان‌طور که در قسمت قبل بیان شد، افراد مبتلا به اختلال تراجنسیتی یا تراجنسوال می‌توانند با شرایط خاصی عمل تغییر جنسیت را انجام دهند.
دریافتن این عمل وابسته به شرایط سختگیرانه‌ای است تا مطمئن شود که آیا فرد درخواست دهنده واقعا به این اختلال مبتلا است یا خیر.
آیا عمل تغییر جنسیت برای او ضروری است یا نه.
آیا با انجام این عمل، می‌تواند به هویت دلخواه خود دست بیابد؟

به طور کلی، آیا انجام یک عمل تغییر جنسیت به عنوان یک عمل پزشکی دشوار، نتایجی رضایت بخش را به همراه دارد یا پس از گذشت مدتی فرد ممکن است به هویت قبلی خود بازگردد؟ تمام این مسائل منجر به وجود مشکلات در شرایط خاص پزشکی قانونی برای تایید تغییر جنسیت افراد تراجنسیتی می‌شود.
اما به طور کلی، شرایط خاص پزشکی قانونی برای تایید تغییر جنسیت افراد شامل موارد زیر است:- استفاده از تکنولوژی پزشکی مدرن و درمان‌های جدید - استفاده از روش‌های جراحی پیشرفته و ایمن - تحقیقات و بررسی‌های دقیق قبل از انجام عمل - پشتیبانی روانی و فیزیکی کامل پس از عمل تغییر جنسیت- مشاوره و حمایت کامل از جامعه پزشکی در طول فرآیند تغییر جنسیت- بررسی و تحلیل مستندات و شواهد واضح در جهت تایید تغییر جنسیتبا رعایت شرایط خاص پزشکی قانونی، امکان تأیید تغییر جنسیت افراد تراجنسیتی وجود دارد.

در ابتدا، فرد متقاضی باید به یک روانپزشک صلاحیت‌دار و قابل اعتماد مراجعه نماید.
این پزشک باید تراجنسیتی فرد متقاضی برای تغییر جنسیت را تشخیص داده و تأیید کند.
معمولاً لازم است که متقاضی برای مدتی چند ماه، به مشاوره‌های روانپزشکی نیز تسلط یابد تا اطمینان حاصل شود که فرد واقعاً این اختلال روانی را دارد و به تغییر جنسیت نیازمند است و صرفاً به دلیل تجاوز جنسی آن را تماشا نمی‌کند.

همچنین، علاوه بر نیاز به بررسی روانی توسط روان‌پزشک، برای متقاضیان نیز آزمایش‌های کاریوتایپ انجام می‌شود.
این آزمایش به منظور تشخیص وجود اختلال کروموزومی در فرد استفاده می‌شود.
در نتیجه، به منظور تضمین عدم وجود اختلال کروموزومی در فرد، ضروری است که آزمایش کاریوتایپ انجام شود.

بعد از اینکه تشخیص پزشکی توسط انجام آزمون‌های لازم و دریافت گواهی از روانپزشک، تأیید می‌کند که شخصی دچار اختلال ترنس است، دادگاه باید مجوز لازم برای انجام عمل تغییر جنسیت را صادر کند.
پس از صدور مجوز توسط دادگاه، پزشک می‌تواند مراحل درمانی از جمله هورمون‌درمانی و جراحی تغییر جنسیت از مرد به زن یا زن به مرد را انجام دهد.

مجوز شرعی تغییر جنسیت

با وجود اینکه در اسلام، موضوع اشخاص جنسیت نامشخص با انواع جنسیت‌های دشوار و غیردشوار بر اساس نظام شرعی و فقهی بسیار مطرح است (عبارتی برای افرادی که هویت آن‌ها زن یا مرد نیست) و به خصوص در امور ارث، مهریه و دیه نفس، مسائل حقوقی مهمی بررسی می‌شوند، اما بحث درباره تغییر جنسیت توسط افراد جنسیت نامشخص یا جنسیت تغییر کرده در حقیقت بحثی نسبتاً نو و با بعدی کاملاً جدید است که با پیشرفت‌های پزشکی این چند دهه اخیر به یک مسئله‌ی مهم تبدیل شده است.

در همین زمینه، فقها و مراجع تقلید، با صدور فتاوا و ارائه نظرات شرعی و فقهی درباره "تغییر جنسیت"، تلاش می‌کنند تا تأثیر این فرایند بر تعالیم دینی و وظایف شخصی را مورد بررسی قرار دهند.
زیرا تغییر جنسیت می‌تواند باعث تبدیل یک زن به مرد یا یک مرد به زن شود و این باعث تحت الشعاع قرارگیری وظایف شرعی و فقهی فرد می‌شود.
به عنوان مثال، موضوع "ولایت قهری پدر" بر فرزندان ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد در صورتی که شخصی تغییر جنسیت دهد.

قبل از تبیین "مجوز شرعی تغییر جنسیت"، لازم است به این نکته اشاره کنیم که طبق دیدگاه فقها و مراجع تقلید، تغییر جنسیت توسط افراد سالم و بدون هیچگونه مشکل جسمی یا روانی مرتبط با جنسیت اصلی خودی که دارند، مجاز نمی‌باشد و تنها مورد بحث فقط درخصوص افراد خنثی است.
افراد خنثی به دو دسته قابل تقسیم هستند، شامل افراد خنثای مبتلا به مشکل و افراد خنثای بدون مشکل می‌شوند.

«خنثی» به افرادی می گویند که در دستگاه تناسلی خود به لحاظ بدنی و جسمی دچار اختلال هستند.
این افراد می توانند هر دو آلت تناسلی زنانه و مردانه را داشته باشند.
اما افراد خنثی غیرمشکل هیچ نقص یا اختلالی در دستگاه تناسلی خود ندارند و صرفاً از نظر روانی از هویت جنسیتی خود ناراضی هستند و هویتی متفاوت با جنسیت خود دارند.