مجازات جعل کارت ملی و شناسنامه

امروزه، برای مدیریت بهتر امور شخصی افراد، نیاز است اسناد هویتی معتبری برای آن‌ها تهیه شود.
این اسناد بر پایه آنچه به افراد حقوق اجتماعی می‌دهند، تنظیم می‌شوند.
اما برخی افراد به منظور استفاده غیرقانونی از مزایایی که نباید داشته باشند، به تقلب در اسناد رسمی و هویتی خویش، مانند شناسنامه یا کارت ملی، می‌پردازند.
آن‌ها به این روش خود را به جای فرد دیگری جای می‌دهند و اقدامات جنایی را انجام می‌دهند.

"اما ساخت و جعل شناسنامه و کارت ملی، طبق قانون جزای اسلامی، به عنوان یک جرم محسوب می‌شود و حتی استفاده از سند جعلی شناسنامه و کارت ملی نیز، تلقی می‌شود به عنوان یک جرم قابل مجازات.
به همین دلیل، اطلاع از جزئیات قانونی درباره جعل اسناد هویتی یا استفاده از آنها برای افراد، امری ضروری است.
در این مقاله، به بررسی این جنایت و تعیین مجازات مربوطه، پرداخته می‌شود.
"

به مناسبت فوق، در این مقاله قصد داریم ابتدا مفهوم جرم تقلب در کارت ملی و شناسنامه و تنبیهات قانونی مربوطه را بررسی کنیم و سپس به تحلیل پیامدهای استفاده از اسناد هویتی جعلی می‌پردازیم.
در ادامه بررسی خواهیم کرد که چگونه از طریق تهیه یک نمونه شکواییه، شکایت از این جرم انجام می شود و روند پیگیری آن چگونه است.

جرم جعل کارت ملی و شناسنامه چیست

کاربرد اسناد هویتی مانند شناسنامه و کارت ملی در زندگی روزمره بسیار مهم است.
افراد برای بهره‌برداری از حقوق اجتماعی در موارد مختلف نیازمند ارائه این اسناد هستند.
اما متأسفانه بعضی اوقات اسناد اینگونه جعل می‌شوند که فرد بتواند به‌طور غیرقانونی از آنها استفاده کند و منافعی را برای خود به دست آورد.

با توجه به قانون مجازات اسلامی، جرم جعل اسناد نوعی جرم محسوب می‌شود.
از جمله این جرائم می‌توان به جعل کردن شناسنامه یا کارت ملی اشاره کرد.
به همین دلیل، مطالعه و بررسی جرم جعل شناسنامه و کارت ملی در جامعه بسیار مهم و ضروری به نظر می‌رسد.
در اینجا لازم است به ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی توجه کنیم.

براساس این قانون، ایجاد تقلب در اسناد مانند شناسنامه و کارت ملی، معمولاً روش‌های گوناگونی دارد.
برخی از مثال‌های این جرم شامل فعالیت‌هایی چون تهیه نسخه جعلی از مدارک، امضای غیرقانونی اشخاص عمومی یا غیررسمی، خراشیدن، تغییر در تاریخ سند، پیوستن نوشته به نوشته دیگر، استفاده از مهر دیگران بدون اجازه و اقدامات مشابه است که با هدف تقلب انجام می‌شود.

علاوه بر ایجاد گواهی تولد، در خصوص جعل شناسنامه و کارت ملی، می بایست قوانین و مقررات مربوط به استنادهای رسمی و شناسنامه را مورد بررسی قرار دهیم.
به این ترتیب، در صورتی که فردی در استنادهای رسمی خود مانند شناسنامه یا کارت ملی، اقداماتی مانند خراشیدن، تراشیدن، نوشتن با قلم، الحاق، پاک کردن یا پر کردن آنها را انجام دهد، به جریمه مالی محکوم خواهد شد.

البته، اگر این اقدامات با قصد تقلبی انجام شود، شخص مورد مجازات قانونی برای جرم تقلب اسناد رسمی در حقوق جزای اسلامی محکوم خواهد شد و در صورت تکرار، دادگاه می‌تواند او را به حداکثر مجازات مقرر شده محکوم کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر، توصیه می‌شود مقاله زیر را نیز مطالعه کنید.

مجازات جعل کارت ملی و شناسنامه

"تقلب در تهیه کارت ملی و شناسنامه" و "جرم" در قانون اسلامی و قانون تخلفات محسوب می‌شود.
در قوانین مربوط به "اسناد سجلی و شناسنامه" نیز، اقداماتی نظیر "تقلب در مدارک تحصیلی" به شدت تحت پیگرد قرار می‌گیرند و مجازات‌های سنگینی برای آن تعیین شده است.
در این متن، ابتدا به تشریح "مجازات تقلب در کارت ملی و شناسنامه" می‌پردازیم و بعدها معافات مربوط به "استفاده از اسناد هویتی تقلبی" را بررسی خواهیم کرد.

بر اساس قانون جرم شناسنامه و کارت ملی اسلامی، اگر افراد عادی جعل شناسنامه و کارت ملی را با تراشیدن، خراشیدن، سیاه کردن یا حذف اطلاعات انجام دهند، مجرم شناخته می‌شوند و به حبس از شش ماه تا سه سال و یا پرداخت جزای نقدی از ۵ تا ۲۵ میلیون تومان محکوم خواهند شد.

در اساس قانون مجازات، اگر کارمندان دولتی، مقامات قضایی یا کارکنان خدمات عمومی، به جعل کارت ملی یا شناسنامه اقدام کنند (بدون تغییر در متن اصلی، اما با ایجاد تغییر در محتوا)، علاوه بر تحمل عواقب قانونی در قضایی، ممکن است به اتهام جعل معنوی محکوم شده و به حبس از یک تا پنج سال و یا دستمزد نقدی از 5 تا 25 میلیون تومان محکوم شوند.

به خدمت عمومی، کارمندان دولت، مراجع قضایی و ماموران، در صورت انجام عملیاتی به جهت منافع مادی، مجاز به اعمال مجازات طبق ماده ۵۳۲ قانون مجازات اسلامی هستند.
این مجازات شامل جبران خسارت و دوران زندانی به مدت ۱ تا ۵ سال یا پرداخت جریمه نقدی از ۵ تا ۲۵ میلیون تومان است.

علاوه بر آن، طبق ماده 16 قانون تخلفات، جرایم و مجازات‌های مرتبط با اسناد ثبتی و شناسنامه، اگر کسی از طریق گروه سازمان‌یافته به صورت سیستماتیک شناسنامه و کارت ملی را جعل کند، مجازات برای اعضای گروه عبارت است از حبس از 5 تا 15 سال و پرداخت جریمه نقدی میان 15 تا 60 میلیون تومان.

همچنین، بر اساس ماده 13 این قانون، در صورتی که یک فرد، به طور غیرمجاز اقدام به چاپ شناسنامه یا کارت ملی کند و یا تلاش نماید تا به طور غیرقانونی مهرهای سجلی را تهیه یا سرقت کند، به تأمین نیرومجازاتشود.
این مجازات شامل حبس از 2 تا 5 سال و جریمه نقدی در بازه 15 تا 35 میلیون تومان می‌باشد.

به علاوه، طبق قانونی که برگرفته از ماده 15، خرید و فروش شناسنامه و کارت ملی همچنان محسوب می‌شود و در صورتی که یک فرد برای اولین بار این کار را انجام دهد، مجازاتی برای او در نظر گرفته می‌شود که ممکن است به صورت جریمه نقدی بین 3 تا 6 میلیون تومان تعیین شود و با تکرار این عمل، ممکن است به مجازات حبسی بین سه تا ده سال نیز محکوم شود.

مجازات جرم استفاده از اسناد هویتی جعلی

جعل شناسنامه و کارت ملی، علاوه بر انجام اقداماتی همچون خرید و فروش شناسنامه و کارت ملی، یا چاپ و تهیه غیر مجاز شناسنامه و کارت ملی، جرم محسوب شده و منجر به اعمال مجازات بر مرتکب خواهد شد.
اما این مجازات، محدود به این موارد نبوده و حتی استفاده از اسناد هویتی جعلی نیز، جرم انگاری شده است؛ مانند جعل گواهی فوت و استفاده غیر مجاز از آن.

به طور کلی، فردی که تلاش می‌کند شناسنامه و کارت ملی را تقلب کند، به تنهایی جرمکار نیست؛ به عبارت دیگر، اگر فردی با آگاهی و اطلاع از تقلبی بودن این اسناد، از شناسنامه و کارت ملی تقلبی استفاده کند و از این راه برای خود بهره‌های غیرقانونی به دست آورد، نیز مجرم است و مستحق مجازات است.
این مجازات در ماده 535 قانون مجازات اسلامی تعیین شده است.

بر اساس این ماده، در صورتی که فردی با آگاهی پذیرفته شد، اسنادی مانند کارت ملی و شناسنامه که از نوع سند رسمی هستند را جعل کند، علاوه بر تحمل خسارت، با جرم جعلی روبرو خواهد شد و ممکن است به مجازات حبس از شش ماه تا سه سال و یا جریمه نقدی از 5 تا 25 میلیون تومان محکوم شود.

به علاوه، مطابق تبصره 14 از قانون تخلفات مربوط به اسناد ثبتی، تازمانی که از اسناد هویتی جعلی استفاده شود، مجازاتی تعیین شده است.
در طبقه بندی این تقلب، در صورتی که فردی با دانش و آگاهی از جعل بودن اسناد همچون کارت ملی و شناسنامه، از آنها استفاده کند، محکوم به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جریمه نقدی از 5 تا 10 میلیون تومان خواهد شد.

نحوه شکایت و رسیدگی به جرم جعل کارت ملی و شناسنامه

چگونه می‌توان در مورد جعل کارت ملی و شناسنامه شکایت کرد و به آن رسیدگی شد؟ علاوه بر جرم جعل کارت پایان خدمت، جعل کارت ملی و شناسنامه نیز قابل شکایت و پیگیری قضایی است.
در صورت استفاده از سند جعلی، می‌توان از طریق رسیدگی قضایی شخص یا افرادی که از آن استفاده می‌کنند را مجازات کرد.
بنابراین، نحوه ارائه شکایت و رسیدگی به جرم جعل کارت ملی و شناسنامه چگونه است؟

برای پاسخ به این سوال، باید بگوییم که شکایت از جرم جعل کارت ملی و شناسنامه باید به شیوه‌ای انجام شود که شاکی باید شروع کننده درخواست شکایت از متهم باشد و دادستان باید در دادگاه درخواست مذکور در مورد جرم جعل کارت ملی و شناسنامه و یا استفاده از اسناد هویتی جعلی را مطالبه نماید.

« باید توجه کنیم که در حال حاضر، ارائه «شکایت» در مورد «جرایم» به این شکل است: ابتدا شاکی باید به یکی از مراکز الکترونیکی قضایی مراجعه کند و شکواییه خود را بصورت الکترونیکی ثبت کند.
البته برای ارائه شکواییه به این روش، ابتدا شخص باید یک حساب کاربری در سامانه ثبت کند تا بتواند از مراکز الکترونیکی قضایی استفاده کند.
»

هر چند که ، برای ثبت شکایت درباره جعل کارت ملی و شناسنامه یا استفاده از اسناد هویتی جعلی ، لازم است شاکی همه اسناد و مدارکی که نشان دهنده وقوع جرم توسط متهم است را به متن شکایت خود attach کند تا قاضی با ملاحظه آنها قادر به صدور حکم گردد.

«نحوه برخورد با جرم جعل کارت ملی و شناسنامه» نیز به این صورت است که پس از ثبت شکایت در سامانه ثنا، این امر به دادسرای محل اتفاق جرم ارجاع می‌شود و مقام‌های تحقیقاتی دادسرا، به صورت اولیه بر روی موضوع تحقیق می‌کنند.
اگر اسناد و مدارک ارائه شده در خصوص این جرم را قابل قبول بدانند و متهم را مجرم تشخیص دهند، پرونده را با صدور قرارمجرمیت به دادگاه کیفری ارجاع می‌دهند.

در این حالت، قاضی دادگاه کیفری، با توجه به پرونده مقدماتی، دوباره به دعوی رسیدگی می‌کند و اگر با توجه به مدارک و اسناد ارائه شده و سایر ادله، بتواند وقوع گناه توسط متهم را اثبات کند، حکمی در حق مجرم صادر می‌کند و در غیر این صورت، به خلاف متهم رای صادر می‌نماید.

نمونه شکواییه جعل کارت ملی و شناسنامه

بر اساس مقررات قانونی، استفاده از شناسنامه و کارت ملی جعلی یا تقلبی، جرمی پیش‌بینی شده است و طبق قوانین جرم و مجازات اسلامی، مرتکبان این اقدام قابل مجازات هستند.
به همین سبب، شاکی می‌تواند با تهیه و تنظیم یک شکایتنامه صحیح و استفاده از دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی، اقدام به ارائه شکایت خود کند تا جرم و مجازات افراد متخلف رسیدگی شود.