مراحل شکایت در شورای حل اختلاف

"شورای حل اختلاف یکی از سازمان‌های قضایی تحت نظارت دادگستری است که به پرونده‌ها با سقف مالی کم و یا دعاوی غیر مالی مشخص شده در قانون اختصاص می‌دهد.
امکان ثبت شکایت و شروع رسیدگی در شوراهای حل اختلاف ساده‌تر و آسان‌تر از اقدامات قضایی در دادگاه‌ها است.
باعث این سادگی و آسانی می‌تواند جلوی طولانی شدن فرآیند رسیدگی به اختلافات را بگیرد.
"

هدف دیگر از شکل‌گیری اینسازمانبه‌منظور حل و فصل درگیری‌ها بین افراد است که مبتنی بر آن،شورای حل اختلافتصمیماتی صادر می‌کند.
اما روندمراحل شکایت در شورای حل اختلافبرای هر درخواستی یکتا و گوشه‌ای است و طالب این اعتراض بایدمراحلیخاص را طی کند تا به رأی یا داوری نهایی مراجعه کند.
هزینه دادرسیدر این مرجع نیز بر اساس قوانین مشخصی تعیین می‌شود و در برخی موارد ممکن است رایگان باشد.

در این نوشتار، به سؤالاتی پاسخ خواهیم داد که به مراحل شکایت در شورای حل اختلاف مربوط می‌شود.
همچنین، از قدرت صلاحیت این مجمع قضایی و تصمیماتی که در هر مورد توسط شورای حل اختلاف اتخاذ می‌شود، توضیح خواهیم داد.
از طرف دیگر، هزینه دادرسی در شورای حل اختلاف بر اساس مسائل مختلف دعوا مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

نحوه ثبت شکایت در شورای حل اختلاف

"یکی از سوالاتی که افراد زیادی در ابتدای تصمیم‌گیری برای شروع یک دعوا با آن مواجه می‌شوند، این است که برای ارایه شکایت خود به کجا بروند؟ به طور دقیق‌تر، کدام سازمان قضایی صلاحیت بررسی یک دعوا را دارد؟ این سوال می‌تواند به طور مشابه در مورد ارایه دعوا در شورای حل اختلاف هم پیش بیاید، به نحوی که باید ببینیم کدام شورای حل اختلاف مجوز قانونی برای بررسی یک دعوا دارد.
"

برای ثبت شکایت خود در شوراهای حل اختلاف، شما نیاز دارید ابتدا پرونده خود را در اختیار شورای حل اختلافی قرار دهید.
این شورا باید از نظر محلی اجازه داشته باشد تا به پرونده شما رسیدگی کند.
شورای حل اختلافی، که به صورت محل اقامت شخصی که به آن شکایت می کنید، است، به طور معمول این مسئله را بررسی می کند.
بعد از پیدا کردن شورایی که رسیدگی به شما را بر عهده می گیرد، شما باید از طریق دفترخانه شورا درخواست فرم دادخواست کنید.
در این فرم باید نام و نام خانوادگی دو طرف اختلاف، مشخصات و آدرس آنها، نوع شکایت و دلایلی که شما برای آن دعوی را مطرح کرده اید، ذکر شوند.

بعد از ارائه دادخواست خود، بایستی هزینه‌ی دادرسی را پرداخت کنید.
هزینه‌ی دادرسی در دعاوی کیفری و حقوقی، برابر با پنج درصد آن در دعاوی مالی و غیرمالی در دادگاه‌های دادگستری محاسبه می‌شود.
پس از پرداخت هزینه، نوبت شما تعیین می‌گردد و رسیدگی به موضوع مورد نظرتان آغاز می‌شود.

متن: "برای ارائه شکایت به شورای حل اختلاف، می توانید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنید.
با مراجعه به یکی از این دفاتر، شما می توانید شکایتتان را ثبت کنید.
سپس، تمامی مراحل پیگیری و مشاهده ابلاغیه‌ها در سامانه ثنا قابل دنباله خواهد بود.
"

نحوه رسیدگی به اختلاف در شورای حل اختلاف

برای رسیدگی به مسائل مختلف در شورای حل اختلاف، لازم است که همه اعضای اصلی شورا در جلسه حاضر باشند.
تعداد اعضای اصلی شورا ۳ نفر است و همچنین دو نفر به طور موقت عضو البدل هستند که در صورت غیبت اعضای اصلی، جایگزین آن‌ها می‌شوند و تصمیم‌گیری با اکثریت آراء اعضا انجام می‌شود.
علاوه بر اعضای شورا، دو طرف درگیر اختلاف یا وکلای آن‌ها نیز می‌توانند در جلسه رسیدگی حضور یابند.
نتیجه رسیدگی شورا به دو صورت بروز پیدا می‌کند.

اگر یک شورایی گزارش اصلاحی صادر کند، گزارش بر اساس هدفی از جانب آن شورا برای ایجاد صلح و سازش بین طرفین صادر می‌شود.
گزارش‌های اصلاحی قطعی هستند، به این معنا که قابل اعتراض و تغییر نیستند.
در واقع، تجدیدنظر در این گزارش‌ها امکان‌پذیر نیست.

در صورت بروز اختلاف، دو رویکرد برای تصمیم‌گیری وجود دارد.
یکی اینکه به صورت رای از سوی "شورای حل اختلاف" اتخاذ شود.
این راه‌حل مانند سایر رای‌های صادرشده از مقامات قضایی، قابل اجرا است، به این معنی که باید بطور قطع برآن عمل شود.
رایهای "شورای حل اختلاف" امکان اعتراض دارند، اما نمی‌توان آن‌ها را در دیوان عالی کشور به پایان رساند.

شورای حل اختلاف چه زمانی گزارش اصلاحی صادر می کند

تحت شرایط زیر، شورا می تواند گزارش اصلاحی را صادر نماید:

گزارش اصلاحی در مواردی صادر می‌شود که دو طرف اختلاف تصمیم می‌گیرند مسئله خود را در شورای حل اختلاف مطرح کرده و شورا بین آنها راه حلی برای صلح و توافق پیدا کند.
شورا به موضوعات مختلف اعم از موارد مدنی، حقوقی، جرائم قابل گذشت و جنبه خصوصی جرائم غیر قابل گذشت رسیدگی می‌کند و در نهایت یک گزارش اصلاحی صادر می‌کند.
این گزارش قابل اعتراض نیست و به عنوان یک تصمیم قطعی در نظر گرفته می‌شود.

لطفاً به این نکته توجه فرمایید که صلاحیت شورا برای صدور گزارش در شرایط فوق تنها به دلیل توافق دو طرف است.
در صورتی که فقط یکی از طرفین درخواست صلح و هماهنگی در این مسائل را مطرح کند، طرف دیگر ملزم است نظر خود را تا پایان جلسه اول بررسی کرده و اگر یکی از طرفین با بررسی شورا در ارتباط با اختلاف موافق نباشد، شورا درخواست را به بایگانی می‌کند و اختلاف باید در دادگاه قابل قبول طرح شود.

این را هم در نظر داشته باشید که هر دو طرف در این موارد، با هدف صلح و سازش، اختلافات خود را به شورایی مراجعه می‌دهند، به علاوه آنها از هزینه‌های قضایی صرف‌نظر کرده و نیازی به پرداخت هزینه دادرسی ندارند.

شورای حل اختلاف در چه مواردی رای صادر می کند

اینکه یک اختلاف چگونه توسط شورای حل اختلاف رأی صادر می‌شود، در ماده ۱۱ قانون شورای حل اختلاف، به وضوح آمده است.
از اینرو، محدودیت مالی برای اختلافاتی که می‌توان آن را به شورا ارجاع داد، بیست میلیون ریال برای شهر و پنچ میلیون ریال برای روستا است.
در نظر داشته باشید که برای این ارجاع، ارزش اقتصادی اموال مورد اختلاف باید مشخص شده باشد.
به موجب این ماده، قاضی شورا در موارد زیر با مشورت اعضاء شورای حل اختلاف بررسی می‌کند و می‌تواند رأی خود را اعلام کند:

در روستا، حداکثر مقدار دعاوی مالی برابر با بیست میلیون ریال (20,000,000) و در شهر، حداکثر مقدار آن پنجاه میلیون ریال (50,000,000) است.

در حقیقت، همه‌ی دعاوی مرتبط با تخلیه یک مستاجر را به جز دعاوی مرتبط با سرقفلی و حقوق کسب و پیشه درنظر می‌گیریم.
بنابراین برای همه‌ی انواع دعاوی تخلیه مستاجر، چه تخلیه قراردادی و چه تخلیه به دلیل نقض شرایط اجاره، شما می‌توانید به محض رعایت قوانین مربوطه در دادگاه، اقدام به تخلیه مستاجر نمایید.

صدور گواهی حصر وراثت، تهیه نامه ترک و مهر و موم آن و همچنین لغو آن را انجام دهید.

"چهار گونه مطالبات معذوریت از پرداخت محکوم میشود در صورتی که شورا درباره بحث اصلی دعوا رسیدگی داشته باشد.
"

با توجه به نرخ واقعی، قیمت خواسته تعیین می‌شود و در صورت اختلاف درباره میزان واقعی قیمت یا در صورت تردید قاضی درباره ارزش واقعی آن، قبل از شروع رسیدگی، کارشناس قیمت خواسته را مشخص می‌کند.
اگر قیمت تا سقف بیست میلیون ریال باشد، شورای حل اختلاف به آن رسیدگی می‌کند و در غیر این صورت پرونده به دادگاه ارجاع می‌شود.
در مقابل، به اندازه‌گیری قطعی که قابلیت اعتراض به آن را ندارد، می‌توان در مدت مشخص شده در قانون، به آراء صادره شده در شورای حل اختلاف اعتراض نمود.
مرجع رسیدگی به این اعتراض، دادگاه تجدید نظر است که در صورت نقض رای دادگاه تجدید نظر، خود به صدور رای جدید می‌پردازد.
همچنین، آراء شورای حل اختلاف قابل بررسی در دیوان عالی کشور نیست.

هزینه شکایت در شورای حل اختلاف

تشکیل شورای حل اختلاف، هدف آن کاهش هزینه‌های دادرسی و از بین بردن مراحل طولانی در دادگاه است.
در این راستا، هزینه‌های شکایت در شورا کمتر از دیگر نهادهای قضایی است و در بعضی موارد، طرفین نیازی به پرداخت هزینه‌های دادرسی ندارند.
در زیر، میزان هزینه‌های شکایت در شورا برای موضوعات مختلف را به طور خلاصه و موردی نمایش داده‌ایم:"شورای حل اختلاف برای کاهش هزینه‌های دادرسی و حذف تشریفات دادگاه‌ها تشکیل شده و از جهت هزینه‌های شکایت، کمتر از مراجع قضایی دیگر است.
حتی در برخی موارد، طرفین دعوا نیازی به پرداخت هزینه‌های دادرسی ندارند.
میزان هزینه‌های شکایت در شورای حل اختلاف برای موضوعات مختلف به طور خلاصه و موردی در زیر آمده است:"

در دعاوی مالی، هزینه دادرسی معادل ۵ درصد از هزینه دادرسی در دیگر مراجع است.
به عبارت دیگر، اگر هزینه دادرسی یک دعوای بیست میلیون ریالی باشد، که این مبلغ سقف رسیدگی در شورای حل اختلاف است، در محاکم دیگر دادرسی حدود ده میلیون ریال خواهد بود، هزینه رسیدگی به آن در شورای حل اختلاف معادل ۵ درصد از آن ده میلیون ریال، یعنی پانصد هزار ریال خواهد بود.

درباره‌ی موضوعات کیفری و غیر مالی، هزینه دادرسی به میزان صد هزار ریال است، که معادل هزینه دادگاه است.

سه دعوایی که به منظور تسهیل صلح و آشتی بین طرفین مطرح می‌شوند، از پرداخت هزینه دادرسی معاف هستند و به صورت رایگان مورد بررسی قرار می‌گیرند.