اوراق مرابحه ارزی

"استفاده از عقد مرابحه و نرخ‌های متغیر در بازارهای مالی تا حد زیادی شناخته شده است.
در گذشته، نمادهای مرابحه بودند که برای تامین نیازهای مالی شرکت‌ها برای خرید تجهیزات به همراه قرض‌گرفتن از بانک ها بکار می‌رفتند.
اما اخیراً، بانک مرکزی ابزاری به نام «اوراق مرابحه ارزی» را معرفی کرده است که جهت تأمین مالی پروژه‌هایی که به ورود ارز به کشور منجر می‌شوند، استفاده می‌شود.
این اوراق به صورت یورویی در دسترس هستند.
"

معرفی اوراق مرابحه ارزی به عنوان ابزار مالی جدید، به همراه مزایا و خصوصیت‌های خاص، بدیهی است.
گرچه سرمایه‌گذاری در این اوراق نیازمند سرمایه نسبتاً قابل توجهی است، اما با توجه به سود مناسبی که دارند، باید مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گیرند و با جزئیات آن‌ها آشنا باشند.
در صورت تصمیم به ورود به این بازار، آگاهی و بینش واضحی در خصوص این اوراق ضروری است.

در این مقاله به تشریح مفهوم و ارکان اصلی "اوراق مرابحه ارزی" پرداخته خواهد شد.
شرایط و روش‌های خرید این اوراق نیز توضیح داده خواهد شد.
در ادامه، سود و سررسید اوراق مرابحه ارزی و مزایای استفاده از آنان بررسی می‌شوند.
همچنین، لینک دانلود دستورالعمل اجرایی برای عرضه این اوراق قرار داده شده است تا خوانندگان به اطلاعات کافی درباره جزئیات این اوراق جدید دست یابند.

اوراق مرابحه ارزی چیست؟

قبلاً در سیستم بانکی ایران، اوراق سرمایه‌گذاری و اوراق ارزشی معرفی شده بودند.
اوراق سرمایه‌گذاری شامل اسناد مالکیتی بودند که در آن فروشنده اسناد، مبلغی را به عنوان هزینه کلی یک کالا یا خدمت به منظور تامین مالی برای شرکت خود به خریدار اعلام می‌کرد و خریدار با دریافت اوراق سرمایه‌گذاری با ارزش ثابت، سود ثابتی نیز به دست می‌آورد.
اوراق ارزشی هم در راستای بهره‌وری افراد از نوسانات بازار ارز طراحی شده بودند.

منتشر شده از سوی بانک مرکزی، یک دستور العمل اجرایی جدید برای عرضه قابلیت‌های ویژه در اختیار بانک‌های مختلف قرار دارد.
این اقدام جدید برای تامین منابع ارزی به منظور تکمیل پروژه‌های ملی وارد عرصه شده است.
در گذشته، برای خرید اوراق ارزی نیازی به پرداخت ارز نبوده و این اوراق با پول ریالی قابل تهیه بودند.
اما با این حال، خریداران اوراق می‌توانستند از نوسانات ارزی که در کشور رخ می‌داد سود کسب کنند.
اما در حال حاضر، با ابلاغ این دستورالعمل اجرایی جدید، دسته‌بندی جدیدی از اوراق به نام "اوراق مرابحه ارزی" عرضه شده است که شرایط خاص و متفاوتی را دارند.
هدف از عرضه این اوراق، تأمین منابع ارزی برای پروژه‌های مرتبط با ارز و صنعت ارزآوری در کشور است.
با توجه به این دسته‌بندی جدید، این اوراق از نظر عددی و شرایط قابلیت‌های ارزی، تفاوتی با سایر انواع اوراق دارند.

در نتیجه، چیز جالب توجهی وجود دارد.
خلاف اوراق ارزی، خرید اوراق مرابحه ارزی فقط با پرداخت ارز و به خصوص یورو صورت می‌گیرد.
حالا سؤالی برای پیش می‌آید؛ چه چیزی اوراق مرابحه ارزی هستند؟ به طور کلی، اوراق مرابحه ارزی اوراق بهاداری هستند که مالکیت مشترک یک دارایی را بر اساس قرارداد مرابحه نشان می‌دهند و عرضه این اوراق تنها با دریافت مجوز از کمیسیون ارزی بانک مرکزی امکان پذیر است.
استفاده از این اوراق به منظور تامین منابع مالی و سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه صورت می‌پذیرد.

ارکان اوراق مرابحه ارزی

اوراق مرابحه مبتنی بر عقد مرابحه هستند که کلیتاً دارای چند رکن هستند.
فهم بهتر مفهوم و کارکرد این اوراق به دست آوردن اطلاعاتی درباره تعریف ارکان آنها منجر خواهد شد.
بدیهی است که اوراق مرابحه ارزی نیز، که نوعی از اوراق مرابحه هستند، باید این ارکان را داشته باشند.
در ادامه به توضیح مهمترین ارکان اوراق مرابحه ارزی پرداخته می‌شود.

ناشر، به عنوان یک شخص حقوقی، توسط موسسه‌ای تشکیل شده است که برای تأمین مالی یا همان بانی در نظر گرفته شده است.
ناشر، در چارچوب عقود مالی اسلامی، مسئول عرضه و ارائه اوراق به بازار است و در عین حال مسئولیت نقل و انتقال دارایی ها را از خریداران اوراق به بانی به عهده دارد.

بانی، شخص حقوقی یا شرکتی است که برای تأمین مالی و منابع مورد نیاز خود، از اوراق مرابحه ارزی استفاده می‌کند.
این اوراق مرابحه ارزی، با داشتن مجوز کمیسیون مربوطه در بانک مرکزی، عرضه و گسترش می‌یابند.
بانی می‌تواند همان ناشر این اوراق باشد.

پیشنهاد دهنده: شرکت ضامن پذیرنده مسئولیت بازپرداخت مبالغ اوراق مرابحه ارزی را بر عهده دارد.
این شرکت به عنوان یک حقوقی، مسئولیت تضمین بازپرداخت مبالغ اوراق را بر عهده می‌گیرد.
همچنین، ضامن وظیفه دارد که پرداخت سودها را از بانک به ناشر و از ناشر به خریداران اوراق در تاریخ سررسیدهای تعیین شده پیگیری کند.

عامل یک موسسه اعتباری یا صرافی بانکی است که مجوزهای لازم را از بانک مرکزی دریافت کرده است.
این شخص مسئولیت دریافت مبلغ فروش اوراق مرابحه ارزی و پرداخت مبلغ سود این اوراق در تاریخ سررسید مشخص به خریداران را بر عهده دارد که مبلغی که از ناشر دریافت کرده است را به آنها پرداخت می‌کند.

امین: در اصل یک موسسه حسابرسی است که توسط بانک مرکزی انتخاب شده است، این موسسه مسئولیت نظارت بر عملکرد صندوق های مرابحه ارزی و حفظ منافع خریداران این صندوق ها را بر عهده دارد.
موسسه حسابرسی باید یکی از معتبرترین موسسات باشد و باید توسط بانک مرکزی تایید شود.

توافق کننده صکوک: این عنصر در حقیقت یک مؤسسه اعتباری است که توسط بانک اقتراح شده است و توسط بانک مرکزی تأیید می شود.
در صورتی که در طول مدت زمان تعیین شده برای صکوک، بخشی از اسناد بدهی ارزی به فروش نرسند، امکان خرید این اسناد از طریق این مؤسسه اعتباری فراهم است.

خریداران اوراق: همانطور که آشکار است، خریداران اوراق شامل افراد و شرکت‌های داخلی و خارجی هستند که با پرداخت وجه تعیین‌شده برای اوراق، این اوراق را خریداری نموده و در آینده از مزایا و سود آن بهره‌مند می‌شوند.

هر یک از عناصر موجود در اوراق مرابحه ارزی نقش مهمی در عملکرد آنها ایفا می‌کند.
یک آشنایی دقیق با این عناصر به افراد کمک می‌کند تا درک بهتری از اوراق مرابحه پیدا کرده و با آگاهی بیشتری در مورد خرید و سرمایه‌گذاری در این اوراق تصمیم‌گیری نمایند.
در صورت عدم وجود هر یک از این عناصر، انتشار و عرضه اوراق مرابحه ارزی به هدف موردنظر خود نمی‌رسد و نقش ناظران و سرمایه‌گذاران در این زمینه بسیار مهم است.

شرایط و نحوه خرید اوراق مرابحه ارزی

خرید اوراق مرابحه ارزی متکی بر شروط خاصی است.
این اوراق برای تأمین مالی پروژه‌های بزرگ اقتصادی و صنعتی طراحی شده‌اند.
جهت خرید این اوراق، مقدار مشخصی وجود دارد.
ارزش اسمی هر ورق مرابحه ارزی معادل 1000 یورو تعیین شده است که حداقل مقدار خرید برابر با 1000 برگه، به عبارت دیگر 1 میلیون یورو است.
البته، این میزان سرمایه برای خرید اوراق توسط شرکت‌ها و نهادهای دیگر قابل تأمین است.

نحوه خرید اوراق مرابحه ارزی هنوز توسط بانک مرکزی مشخص نشده است.
اما احتمالا برای خرید این اوراق، می‌توان از طریق بورس اوراق بورسی و یا از طریق مستقیم با ناشر یا عامل اوراق اقدام کرد.
هنگامی که جزئیات بیشتری درباره این اوراق مشخص شود، مسیرهای فروش به سرمایه‌گذاران اعلام خواهد شد.
بانک مرکزی اعلام کرده است که حداکثر میزان ارائه اوراق برای هر پروژه تا 200 میلیون یورو است.

با توجه به اطلاعات موجود، می‌توانیم استنتاج بگیریم که هر پروژه به طور معمول 200 خریدار دارد، مگر آنکه مجوز از کمیسیون ارزی بانک مرکزی دریافت شده باشد و مبلغ عرضه برای پروژه افزایش یابد و به بیش از 200 میلیون یورو برسد.
در بخش قبلی دربارهٔ شرایط و روش‌های خرید نمونه از ضمانت‌نامه‌های ارزی توضیح داده شد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر، منتظر اطلاعیه‌های بعدی بانک مرکزی باشید.

سررسید و سود اوراق مرابحه ارزی

در ضوابط اجرایی عرضه اوراق مرابحه ارزی، تمام جزئیات این اوراق اعم از سررسید و سود اوراق مرابحه ارزی مشخص شده است.
به رویکرد اطلاعات این چنینی، سرمایه‌گذاران و خریداران مایل به ورود به این بازار هستند.
طبق اعلامیه‌ها، سررسید حداقل یک سال و حداکثر چهار سال در نظر گرفته شده و پرداخت سود این اوراق به صورت سالیانه انجام خواهد شد.
لازم به ذکر است که حداکثر حجم عرضه اوراق برای هر پروژه به مبلغ 200 میلیون یورو محدود خواهد شد.

به گزارش بانک مرکزی، میزان پیشنهادی مبلغ صکوک برای تامین مالی پروژه‌ها قابل افزایش است.
روزنامه رسمی بانک مرکزی اعلام کرد که در صورت تصویب و تایید توسط کمیسیون ارزی، میزان این مبلغ قابل افزایش است.
درباره نرخ سود این صکوک باید گفت که: صکوک یک ساله با نرخ سود 5٪، صکوک دو ساله با نرخ سود 5.
25٪ و صکوک سه و چهار ساله با حداکثر نرخ سود 5.
5٪ قابل خریداری هستند.
ضامن صکوک نیز مسئول نظارت بر پرداخت سود به خریداران در هر سال است.
خریداران نیز موظفند حداقل تا 10 روز قبل از تاریخ سررسید، وجه اصل صکوک و سود آنان را به حساب ناشر واریز کنند.

مزایای اوراق مرابحه ارزی

حالا که مفهوم و ابعاد متفاوت اوراق مرابحه ارزی واضح شده‌اند، می‌توان توضیحاتی درباره مزایای آن ارائه کرد.
درباره مزایای اوراق مرابحه ارزی باید اشاره کرد که هرچند هنوز عرضه این اوراق آغاز نشده و تا الان تنها تعداد محدودی شرکت برای تأمین سرمایه از این روش درخواست داده‌اند، اما نمی‌توان به طور دقیق به مزایای این ابزار مالی اشاره کرد، اما قطعاً ورود منبعی غیر از تسهیلات بانکی به دنیای تأمین سرمایه شرکت‌ها و پروژه‌ها می‌تواند برای اقتصاد کشور موثر و ارزشمند باشد.

اصلاحیه اوراق مرابحه سهام در بازار سرمایهبا توجه به معرفی قبلی برگه‌های بازار سرمایه، باید بگوییم که اوراق مرابحه سهام، برخلاف اوراق مرابحه ارزی، دارای ریسک کمتری هستند و این امر می‌تواند برای سرمایه‌گذاران از مزیتی برخوردار باشد.
علاوه بر این، انتشار اوراق مرابحه ارزی می‌تواند منجر به افزایش رونق در پروژه‌های اقتصادی و صنعتی سودآور داخلی شود که با حمایت مالی این اوراق، انتظار می‌رود روز به روز بیشتر شده و توان اقتصادی ایران را تقویت کند.

در قسمت‌های قبلی این مقاله، مفهوم و سایر جزئیات مربوط به اوراق مرابحه ارزی توضیح داده شدند.
عرضه این اوراق به صورت رسمی و با استفاده از دستورالعمل اجرایی، توسط بانک مرکزی انجام می‌شود که از طریق یک بخشنامه به سیستم بانکی ابلاغ می‌شود.
طبق این دستورالعمل، اوراق مرابحه ارزی تنها توسط ناشران و با کسب مجوز از کمیسیون ارز بانک مرکزی قابل عرضه خواهند بود.

طبق این بخشنامه، امکان عرضه اوراق ارزی از طریق مرکز مبادله ارز و طلای ایران برای تامین مالی پروژه‌های سودآور اقتصادی و صنعتی بخش خصوصی در ایران وجود دارد.
لطفاً اینجا را کلیک کنید تا دستورالعمل اجرایی عرضه اوراق مرابحه ارزی به پیوست قابل دانلود باشد و خوانندگان از مواد و تبصره‌های این بخشنامه با خبر شوند.