این امر، همواره یکی از شایع‌ترین دعاوی مطرحه در دادگاه‌های حقوقی است. به همین دلیل، افراد همواره تمایل دارند تا مالکیت خود را با داشتن سندی مکتوب مثبت کنند که بر اساس قوانین و در دفاتر اسناد رسمی یا اداره ثبت اسناد و املاک تنظیم شده است.

با این وجود، اسناد معمولی که خارج از محل و سازمان ثبت اسناد و املاک تهیه می‌شوند یا توسط افراد عادی تنظیم می‌گردند، نیز اعتبار دارند و افراد می‌توانند با اسناد معمولی یا غیررسمی به عنوان مقابل اسناد منگوله دار یا رسمی، مالکیت خود را ثابت کنند. برای انجام این کار، لازم است آگاهی کاملی از روش انجام این عملیات و همچنین آگاهی از مدارک مورد نیاز جهت ارائه به دادگاه داشته باشند.

در این مقاله، به بررسی مسائل مربوط به اثبات مالکیت با استفاده از سند عادی یا غیررسمی و منگوله دار، و نیز مدارک مورد نیاز برای این امر، و روند این نوع دعاوی قضایی که سند عادی در برابر سند رسمی قرار می‌گیرد، می‌پردازیم. پس از بحث در مورد نکات مربوط به اثبات مالکیت با سند در املاک دارای سابقه ثبتی، نمونه‌ای از دادخواستی که این حقوق مالکیت را با استفاده از سند عادی اثبات می‌کند، ارائه می‌شود.

چگونگی اثبات مالکیت با سند عادی و منگوله دار

در توضیح نحوه اثبات مالکیت با استفاده از سند عادی و منگوله دار، باید توجه داشت که سند عادی یا غیررسمی یعنی یک سندی است که توسط افراد عادی و به صورت دستنویس یا در فرم‌های آماده شده، تهیه و تحت قوانین منتشر شده امضا و اثر انگشت قرار می‌گیرد.

مفهومی که به "سند منگوله دار" یا "رسمی" اشاره دارد، یک سند است که توسط یک شخص مجاز؛ با رعایت قوانین و وظایف مرتبط با خود؛ در دفاتر اسناد رسمی، ادارات ثبت اسناد و املاک یا سایر نهادهای واجد صلاحیت، تهیه و به طرفین ارائه می‌شود.

در قضیه مالکیتی که با سند عادی یا سند غیررسمی مرتبط است، برای اثبات مالکیت، فرد باید سند عادی را به دادگاه یا محکمه ارائه کند. اگر سند مورد تردید قرار گرفته است یا ادعا شده که جعل است، شخص باید با استفاده از ادله دیگر در حقوق مدنی، مانند اقرار یا سوگند، مالکیت خود را اثبات کند. در نهایت، قاضی با مشاهده سند عادی و ادله دیگر، به صدور رای خواهد پرداخت.

هرگاه فردی درباره اثبات مالکیت یک مال منقول یا غیرمنقول از طریق یک سند منگوله‌دار یا رسمی دارای اطلاعات کافی باشد، شخص می‌تواند به منظور اثبات مالکیت، سند مربوطه را به دادگاه تقدیم نماید. لازم به ذکر است در صورتی که درباره سند رسمی ادعای تقلب صورت گیرد یا فردی ادعای ابطال اعتبار سند رسمی را بر اساس یک مورد قانونی (مانند تجربه یا پوچ) دارا باشد، باید ادعای خود را اثبات کرده و درخواست بررسی صحت سند را از دادگاه داشته باشد.

مدارک لازم برای اثبات مالکیت با سند غیررسمی و منگوله دار

از آنجا که بعد از ثبت نمونه دادخواستی برای دعوای اثبات مالکیت با استناد به سند، طرفین دعوا موظفند در هنگام دفاع یا اقامه دعوا، مدارک لازم را به دادگاه تقدیم نمایند. در این مقاله، مدارک لازم برای اثبات مالکیت با سند غیررسمی و منگوله‌دار بررسی خواهند شد که شامل موارد زیر هستند: - استفاده از تگ ام آی: برای بیان اهمیت و تاکید بر مدارک لازم برای اثبات مالکیت با سند غیررسمی و منگوله‌دار، از تگ em استفاده می‌شود. - استفاده از تگ استرانگ: برای برجسته کردن عبارت‌های مهم مربوط به مدارک لازم برای اثبات مالکیت با سند غیررسمی و منگوله‌دار، از تگ strong استفاده می‌شود. لذا با مراجعه به متن مقاله، با جزییات بیشتر درباره این مدارک آشنا خواهید شد.

«مدارک مورد نیاز برای تأیید مالکیت با سند غیررسمی، شامل عبارتند از نسخه اصلی یا کپی معتبر شده و تصدیق شده از سند، نسخه اصلی یا کپی معتبر شده و تصدیق شده از اقرارنامه و استشهادیه، و هر نوع سندی که ادعای مالکیت مدعی را درباره مالی که دارای سند رسمی است، تأیید کند.»

مدارک مورد نیاز برای احراز مالکیت با استفاده از سند منگوله‌دار، که به آن سند رسمی نیز معروف است، باید اصل سند یا کپی معتبری از آن باشد. با توجه به اهمیت این سند، نیاز به ارائه هیچ مدرک دیگری نخواهد بود. مگر اینکه طرف مقابل ادعا کند که سند رسمی تقلبی است یا جعل شده است. در این صورت، فرد می‌تواند از مدارکی مانند اقرارنامه یا استشهادیه استفاده کند تا ادعای طرف مقابل را رد کرده و دادگاه را اقناع کند.

اثبات مالکیت با سند عادی در مقابل سند رسمی

در شرایطی که یک فرد تمایل دارد تا مالکیت خود را درباره یک مال با سند عادی در مقابل سند رسمی ثابت کند، باید از ادله اثبات دعوا در امور حقوقی استفاده نماید. ادله اثبات دعوا در امور حقوقی توانایی فرد را در ثابت کردن مالکیت با سند عادی در برابر سند رسمی بهبود می‌بخشد.

با توجه به ماده ۱۲۸۴ قانون مدنی، تعریف می‌شود که "سند" به هر نوشته‌ای گفته می‌شود که در دعوی یا دفاع قابل استناد باشد. به همین دلیل، کسی که "سند متعادل" دارد می‌تواند ادعای مالکیت خود را درباره مالی که سند رسمی دارد با استفاده از آن اثبات کند.

با توجه به ماده ۱۲۵۹ قانون مدنی، "اقرار به معنای اعلام حق توسط فرد متقاضی به نفع شخص دیگر است و بر ضرر خود نیست". بنابراین، اگر صاحب سند رسمی در خصوص مالکیت با صاحب سند عادی یا غیررسمی اقرار کند، اثبات مالکیت با استفاده از سند عادی در برابر سند رسمی به انجام خواهد رسید.

کشتی: کشتی، یک رقابت ورزشی آبی است که دو نفر به صورت پیش پا افتاده در آن شرکت می‌کنند. این ورزش که دریایی است و جذابیت بسیاری دارد، توانایی راه‌اندازی و حفظ تعادل در آب را در افراد تقویت می‌کند. در این ورزش، هنرمندان می‌توانند با استفاده از تکنیک‌های خاصی به راحتی در آب حرکت کرده و به دستاوردهای بزرگی دست یابند. کشتی از قابلیت‌های خاصی برخوردار است که می‌تواند به عنوان یک راه به سمت سلامتی و تناسب اندام منجر شود. همچنین، این ورزش در جامعه‌ای که ورزش و سلامتی مورد توجه قرار گرفته است، اهمیت ویژه‌ای دارد. در نتیجه، شرکت در این ورزش می‌تواند بهبودی بسیاری در سلامت جسمی و روانی افراد داشته باشد.

سوگند یا قسم: بر اساس ماده ۱۳۲۵ قانون مدنی، در دعاوی که به شهادت شهود قابل اثبات است، مدعی می تواند حکم به دعوی خود را که مورد انکار مدعی علیه است، منوط به قسم‌ او نماید. قسم، با به کار بردن لفظ جلاله الله و بر اساس تشریفات قانونی، محقق شده و معتبر خواهد بود.

البته، باید توجه داشت که ماده ۲۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی چنین تعیین می‌کند که هنگامی که هیچ دلیلی دیگری در پرونده موجود نباشد و مدعی علیه نیز ادعای مطرح شده را رد کند، مدعی علیه می‌تواند درخواست سوگند کند و با سوگند ، مالکیت مدعی را منکر است و مالکیت مال به مدعی علیه تعلق می‌گیرد.

در حوزه قضایی، وجود دو نظر متفاوت درباره پذیرش دعاوی با استفاده از سند عادی یا سند رسمی، قابل ذکر است. در ادامه با توجه به مستندات قانونی، توضیحات لازم درباره این موضوع ارائه خواهد شد. اگر علاقه‌مندید تا مفهوم مالکیت را درک کنید، می‌توانید مقاله زیر را مطالعه کنید: مطالعه مفهوم مالکیت

دعوای اثبات مالکیت با سند غیررسمی و منگوله دار در رویه قضایی

در زمینه ادعای اثبات مالکیت با استناد به سند غیررسمی و با منگوله در رویه قضایی، پرسش‌های بسیاری مطرح می‌شود. برخی از قضات در روند قضایی، قبول نمی‌کنند که ادعای اثبات مالکیت با استناد به یک سند عادی یا غیررسمی درباره ملکی که دارای سند رسمی است، قابل قبول باشد. اما برخی دیگر از قضات این ادعا را قابل قبول می‌دانند و به آن پاسخ می‌دهند.

بعضی از دادگاه‌ها و قضات، مقررات مواد ۲۲، ۴۶، ۴۷ و ۴۸ قانون ثبت اسناد و املاک و همچنین تصمیم وحدت رویه شماره ۶۷۲ صادره از دیوان عالی کشور مورخ ۱۰ دی ۱۳۸۳ را معیار قرار می‌دهند. آن‌ها تنها فردی را که دارای اسناد رسمی یا منگوله‌دار می‌باشد، به‌عنوان مالک تشخیص می‌دهند و در صورت وجود اختلاف بین اسناد غیررسمی و منگوله‌دار، دعوا را قابل بررسی نمی‌دانند و دارنده‌ی سند رسمی را به‌عنوان مالک تأیید می‌کنند. علاوه‌براین، اگر موضوع خلع ید مطرح شود، تصمیمی درباره خلع ید اعلام نخواهند کرد.

در برخی موارد، برخی از قضات با استناد به رای وحدت رویه شماره ۵۶۹ مورخ ۱۰/۱۰/۱۳۷۰ هیات عمومی دیوان عالی کشور، توجیه می‌کنند که دعوای اثبات مالکیت بر اساس یک سند عادی یا غیررسمی نیز درباره مالی که دارای یک سند رسمی یا منگوله دار است، قابل قبول است و آن را مورد بررسی قرار می‌دهند.

شایان ذکر است که در موضوعاتی مانند خلع ید، اگر قاضی تمایلی نداشته باشد که سند عادی را نسبت به سند رسمی و منگوله‌دار پذیرفت کند، فرد دارنده سند عادی ابتدا می‌تواند با استفاده از ادله‌ای مانند اقرار، شهادت شاهدان، سوگند و استفاده از اسناد و مدارک، مالکیت خود را برای دارایی که هم سند رسمی و هم سند عادی دارد، اثبات کند. سپس می‌تواند با کمک رای دادگاه، در خصوص ادعای مالکیت خود بر روی دارایی دارای سند رسمی، اقدامات لازم را انجام دهد.

اثبات مالکیت با سند در املاک دارای سابقه ثبتی

پیش از توضیح درباره اثبات مالکیت با سند در املاک دارای سابقه ثبتی، لازم است به این نکته اشاره کنم که سابقه ثبتی در مورد املاک، به معنای این است که مالکیت آن املاک در اداره ثبت اسناد و املاک به ثبت رسیده است و برای مالکان آنها، سند رسمی قابل ارائه است.

بر اساس قانون 22 ثبت، وقتی یک ملک بر اساس قانون در دفتر املاک ثبت شود، دولت فقط مالک را تأیید می کند. مالک می تواند همان شخصی باشد که ملک برای او ثبت شده است، یا شخصی که ملک به او انتقال داده شده و این انتقال نیز در دفتر املاک ثبت شده است، یا مالک رسمی است که ملک به او به ارث رسیده است. برای اثبات مالکیت با استفاده از سند در املاک دارای سابقه ثبتی، باید توضیح داد که:

اگر فردی در خصوص املاکی حاکمیت دارد و این املاک برایش سند رسمی و با سابقه ثبتی دارند، نیازی به اثبات مالکیت خود ندارد. در صورتی که کسی ادعایی درباره مالکیت او داشته باشد، باید با ارائه ادله قوی و با کمک یک کارشناس دادگستری، ادعا را در دادگاه ثابت کند. به عبارت دیگر، در امور اثبات مالکیت در املاکی که دارای سند با سابقه ثبتی هستند، تنها ارائه سند به دادگاه کافی است و نیازی به ارائه سند دیگری نیست.