قولنامه محضری

یک نوع قرارداد خصوصی، تعهدنامه است.
تعهدنامه، به سندی گفته می‌شود که در آن طرف‌ها به عهده می‌گیرند در زمان مشخصی، به تعهد و قول خود عمل کنند.
تعهدنامه‌ها ممکن است به صورت رسمی یا غیررسمی تنظیم شده باشند که به تعهدنامه رسمی، تعهدنامه محضری نیز گفته می‌شود.

از دلایلی که در عرف بسیاری از قراردادها در قالب قولنامه‌ها منعقد می شوند، ضرورت داشتن اطلاعات کامل و جامع درباره این اسناد است.
در واقع، اعتبار قولنامه‌ها دسته‌بندی شده به دو نوع معمولی و محضری است و ممکن است در برخی مواقع، افراد مجبور شوند برای اثبات ادعاهای خود، قولنامه‌های دستی را به قولنامه‌های محضری تبدیل کنند.

در اینجا، در این مقاله، ما قصد داریم در مورد یک مبحث مهم صحبت کنیم.
در ابتدا به توضیح مفهومی می‌پردازیم.
سپس بررسی می‌کنیم که این مفهوم چگونه قابل استفاده در یک حوزه خاص است.
در انتها، به بررسی مزایا و فواید این مفهوم می‌پردازیم.
برای درک بهتر مفهوم، از تگ‌های HTML استفاده خواهیم کرد.
تگ "em" برای تاکید بیشتر بر یک بخش خاص از متن استفاده می‌شود، درحالی که تگ "strong" برای نشان دادن قدرت و اهمیت اطلاعات استفاده می‌شود.
پس با ما همراه باشید تا درباره این موضوع بیشتر بدانید.

قولنامه محضری چیست

قبل از پاسخ به این سؤال که چیست "وثیقه قانونی"، لازم است کمی درباره اسناد "وثیقه" توضیح دهیم.
وثیقه‌ها یا "اسناد رسمی"، اسنادی هستند که توسط دفاتر اسناد رسمی صادر می‌شوند.
دفاتر اسناد رسمی یا دفترخانه‌ها مراکزی حقوقی و مدنی هستند که به تنظیم و ثبت رسمی اسناد اختصاص دارند و به قوه قضاییه وابسته‌اند.
این اسناد مهم را می‌توان با استفاده از تگ قوی و کج برجسته کرد.

معنای "نامه‌ی تعهد" همچنین به یک سند اطلاق می‌شود که طرفین قرارداد در آن تعهد می‌کنند که در زمان مقرر، به تعهداتی که در قرارداد بانگاه انتقال دارایی به دیگری مندرج شده، عمل کنند.
به بیان دیگر، "نامه‌ی تعهد" یا می‌تواند یک سند رسمی باشد که در دفاتر اسناد قانونی تهیه و ثبت گردیده و طرفین را ملزم به اجرای تعهدات مشخص شده در قرارداد خرید می‌نماید.

با توجه به اینکه در دفاتر اسناد رسمی، قراردادهای دادگاهی تنظیم می‌شوند، این اسناد دارای اعتبار و ارزشی معتبر هستند.
ماده ۱۲۹۲ قانون مدنی بیان می‌کند که: "در برابر اسناد رسمی یا گواهی‌هایی که قدرت اثبات اسناد رسمی را دارند، انکار و شک دست نخواهند یافت و طرف می‌تواند ادعای تقلب را درباره آن اسناد بیاورد یا ثابت کند که اسناد مورد نظر براساس جنبه‌های قانونی صحت خود را از دست داده است.
"این معنایی است که طبق این ماده قانونی، قراردادهای دادگاهی در اسناد رسمی به حساب می‌آیند و علیه آنها ادعای تقلب ممکن نیست مگر آنکه ثابت شود که اسناد مورد نظر اعتبار خود را از دست داده باشند.

نحوه تنظیم قولنامه محضری

در قسمت قبل، ما پاسخی را درباره "قولنامه محضری" ارائه دادیم.
در اینجا قصد داریم توضیح دهیم که قولنامه محضری چگونه تنظیم می‌شود.
قولنامه محضری نوعی قرارداد رسمی است که به صورت رسمی در دفاتر اسناد رسمی ثبت می‌شود.
برخی افراد ممکن است تمایل داشته باشند که سند خود را به صورت قولنامه محضری منعقد کنند، اما ندانند که این فرآیند چگونه است.
تهیه قولنامه محضری شامل مراحل زیر است:۱.
تعیین و صحت‌سنجی طرف‌ها: ابتدا باید طرفین قرارداد (مثلاً فروشنده و خریدار) تعیین و هویت‌سنجی شوند.
۲.
صیاغت متن قولنامه: متن قولنامه باید شامل توضیحات دقیقی درباره شرایط و قوانین قرارداد باشد.
می‌توانید از تگ‌های HTML مانند و برای تاکید بر برخی اصول و مفاهیم استفاده کنید.
۳.
امضای طرفین: بعد از صحت‌سنجی و تصحیح متن قولنامه، طرفین باید قولنامه را امضا کنند.
می‌توانید از تگ HTML برای تاکید بر این موضوع استفاده کنید.
۴.
ثبت در دفتر اسناد رسمی: نهایتاً، قولنامه باید در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود تا اعتبار قانونی داشته باشد.
با اتمام این مراحل، قولنامه محضری شما آماده استفاده خواهد بود.
البته در صورت داشتن هرگونه سوال یا عدم آشنایی کامل با فرآیند، بهتر است از کمک یک حقوقی متخصص در این زمینه استفاده کنید.

به منظور تنظیم قراردادی محضری، طرفین قرارداد باید پس از انجام مذاکرات اولیه، حضوری به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند تا متن قرارداد محضری خود را در این دفتر تنظیم و ثبت کنند.
در این مرحله، سردفتر دفتر اسناد رسمی، هویت طرفین معامله و نماینده یا وکیل طرفین را (در صورت وجود) تایید می‌کند.

در مرحله بعدی، وظیفهٔ سردفتر این است که صحت و اعتبار صاحبان نمایندگی در معامله و قولنامه را مورد بررسی قرار دهد.
اغلب این اعتبار از طریق بررسی سن قانونی در شناسنامه افراد تأیید می‌شود.
به عنوان مثال، در تنظیم قولنامه‌ها، که اصالت معاملهٔ فروش را مورد بررسی قرار می‌دهند، یکی از طرفین، به عنوان فروشنده و صاحب کالا یا ملک، وارد قرارداد با طرف دیگر می‌شود.
در این صورت، سردفتر باید مالکیت فروشنده را نسبت به کالا یا ملک مورد نظر، تأیید کند با تأکید بر صحت مستندات مربوطه.

برای این هدف، دفاتر اسناد رسمی مکلف هستند که برای تنظیم اسناد مربوط به اراضی و املاک، پاسخ استعلام دریافت شده از واحد ثبتی را به دقت بررسی کرده و در صورت تطابق پاسخ استعلام با سند مالکیت معتبر و عدم وجود هرگونه تضاد بین اطلاعات موجود در پاسخ استعلام و سند مالکیت، اقدام به تهیه سند مربوطه نماید.

بلافاصله بعد از آن، طرفین موافقت‌نامه محضری باید درباره موارد توافق شده در موافقت‌نامه به تفصیل صحبت کنند؛ زیرا این موارد پس از ثبت در سامانه قابل تغییر نخواهند بود.
سپس سردفتر اسناد رسمی، با ورود به سامانه ثبت الکترونیکی اسناد، با استفاده از فرم تنظیم سند مورد نیاز را دریافت و اطلاعات لازم برای تهیه سند رسمی و همچنین اطلاعات مربوط به پرداخت هزینه‌های مرتبط را در سامانه وارد می‌کند و سند تنظیم شده را از سامانه دریافت می‌کند.

در مرحله بعد، سردفتر، پس از انجام اصلاحات لازم و تأیید دقیق محتوای سند، آن را به صورت الکترونیکی در دفتر خانه ثبت می‌کند و نسخه نهایی سند را مطابق تعداد مورد نیاز از سامانه خارج می‌کند.
پس از آن، سردفتر با رعایت قوانین مربوطه، امضای اصحاب سند را در دفتر و روی سند تنظیمی اخذ می‌کند و سپس آن را با مهر دفترخانه ممهور می‌کند.
نسخه‌های سند را به اشخاص ذی‌نفع تحویل می‌دهد و یک نسخه از سند تنظیمی به همراه نسخه‌های اولیه را در سیستم ذخیره می‌کند.

تبدیل قولنامه دستی به محضری

در قسمت‌های قبلی مقاله، توضیحات جامع و کاملی درباره مفهوم و تعریف "قرارداد محضری" و همچنین فرآیند و نحوه تنظیم آن ارائه داده شد.
در بسیاری از مواقع، طرفین معامله قرارداد خود را به صورت سند دستی تنظیم می‌کنند، اما این سند به عنوان یک سند رسمی تلقی نمی‌شود.
به همین دلیل، تصمیم می‌شود که آن را به "قرارداد محضری" تبدیل کنیم.
در این قسمت از مقاله به توضیح امکان تبدیل قرارداد دستی به محضری و نحوه‌ی آن پرداخته شده است.

به پرسش "آیا امکان تبدیل قولنامه دستی به محضری وجود دارد؟" پاسخ می‌دهیم.
بله، فرداهای درگیر در معامله می‌توانند اعتبار قولنامه دستی خود را با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی و ارائه مدارک لازم، بهبود بخشید.
آن‌ها می‌توانند در تاریخ تعیین شده به آن محضر مراجعه کرده و درخواست ثبت قولنامه دستی خود را از این مراکز نمایند.

بعد از احراز هویت طرفین و تایید موضوع و اموال معامله، دفاتر حاضر نیز طبق الزامات پیشین، مراسم قولنامه محضری را تدوین می‌کنند و در نهایت یک نسخه از آن به هر یک از طرفین معامله تحویل می‌شود، همچنین یک نسخه از آن با کپی‌های اولیه در بایگانی دفتر نگهداری خواهد شد.

قولنامه محضری زمین کشاورزی

قرارداد زراعی، یکی از معمول‌ترین و کاربردی‌ترین انواع قرارداد است که شرایط و مقررات خاص خود را دارد.
این قرارداد می‌تواند به دو صورت نوشته شده دستی یا نوشته شده در حضور طرفین باشد.
با توجه به عرف جاری، می‌توان گفت که نوشتن قرارداد زراعی به صورت دستی و معمولی در میان مردم بیشتر استفاده می‌شود.

"توصیه نمی‌شود قولنامه زمین کشاورزی را به صورت قولنامه دستی تنظیم کنید، زیرا این سند به‌عنوان یک سند معمولی، قابلیت تقلب، انکار و مشکل در تاثیرگذاری بر آن را در همیشه خواهد داشت.
برای همین به افراد توصیه می‌شود، در صورت امکان، قرارداد خود را به صورت محضری تنظیم کنند یا در صورت نوشتن آن به صورت دستی، با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی، آن را به قولنامه محضری زمین کشاورزی تبدیل کنند.
"

با وجود اینکه قرارداد محضری زمین کشاورزی، نسبت به قرارداد عادی دارای ارزش و اعتبار بیشتری است، اما نمی توان گفت که قرارداد عادی و دستی، به طور کل فاقد اعتبار است.
قراردادهای بنگاهی و عادی نیز در صورتی که شرایط صحت معاملات در آن رعایت شده باشد و نسبت به قرارداد، ادعای جعل، تردید و یا انکار ثابت نشده باشد، دارای اعتبار خواهند بود.

مزایای قولنامه محضری

در بخش‌های قبلی مقاله، درباره تعریف قولنامه محضری، روش تنظیم آن و تبدیل قولنامه دستی به محضری توضیحاتی ارائه دادیم و به این نتیجه رسیدیم که قولنامه محضری تا زمانی که ادعای تقلبی بودن آنها ثابت نشده است، معتبر و الزاماً قابل اجرا هستند.
در این بخش از مقاله به بیان سایر مزایای قولنامه محضری می‌پردازیم.

در برابر اسناد رسمی، به ویژه قراردادهای حاضر، امکان انکار و تردید وجود ندارد.
طرفی که ادعاهایی جعلی درباره این اسناد دارد، باید قادر باشد جعل بودن این مدارک را ثابت کند یا این که نشان دهد این اسناد به دلایل قانونی غیرمعتبر هستند.
در این صورت، می‌توان اعتبار اسناد رسمی را لغو کرد.
برای هر دو طرف و همچنین وراث و نمایندگان آنها، اسناد رسمی حاکی از حقوق و تعهدات قانونی آنها است.