سختی کار

چگونه بفهمیم سختی کار داریم

با توجه به فواید بسیاری که برای کارگران در مشاغل سخت و زیان آور در نظر گرفته شده، بسیاری از افرادی که در شرایط نامعمول و با فشارهای غیر قابل تحمل در کارگاه ها کار می کنند، تلاش می کنند تا بهره ای از مزایای سختی کار ببرند.
بنابراین، سوالی که برای این گروه از افراد پیش می آید این است که چگونه می توانیم تشخیص دهیم که داریم با سختی کار مواجه هستیم؟

در پاسخ به سؤال بالا، بایستی ذکر نمود که در گذشته، لیست‌های غیررسمیی مربوط به شغل‌های سخت و ضررزا در برخی موارد منتشر می‌شدند.
اما هیچ جدول، معیار یا مبنای قطعی برای تشخیص سختی کارها وجود نداشت.
با اجرای قانون جدید 1402، هر کارگر متقاضی باید درخواست خود را ثبت نموده و آن را به کمیته بدوی مشاغل سخت و ضررزا در استان ارسال کند تا مورد بررسی قرار گیرد.
پس از آن، با در نظر گرفتن نظر کارشناسان مربوطه، وضعیت شغلی متقاضی از نظر سختی و ضررزا بودن و درجه سختی کار به آن تعیین خواهد شد.

در صورتی که نظر کمیته مربوطه نسبت به سخت و زیان‌آور بودن شغلی که درخواست آن توسط متقاضی صورت گرفته است، منفی باشد، به متقاضی اجازه انجام آن کار سخت و زیان‌آور داده می‌شود.
اما اگر نظر کمیته مثبت باشد، درخواست متقاضی رد خواهد شد.
البته این تصمیم نهایی نیست و قابلیت اعتراض در کمیته تجدید نظر مشاغل سخت و زیان‌آور استانی و سپس در شورای عالی حفاظت فنی وجود دارد.

نحوه و مراحل ثبت نام سختی کار ۱۴۰۲

کارگرانی که می‌خواهند سختی کار خود را دریافت کنند، باید با روش‌ها و مراحل ثبت نام سختی کار مطابق با قانون جدید سال ۱۴۰۲ آشنا شوند تا درخواست خود را به درستی ثبت کرده و در صورت توفر شرایط، حقوق قانونی خود را دریافت کنند.
در گذشته، ثبت نام سختی کار مانند شکایت کارفرما درباره کارگر، با حضور حضوری در اداره کار انجام می‌شد.
اما با شیوع بیماری کرونا و بر اساس قانون جدید سال ۱۴۰۲، این رویه تغییر کرده است و در حال حاضر روش و مراحل ثبت نام سختی کار به صورت آنلاین از طریق سامانه‌ای مشخص کننده انجام می‌شود.
به تصویر زیر مراجعه کنید تا راهنمایی برای این درخواست را ببینید:

کارگرانی که قصد اقدام برای دریافت سختی کار را دارند، لازم است تا با نحوه و مراحل ثبت نام سختی کار، مطابق قانون جدید ۱۴۰۲، آشنا شده تا بتوانند درخواست خود را به درستی، ثبت کرده و حقوق قانونی خود را در صورت وجود شرایط، دریافت نمایند.
ثبت نام سختی کار، در گذشته، همانند شکایت کارفرما از کارگر، با ثبت درخواست حضوری در اداره کار انجام می گرفت، اما، از زمان شیوع بیماری کرونا و طبق قانون جدید 1402، این رویه، تغییر کرده و در حال حاضر، نحوه و مراحل ثبت نام سختی کار، به شیوه اینترنتی و از طریق سامانه در نظر گرفته شده، برای این درخواست بوده که طبق راهنمای تصویری زیر می باشد:

در مراورگر دستگاه خود، به آدرس سامانه مشاغل سخت و زیان آور، یعنی sakht.
mcls.
gov.
ir بروید و عمل جستجو را انجام دهید.
پس از ورود به سامانه، از طریق کادر سمت چپ که برای ثبت نام جدید است، اقدام به ثبت نام کنید.
برای اینکه این کار را انجام دهید، کد ملی، نام و نام خانوادگی خود را در کادرهای مربوطه وارد کرده و بر روی دکمه ثبت نام کلیک کنید.

در یک صفحه جدید، اطلاعات شناسنامه‌ای، کد ملی و اطلاعات بیمه خود را به همراه شماره بیمه تامین اجتماعی و کد شعبه وارد کنید.
سپس با کلیک بر روی دکمه ثبت، تصویر صفحه نخست دفترچه بیمه خود را بارگذاری کنید.
برای تاکید بر اهمیت این مرحله، از تگ strong در این جمله استفاده کنید.

در این مرحله از فرآیند ثبت نام، برای کارگاه‌هایی که در آن‌ها شرکت کرده‌اید، اطلاعات آن‌ها را وارد کنید و پس از تکمیل، دکمه ثبت را فشار دهید.
این عملیات را برای همه کارگاه‌هایی که در آن‌ها شرکت کرده‌اید تکرار کنید.

پس از پر کردن تمامی اطلاعات و سوابق شغلی، و پس از کلیک بر روی دکمه "ثبت نهایی"، شما یک کد رهگیری به دست خواهید آورد.
لطفاً این کد را در جایی امن یادداشت کنید تا در مراحل بعدی، با استفاده از این کد رهگیری و کد ملی خود، بتوانید درخواست خود را پیگیری کنید.

لازم به ذکر است که پیگیری سختی کار با کد ملی به مراحل خاصی نیاز دارد که در بخشی با همین عنوان، توضیح داده خواهد شد.
برای درک بهتر، به صفحه پیگیری سختی کار با کد ملی مراجعه کنید.

مدارک لازم برای سختی کار

از آنجا که در هر زمانی درخواست یا دادخواستی به یک مرجع دولتی تقدیم می‌شود، حائز اهمیت است که متقاضی، مستنداتی را که ادعای خود را تأیید می‌کند، به درخواست خود الحاق کند.
ممکن است سوالی هم مطرح شود که آیا کارگرانی که جهت دریافت سختی کار تقدیمی ارائه می‌دهند، باید چه مدارکی را به درخواست خود ضمیمه کنند؟

در پاسخ به سؤال فوق، لازم به ذکر است که قبل از اینترنتی شدن، پیگیری کار تأمین اجتماعی به سختی انجام می‌شد.
در آن زمان، متقاضیان باید به اداره کار مربوطه مراجعه کرده و فرم شماره یک مربوط به کارهای سخت و ضررآور را دریافت می‌کردند.
سپس پس از تکمیل این فرم، مدارک لازم شامل اصل و تصویر کارت ملی، قرارداد کار و لیست سوابق بیمه‌ای فرد، به همراه فرم مذکور، به کارگاه‌های محل اشتغال ارسال می‌شد.
در نهایت، درخواست فرد به اداره کار ارسال می‌شد و مراحل بعدی اداری انجام می‌شد.

اما در حال حاضر، با توجه به قانون جدید سال ۱۴۰۲، پیگیری سختی کار در حال انجام است و به صورت آنلاین انجام می شود.
برای ثبت نام کافی است که اطلاعات شخصی متقاضی شامل شناسنامه، کارت ملی و سوابق بیمه، به سامانه وارد شده و نیازی به ارائه مدارک خاصی نیست.
با این حال، در هنگام ثبت نام در سامانه مشاغل سخت و زیان آور، باید تصویر صفحه اول دفترچه بیمه تامین اجتماعی فرد متقاضی بارگذاری شود.

قانون جدید سختی کار 1402

یکی از مسائلی که کارگران به طور متداول درباره سختی کار و تلاش آن مطرح می کنند، مربوط به قانون جدید سختی کار ۱۴۰۲ است.
این قانون ممکن است باعث تغییراتی در شرایط و شغل‌های مربوط به سختی کار شده باشد.

اما بایستی بدانید که تا سال ۱۴۰۲، هیچ قانون ویژه‌ای درباره سختی کار و مشاغل سخت و زیان‌آور به تصویب مجلس شورای اسلامی نرسیده است.
همچنین قانون کار و بیمه تامین اجتماعی نیز اصلاحاتی در این زمینه نداشته و در نتیجه سختی کار همچنان طبق قوانین و آیین‌نامه‌هایی است که در گذشته تصویب شده است.

با توجه به اینکه قوانین مرتبط با سختی کار تامین اجتماعی شامل قانون کار، قانون تامین اجتماعی و آیین‌نامه اجرایی بند (5) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تامین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب ۱۳۷۱ می‌باشد، آیین‌نامه‌ای نیز در سال ۱۳۸۰ توسط مجلس تصویب شده است.

پیگیری سختی کار با کد ملی

افرادی که در خواست خود را برای سختی کار تامین اجتماعی از طریق سامانه مشاغل سخت و زیان آور sakht.
mcls.
gov.
ir ثبت کرده‌اند، می‌توانند با مراجعه به همین سامانه، برای پیگیری درخواست خود با کد ملی و کد رهگیری، اقدام نمایند.
لذا در ادامه، به توضیح مراحل پیگیری سختی کار با کد ملی پرداخته می‌شود که مطابق راهنمای تصویری زیر است:

برای شروع، لطفاً مرورگر خود را باز کرده و آدرس سامانه مشاغل سخت و زیان‌آور را در آن جستجو کنید.
برای ادامه، از طریق کادر سمت راست، برای پیگیری سختی کار با کد ملی، اقدام نمایید.
برای این کار، کد ملی و کد رهگیری خود را که در هنگام ثبت درخواست دریافت کرده‌اید، در کادرهای مربوطه وارد کنید و سپس بر روی دکمه ورود کلیک نمایید.

در این مرحله از فرآیند پیگیری سختی کار با کد ملی، می‌توانید با استفاده از تصویر زیر، وضعیت فعلی درخواست خود را در جدول انتهای صفحه مشاهده کنید.
برای این کار، به ستون وضعیت تقاضا توجه کنید و آخرین وضعیت درخواست را بیابید.

مقدار عیدی کارگران در سال 1402، سه میلیون و هشتصد و بیست هزار و هشتصد تومان (3.
820.
800) و حداکثر مقدار عیدی و پاداش کارگران نیز برابر با پنج میلیون و هفتصد و سی و یک هزار و دویست تومان (5.
731.
200) است.
برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله زیر را مطالعه کنید.

لیست مشاغل سختی کار

همانطور که در بخش‌های قبلی اشاره شد، تا به حال یک لیست رسمی از مشاغل مشمول سختی کار منتشر نشده است.
در هر صورت، متقاضی باید با ارائه درخواست به کمیته بدوی مشاغل سخت و زیان‌آور استانی، تاییدیه خود را جهت انجام کارهای سختی کار دریافت کند.
اما در سال‌های اخیر، شورای عالی کار و شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت کار، لیست‌های غیررسمی زیادی منتشر کرده‌اند.
این لیست‌ها، مشاغلی را که بر اساس معیارهای تعیین شده، سخت و زیان‌آور هستند و مشمول کارهای سختی کار به حساب می‌آیند، فهرست می‌کنند.

کارهای مختلف را می‌توان در بخش‌های مختلفی از صنعت انجام داد.
برخی از این کارها شامل استخراج و استفاده از منابع معدنی هستند، مانند استخراج سنگ و فلزات از معادن و استفاده از آن‌ها در صنایع مختلف.
همچنین فعالیت‌هایی مانند حفر چاه‌ها، تأسیس و نگهداری شبکه فاضلاب و خطوط آب، نیز می‌تواند جزو این دسته از کارها باشد.
در عین حال، برخی از کارهای صنعتی نیاز به تخصص و شرایط ویژه دارند.
به عنوان مثال، کار در مجاورت کوره‌های ذوب، نیازمند مراقبت و اطلاعات خاصی است تا از مواد خطرناک و داغ بصورت ایمن استفاده شود.
علاوه بر صنایع معدنی و صنایع مرتبط، در بخش تجارت و خدمات نیز کارهایی از این دست انجام می‌شود.
به عنوان مثال، در صنعت زباله‌برداری و دفع پسماندها، نیاز به کارگران برای جمع‌آوری و حمل و دفن زباله‌ها وجود دارد.
دیگر فعالیت‌های صنعتی شامل کار بر روی لوازم الکتریکی با ولتاژ بالا و همچنین کار در فضاهای باز و بالای 5 متر از سطح زمین می‌شود.
به طور مشابه، کار در بخش دامداری و پرورش طیور را نیز می‌توان از جمله کارهای صنعتی دسته‌بندی کرد.
با توجه به انواع و ضرورت‌های مختلف این کارها، برای هر شغل ممکن است نیازمندی‌ها و مهارت‌های خاصی وجود داشته باشد که باید در نظر گرفته شود.

کارهایی که به صورت دستی انجام می‌شوند شامل آسفالت کاری، قیرپاشی، شن پاشی و مالچ پاشی هستند.
این کارها اغلب با مواد رادیواکتیو انجام می‌شوند و به طور کلی در معرض اشعه قرار می‌گیرند.
همچنین کار در شرایطی نظیر زیر آب غواصی، آتش نشانی، مخازن جوشکاری و سم‌پاشی مزارع و باغات نیز از این دسته کارها هستند.
در این مشاغل، کارگران ممکن است با ناشنوایی و بیماری‌های گوش مواجه شوند.
همچنین در کارهای مرتبط با تولید حشره کش و سم، خبرنگاری، استفاده از ابزارهایی که ارتعاش مضر دارند و کار در ندامتگاه‌ها و زندان‌ها نیز باید مورد توجه قرار بگیرد.

تحت عنوان "فعالیت‌های متنوع در صنعت خدمات" می‌توان به برخی از شغل‌ها و حوزه‌های کاری اشاره کرد.
مثلاً در حوزه مراکز روان درمانی، فارغ‌التحصیلان رشته علوم آزمایشگاهی می‌توانند در آنجا به عنوان کارشناسانی فعالیت کنند.
همچنین در مراکز روان درمانی می‌توان از پزشکان فوریت‌های پزشکی، ماماها و هوشبران نیز استفاده کرد.
این حوزه دارای زیرمجموعه‌های مختلفی است که تمامی آنها نیازمند نیروهای متخصص و کارآزموده هستند.
علاوه بر این، در صنعت حمل و نقل نیز برخی شغل‌های مرتبط وجود دارد.
رانندگان مسافربری درون شهری و برون شهری دارای نقش مهمی در ارائه خدمات حمل‌ونقل به مسافران هستند.
همچنین رانندگان وزارت راه و شهرسازی که در جاده‌ها فعالیت می‌کنند، نقش بزرگی در حمل‌ونقل بار و کالاها دارند.
تمامی این حوزه‌ها و شغل‌ها، مهارت‌ها و دانش خاصی را از کارکنان خود می‌طلبند.
برخی از موارد از تحصیلات تکمیلی و دوره‌های آموزشی مختص خود برخوردارند.
برای مثال، کارشناسان روانشناسی در مراکز روان درمانی باید به مهارت‌های آموزش‌دیده و تجربه‌ای در ارائه روش‌های درمانی و پشتیبانی روانشناختی داشته باشند.
به طور کلی، این حوزه‌های شغلی نیازمند افرادی هستند که توانایی همکاری در تیم را داشته باشند، دارای مهارت‌های ارتباطی برجسته باشند و توانایی مدیریت و حل مسئله را داشته باشند.

در بخش‌های پیشین به سوالات مربوط به مفهوم "سختی کار" و روش‌هایی که می‌توان برای بهره‌مند شدن از مزایای آن انجام داد، پاسخ دادیم.
همچنین، قوانین جدیدی مانند قانون سختی کار ۱۴۰۲ را بحث کردیم که نحوه ثبت نام و پیگیری درخواست با استفاده از کد ملی را مشخص می‌کنند.