قرارداد استخدام چیست

فرایند استخدام و جذب نیروی کار در بخش دولتی با بخش خصوصی تفاوت‌هایی دارد که می‌تواند از طریق مصاحبه، آزمون استخدامی و روش‌های دیگری صورت گیرد.
بعد از گذراندن مراحل استخدام و انتخاب، عقد قرارداد کاری بین متقاضی و سازمان یا شرکت مورد نظر انجام می‌شود که به آن قرارداد استخدامی گفته می‌شود.

تعریف قرارداد استخدام از طریق ماده 7 فصل دوم قانون کار صورت می‌گیرد.
قرارداد استخدام می‌تواند به صورت کتبی یا شفاهی باشد و از طریق آن، کارگر یا کارمند برای مدت زمانی معین یا غیرمعین به عنوان پاداش کاری، وظیفه ای را بر عهده می‌گیرد تا برای کارفرما انجام دهد.

بنابراین، توافق استخدام شامل قراردادهای کتبی محکم و قراردادهای شفاهی است.
همچنین، طبق تبصره یک این بند، برای کارهایی که به طبیعتشان همواره غیرقطعی است، مدت موقتی حداکثر توسط وزارت کار و امور اجتماعی تعیین و تصویب خواهد شد.
اما درکارهایی که مدت آنها در قرارداد مشخص نشده است، تلقی می‌شود که قرارداد دائمی داریم.

به علاوه، طبق تبصره 3‌ الحاقی ماده 41 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب سال 1394، برای انعقاد قراردادهای مربوط به قانون کار که به صورت کتبی صورت می‌پذیرد، باید از فرم مخصوصی استفاده شود که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تهیه می‌شود و به طرفین ارائه می‌شود.
همچنین، کارفرماها موظفند که براساس مدت زمان کارکرد، با انعقاد قرارداد موقت، در پایان هر سال، یک ماه حقوق و مزایای پایان کار را به کارگران پرداخت کنند.

انواع قرارداد استخدام

در بخش قبلی، درباره ذات و تعریف قراردادهای استخدام توضیحاتی ارائه کردیم و بیان کردیم که قرارداد استخدام، یک معاهده بین کارگر و کارفرما، بر اساس قوانین کار و سایر قوانین مرتبط، منعقد می‌شود و طبق آن، کارگر متعهد می‌شود که در ازای دریافت حق السعی، کاری را برای کارفرما انجام دهد.
در این قسمت از مقاله، ما قصد داریم که به بیان انواع قرارداد استخدام بپردازیم.

برای پاسخ بهینه به این سؤال که قوانین و مقررات استخدام چگونه هستند، نیاز است که به منابع قانونی مراجعه کنیم.
براساس قانون کار، قرارداد استخدام می تواند به صورت کتبی یا شفاهی انجام شود.
بنابراین، قرارداد استخدام براساس نوع تنظیم آن، به دو دسته قرارداد شفاهی و قرارداد کتبی تقسیم می شود.

'

قرارداد شفاهی: قرارداد تبادل کلماتی است که بین طرفین انجام می‌شود و برای اجرا صحیح قرارداد مورد نیاز است.
اما قرارداد استخدام کتبی: قراردادی است که کارگر و کارفرما آن را با نوشته کتبی تنظیم کرده‌اند.
طبق تبصره ماده ۱۰ قانون کار، در مواردی که قرارداد استخدامی کتبی باشد، قرارداد در چهار نسخه تهیه می‌شود.

همچنین، بخش آخر این ماده به طور جامع درباره زمان و مدت انجام کار توسط کارگر صحبت می‌کند.
فرماندهی می‌کند که "کارگر یا کارمند در عوض دریافت حق السعی، باید برای مدت زمانی خاص یا غیرمحدود به صورت موقت یا دائم برای کارفرما کار انجام دهد.
" با توجه به این ماده، قرارداد استخدام می‌تواند بر اساس مدت زمان به دو دسته قرارداد کار موقت یا دائم تقسیم شود.

قراردادی است که فقط برای یک بازه زمانی خاص معتبر است و به آن قرارداد موقت گفته می‌شود.
اما قراردادی که مدت زمان مشخصی در آن درج نشده باشد، به آن قرارداد دائمی اطلاق می‌شود.
طبق تبصره دو ماده ۷ قانون کار، در کارهایی که متضمن جنبه مداومت هستند، اگر مدت زمانی در قرارداد ذکر نشده باشد، به عنوان قرارداد دائمی در نظر گرفته می‌شوند.
همچنین، قراردادهای استخدامی را می‌توان بر اساس ساعات کاری به قرارداد استخدامی تمام وقت، پاره وقت و ساعتی تقسیم کرد.

شرایط قرارداد استخدام

از جایی که قانون استخدام یکی از قراردادهای قطعی است و قوانین کار این شرایط را تعیین کرده است؛ طرفین باید در تنظیم قرارداد استخدام خود این مقررات را رعایت کنند تا قرارداد به درستی منعقد شود.
زیرا ممکن است برخی از افراد با شرایط قرارداد استخدام آشنا نباشند؛ در این بخش از مقاله، مقررات و شرایط این قراردادها به تفصیل توضیح داده شده است.

مطابق ماده ۹ اصلاحی قانون کار، برای اعتبار قرارداد استخدام، شرایطی مانند مشروعیت قرارداد، تعریف وضوح موضوع قرارداد و همچنین عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در املاک و اموال یا انجام وظایف مشخص شده، باید رعایت شوند.
همچنین، مورد نیاز است که اطلاعات مهم مانند اطلاعات طرفین، نوع کار، حقوق یا دستمزد و .
.
.
در قرارداد استخدام به طور دقیق مشخص شود.

به طور اضافه، طبق ماده ۱۹۰ قانون مدنی، رعایت شرایط صحت معامله و قراردادها، در هر عقدی، از جمله قرارداد استخدام، لازم است.
به تفصیل این ماده ذکر می‌نماید که رعایت شرایط که در بخش زیر آمده است، برای صحت هر معامله و یا قرارداد، اساسی است.

توجه کنید که تغییراتی در دستور نوشتن متن صورت‌گرفته است و لازم است کاراکترهای باز و بسته‌ی html به درستی قرار گیرند:

همواره هدف ما تأمین رضایت طرفین است.

اهلیت طرفین سوال مهمی است که باید در نظر گرفته شود.

در صفحه وب خود می‌خواهیم دربارهٔ یک موضوع خاص صحبت کنیم.
این موضوع به قدری مهم است که برای معامله‌گران جذابیت دارد.
برای اینکه این موضوع را برجسته کنیم، از برچسب استفاده می‌کنیم.
همچنین تاکید می‌کنیم که این موضوع ویژه و مشخص است و از برچسب استفاده می‌کنیم تا آن را تاکید کنیم.

معتبریت برای معامله

با توجه به ماده 8 قانون کار، برای اعمال شرایط مشخص شده در قرارداد کار یا تغییرات پس از آن، باید به گونه‌ای عمل شود که به کارگر حقوق و مزایایی نشان دهد که کمتر از مقررات قانونی در این قانون ارائه شده است.
لازم به ذکر است که رعایت نکردن هر یک از شرایط ذکر شده در بالا الزامی است و بدون آن‌ها، قرارداد کار تأثیر حقوقی نخواهد داشت.
در قراردادهای دولتی نیز، ضوابطی مانند حداقل حقوق، شرایط استخدام و غیره که در قانون استخدام کشوری و قانون مدیریت خدمات کشوری ذکر شده است، باید رعایت شود.

نحوه تنظیم عقد قرارداد استخدام

در بخش‌های قبلی مقاله، به پرسش "قرارداد استخدام چیست؟" پاسخ داده شد و همچنین انواع و شرایط آن مورد بررسی قرار گرفت.
همچنین بیان شد که قرارداد استخدام می‌تواند به صورت کتبی یا شفاهی میان کارفرما و کارگر انعقاد شود.
در صورت نگارش قرارداد به صورت کتبی، طرفین باید از نحوه تنظیم آن آگاه باشند.
به همین دلیل در این بخش از مقاله، به بیان نحوه تنظیم عقد قرارداد استخدام پرداخته شده است.

بخش ابتدایی قرارداد استخدام، مانند سایر قراردادها، به شرح موضوع قرارداد و جزئیات طرف‌ها اختصاص دارد.
در این بخش، باید به صورت دقیق مشخص شود که این قرارداد بین چه اشخاصی (مثل وکیل یا نماینده) منعقد می‌شود.
سپس باید به ترتیب، به موارد مشخص شده در ماده 10 قانون کار اشاره شود.
طبق این ماده، قرارداد کار و استخدام باید علاوه بر جزئیات دقیق طرف‌ها، شامل این موارد زیر باشند:

عنوان شغل یا فراگیری که یک کارگر باید در آن مشغول به کار شود:

حقوق و دستمزد به عنوان پایه و عوامل وابسته

حقوق و دستمزد به عنوان اجزای اساسی و حیاتی اقتصادی در هر جامعه محسوب می شوند.
این عبارت به تأثیرگذاری آنها در زندگی فردی و اجتماعی هر فرد اشاره دارد.

مفهوم حقوق و دستمزد شامل مجموعه حقوق و مزایا است که هر فرد به عنوان پاداش بابت فعالیت و تلاش خود در جامعه دریافت می کند.
آنها نه تنها شامل حقوق پایه ای هستند که برای ساعات کاری مشخص و تعهدات کاری پرداخت می شود، بلکه شامل مزایای اضافی مانند بیمه های اجتماعی، پاداش های ویژه، مرخصی ها و مزایای دیگر نیز می شود.
این عناصر بسته به قوانین و مقررات هر کشور تعیین می شوند و ممکن است متفاوت باشند.

از جمله عوامل تأثیرگذار بر کمیت و کیفیت حقوق و دستمزد مانند تحصیلات، سابقه کار، مهارت ها و تخصص های فرد است.
همچنین عوامل اقتصادی و جغرافیایی مانند نرخ تورم، شاخص های تورم، نرخ رشد اقتصادی و هزینه های زندگی نیز تأثیرگذار هستند.

ساعات کار:

ساعات کار در هفته به صورت زیر است:
شنبه تا چهارشنبه: از ساعت 9 صبح تا 6 عصر
پنج شنبه: از ساعت 9 صبح تا 2 بعد از ظهر

تعطیلات:

در طول سال، مجموعه ما در موارد زیر تعطیل خواهد بود:
روزهای تعطیل رسمی: این شامل تعطیلی های رسمی مانند عید نوروز ، روزهای ملی و دینی است.

تعطیلی های دستی: مربوط به تعطیلی های اضافی برنامه شده برای تعمیرات و تنظیمات است.

مرخصی ها:

ما به هر کارمندی حق مرخصی سالانه می دهیم.

حق مرخصی سالانه: هر کارمند حق استفاده از تعداد مشخصی روز مرخصی در سال را دارد.

اینجاست که وظایف انجام می‌شود.

تاریخ بستن یک قرارداد را بیان کنید.

تاوایی که قرارداد بین طرفین برای یک مدت زمانی مشخص منعقد شود، می‌تواند مدت قرارداد نامیده شود.

موارد دیگری که عرف و عادت در شغل یا محل کار، الزاماتی را به دنبال دارد.

توجه: لطفاً در هنگام استفاده از این متن، نشانه‌های HTML مانند تگ em و strong را در نظر بگیرید.
مواد 41 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب 1394، شرایط و نحوه فسخ قرارداد را به صورت الحاقی تنظیم می‌کند.

همچنین، در هنگام وارد کردن توافق‌نامه استخدام با روش کتبی، توجه داشته باشیم که باید چهار نسخه از قرارداد تهیه کنیم.
یک نسخه از قرارداد باید به اداره کار محلی ارسال شود و یک نسخه برای کارگر و یک نسخه دیگر برای کارفرما نگهداری شود.
همچنین، یک نسخه دیگر از قرارداد باید به شورای اسلامی کار ارائه شود و در کارگاه‌هایی که شورایی ندارند، باید نسخه‌ای از قرارداد در اختیار نماینده کارگر قرار گیرد.
در صورتی که قرارداد استخدامی شامل دوره‌ای آزمایشی باشد، ضروری است که مدت زمان این دوره در قرارداد ذکر شود.
مدت زمان حداکثر برای کارگران ساده و نیمه ماهر یک ماه و برای کارگران ماهر و دارای تخصص سطح بالا سه ماه است.

دانلود نمونه فرم متن قرارداد استخدام

در حال حاضر، تدوین تفاهمنامه استخدام یک مرحله مهم و ضروری است که در همه حوزه های کاری، از دولتی تا خصوصی، به کار گرفته می شود.
این تفاهمنامه برای ایجاد صلح و تعادل در رابطه کارفرما و کارگر مورد استفاده قرار می گیرد.
در طی این تفاهمنامه، باید شرایط، شرح وظایف، حقوق و دستمزد و سایر جزئیات مهم مربوط به اشتغال از قبیل موقعیت شغلی، اجازه های مرخصی و سایر تعهدات متبوعه با دقت و صراحت مورد بررسی و توضیح قرار گیرد.
در نتیجه، توافق و صداقت در مورد این موارد می تواند برای هر دو طرف از این تفاهم مهم در محیط کار بهره ویژه ای داشته باشد.

در جدول زیر، برای آشنایی علاقمندان با محتوا و جزئیات متن قراردادها، امکان دانلود نمونه فرم متن قرارداد استخدامی فراهم شده است.
با خواندن و دانلود نمونه، می‌توانید با محتوای آن آشنا شوید.
قبل از هرچیز، تاکید می‌شود که طرفین قرارداد استخدامی (کارفرما و کارگر) باید با توجه به توافقات و شرایط موجود در قرارداد خود، مفاد آن را تنظیم و اصلاح نمایند.