رجوع از شهادت قبل از صدور حکم

توجه: این پاسخ با استفاده از تگ‌های HTML طراحی شده است.
در تک نامگذاری حقوقی و کیفری، شهادت یا گواهی معمولاً به عنوان یکی از دلایل اصلی برای اثبات ادعا یا تشدید جرم، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در قوانین آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری، این ارزش و اهمیت شهادت و گواهی در دعاوی حقوقی و کیفری تأکید شده است.
اما گاهی اوقات، شاهد یا گواه ممکن است تصمیم بگیرد شهادت خود را عقب بگیرد، به اصطلاح "رجوع از شهادت" کند.
این رجوع از شهادت تأثیراتی خواهد داشت.
به عنوان مثال، اگر رجوع از شهادت قبل از صدور حکم رخ دهد، دادگاه دیگر ارزش شهادت را نمی‌دهد و بدون توجه به آن، حکم را صادر خواهد کرد.
در این مقاله، قصد داریم به بررسی آثار رجوع از شهادت قبل از صدور حکم بپردازیم.
بنابراین، پس از توضیح کلیات مفهوم رجوع از شهادت، تأثیرات و پیامدهای حکم رجوع از شهادت قبل از صدور رای را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

رجوع از شهادت در قانون به چه معناست

رجوع از شهادت: توصیف حقوقی و آثار آن

رجوع از شهادت، به معنای این است که یک شاهد یا گواه، پس از ادای شهادت در محضر حاکم و در دادگاه، دلیلی ارائه کند که شهادت او غلط بوده و صحیح نمی‌باشد؛ بدلیلی اشتباه که باعث توهم در ادای شهادت شده یا به دلیل تعمدی که شاهد در بیان شهادت دروغ داشته است.
البته رجوع از شهادت و شهادت دروغ دو مفهوم متفاوت هستند و به پیامدهای مختلفی منتج می‌شوند که در مقاله مجازات رجوع از شهادت به آن پرداخته شده است.

در پاسخ به سوال "رجوع از شهادت چیست؟" می‌توان گفت که رجوع از شهادت به معنای بازگشت شاهد به شهادتی است که قبلاً در دادگاه ارائه داده بود.
این بازگشت می‌تواند در هر مرحله‌ای از رسیدگی به دعوا، قبل یا پس از صدور حکم توسط دادگاه امکان پذیر باشد.
حتی شاهد می‌تواند پس از صدور حکم در دادگاه، از شهادت خود رجوع نماید.
به طور کلی، رجوع از شهادت توصیفی است از وضعیتی که شاهد در آن از شهادت قبلی خود برمی‌گردد.

در این مقاله به توضیح حکم و تأثیر رجوع از شهادت قبل از صدور رای در دادگاه می‌پردازیم، و در یک مقاله جداگانه، آثار و پیامدهای رجوع از شهادت پس از صدور حکم در دادگاه را بررسی خواهیم کرد.

آثار و پیامدهای رجوع از شهادت قبل از صدور حکم

همانطور که گفته شد، رجوع از شهادت قبل از صدور حکم توسط دادگاه یا بعد از آن اتفاق می‌افتد.
به همین دلیل، تأثیرات متفاوتی بر رجوع از شهادت وجود دارد که از آنها استفاده می‌شود.
در این قسمت، می‌خواهیم تداوم رجوع از شهادت قبل از صدور رای در دادگاه را مورد بررسی قرار دهیم:

در صورتی که شهود قبل از صدور حکم در دادگاه از شهادت خود رجوع کنند، اتفاق نظر بر این است که به استناد چنین شهادتی، حکم صادر نخواهد شد؛ چرا که حکم تابع شهادت می‌باشد و با رجوع شاهد از شهادت، تاثیر شهادت ادا شده از بین می‌رود.
این مفهوم، در ماده 1319 قانون مدنی نیز مورد اشاره قرار گرفته است که به موجب این ماده: "در صورتی که شاهد از شهادت خود رجوع کند، به شهادت او ترتیب اثر داده نمی‌شود".
متن: «در صورتی که شهود قبل از صدور حکم در دادگاه از شهادت خود رجوع کنند، اتفاق نظر بر این است که به استناد چنین شهادتی، حکم صادر نخواهد شد؛ چرا که حکم تابع شهادت می‌باشد و با رجوع شاهد از شهادت، تاثیرشهادت ادا شده از بین می‌رود.
این مفهوم، در ماده 1319 قانون مدنی نیز مورد اشاره قرار گرفته است که به موجب این ماده: 'در صورتی که شاهد از شهادت خود رجوع کند، به شهادت او ترتیب اثر داده نمی‌شود'».

در صورتی که شاهدی در دعاوی کیفری شهادتی را ادا کند، شهادت او دلیل بر مجازات شخصی می‌شود.
پس از اقامه شهادت در دادگاه کیفری و قبل از صدور حکم، شاهد می‌تواند از شهادت خود در مورد آن شخص رجوع کند و شهادت خود را پس بگیرد.
با این حال، با استناد به شهادت او دیگر رأیی صادر نمی‌شود.
این مطلب مورد توافق فقهای شیعه قرار دارد و در کتب فقهی به تفصیل توضیح داده شده است.
همچنین، در برخی جرایم مانند جرم زنا، رجوع از شهادت باعث می‌شود که حتی با رجوع از شهادت توسط شاهد، بتوان حد قذف را بر شاهدانی که از شهادت خود رجوع کرده‌اند، اعمال کرد.
اما در برخی موارد دیگر، برخی نظریه‌پردازان معتقدند که رجوع از شهادت در این نوع جرایم تأثیری بر حد قذف نخواهد داشت.

با توجه به تمام توضیحاتی که در بخش‌های قبلی ارائه شده است، می‌توانیم درباره تأثیرات و پیامدهای بازگشت از شهادت (قبل از صدور حکم) به این نتیجه برسیم: تصمیم به این کار می‌تواند موثر و دارای تأثیرات عمیقی باشد.
بازگشت از شهادت قبل از صدور حکم ممکن است منجر به تحولات ناگوار و آثار جانبی خطرناکی شود که باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد.
این تصمیم می‌تواند به عواقبی همچون تحمیل هزینه‌های جانی و مادی شدید، بروز ناهنجاری‌های اجتماعی، فشار نفسی و روانی و نگرانی در بین افراد مؤثر باشد.
در نتیجه، لازم است که هرگونه تصمیم در این زمینه با در نظر گرفتن همه عوامل و ارزیابی دقیق صورت گیرد.

درصورتی که در دعاوی حقوقی یا دعاوی کیفری، قبل از صدور حکم توسط دادگاه، شاهدی حاضر شود و به شهادت خود اعتراف کند، اگر به دلایلی ثابت شود که شهادت اشتباه یا نادرست بوده است، دادگاه بی‌توجه به شهادت ارائه شده، حکم مناسب را صادر خواهد کرد و شهادت دیگر مستندی معتبر برای دادگاه برای صدور حکم در نظر گرفته نخواهد شد.