خلاصه مقاله
بیع تولید یکی از انواع عقد بیع است که در آن فروشنده موظف است کالا را با همان قیمتی که برای خودش هزینه کرده است به خریدار تحویل دهد.
هر دو طرف باید مقدار کالا را معین کنند و قرارداد بر اساس ایجاب و قبول صورت گیرد.
همچنین، فروشنده باید خریدار را در جریان مبلغ کامل شده کالا قرار دهد.
در صورتی که این شروط رعایت نشود، بیع تولید به حساب نمیآید.
با انجام بیع تولید، مشتری به عنوان مالک کالا شناخته میشود و فروشنده ضامن مالکیت کالا و خریدار ضامن پرداخت قیمت است.
ماده 338 قانون مدنی، بیع را به شکل زیر تعریف میکند: بیع به معنای انتقال مالکیت یک مال مشخص به مقابل یک مقدار مشخصی از وجه است.
بر اساس این تعریف، بسیاری از حقوقدانان و فقها، قرارداد بیع را بر اساس اطلاعاتی که خریدار از قیمت فروش میداند، به انواع مختلفی تقسیم بندی میکنند.
یکی از این انواع، بیع تولیه است که در این نوع، مبلغ و جزئیات قیمت توسط خریدار قبل از انجام قرارداد مشخص میشوند.
برای انجام یک معامله و انتقال مالکیت، افراد باید در ابتدا با مفهوم و ماهیت این نوع تراکنش آشنا باشند و سپس با رعایت قوانین و شرایط مربوطه، میتوانند به انعقاد آن بپردازند.
هر قرارداد و توافقی، شامل اصول و تاثیرات خاص خود است که برای طرفین ضروری است.
بنابراین، بررسی جزئیات معامله و انتقال مالکیت به نظر میرسد که یک مسئله ضروری است.
"در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم به بررسی مفهوم و مبانی بیع تولید بپردازیم.
در این راستا، ابتدا شرایط و ضوابط مربوط به بیع تولید را بررسی خواهیم کرد.
سپس به بحث در مورد نحوه انعقاد این نوع قرارداد خواهیم پرداخت و در پایان، حکم و آثار آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر، با ما همراه باشید.
"
بیع تولیه چیست
همانطور که در قبل اشاره شد، بیع به عنوان یکی از عقود لازم، به معنای واگذاری مالکیت یک شخص بر مقداری از مال به شخص دیگر است.
با توجه به این توضیحات، عقد بیع را میتوان بر اساس توافق دو طرف درباره قیمت فروش، به اقسام مختلفی تقسیم بندی کرد.
یکی از این اقسام، بیع تولیه است.
برای بیشترین درک از این مفهوم، باید همه افراد با ماهیت بیع تولیه آشنا شوند و پرسشهایی از جمله "بیع تولیه چیست و تعریف آن چه میشود؟" را در ذهن خود بپرورانند.
در پاسخ به این سؤال که "بیع تولیه" چیست؛ میتوان گفت که "بیع تولیه" یک نوع قرارداد است که در آن، فروشنده کالا را با قیمتی که خود ادعا میکند که برای خودش کلفت میشود، به مشتری میفروشد.
در این نوع معامله، مشتری باید از مبلغ قرارداد آگاه باشد و فروشنده نیز باید آن را با همان مبلغی که برای خودش هزینه کرده، به مشتری انتقال دهد.
با توجه به تعریف ذکر شده، دربارهی بیع تولیه، دو مورد بسیار مهم به یادآوری است.
اول اینکه فروشنده باید خریدار را در جریان مبلغ کامل شده کالا قرار دهد و دوم اینکه فروشنده باید کالا را به همان قیمتی که برای خود هزینه کرده به مشتری منتقل کند.
این مقدار میتواند شامل مبلغ جابهجایی و هزینههایی باشد که بر روی کالا صورت گرفته است.
در صورتی که فروشنده مشتری را در جریان قیمت کالا قرار ندهد یا آن را به مبلغی بیشتر یا کمتر از مبلغ کامل شده بفروشد، بیع تولیه به حساب نمیآید.
شرایط بیع تولیه
در بخش قبلی، توضیحاتی درباره تعریف بیع تولیه و نکات مربوط به آن ارائه شد و بیان شد که در این نوع تجارت، فروشنده کالا را با همان مبلغی که برای خودش پرداخت کرده است به مشتریان خود میفروشد.
برای صحیح و معتبر بودن بیع تولیه، باید به شرایط و ضوابطی پایبند باشیم.
به همین دلیل، در این بخش از مقاله، به بیان شرایط لازم برای بیع تولیه اختصاص داده شده است.
فصل دوم قانون مدنی، به بررسی شرایط لازم برای صحت معاملات اختصاص دارد.
یکی از این شرایط، بیع تولید است.
همانطور که در ماده ۱۹۰ قانون مدنی ذکر شده است، برای صحت هر معامله، باید چهار شرط الزامی وجود داشته باشد، به عنوان مثال: قصد و رضایت طرفین، اهلیت آنها، موضوع معامله مشخص و مشروعیت آن.
طبق قانون مدنی، طرفین برای صورتگیری یک معامله باید شرایط اهلیت را داشته باشند.
اهلیت به معنای رسیده بودن به سن بالغیت، داشتن عقلانیت و صلاحیت طرفین در این بند است.
بنابراین، اگر شخصی معاملهای را با شخصی دیوانه یا احمق بسته باشد، معامله آنها بدون شرایط لازم شناخته شده و ابطال میشود.
قانون مدنی در ماده 212، در این باره آمده است: "معامله با افرادی که به سن بالغی نرسیدهاند یا عاقل نیستند یا صلاحیت ندارند به دلیل عدم اهلیت باطل است.
"
همچنین، با توجه به تعریف بیع تولیه، خریدار باید طبق قرارداد قیمت کالا را به فروشنده پرداخت کند و از مبلغ آن آگاه باشد.
از سوی دیگر، فروشنده نیز موظف است کالا را با همان هزینهای که برای خودش تمام شده به خریدار تحویل دهد.
در صورتی که فروشنده کالا را با مبلغ بیشتر یا کمتر از این مبلغ به خریدار واگذار کند، این نوع معامله دیگر به عنوان بیع تولیه شناخته نخواهد شد.
نحوه انعقاد بیع تولیه
برای صحیح واقع شدن بیع تولید، طرفین باید شرایط این نوع معامله را رعایت کنند و با روش انعقاد آشنا شوند.
عدم آگاهی از نحوه تعیین و انعقاد بیع تولید میتواند در بسیاری از موارد باعث ضرر طرفین معامله شود.
از این رو، در قسمت حاضر از مقاله به بیان چگونگی و نحوه انعقاد بیع تولید پرداخته شده است.
در روش "بیع تولیه"، فروشنده باید در ابتدا به مشتری قیمت نهایی کالا را اعلام کند که شامل قیمت اصلی کالا به همراه هزینههایی که برای آن صورت گرفته است میشود.
سپس با آگاهی مشتری از قیمت انتهایی کالا و رضایت او، "بیع تولیه" با ایجاب و قبول دو طرف به انجام میرسد.
ماده 339 قانون مدنی نیز در این خصوص بیان میکند: "بعد از توافق بین فروشنده و مشتری در مورد بیع و قیمت آن، عقد به ایجاب و قبول انجام میشود.
همچنین ممکن است بیع از طریق داد و ستد نیز صورت گیرد.
"
با توجه به ماده 341 قانون مدنی، فروش میتواند شرطی باشد، بدون قید و شرط یا به شرط خاصی باشد.
همچنین، ممکن است برای تحویل کل یا بخشی از کالا یا پرداخت کل یا بخشی از قیمت، یک مهلت مشخص تعیین شود.
همچنین بر طبق ماده 344 قانون مدنی، اگر در قرارداد فروش، شرطی ذکر نشده و یا مهلتی برای تحویل کالا یا پرداخت قیمت مشخص نشده باشد، فروش قطعی و قیمت فعلی به حساب می آید، مگر اینکه در عرف، این موضوع اثبات شده باشد.
براساس ماده 340 قانون مدنی، اصطلاحات استفاده شده برای ایجاب و قبول در قرارداد فروش بایستی به صورت صریح و مفهومی برای فروش باشند.
به طوری که هیچ تردیدی نباشد و هیچ ابهامی در آن وجود نداشته باشد، نمیتوان از اصطلاحاتی برای قرارداد فروش استفاده کرد که برای چندین هدف یا دارای ابهام باشند.
حکم بیع تولیه
متن: "در قسمتهای قبلی، دربارهٔ تعریف و ماهیت بیع تولیه، شرایط و روشهای انعقاد آن توضیحاتی ارائه شد.
هر قرارداد و توافق پس از انعقاد، دارای یک سری قوانین و مقررات مربوط است که طرفین موظف به رعایت آنها هستند.
در این بخش از مقاله، به توضیح حکم بیع تولیه پرداخته میشود تا علاقهمندان با آن آشنا شوند.
"
به طور کلی میتوان گفت که عموماً بیع تولیه در حکم خود، تابع احکام کلی بیع در مواد قانون مدنی است.
حکم عقد بیع نیز در مواد ۳۳۸ تا ۳۴۴ قانون مدنی ذکر شده است و این احکام، بر بیع تولیه که یکی از انواع عقد بیع است، اعمال میشود.
طبق این مواد، بیع تولیه از طریق ایجاب و قبول یا داد و ستد انجام میشود.
بهتر است ایجاب و قبول به صورت صریح و بدون ابهام صورت گیرد و معانی مختلفی نداشته باشد.
با توجه به ماده 342 قانون مدنی، در صورتی که شخصی کالایی را به فروش برساند، باید مقدار، نوع و توصیف کامل کالا مشخص شده باشد.
اگر مقدار کالا از طریق وزن، کیلوگرم، تعداد، ذراع، مساحت یا با مشاهده مشخص شود، این تصمیم متعارف است.
بر اساس ماده 343 همین قانون، اگر کالا به شرط مقدار دقیقی فروخته شود ولی هنوز مقدار آن شمرده نشده یا وزن شده نباشد، عقد فروش معتبر است.
بیع تولیدی که در آن رضایت طرفین وجود نداشته باشد، قابل اجرا نیست.
آثار بیع تولیه
پس از تایید درستی بیع تولید، تأثیرات متعلق به قرارداد بیع بر آن اعمال میشود.
این ممکن است سوالی را در ذهن برخی افراد ایجاد کند که آیا تأثیرات بیع تولید با تأثیرات کلی قرارداد بیع متفاوت است یا خیر.
به همین دلیل در این قسمت از مقاله به بیان تأثیرات بیع تولید تمرکز شده است.
با توجه به ماده 362 از قانون مدنی، اولین نتیجهای که از عقد بیع بوجود میآید، این است که با تکمیل فروش، مشتری به عنوان مالک کالا شناخته میشود و فروشنده به عنوان مالک پول خریداری شده به حساب میآید.
همچنین، انجام عقد بیع تولیه باعث میشود که فروشنده ضامن مالکیت کالا و خریدار ضامن پرداخت قیمت باشد.
ضمانت مالکیت و پرداخت قابل توجه است، به این معنی که اگر فروشنده کالا را بفروشد و بعد از آن مشخص شود که متعلق به شخص دیگری بوده است یا خریدار حق وجود داشته است، طرفی که خسارت را همراه داشته، ضامن ضرر طرف دیگر خواهد بود.
سوالات پر تکرار
- مقاله: "منکر الصحة الشرعية والقانونية للحكم الصادر قد يُعتبر خطأ وغير صحيح.
دادگاه صادرکننده در مورد بررسی موضوعات، ذاتاً صلاحیت لازم را ندارد.
البته، اگر نقضی مربوط به صلاحیت محلی داشته باشد، باید به آن اعتراض نمود.
اگر در یک موضوع مشخص، بین صاحبان دعوا، آراء متضاد و بدون دلیل قانونی، با استفاده از تگهای HTML مانند تاکید و تاکید شده صادر شده باشد.
اما اگر قرارداد، که توسط دادگاه اول صادر شده است، تخلف شده باشد؛ بدون توجه به اینکه آیا به صورت مستقیم با فرجام روبرو شده است و یا در دادگاه تجدیدنظر تحکیم شده است و رأی این دادگاه توسط دیوان نقض شده باشد، پرونده باید به دادگاه اولیه ارجاع داده شود.
«لغو رأی به دلیل عدم تطابق با رأی دیگر: اگر رأیهای متضاد صادر شده باشند، رأی آخر بیارزش بوده و بر اساس درخواست ذینفع، بیارزشی آن اعلام خواهد شد.
علاوه بر این، در صورت وجود هر یک از تخلفها، رأی اول نیز به عنوان یک تخلف محسوب میشود.
»با توجه به ضوابط قانونی آیین دادرسی مدنی، در صورتی که حکمی که از دادگاه ابتدایی یا دادگاه تجدیدنظر صادر شده است، با قوانین و مقررات حاکم در کشور مغایرت داشته باشد، شخص متهم حق دارد تا نقض حکم را در دیوان عالی کشور درخواست کند.
در این صورت، دیوان عالی کشور موظف است تا شکایت را بررسی کند و در صورت تایید قانونیت نقض حکم، حکم یا قرار صادر شده را به تبع آن ابطال کند و اقدامات لازم را انجام دهد.
نقض قوانین: در صورتی که تصمیم گیری نهائی به صورت حکم صادر شده و به نقض قوانین مبادرت شود، پرونده برای بررسی دوباره به دیوان صادر کننده حکم ارجاع داده میشود.
تحت عنوان حکم در اینجا، تصمیمات قطعی در دعاوی مثل لغو درخواست و رد درخواست قرار میگیرد.
حکم نقض شده ممکن است از ابتدا توسط دیوان تجدیدنظر صادر شده باشد، در این صورت پرونده برای بررسی دعوی تجدیدنظر به دیوان تجدیدنظر ارجاع داده میشود.
در صورتی که دیوان عالی کشور پس از بررسی صورت پرونده، یکی از عواملی که منجر به نقض قوانین میشود را در رأی که از آن صدور میشود، مشاهده کند، آن را نقض کرده و اقدامات لازم را انجام میدهد.
اقدامات دیوان عالی کشور پس از نقض رأی، بر اساس عواملی که به نقض رأی منجر شدهاند، شامل: تدابیر قانونیتصحیح رأیتجدیدنظر در قضیهاقدامات تأدیبیاعلام مسئولیت قضاییمیشود.
نتیجه گیری
در نتیجه، میتوان نتیجه گیری کرد که بیع تولیه به عنوان یکی از انواع عقد بیع، دارای قوانین و مقررات مشخصی است که طرفین معامله باید آنها را رعایت کنند.
قوانین و مقررات وجود دارند تا اطمینان حاصل شود که فروشنده قیمت کالا را به درستی به خریدار اعلام میکند و کالا را با همان هزینهای که برای خودش خریداری کرده را به خریدار منتقل میکند.
اگر این اصول رعایت نشوند، معامله به عنوان بیع تولیه شناخته نخواهد شد.
همچنین، با انجام بیع تولیه، فروشنده ضامن مالکیت کالا و خریدار ضامن پرداخت قیمت خواهد بود.
این ضمانت به این معنی است که اگر بعداً متوجه شود که کالا متعلق به شخص دیگری بوده است یا خریدار حق وجود داشته است، فروشنده مسئول خسارت خواهد بود.
به همین ترتیب، حکم بیع تولیه با توجه به ماده 362 قانون مدنی اعمال میشود که به مشتری به عنوان مالک کالا و به فروشنده به عنوان مالک پول خریداری شده حساب میآید.
در نهایت، بیع تولیه با انجام قرارداد درست و با رعایت قوانین و مقررات، میتواند به عنوان یک نوع عقد بیع کارآمد و قابل اجرا باشد.