مجلس خبرگان رهبری چیست و وظایف آن

بعد از برتری انقلاب اسلامی و تصویب قانون اساسی، یک سازمان تشکیل شد که وظیفه مدیریت برخی امور مهم و استثنایی نظیر انتخاب رهبر را بر عهده داشت.
این نهاد به دلیل مسئولیت‌های خاصی که داشته، همواره با حساسیت بالایی مورد توجه قرار می‌گرفته است.
مجلس خبرگان در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۳۶۲ تأسیس شده و به انجام وظایفی که قانون اساسی به آن محول کرده بود، پرداخته است.

اعضای این نهاد نیازمندی‌های خاصی دارند.
آن‌ها باید افرادی آگاه، آشنا به مسائل روز، به تجربه‌ای در امور حقوقی داشته باشند.
فردی که برای رهبری انتخاب می‌شود باید توانمندی‌های زیادی داشته باشد.
این شخص بالاترین مقام کشور است و مجلس خبرگان رهبری نقش مهمی در برگزینی و انتصاب این رهبر دارد.

با توجه به اهمیت این مسئله من در این نوشتار قصد دارم تا ابتدا به سوالی که می‌پرسیدند: «چِیست‌ـ «مجلس خبرگان؟»، پاسخی را ارائه دهم.
پس از آن، بر وظایف این مجلس تمرکز خواهم کرد و در انتها، فرایند انتخاب اعضای «مجلس خبرگان رهبری» را تشریح خواهم کرد.
اگر درباره این مسأله سؤالی دارید، لطفاً متن را با دقت مشاهده کنید.

مجلس خبرگان رهبری چیست ؟

مقصود از "مجلس خبرگان رهبری" چیست؟ مجلس خبرگان یا مجلس خبرگان رهبری یک نهاد است که در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۳۶۲ تشکیل شده است.
این نهاد تشکیل شده از فقهایی است که طبق اصل ۱۰۷ قانون اساسی، وظیفه اصلی و حیاتی آنها انتخاب رهبری است.

مدیران، در واقع نمایندگان مردم هستند که توسط آنها انتخاب می‌شوند.
حکمت‌افزادان در هیئت مدیران برای یک دوره ۸ ساله انتخاب می‌شوند.
فردی می‌تواند برای انتخابات هیئت مدیران کاندید شود، که از فیلترهای سختی عبور کرده باشد.
سپس، مردم می‌توانند اعضای این هیئت را انتخاب کنند، بر اساس ارزش و صلاحیت صالح‌ترین افراد.

اعضای مجلس خبرگان رهبری، توسط برگزاری انتخابات مردمی انتخاب می‌شوند.
برای بهبود برگزاری این انتخابات، قوانین و مقررات مرتبط با انتخابات مجلس خبرگان رهبری تدوین شده است.
این قوانین شامل قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری، آیین‌نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان، آیین‌نامه نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری و یک ماده واحده می‌باشد.

وظایف مجلس خبرگان

در قسمت قبل، سؤالی را مورد بررسی قرار داده بودیم که چیستی "مجلس خبرگان رهبری؟" و توضیح داده بودیم که "مجلس خبرگان" یا "مجلس خبرگان رهبری"، یک نهاد است که از فقها، کسانی که شرایط مورد نیاز را دارند، تشکیل شده است و وظیفه اصلی و حیاتی آنها انتخاب رهبری است.
طبق قانون اساسی، تصدی رهبری ممکن است تحت شرایط خاصی با تأیید اعضای خبرگان رهبری قابل عزل و تغییر باشد.
در این قسمت، می‌خواهیم وظایف "مجلس خبرگان" را تشریح کنیم.

در قانون اساسی، وظایف مجلس خبرگان به طور کامل مشخص شده و اصول ۱۰۷ و ۱۰۸ قانون اساسی به این نهاد اختصاص یافته است.
طبق این اصول، وظایف مجلس خبرگان رهبری در آیین نامه داخلی این نهاد به طور دقیق تشریح خواهد شد.
این وظایف، به طور خلاصه، عبارتند از:- "تشکیل جلسات دوره‌های عادی مجلس خبرگان و تصویب مسائل مورد بحث در آن"- "بررسی و ارزیابی اداء رهبری و مطابقت بین اقدامات رهبری با اصول و قوانین شرعی و قانونی"- "تعیین و نصب رهبر جدید در صورت عدم حضور و یا انصراف رهبر فعلی"- "مسئولیت دریافت و بررسی شکایات مردمی در خصوص رهبری و اقدامات او"- "اعلام عدم صلاحیت یا سلب سمت رهبری در صورت عدم وفایت به وظایف"کلیه این وظایف مهم و حیاتی برای رسیدن به عدالت و ارزش‌های اسلامی در ساختار حکومتی کشورمان می‌باشد.

انتخاب رهبرحیله‌گری است.

تشخیص واپایش ناتوانی‌های رهبر و عزل وظیفه رهبری

محافظت و پایداری از رهبری

فعال بودن کمیته تحقیق و سایر کمیسیون‌هادر جریان فعالیت‌های سازمانی، حضور و فعالیت کمیته تحقیق و کمیسیون‌های مختلف بسیار مهم و حیاتی است.
حفظ و حمایت از فعالیت این کمیته و کمیسیون‌ها، سامانه‌ای راهبردی برای پیگیری و ارزیابی مسائل مختلف در سازمان فراهم می‌کند.
با فعال بودن کمیته تحقیق و سایر کمیسیون‌ها می‌توان روند انجام پژوهش‌های علمی و تحقیقاتی را تسهیل کرد، آگاهی بیشتری از آخرین دستاوردها و فعالیت‌های مرتبط در صنعت یا حوزه مربوطه به دست آورد و برنامه‌هایی را جهت بهبود و توسعه فعالیت‌های سازمانی طراحی و اجرا کرد.
کمیسیون‌ها و کمیته‌ها می‌توانند در جهت تبادل دانش و تجربه‌ها، بررسی وضعیت موجود و ارائه پیشنهادها و راهکارهای بهبودی شرکت نمایند.
همچنین، فعال بودن این نهادهای سازمانی باعث افزایش همبستگی و همکاری بین اعضاء سازمان می‌شود و روحیه تیمی را تقویت می‌کند.
از این رو، سازمان‌ها باید همواره به فعالیت و توسعه کمیته تحقیق و سایر کمیسیون‌ها توجه کنند و آن‌ها را تقویت و حمایت کنند.
با معرفی سیستم‌ها و فرایندهای گوناگون برای فعال کردن این کمیته‌ها و کمیسیون‌ها و راهنمایی اعضا در انجام وظایف خود، می‌توان بهبود کیفیت و عملکرد سازمان را بالا برد و آن را به یک سازمان پویا و پیشرفته تبدیل کرد.

با استفاده از تگ‌های HTML مانند و ، متن زیر را به طور کاملاً متفاوت در زبان فارسی بازنویسی کنید:توجه: زبان فارسی باید با حروف فارسی نوشته شود.
قانون‌گذاری درباره خودمانبا توجه به اهمیتی که به حفظ حقوق و وظایف خودمان می‌دهیم، قانون‌گذاری نسبت به خودمان ضروری است.
حقوق ما باید با رعایت و احترام به دیگران تعیین شود تا جامعه‌ای عادلانه و برابر داشته باشیم.
قوانینی که به خودمان اعمال می‌کنیم، قدرتی است که ما را تنظیم و هدایت می‌کند و در عین حال به ما امتیازات و مزایا می‌دهد.
حقوق ما براساس ارزش‌ها و اصولی است که ما باور داریم و رعایت آن‌ها، به جرم‌کاری و تعدی به حقوق دیگران جلوگیری می‌کند.
در کنار حقوقمان، وظایفی نیز بر عهده ماست.
باید به قوانین پایبند باشیم و به تعهداتمان عمل کنیم تا نظم و انضباط در جامعه حفظ شود.
باید به محیط زیست احترام بگذاریم و در عین حفظ حقوق خود، به همراه دیگران زندگی کنیم.
با قانون‌گذاری درباره خودمان، ما می‌توانیم همچنین تعاملات اجتماعی ما را بهبود بخشیم و با دیگران با احترام و توجه بیشتری برخورد کنیم.
این قانون‌گذاری می‌تواند به ما کمک کند تا در تحقق اهداف و رسیدن به جامعه‌ای سالم و متعادل کمک کند.
بنابراین، قانون‌گذاری درباره خودمان تا حدی است که باید با اهمیت آن آشنا باشیم و توجه به آن داشته باشیم.
با رعایت حقوق و وظایف خود، می‌توانیم جامعه‌ای آرامش‌بخش و پیشرفته را برای همه ایجاد کنیم.

تشکیل شورای بازنگری نیازمند تعیین پنج نفر عضو است.
این اعضا باید متخصصانی باشند که توانایی تحلیل و بررسی مسائل مختلف را داشته باشند.
برای انتخاب اعضا، لازم است که معیارهای دقیقی را در نظر بگیریم.
بهتر است که هر یک از عضوان انتخاب شده، توانایی تصمیم‌گیری در جلسات شورا و همچنین تسلط کامل بر موضوعات مورد بحث را داشته باشند.
اعضای شورای بازنگری باید به طور فعال تلاش کنند تا با بررسی دقیق و داخلی هر مسئله، به تصمیم‌گیری بهینه برسند.
بهتر است تا اعضای شورا توانایی هماهنگی با یکدیگر را نیز داشته باشند تا بتوانند با همکاری موثر به اهداف شورا دست یابند.
برای تعیین پنج نفر برای عضویت در شورای بازنگری، برخی معیارها که باید در نظر گرفته شود عبارتند از:- تخصص در حوزه‌ی موردنظر- تجربه کاری و آموزشی مرتبط- تسلط بر فرآیند تصمیم‌گیری- توانایی ارایه‌ی پیشنهادهای سازنده و نوآورانه- توانایی همکاری و همسویی با سایر اعضابا توجه به این معیارها، لازم است که تعیین عضوان شورای بازنگری با دقت و مراعات اصولی انجام شود تا تصمیم‌هایی که توسط آن‌ها اتخاذ می‌شود، بهره‌وری و نتایج مثبتی را به دنبال داشته باشد.

انجام وظایفی همچون برقراری ارتباط با اقشار گوناگون جامعه، انجام وظایف مسئولیت‌پذیری، ارائه شکایت‌های شایسته به مقامات ذی‌ربط و استخراج و بررسی دیدگاه‌های اسلامی از تکلیف‌های خبرگان مجلس است.

با توجه به مسئولیت‌های گوناگونی که به عهده خبرگان قرار دارد، وظیفه اصلی و حیاتی این موسسه، نظارت بر رهبری است.
آن‌ها باید افراد واجد شرایطی را که برای رهبری مناسب‌اند، شناسایی کنند تا بتوانند با موفقیت و با حفظ نظام، مسئولیت حساس خود یعنی انتخاب رهبری را به عهده بگیرند.

نحوه انتخاب اعضاء مجلس خبرگان رهبری

در پیشینه، پیرامون "مسئولیت‌های برجسته‌ی مجلس خبرگان رهبری" شرحی داده شد و آمده بود که اعضای این مجمع، تعدادی وظایف متنوع به عهده دارند.
امّا برجسته‌ترین از همه، انتخاب "رهبری" و نظارت بر کارهای ایشان است.
حال، ممکن است که پرسشی برایمان پیش آید که چگونه انتخاب اعضای "مجلس خبرگان رهبری" تدارک دیده می‌شود؟

نحوه انتخاب اعضای مجلس خبرگان رهبری، به کمک انتخابات مردمی انجام می‌شود.
هر هشت سال یک بار، انتخابات مجلس خبرگان رهبری برگزار می‌شود و شهروندان می‌توانند نمایندگان ترجیح داده شده خود را انتخاب کنند.
حق شرکت در انتخابات یکی از حقوق ملت در قانون اساسی محسوب می‌شود.
شرایط برگزاری این انتخابات در قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری به طور کامل شرح داده شده است.
شرایط انتخاب نمایندگان براساس ماده ۳ از این قانون تعیین شده و عبارتند از: "

آنچه مورد تأکید قرار می‌گیرد، احترام به دین، اعتماد و شایستگی اخلاقی است.

این ضروری است که اجتهاد به حدی انجام شود که شخص بتواند قوانین فقهی مرتبط را با دقت و درک کامل استنباط کند.
همچنین، باید قادر باشد به طور صحیح و با اعتماد به نفس، ولی فقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد.

بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز، اهمیت بسیاری در جامعه دارد.
این قدرت و تفکر درک درست از نظام سیاسی و تحولات اجتماعی، مردم را قادر می سازد تا به خوبی در مسائل روز روزگار آگاهی داشته باشند.
این عامل به پیشرفت و توسعه یک جامعه هم مربوط است.
به عنوان مثال، مسائل سیاسی می توانند شامل انتخابات، قوانین جدید، دولت نظامی و یا رفتار سیاسی اطرافیان باشند.
همچنین، مسائل اجتماعی می توانند شامل تغییرات در برنامه های آموزشی، مشکلات مالی و اقتصادی، و یا مسائل اجتماعی مشکل افراد باشند.
به طور کلی، برای داشتن بینش سیاسی و اجتماعی موفقیت، باید رویدادها و روند های جاری را با دقت و تمرکز بالا دنبال کنیم و تلاش کنیم تا یاد بگیریم چگونه تصمیمات و تغییرات در این زمینه ها تأثیرگذارند.
همچنین، درک عمیق از ارزش های انسانی و اجتماعی، نقش مهمی در داشتن بینش قوی از این مسائل دارد.

معتقدی‌ام که پایبندی به نظام جمهوری اسلامی ایران، یک وظیفه مقدس است.
نظام جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یکی از مبانی حقوق و آزادی‌ها از دین اسلام الهام گرفته شده است.
این نظام توانسته است بهترین پاسخ را در مورد نیازها و آرمان‌های مردم ایران ارائه کند و بر اساس اصول عدالت، مشارکت و تدابیری صحیح برای تقسیم منابع و توسعه راه‌های تولید اجتماعی، برای کشور پیشرفت دهد.
معتقدم که نظام جمهوری اسلامی ایران، مبتنی بر تضمین حقوق شهروندان، کشوری است که تلاش می‌کند تا همه‌ی افراد را در جبهه‌های مختلف زندگی، یکسان‌سازی کند و دستاوردهای علمی، فرهنگی و اقتصادی خود را در خدمت پیشرفت و توسعه ملّت قرار دهد.
از طرفی، به مرجعیت قانون اساسی ایران و جمهوریت آن اعتقاد دارم و معتقدم که باید به توانایی همه‌ی شهروندان برای مشارکت در امور عمومی احترام گذاشته شود.
نظام جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یک سیستم سیاسی، تلاش می‌کند تا از طریق برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه، نظرات و انتخابات مردم را به درستی بیان کند.
بنابراین، به عنوان یک شهروند و عضو جامعه ایرانی، تمام تلاش خود را می‌کنم تا اصول و ارزش‌های نظام جمهوری اسلامی ایران را در محیط خود و در تعامل با سایر افراد رعایت کنم و به پیشرفت این نظام کمک کنم.

کاملاً مستقل از تاریخچه سیاسی و اجتماعی

انتخاب‌های "مجلس خبرگان رهبری" یکی از جوانمردها و حوادث بسیار حائز اهمیت و جدی در ساختار جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.
در نتیجه، همانطور که انتخاب‌شدگان باید ویژگی‌ها و شرایط خاصی را داشته باشند، انتخاب‌کنندگان نیز می‌بایست شرایطی را دارا باشند که بر اساس ماده ۴ این قانون مشخص شده است.
این شرایط شامل موارد زیر است:- قوة ایمان و عمل صالح- رعایت و تقریب از فرهنگ و انقلاب اسلامی- شایستگی و توانایی فهم و تدبر در مسایل دینی و سیاسی- انقطاع از احزاب و گروه‌های سیاسیبنابراین، همانطور که مشخص است انتخاب‌های انجام شده بر اساس این شرایط می‌باشند.

تابعیت جمهوری اسلامی ایران