مجازات جرم افتراء

افترا به عنوان یکی از جرائم در قانون مجازات اسلامی وجود دارد.
این جرم به دو دسته افترای عملی و افترای قولی تقسیم می‌شود.
در هر دو نوع افتراء، فرد مجرم یا همان مفتری اقدام به اتهام بی‌پایه یا افترا به دیگر شخصی می‌کند و یا اشیا و ادواتی را در مکانی که به شخص دیگری تعلق دارد، قرار می‌دهد.
این افترا می‌تواند باعث تعقیب و محاکمه شخص مورد تهمت شود.

با توجه به ارزش و اهمیت حریم خصوصی و آبروی افراد، قانونگذار در قوانین اسلامی مجازات‌های سنگینی را برای افترا و تشویش خاطر قولی و عملی تعیین کرده است.
در صورتی که برائت و بی‌گناهی فردی که به او افترا شده است، قابل اثبات باشد، به متهم اصلی جرم وارد شده قابلیت مجازات‌های مختلف براساس نوع افترا تعلق خواهد گرفت.

به جهت اطلاع رسانی در این مقاله، قصد داریم درباره "تعریف و حکم مجازات جرم افترا" صحبت کنیم و همچنین مطالبی درباره میزان مجازات این جرم با توجه به قانون جدید و قانون مجازات اسلامی ارائه دهیم.
سپس در مورد مجازات افترا به همراه مصادیق نشر افترا، توضیحاتی ارائه خواهیم داد.

افترا چیست

برخی افراد در زمان خلل و اضطراب، مانند انتخابات یا درگیری‌های سیاسی، به منظور انتقام‌جویی و سرزنش مخالفان، نه تنها از مقام و منصبشان استفاده می‌کنند، بلکه با استفاده از تهمت‌زنی و افترا، سعی در سرکوب و مجازات قانونی حریفان خود دارند.
این اقدامات هدفمند، باعث ایجاد بی‌انصافی و تضییع حقوق دیگران می‌شود.
به این ترتیب، آنان در اوقات دشوار برای به زمین کشیدن رقبای خود از این روش‌های فاسد استفاده می‌کنند.

افترا زدن یا تهمت زدن، می‌تواند به شکل قولی و عملی اتفاق بیفتد و در قوانین جرم شناخته شده است.
افترای قولی به معنای اتهام کسی به یک فعل جنایی است که از طریق انتشار در روزنامه‌ها، نشریات یا سخنرانی‌ها در جمعیت‌های مختلف یا به هر راه دیگری، به شخص دیگری وارد می‌شود، اما توانایی اثبات آن را ندارد.

"تهمت زدن یا افترا زدن به معنای انجام فعالیتی است که طرف یک شخص، با هدف متهم کردن دیگری، اشیا و وسایلی جعلی و مجرمانه را در محلی قرار می‌دهد تا باعث متهم شدن و تعقیب و پیگیریِ آن شخص شود.
در هر دو نوع افترا، اگر شخص می‌تواند بی‌گناهی خود را ثابت کند، خودش متهم به مجازات تهمت کذب قولی یا مجازات افترا عملی در قسمت‌های بعدی خواهد شد.
"

مجازات جرم افترا در قانون جدید

براساس آیین‌نامه تعزیری، که در سال ۱۹۹۹ تصویب شد، و همچنین قانون جدید مجازات اسلامی که در سال ۱۹۹۲ تصویب شده است و برخی از بندهای آن در سال ۱۳۹۹ پس از اصلاح آیین‌نامه تعزیری تغییراتی را تجربه کرده‌اند، مجازات حبس برای برخی از جرایم شرعی تغییراتی مثل تخلف و تهمت‌زنی، در اجرای عمل نیز کاهش یافته است.

ماده 699 قانون جنایی جدید، با در نظر گرفتن تغییرات در قوانین کیفری، مجازات افترای عملی را به شدت تنبیه می‌کند.
طبق این ماده، افرادی که افترا در عمل انجام داده‌اند، ممکن است به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم شوند.
همچنین، ماده 697 این قانون، مجازات افتراهای قولی را با توجه به شرایط جدید، تعیین می‌کند.
در صورتی که افترا به حد برسد، جرم شناخته شده و طبق این قانون، مشمول جریمه نقدی خواهد شد که مبلغ آن بین ۶ میلیون تومان تا ۲۴ میلیون تومان قرار می‌گیرد.

زمانی که قانون جدید، یعنی قانون مجازات اسلامی تصویب شد که در سال ۱۳۹۲ و اصلاحات آن در اردیبهشت سال ۱۳۹۹ به تصویب رسید، هدف آن کاهش مجازات‌های تعزیری به وسیله کاهش حبس بود.
اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد رسیدگی به شکایت‌ها درباره افترا که ثبت آن برای صدور حکم افتراء ضروری است، به توصیه مقاله زیر علاقه‌مند مطالعه کنید:

حکم مجازات جرم افترا در قانون مجازات اسلامی

ماده ی قانونی مرتکبانی که افتراء می‌کنند را مجازات می‌دهد.
بر اساس ماده ی ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، کسی که به افتراء مرتکب شود، ممکن است به جریمه ای نقدی درجه شش محکوم شود مگر در صورتی که افتراء حد باشد.
بنابراین، هر کسی که به همسر خود تهمت زده یا به فردی دیگری افتراء کند، اگر این جرم حد نداشته باشد، باید مجازات نقدی درجه شش را پرداخت کند که به مبلغی بین ۶ میلیون تا ۲۴ میلیون تومان است.

«مجازات افترا برای عملی در قانون مجازات اسلامی نیز» در بخش آخر ماده ۶۹۹ این قانون آمده است.
این ماده، درباره «مجازات» این «جرم» تعیین کرده است: ".
.
.
بعد از صدور قرار منع تعقیب و یا اعلام برائت قطعی متهم، فرد متهم به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.
"

بر اساس این قانون، جرم افترای عملی با مجازات حبس سه ماه تا یک سال و شش ماه و یا تا ۷۴ ضربه شلاق همراه است.
اما باید توجه داشت که میزان مجازات حبس برای این جرم، قبل از تصویب قانون کاهش حبس در جرایم تعزیری، متناسباً بالا بود و بین شش ماه تا سه سال بود.
با این حال، با تصویب این قانون و تبصره ماده ۱۱ آن، حداقل و حداکثر مجازات حبس به نصف کاهش یافته است.

مجازات افتراء توام با مانور متقلبانه

افتراء به معنای ساختن یا ایجاد دروغ و بدون اساس است.
این عمل به صورتی انجام می‌شود که شخصی با استفاده از اقدامات متقلبانه، مانند قرار دادن اشیا جرم‌آور یا قرار دادن آلات و ادوات مشکوک در محل کار، منزل یا خودروی فرد دیگری، بدون دانستن آن فرد، او را به جرم مورد اتهام قرار می‌دهد.
نتیجتاً، فرد مذکور توسط مقامات قضایی مورد تعقیب قرار می‌گیرد.

در شرایطی شبیه به این، در صورتی که برائت فردی که به او شبهه برده شده است، نیاز به اثبات برتری می باشد، تبادل نظر می تواند طی روش های مختلف، مانند استفاده از تکنیک های قوی به نامی مانند "اثبات پاشنه"، مجازات متهم جعلی یا همان ایجاد شبهه کننده براساس بند 699 قانون مجازات اسلامی، به مجازات حبس از 3 ماه تا 1 سال و 6 ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

پس از توضیح مفهوم "حکم مجازات جرم افتراء با مانور متقلبانه"، در ادامه قصد داریم درباره "حکم مجازات نشر افترا" بحث کنیم و توضیح دهیم که به چه صورت این جرم مجازات دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این نوع افترا عملی و حکم مجازات آن، پیشنهاد می‌شود مقاله زیر را مطالعه کنید: نشر افترا: پرونده سازی و حکم مجازات.

مجازات جرم نشر افتراء

نشر محتوای "افترا" به معنای اتهام کردن یا افراد را به دیگران متهم کردن به ارتکاب جرمی که قابل اثبات نیست، از طریق رسانه‌های مختلف مانند روزنامه‌ها، جراید و فضای مجازی است.
در صورت عدم توانایی در اثبات "افترا"، در صورت صدور حکم برائت از این اتهام، قانون‌گذار مجازاتی برای جرم "نشر افترا" تعیین کرده است.