تعرفه صدور جواز دفن

هنگامی که یک فرد به فنا رود، به منظور حفظ حقوق بازماندگان، اقداماتی باید انجام شود.
ابتدا، گواهی فوت باید دریافت شود تا قانونی بودن این واقعه تائید شود.
سپس، شناسنامه فوت شده باید لغو شود تا دیگر از آن استفاده نشود.
همچنین، گواهی انحصار وراثت باید توسط وراث و خویشاوندان به جای مانده تهیه شود تا اموال و دارایی‌های فوت شده به درستی تقسیم و واگذار شود.
انجام این اقدامات باعث می‌شود تا بازماندگان، با تأمین اجراهای قانونی، در مقابل هرگونه اشکال حقوقی محافظت شوند.

یکی از اقداماتی که بعد از درگذشت یک فرد باید انجام شود، دریافت مجوز دفن است.
این مجوز برای خاکسپاری متوفی ضروری است.
باید توجه داشت که صدور مجوز رایگان نیست و بسته به مرکزی که مجوز را صادر می کند، مبلغی خاص برای پرداخت لازم است.

بنابراین، با توجه به تشریحات فوق، در این مقاله، ابتدا به بررسی شیوه‌نامه صدور مجوز جنازه‌گیری قانونی پزشکی، مراکز درمانی و مراکز ساماندهی صدور مجوز جنازه‌گیری (دادپزشک) خواهیم پرداخت و سپس، ضمانت اجرای عدم رعایت این شیوه‌نامه را از سوی مراکز مذکور، تشریح خواهیم نمود.

تعرفه صدور جواز دفن

بعد از اتفاقی که باعث فوت یک شخص می‌شود، نگرانی اولیه و مهم‌ترین نکته برای بازماندگان، حتی قبل از بحث دریافت گواهی وراثت منحصر به فرد، مربوط به روند قانونی تشییع و دفن فقید است.
این مراحل حاکمیتی بر تدفین، اصولا به سرعت باید انجام شود و جسد فقید به خاک سپرده شود.
یکی از مراحل مهم در روند قانونی تدفین، صدور مجوز دفن می‌باشد که برای دریافت آن باید روش قانونی رعایت شود و هزینه‌های موردنیاز پرداخت شود.
زیرا مبلغ معینی که باید طبق تعرفه‌های اعلام شده واریز شود، باید پرداخت شود.
در این بخش، ما به توضیح تعرفه صدور مجوز دفن و مبلغ موردنیاز می پردازیم.

با توجه به اینکه مجوز دفن با سه مرجع متفاوت قابل صدور است، تعرفه صدور هر مرجع نیز متفاوت است.
جواز دفن توسط مراکز درمانی مجاز، مراکز ساماندهی صدور جواز دفن (دادپزشک) و پزشکان قانونی قابل صدور است و هر یک از این مراکز دارای تعرفه خاص خود هستند.

قبل از بحث درباره تعرفه ها و هزینه های صدور جواز دفن، باید ابتدا یک توضیح کوتاه درباره جواز دفن و تفاوت آن با گواهی فوت ارائه دهیم.
پس از آن به بررسی تعرفه های صدور جواز دفن می‌پردازیم.
معمولاً این دو مفهوم به اشتباه با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند.

گواهی فوت یک مدرک است که پس از درگذشتن فرد، توسط سازمان ثبت احوال کشور صادر میشود و علت فوت فرد را ذکر میکند.
این گواهی به عنوان یکی از مدارک مورد نیاز برای ابطال شناسنامه فرد فوت شده استفاده میشود.
همچنین بر خلاف جواز دفن که توسط مراکز درمانی صادر میشود، گواهی فوت توسط سازمان ثبت احوال کشور صادر میشود و برای تدفین فرد فوت شده مجوز لازم نمیباشد.

هم اکنون که با مفهوم "جواز دفن" و تفاوت آن با گواهی فوت، آشنا شدیم، می‌توانیم تعرفه صدور آن را در سه گانه مهمی که با توجه به اعلام مراجع رسمی، شامل "تعرفه صدور جواز دفن پزشکی قانونی" و سایر مراکز موردنظر، بررسی کنیم.
تعرفه‌های صدور جواز دفن به شرح زیر می‌باشد:- مرکز صدور جواز دفن پزشکی قانونی: [تعرفه قرار داده شده]- مرکز دیگر ۱: [تعرفه قرار داده شده] - مرکز دیگر ۲: [تعرفه قرار داده شده]توجه: شایان ذکر است که از html تگ‌های "em" و "strong" استفاده شده است.

مراکز پزشکی، بی‌تفاوت از اینکه خصوصی یا دولتی باشند، تنها زمانی حق دارند که مجوز دفن را صادر کنند که دلیل مرگ شخص یک دلیل طبیعی باشد و به 19 حالت مشکوک، از جمله خودکشی، مسمومیت، مرگ مشکوک، اشخاص ناشناس، فوت در مکان‌های عمومی و غیره تعلق نگیرد.

تعرفه‌های صدور جواز دفن برای مراکز درمانی خصوصی و دولتی متفاوت است.
در مراکز خصوصی، هزینه صدور جواز دفن ۳,۳۲۴,۰۰۰ ریال (معادل ۳۲۴ هزار تومان) است، اما اگر این خدمات در منزل انجام شود، هزینه آن ۷,۹۵۹,۰۰۰ ریال (معادل ۷۹۵ هزار و ۹۰۰ تومان) خواهد بود.
همچنین، در مراکز دولتی، تعرفه صدور جواز دفن ۱,۶۳۰,۸۰۰ ریال (معادل ۱۶۳ هزار و ۸۰ تومان) است، اما اگر این خدمات در منزل انجام شود، هزینه آن ۲,۳۸۶,۸۰۰ ریال (معادل ۲۳۸ هزار و ۶۸۰ تومان) خواهد بود.

به منظور رفع ابهام در مورد مراحل معاینه و انتقال جسد، مراکزی برای صدور جواز دفن (دادپزشک) به وجود آمده است.
این مراکز به خانواده و اقوام فرد متوفی که در مواردی مانند فوت فرد در منزل سردرگم شده‌اند، این امکان را می‌دهند تا با تماس با آنها، وضعیت فرد را به سرعت مشخص کنند.
در این روند، دادپزشک جسد را معاینه کرده و در صورتی که علت مرگ به مورد مشکوک 19 گانه تعلق نگیرد، جواز دفن را صادر می‌کند.
اما اگر علت فوت مورد شبهه قرار بگیرد، موضوع به مراجع مربوط به پزشکی قانونی ارجاع داده می‌شود.

قیمت صدور جواز دفن بر اساس آیین‌نامه اجرایی هیات امنای پزشکان معتمد توسط مراکز ساماندهی صدور جواز دفن (دادپزشک) تعیین می‌شود.
این آیین‌نامه توسط رییس قوه قضائیه تصویب نهایی شده است و شامل وظایف و اختیارات رییس قوه قضاییه است.
طبق آیین‌نامه جدید، هزینه مورد نیاز برای صدور جواز دفن تعیین شده است و مبلغ آن تعرفه‌ای برابر با 3200000 ریال (معادل 320 هزار تومان) است.

در صورتی که علت فوت شخص، در بین 19 عامل مشکوک قرار گرفته باشد، صدور مجوز دفن باید حتما توسط یک پزشک متخصص و مجوزدهنده از مرکز پزشکی قانونی انجام شود و هیچ مرکز دیگری اجازه صدور این مجوز را نخواهد داشت.

بر اساس آخرین آیین‌نامه رییس قوه قضاییه، در موضوع تعرفه خدمات پزشکی قانونی، هزینه صدور جواز دفن پزشکی قانونی با مبلغ ۱,۷۰۰,۰۰۰ ریال (معادل ۱۷۰ هزار تومان) تعیین شده است.

تعرفه صدور جواز دفن پزشکی قانونی

بین موارد قابل تشخیص در پزشکی قانونی، شناسایی علت مرگ از جمله مهم‌ترین آنهاست.
بنابراین، صدور جواز دفن برای متوفیان بر اساس قانون، تخصص پزشکی قانونی است و این مرکز همانند سایر مراکز مجاز، دارای تعرفه خاصی برای صدور جواز دفن است.
البته، این مرکز مجاز به دریافت هزینه از متقاضیان نمی‌باشد.
لذا، در اینجا می‌خواهیم به سوالی که می‌پرسد تعرفه صدور جواز دفن پزشکی قانونی چقدر است، پاسخ دهیم.

"قبل از پاسخ دادن به این سؤال، باید کمی درباره موارد صلاحیت پزشکی قانونی برای صدور جواز دفن صحبت کنیم.
این مرکز تنها مجاز به صدور جواز دفن برای موارد مشخص شده در قانون است و در تمام موارد فوت، این صلاحیت محدود به موارد خاصی است.
"

پزشکی قانونی در دامنه‌ی وسیعی از وظایف مشغول به فعالیت است، از معاینه‌ی جسد و صدور پروانه‌ی دفن تا تشخیص عوامل مرگ و جمع‌آوری شواهد ثابت‌کننده‌ی جنایت در صورت وجود آن.
این پزشکان متخصص به بررسی قتل، خودکشی و هر نوع مرگ مشکوک که حاکی از احتمال وقوع جنایت است، و همچنین مرگ افراد ناشناس و معضل‌زای موظف هستند.
علاوه بر این، در نواحی عمومی مسئول حوادثی مانند فوت ناگهانی، تلفات ناشی از آسیب‌های ناشی از سلاح، تصادفات رانندگی، مصدومیت‌های مربوط به مسمویت، سوءمصرف مواد، حوادث طبیعی مانند زلزله، تصادفات ورزشی، جنگ و منازعات، و زوایای مرگ که به شکایت شخصی مستلزم است تحقیق نمایند.

درصورتی که خانواده یا اقوام فوت شده، قصد دارند جواز دفن را دریافت کنند، بایستی به یکی از مراکز پزشکی قانونی مراجعه کرده و مدارک لازم را ارائه دهند.
این مدارک شامل اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی فرد فوت شده، نامه مرجع قضایی یا انتظامی و مدارک پزشکی متوفی است.
به طور معمول، پس از پرداخت هزینه، جواز دفن صادر می‌شود.

موافقت به طبع نظام که در تاریخ 14 فروردین 1401 توسط رییس قوه قضاییه تصویب شده است، به سازمان پزشکی قانونی و تمامی ادارات کل و شعبه های آن، ابلاغ شده است.
طبق مفاد این آیین‌نامه، هزینه صدور جواز دفن پزشکی قانونی 170 هزار تومان است.

ضمانت اجرای عدم رعایت تعرفه صدور جواز دفن

در قسمت‌های قبل، توضیح داده شد که هزینه صدور جواز دفن پزشکی قانونی و سایر مراکز مجاز به چه صورتی است و افراد درخواست‌دهنده برای دریافت این خدمات باید چه میزان هزینه‌ای را پرداخت کنند.
حال می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا این مراکز ضمانتی برای اجرای درست تعرفه صدور جواز دفن دارند یا خیر؟

برای تعیین ضمانت اجرای عدم رعایت تعرفه صدور جواز دفن، ابتدا، باید به آیین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته، مصوب ۱۳۷۸ و قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۷۴ در باب مجازات عدم رعایت تعرفه های خدمات درمانی مراجعه نمود.

با توجه به ماده 10 آیین‌نامه قابل ذکر، افراد مشغول در حوزه‌ی حرفه‌های پزشکی و وابسته ملزم به رعایت تعرفه‌های خدمات درمانی مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستند.
همچنین، طبق بند پ ماده 29 این آیین‌نامه، در صورت عدم رعایت تعرفه‌های مصوب، پزشکان متخلف تحت مجازاتی واقع خواهند شد که این مجازات‌ها به شرح زیر است:1.
مجازات ب - [قوی](strong): منع از ارائه خدمات به مدت معین2.
مجازات ج - [تاکید](em): لغو مجوز تمرکز فعالیت در حرفه‌ی پزشکی3.
مجازات یا د - [تاکید](em): لغو مجوز تماماً4.
تبصره ماده 24 قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران.

"توبیخ یا اخطار کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل، می‌تواند یکی از عواقب قانونی تخلفات پزشکی باشد.
در صورتی که تخلف بزرگی رخ داده باشد، توبیخ کتبی بر روی پرونده نظام پزشکی محل و همچنین در نشریه نظام پزشکی محل منتشر و یا رای مربوطه در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل الصاق می‌شود.
علاوه بر این، ممکن است پزشک متخلف به مدت سه ماه تا یک سال از اشتغال به حرفه پزشکی و همچنین حرفه‌های مرتبط با آن محروم شود.
مهم بودن تعیین هرکدام از این مجازات‌ها به تعرفه‌ای می‌باشد که باید پرداخت شود.
تعرفه‌ای که به علاوه مبلغ مورد اخذ جریمه، بر اساس جریمه اخذ شده محاسبه می‌شود.
"

به علاوه، براساس ماده ٤ قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشت و درمان، هرگاه یک پزشک در هر یک از مراکز مجاز برای صدور جواز دفن، به‌طور مجزا از تعرفه تعیین‌شده، هزینه‌ای بیشتر نیز از مراجعین دریافت کند، او به یکی از مجازات‌های زیر محکوم خواهد شد: