نحوه رسیدگی به جرائم با مشارکت یا معاونت اطفال

گاهی اوقات در جامعه، رویدادهایی به نام جنایت رخ می‌دهد که مرتکب آن افراد به سن بالغی نمی‌باشند.
به تأسف، کودکان یا نوجوانان می‌توانند به مرتکبان جرم تبدیل شوند.
به همین دلیل، قانون‌گذاران دادگاه‌هایی با عنوان دادگاه کودکان و نوجوانان تدارک دیده‌اند تا رفتار کودکان و شخصیت آن‌ها را بررسی کرده و آنان را اصلاح و آماده بازگشت به جامعه نمایند.
این دادگاه‌ها با هدف تربیت و بهبود وضعیت آنان و همچنین آماده‌سازی آنان برای بازگشت به جامعه، تشکیل می‌شوند.

بازبینی فرایندهای حقوقی دامنه بزرگسالان در حوزه قضاییکار رسیدگی به پرونده‌های حقوقی بزرگسالان در دادگاهها از مرحله تحقیق و تعقیب متهم، تا صدور حکم محکومیت و نگهداری مجرم، با پروسه رسیدگی به متهمان در دادگاه‌های بزرگسالان، تفاوت‌هایی دارد.
اما، گاهی اتفاق می‌افتد که یک جرم توسط افراد بزرگسال همراه با اطفال به صورت همزمان و به صورت مشارکتی یا با معاونت اطفال، صورت می‌گیرد.
در این حالت، بحث صلاحیت دادگاه‌ها و نحوه رسیدگی به پرونده مطرح می‌شود؛ به عبارت دیگر که آیا دادگاه اطفال صلاحیت رسیدگی به پرونده را دارد یا دادگاه بزرگسالان؟ به همین دلیل، در این مقاله، به بررسی نحوه رسیدگی به جرایم بزرگسالان و اطفال، همراه با مشارکت یا معاونت اطفال و بزرگسالان، می‌پردازیم.

صلاحیت دادگاه اطفال و بزرگسالان

مفهوم "صلاحیت دادگاه اطفال" به واجدین شرایط رسیدگی به جرایم کودکان و موضوعات مرتبط اشاره دارد.
دادگاه اطفال می‌تواند در مواردی که جوانان زیر 18 سال متهم به جرم هستند، صلاحیت رسیدگی را داشته باشد.
علاوه بر آن، به تمامی جرائم اشخاص بالغ کمتر از 18 سال نیز طبق قوانین عمومی به دادگاه اطفال ارجاع داده می‌شود.
در واقع، هرگونه جرمی که توسط یک کودک زیر سن بلوغ ارتکاب شود، تحت صلاحیت رسیدگی دادگاه اطفال قرار می‌گیرد.

«دادگاه اطفال» از آغاز تحقیقات تا صدور حکم مسئولیت دارد.
قاضیان دادگاه‌های اطفال، بر اساس قانون و با توجه به سن، شخصیت و نوع جرم مرتکب، می‌توانند تصمیم‌های متنوعی صادر کنند.
«دادگاه بزرگسالان» شامل «دادگاه‌های کیفری یک»، «دادگاه کیفری دو» و «دادگاه انقلاب» است که به «جرایم بزرگسالان» پرداخت می‌کنند و طبق قانون مراحل دادرسی را انجام می‌دهند و حکم صحیح را اعلام می‌کنند.

مشارکت یا معاونت اطفال و بزرگسالان

"تعاون و همکاری بین افراد بالغ و بچه‌ها به این معناست که در برخی از جرائم، نه تنها یک فرد بلکه چند نفر در ارتکاب آن دخیل هستند.
اما اگر این افراد شامل برخی از کودکان و نوجوانان باشند و برخی از بزرگسالان، باید براساس قوانین به این جرم پاسخ داده شود.
اصل مهم در این نوع جرائم این است که آیا در جرم مشارکت کودکان با بزرگسالان، به جرم کودکان و بزرگسالان در دادگاه کودکان پاسخ داده می‌شود یا به جرم بزرگسالان در دادگاه‌های کیفری مرتبط با آن؟ برای پاسخ به این سوالات قوانینی تدوین شده است که در صورتی که یک یا چند کودک با مشارکت اشخاص دیگر جرمی ارتکاب کنند، به جرائم کودکان در دادگاه کودکان پاسخ داده خواهد شد.
همچنین اگر یک یا چند کودک یا نوجوان با مشارکت بزرگسالان جرمی را مرتکب شوند یا با بزرگسالان همکاری کنند، تنها در دادگاه کودکان و نوجوانان به جرائم کودکان و نوجوانان پاسخ داده خواهد شد.
بنابراین، دادگاه کودکان صلاحیت رسیدگی به جرائم کودکان را دارد.
اما در برخی موارد، قانونگذار استثناءاتی را تعیین کرده است، به عنوان مثال، در جرائمی که برای تحقق آن نیاز به اقدام دو یا چند نفر است، در صورتی که تحقیقات و رسیدگی به اتهام یکی از متهمان در صلاحیت دادگاه کودکان و نوجوانان قرار بگیرد، تحقیقات و رسیدگی به اتهام کلیه متهمان در دادگاه کودکان و نوجوانان انجام خواهد شد.
در این مواقع، قوانین عمومی بر روی رسیدگی به جرائم افراد بالاتر از ۱۸ سال اعمال می‌شوند.
برای اینکه به کلیه جرائم کودکان و افراد زیر ۱۸ سال تمام شمسی در دادگاه کودکان و نوجوانان پاسخ داده شود.
در هر صورت، متهمان بالای سن ۱۸ سال در بخش نگهداری جوانان نگهداری می‌شوند که در کانون اصلاح و تربیت ایجاد شده است.
هرگاه در حین رسیدگی سن متهم از ۱۸ سال تمام بگذرد، رسیدگی به اتهام وی در دادگاه کودکان و نوجوانان ادامه خواهد یافت و اگر قبل از آغاز رسیدگی سن متهم از ۱۸ سال تمام بگذرد، رسیدگی به اتهام وی در دادگاه کیفری صالح صورت خواهد گرفت.
در این صورت، متهم از کلیه امتیازاتی که در دادگاه کودکان و نوجوانان اعمال می‌شود، بهره مند می‌شود.
بنابراین با توجه به مطالب فوق، دادگاه کودکان و نوجوانان صلاحیت رسیدگی به جرائم افراد زیر ۱۸ سال را دارد.
اگر فردی متهم به جرمی باشد و سن وی کمتر از ۱۸ سال تمام باشد اما در حین تحقیقات و رسیدگی، سن وی ۱۸ سال تمام شود، باز هم به جرم وی در دادگاه کودکان ادامه خواهد یافت.
"