مالیات بر درآمد

با توجه به اهمیت بسیار بالا و تأثیر قوی مالیات بر اقتصاد هر کشور، قانونگذاران ایران در قانون مالیاتهای مستقیم، تنوع بسیاری از مالیات‌ها را پیش‌بینی کرده و با هدف به‌روزرسانی مداوم قوانین این مالیات‌ها، تلاش می‌کنند تا چرخه اقتصادی سالمتری را در جامعه ایجاد کنند.

از میان تمامی مالیات‌های قانون مالیات مستقیم، یکی از آن‌ها مالیات بر درآمد مشاغل آزاد است که قوانین و روش‌های محاسبه‌ای خاص دارد.
افراد مشمول این مالیات باید در زمان معین قانونی، طبق مراحلی که در قانون پیش بینی شده‌اند، اظهارنامه خود را ثبت و مالیات بر درآمد خود را پرداخت کنند.
در غیر این صورت، آن‌ها متحمل جریمه خواهند شد.

در این مقاله قصد داریم تا درباره‌ی موضوع مالیات بر درآمد مشاغل صحبت کنیم.
ابتدا به توضیح مفهوم مالیات بر درآمد مشاغل و ورود به سامانه اطلاعات آن می‌پردازیم.
سپس میزان و نحوه‌ی محاسبه این نوع مالیات را بیان میکنیم و روش ثبت اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل شامل زمان و مهلت ثبت آن را توضیح می‌دهیم.
در نهایت به بررسی ثبت اظهارنامه مشاغل گروه سوم انفرادی می‌پردازیم.

مالیات بر درآمد مشاغل چیست

مفهوم مالیات بر درآمد مشاغل و نحوه پرداخت آن را قبل از پاسخ به این سؤال باید بیان کنیم.
قانون مالیات‌های مستقیم در فصل سوم مقرراتی درباره انواع مختلف مالیات بر درآمد را ذکر کرده است.
این انواع شامل مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد حقوق، مشاغل، املاک و درآمدهای اتفاقی هستند.
برای مفهوم دقیقتر مالیات بر درآمد مشاغل، می‌توان در ماده ۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم مراجعه کرد.
این ماده تعیین می‌کند: "مالیات بر درآمد مشاغل" به چه معناست؟

در ماده‌ اول طراحی و تعریف می‌شود که هر شخص حقیقی که در ایران درآمدی از طریق استخدام یا سمت‌های دیگر خلاف موارد مذکور در این قانون دریافت کند، بر اساس ماده‌های این قانون، در معرض پرداخت مالیات درآمد حرفه‌ای قرار می‌گیرد.
بنابراین، پرداخت به اشخاص حقیقی نیز شامل هزینه ممکن است.
همچنین، درآمد حاصل از فعالیت‌های کسب‌وکارهای مدنی (اختیاری یا قهری) و نیز درآمد کسب شده از فعالیت‌های مضاربه، اگر مضارب یا سرمایه‌گذار یک شخص حقیقی باشد، طبق مقررات این فصل قابل پرداخت است.

مالیات بر درآمد مشاغل آزاد، مالیاتی است که براساس ماده و تبصره مذکور تعلق می‌گیرد.
این مالیات به درآمد حاصل از فعالیت شخص حقیقی (به‌ استثنای کارمندان و کارگران)، شرکت‌های مدنی و تجاری، فعالیت‌های سایر اشخاص حقوقی، درآمدهای نقدی و غیرنقدی که به صورت بلاعوض یا از طریق معاملات محاباتی یا به عنوان جایزه به آنها تعلق می‌گیرد، درآمد ناشی از مضاربه شخص حقیقی و سایر موارد مشابه اعمال می‌شود.
بهای مالیات در موعد تعیین شده باید به سازمان امور مالیاتی پرداخت شود.

تفسیر ماده 94 قانون مالیات‌های مستقیم به این شکل است که درآمد از کل فروش کالاها و خدمات، همچنین درآمدهای دیگر اشخاص حقیقی (بعد از کسر هزینه‌ها و استهلاکات مربوط به آن‌ها) مورد مالیات قرار می‌گیرد.
اما در دیگر بخش‌های قانون مالیات مستقیم، این درآمدها شناخته نشده‌اند.

ورود به سامانه اطلاعات مالیات بر درآمد

سامانه مالیات بر درآمد، درگاه ملی خدمات مالیات، با آدرس my.
tax.
gov.
ir قابل دسترسی است.
این سامانه، زیرمجموعه سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی با آدرس tax.
gov.
ir می باشد که توسط سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد شده است.
افراد متقاضی ثبت اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل، از جمله ثبت اظهارنامه مشاغل گروه سوم انفرادی، باید به این سامانه مراجعه کرده و اقدام به ثبت اظهارنامه خود کنند.
در زیر، توضیحاتی به همراه یک راهنمای تصویری برای ورود به این سامانه آورده شده است.

همانطور که شروع می‌شود، افرادی که مایل به درخواست خود از سامانه my.
tax.
gov.
ir هستند، باید ابتدا بر روی آدرس مذکور جستجو نموده و پس از آن، نام کاربری و رمز عبور خود را در آن وارد کنند.

سپس، متقاضی باید وارد یک صفحه مشابه صفحه زیر شود و رمزی که توسط سامانه مالیات بر درآمد برای تلفن همراه ارسال شده است، را در کادر مربوطه وارد نماید.

با وارد کردن کد تایید، فرد میتواند به سامانه اطلاعات مالیات بر درآمد وارد شده و از امکانات آن استفاده کند.
در این مقاله، میخواهیم به تفصیل درباره محاسبه و میزان مالیات بر درآمد، همراه با راهنمای تصویری، نحوه ثبت اظهارنامه را توضیح دهیم.

میزان و نحوه محاسبه مالیات بر درآمد

یکی از سوالات متداول، درباره مالیات بر درآمد فردی در حرفه‌های آزاد، مالیات سلبریتی‌ها (در صورت تصویب طرح مالیات سلبریتی‌ها) و مالیات بر درآمد افراد گروه سوم، مربوط به این است که چگونه این مالیات محاسبه و مقدار آن تعیین می‌شود؟ در این بخش از مقاله، قصد داریم درباره محاسبه و نحوه پرداخت مالیات درآمد توضیح دهیم.

برای تعیین میزان و نحوه محاسبه مالیات بر درآمد، قانون مالیات های مستقیم (ماده ۱۳۱) و تصویب نامه مربوط به تعدیل نصاب های مندرج در قانون مالیات های مستقیم مورد استفاده قرار می گیرند.
با توجه به این قوانین و تصویب نامه مذکور، میزان و نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی به شرح زیر است:

مالیات بر درآمد شخص حقیقی به صورت زیر محاسبه می‌شود:مبلغ درآمد تا 200 میلیون تومان، با نرخ 15 درصد مالیات مشمول می‌شود.
درآمدی که بیشتر از 200 میلیون تومان و کمتر از 400 میلیون تومان باشد، با نرخ 20 درصد مالیات محاسبه می‌شود.
درآمدی که بیشتر از 400 میلیون تومان باشد، با نرخ 25 درصد مالیات مشمول می‌شود.

میزان و روش محاسبه مالیات بر درآمد شرکت‌ها: مالیات بر درآمد شرکت‌ها به نسبت ۲۵ درصد از کل درآمدهاست.
با این حال، سازمان‌های غیرانتفاعی از این قانون مستثنی هستند و همچنین سودهای حاصل از سهام یا سهم دریافتی نیز مشمول مالیات نمی‌شوند.

نحوه ثبت نام اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل

"همه افرادی که مشمول مالیات هستند، باید به ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اقدام کنند و مشمولان مالیات بر درآمد مشاغل، مستثنی از این امر نیستند.
بنابراین، در این قسمت از مقاله، قصد داریم درباره نحوه ثبت نام اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل، توضیحاتی را ارائه دهیم و مراحل آن را در قالب یک راهنمای تصویری بیان کنیم.
"

در ابتدا، متقاضی باید با استفاده از موتور جستجو آدرس my.
tax.
gov.
ir را پیدا کند و وارد یک صفحه مشابه زیر شود.
سپس نام کاربری و رمز عبور خود را در قسمت مربوطه وارد کند تا وارد سامانه مالیات بر درآمد شود.

در این بخش، متقاضی می‌بایست کدی که از سوی سامانه مالیات بر درآمد به تلفن همراه او ارسال شده است، را وارد نموده و سپس روی گزینه ورود کلیک کند.

در مرحله‌ای که هستید، متقاضی باید عبارت "جهت ارسال اظهارنامه عملکرد و توافق تبصره ماده 100" را با کلیک کردن روی آن انتخاب کند.

در مرحله حاضر، درخواست‌دهنده موظف است در محیط مالیاتی بر درآمد، پرونده مالیاتی خود را انتخاب نماید.

در این بخش، افراد متقاضی بعد از مشاهده اطلاعات هویتی، باید بر روی گزینه سبز مشخص شده با برجستگی ثبت اظهارنامه و فرم استفاده از تبصره ماده 100 کلیک نمایند.

در این مرحله، فرد درخواست‌کننده باید گزینه اظهارنامه را انتخاب و بر روی دکمه تایید کلیک نماید.

در این مرحله، متقاضی برای ثبت اظهارنامه درآمد خود باید اقدامات لازم را انجام دهد.
با توجه به زمان مخصوصی که برای ثبت نام اظهارنامه مالیات بر درآمد در نظر گرفته شده است، تاخیر در ثبت ممکن است منجر به جریمه شود.
در ادامه، توضیح خواهیم داد که زمان ثبت نام اظهارنامه مالیات بر درآمد چگونه است.

زمان و مهلت ثبت اظهارنامه مالیات بر درآمد

از میان مسئولیت‌های اشخاصی که تحت تأثیر مالیات بر درآمد مشاغل قرار دارند، یکی از وظایف آنها این است که در زمانهای مقرر توسط قوانین، بایستی اظهارنامه مالیاتی خود را ثبت کنند.
در غیر این صورت، آنان با جریمه‌های سنگینی مواجه خواهند شد که توسط سازمان مالیاتی تعیین و اجرا می‌شود.

به همین دلیل، معمولاً سوال مطرح می شود که چقدر زمان و مهلت برای ثبت اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل است؟ در این بخش از مقاله، ما قصد داریم به این سؤال پاسخ دهیم و بیان کنیم که چقدر زمان و مهلت موجود برای ثبت اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل است.

بر اساس قانون، تمام اشخاص حقیقی می‌توانند تا ۳۱ خرداد ماه هر سال، ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی مشاغل خود را انجام دهند.
برای افراد حقوقی نیز مهلت مشابه تا چهار ماه پس از پایان سال مالی آن‌ها وجود دارد.
به عبارت دیگر، اگر پایان سال مالی آن‌ها در اسفند ماه باشد، ثبت‌نام اظهارنامه آن‌ها تا ۳۱ تیر ماه ادامه خواهد داشت.

در شرایط استثنایی مانند شرایط ایجاد شده توسط ویروس کرونا، دولت در سال‌های گذشته، مهلت ثبت اظهارنامه مالیات بر درآمد را به مدت تقریباً یک ماه تمدید کرده است.
اکنون، به توضیح درباره اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل گروه سوم انفرادی می‌پردازیم.

به منظور اجرای قانون تجارت الکترونیک و حمایت از حقوق مصرف کنندگان، ضرورت وجود "آیین‌نامه اجرایی" مبتنی بر فعالیت و درآمد حاصل از فروش کالا و خدمات مختلف و گروه بندی طبقه‌بندی مشاغل مالیاتی اشخاص حقیقی را نشان می‌دهد.
این آیین‌نامه، به طور کامل و جامع الحاقی به قانون مالیات‌های مستقیم است و تعیین مالیات مورد نیاز افراد را براساس گروه‌های مختلف، با استفاده از نرخهای تعیین شده، امکان‌پذیر می‌سازد.
بدین ترتیب، اشخاص مشمول هر گروه، با رعایت مقررات آیین‌نامه، می‌بایست میزان مالیات خود را پرداخت نمایند.

«مشاغل گروه سوم انفرادی به اصطلاح شغل‌های کوچک و خردی هستند که شرایط گروه بندی اول و دوم را ندارند.
این نوع مشاغل باید مانند آنچه در مرحله قبلی تصویرسازی شده، اظهارنامه را ثبت کنند و زیر گزینه انفرادی را برای بخش دارایی شریک انتخاب کنند زیرا هیچ شریکی ندارند.
برای روشن شدن بیشتر درباره مفهوم مشاغل گروه سوم انفرادی، ضروری است که در زیر، توضیحی درباره گروه بندی اول و دوم مشاغل بر اساس آیین‌نامه مربوطه ارائه دهیم که به شرح زیر است:»

گروه اول افرادی هستند که یکی از دو شرط زیر را دارا باشند:شرط اول: آنها باید طبق برگ قطعی مالیاتی که به مودی مالیاتی یا نماینده او ابلاغ می‌شود، در سال قبل یا ده برابر درآمد قطعی شده مشمول مالیات را، قبل از کسر معافیت‌ها، از سال ۱۳۹۱ به بعد تا قبل از شروع سال مالیاتی، بیش از ۳۰ میلیارد ریال داشته باشند.
شرط دوم: آنها باید طبق برگ قطعی مالیاتی که به مودی مالیاتی یا نماینده او ابلاغ می‌شود، آخرین درآمد قطعی شده برای مودی در سال قبل یا ده برابر درآمد قطعی شده مشمول مالیات را، قبل از کسر معافیت‌ها، از سال ۱۳۹۱ به بعد تا قبل از شروع سال مالیاتی، بیش از ۳۰ میلیارد ریال داشته باشند.