ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی

دادن طلب و پرداخت بدهی به دیگران، یکی از مهمترین مسائل حقوقی است که در امروزه در دستگاه‌های قضایی بررسی و حکم صادر می‌شود.
بنابراین، هر شخصی که بدهکار دیگری باشد باید بدهی خود را به طلبکار خود پرداخت کند.
اما در برخی موارد، اتفاق می‌افتد که بدهکار به رغم تقاضای طلبکار و قدرت پرداخت بدهی، امتناع می‌کند.

در این حالت، ممکن است ارزش پول به طرز چشمگیری کاهش یابد در زمانی که بدهکار مبلغ را مطالبه می‌کند و بعداً آن را پرداخت می‌کند.
به همین دلیل، در ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، دریافت خسارت تاخیر تادیه گنجانده شده است.
توجه به متن و تفسیر ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی بسیار مهم است زیرا دریافت خسارت تاخیر تادیه برای حقیقت عدالت بسیار ضروری است.

با این مناسبت، در این مقاله قصد داریم ابتدا قانون آیین دادرسی مدنی را تحت ماده ۵۲۲ به شما ارائه دهیم و سپس به شرح و تفسیر این ماده و مهمترین نکات حقوقی آن می‌پردازیم که در مورد چه مسائلی تأثیرگذار است.

متن ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی

قراردادها برای اجرای صحیح و منظم تعهدات متعهدان، ضرورت دارند.
متعهدان ملزمند به رعایت مضمون و شرایط قرارداد و در غیر این صورت، متعهد متاخر، به کمک ابزارهای حقوقی، متعهد را به اجرای تعهدات ملزم و در صورت لزوم، خسارت تاخیر در اجرای تعهدات را از وی پیگیری می‌کند.
یکی از راه‌های اصلی برای دریافت خسارت ناشی از تاخیر در اجرای تعهدات استفاده از تادیه خسارت تاخیری است که همراه با وجه التزام قرارداد، اهمیت و کاربرد بالایی دارد.

ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی حاکمیتی برا‌ی دریافت خسارت تاخیر تادیه از طرف شخص متعهد یا طرف طلبکار پیش بینی کرده است.
در این قسمت، ابتدا متن ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی را نقل می‌کنیم و سپس به شرح و تفسیر نکات حقوقی آن خواهیم پرداخت.
متن ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی به شرح زیر است:در متن ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، دریافت خسارت تاخیر تادیه از سوی متعهد له یا طلبکار، مورد پیش بینی قرار گرفته است.
به همین دلیل، در این قسمت، ابتدا متن ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی را ذکر کرده و در قسمت های بعدی، به شرح و تفسیر نکات حقوقی آن، خواهیم پرداخت.
متن ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، به شرح زیر است:

لازم است در اینجا ذکر شود که در ضمن خسارتی که به دلیل تأخیر در تسویه حساب بین طرفین ممکن است رخ دهد، طرفین می‌توانند در قراردادهای خود، مبلغی را که همچنان به انجام تعهدات اشتراک نشده باشد، تعیین کنند.
بر اساس آن، در صورتی که قرارداد اجرا نشود یا دیر به انجام برسد، طرف متضرر می‌تواند مقدار خسارتی که در قرارداد پیش‌بینی شده است را دریافت کند.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، توصیه می‌شود تا مقاله زیر را هم مطالعه کنید:
مقاله مزبور

شرح و تفسیر ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی

در ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، وجود چیزی به نام خسارت تاخیر تادیه را بین خسارت‌های قابل مطالبه در دعاوی تشخیص داده شده است.
شرایط مرتبط با این خسارت نیز در این ماده ذکر شده است.
حقوق مربوط به دریافت خسارت تاخیر تادیه، نکته‌های خاصی دارد و به همین دلیل، در این بخش قصد داریم مفهوم و تفسیر ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی را برای شما توضیح دهیم.

یکی از ملاک‌های مهم در حقوق مربوط به تشریح و تفسیر ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، این است که دریافت خسارت تاخیر تادیه تنها برای دعاوی قابل اعمال است که موضوع آن‌ها پرداخت بدهی یا بدهکاری توسط طرف متقاضی است.
بنابراین، از جز دعاوی ذکرشده (یعنی دعاوی عینی)، دریافت خسارت تاخیر تادیه و استناد به ماده مذکور اعمال نمی‌شود.
البته، بدهی اشاره شده باید مربوط به پرداخت وجه معمول باشد، به عبارتی دیگر بدهی باید در قالب پرداخت نقدی صورت بگیرد.

طبق ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی و در صورتی که در دعاوی دینی خسارت تأخیر در تادیه مطالبه شود، وضعیتی قابل قبول است که طلبکار دین را مطالبه کرده باشد و بدهکار قادر به پرداخت بدهی باشد.
با این حال، او از پرداخت بدهی خود امتناع کرده و آن را در زمان مقرر پرداخت ننماید.

علاوه بر این، برای مطالبه خسارت به علت تأخیر در پرداخت بدهی، باید طبق ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی عمل شود.
در این حالت، طبق اعلامیه بانک مرکزی، تغییرات شاخص قیمت سالانه باید اعمال شود.
اگر طلبکار مطالبه کند، دادگاه می‌تواند صادره تادیه خسارت تاخیر را با رعایت تناسب تغییرات شاخص سالانه به مجازات متخلف اداره کند.

نکات حقوقی ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی

در ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، خسارت تاخیر تادیه یکی از انواع خسارت‌های قابل مطالبه در دعاوی دینی ناشی از عقد و قرارداد است که مورد پیش‌بینی قرار گرفته است.
شرح و تفسیر این ماده را در قسمت قبل ارائه کردیم.
اکنون، برخی از نکات حقوقی مهم ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی را شرح می‌دهیم.

یکی از نکات حقوقی بسیار مهم در قانون آیین دادرسی مدنی وابسته به ماده ۵۲۲، این است که بر اساس متن این ماده، موضوع دین بایستی به وجه رایج پرداخت شود.
با این حال، طبق رویه وحدت رویه شماره ۹۰ دیوان عالی کشور مورخ ۱۳۵۳/۱۰/۰۴، دعاوی مربوط به بدهی‌های ارزی خارجی در کشور، شامل ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی است و می‌توان خسارت تأخیر پرداخت آن را مطالبه کرد.