هیات نظارت حدود صلاحیت و وظایف آن

برای ایجاد نظم و عدالت در جامعه، قانونگذار قوانین گوناگونی را تدوین می‌کند.
یکی از این قوانین قانون ثبت اسناد و املاک کشور است که هدف آن، اعمال قوانین و مقررات در زمان ثبت اسناد و معاملات مشتریان است.
به منظور رسیدگی به امور ثبت اسناد، یک هیئت نظارت تشکیل شده است که به آن هیئت نظارت ثبت معروف است.
وظیفه‌ی این هیئت، تنظیم و نظارت بر روند ثبت اسناد است.
در این مقاله، به بررسی حدود صلاحیت و وظایف این هیئت نظارت ثبت می‌پردازیم.

هیات نظارت ثبت چیست ؟

"برای پاسخ به این سوال که هیات نظارت ثبت چیست، بایستی بدانیم که به موجب قانون ثبت، یک ساختار هیاتی تشکیل شده است که شامل معاون کل ثبت و رییس اداره امور املاک و همچنین یکی از اعضای اداره کل ثبت است که توسط وزیر عدلیه تعیین می‌شود.
این هیات نظارت ثبتی بر اساس ماده 6 اصلاحی قانون ثبت، برای بررسی و رسیدگی به اختلافات و اشتباهات مربوط به ثبت املاک و اسناد تشکیل شده است.
این هیات نه تنها در اداره کل ثبت تشکیل می‌شود، بلکه به صورت یک هیات نظارت هیأتی نیز در نظر گرفته شده است که به عنوان شورای عالی ثبت عمل می‌کند.
اساس این هیات بر عدالت و رعایت قوانین است تا با تشخیص و رفع اشتباهات و حل اختلاف‌ها، امور ثبتی در کشور روانه مسیر صحیح شوند.
"

صلاحیت و وظایف هیات نظارت

مفهوم "صلاحیت و وظایف" به طور کلی به معنای تعیین است که زمانی که "هیأت نظارت ثبتی" در اداره کل ثبت تشکیل می‌شود، به دقت بیان می‌کند که چه وظایف و صلاحیت‌هایی را دارد.
در قضایای ثبتی، هرگاه خود درخواست کننده ثبت، اشتباهی انجام داده باشد، وظیفه بررسی و رسیدگی به آن به عهده هیأت نظارت است.
همچنین، اگر اشتباه از عملیات مامورین ثبت ناشی شود، بعد از اتمام این عملیات، با اعلان اصلاحی تصحیح می‌شود و در این صورت، طرف تحت اعتراض می‌تواند به هیأت نظارت مراجعه کند تا موضوع را بررسی کند و مشخص شود آیا اشتباهی رخ داده و چه تأثیری دارد.
رأی هیأت نظارت ثبت اسناد و املاک قطعی است.

حدود صلاحیت و وظایف هیات نظارت

حدود صلاحیت و وظایف هیات نظارت در صورتی که طبق قانون ثبت اسناد و املاک کشور باشند، شامل موارد زیر می‌شوند:- ثبت اسناد و املاک، از جمله ثبت تغییرات در املاک و اسناد و انجام عملیات مربوط به ثبت آن‌ها.
- تعیین حقوق و مزایای مالکان ملکی و شیوه‌های نقل و انتقال، از جمله تعیین و تغییر قوانین مربوط به حقوق مالکیت و روش‌های انتقال مالکیت.
- اعمال محرمانگی بر اساس قوانین و مقررات مربوطه.
- اعطای مجوزها و مجوزهای مربوط به ثبت، اعتبارسنجی و تأیید صلاحیت اشخاص و سازمان‌های مرتبط با ثبت اسناد و املاک.
- رسیدگی به اختلافات و تعارضات مربوط به ثبت، از جمله رسیدگی و صدور تصمیم‌ها در تعارضات میان اشخاص و سازمان‌های مربوطه.
- عملکرد نظارتی بر سازمان‌های ثبتی، از جمله ارزیابی کارایی و پیشرفت سازمان‌های ثبتی و اعمال تنبیهات و تشویق‌های لازم.
- اجرای سایر وظایف قانونی که با هدف بهبود فرآیندهای ثبتی و تضمین حقوق شهروندان صورت می‌گیرد.

الف) در صورت بروز اختلافی بین اشخاص و اداره ثبت در مراحل اولیه ثبت، یا در صورت بروز خطایی یا دخالت‌های جانبی که باعث تداخل و تعارض با تصرف اشخاص می‌شود، بررسی و رسیدگی به آن از صلاحیت شورای عالی "ثبت" خواهد بود.
این مسئله تحت واگذاری مدیرکل ثبت قرار می‌گیرد و نظر او در این باره درخواست خواهد شد.
html version:الف) در صورت بروز اختلافی بین اشخاص و اداره ثبت در مراحل اولیه ثبت، یا در صورت بروز خطایی یا دخالت‌های جانبی که باعث تداخل و تعارض با تصرف اشخاص می‌شود، بررسی و رسیدگی به آن از صلاحیت شورای عالی ثبت خواهد بود.
این مسئله تحت واگذاری مدیرکل ثبت قرار می‌گیرد و نظر او در این باره درخواست خواهد شد.

به طبق قانون مذکور، هیأت نظارت که در ماده 6 ذکر شده است مسئول رسیدگی به هرگونه اشتباه و اختلافی است که در فرآیند ثبت املاک بوجود آید.
معامله گران نیز براساس این قوانین باید با هیأت نظارت هماهنگ و مطابقت نمایند.

موارد صلاحیت هیات نظارت را می توان با استفاده از پویایی هیأت شناسایی کرد.
هیأت قادر است به تشخیص خطا و تأثیر آن به صورت قطعی مشخص شود، بدون اینکه در صحت رسیدگی به اعتراضات و تأثیر آن در مراجع قانونی تأثیری بگذارد.

هر زمانی که استدلال برای صلاحیت یکی از دو هیأت در اداره کل ثبت مورد تردید قرار می‌گیرد و یا پس از ارجاع به هیأت نظارت، هیأت مذکور خود را صلاح نمی‌داند، مسئله به شورای عالی ثبت ارجاع داده می‌شود.
در این نهاد، طرح و رای این هیأت در تشخیص صلاحیت قطعی است.

هر زمان که شورای عالی ثبت یا هیأت نظارت تصمیم بگیرند که در فرآیند ثبت املاک خطا یا اشتباهی رخ داده است که تأثیر قابل توجهی داشته و در نتیجه آن، عملیاتی صورت گرفته یا خطای مربوط به آن پس از ثبت املاک رخ داده است، ثبت ابطال می‌شود و بر اساس قوانین این قانون، روند ثبت املاک تجدید، تکمیل یا اصلاح می‌شود.