هزینه دادرسی استرداد جهیزیه

در فرهنگ ما، هنگام ازدواج عادت است که زوجه اموالی را به منزل شوهر می‌برد.
این مجموعه از اموال، که معمولاً به آن با نام "جهیزیه" اشاره می‌کنیم، توسط خانواده زن تعاون می‌شود و در نظر قانون، زوجه هیچ تعهد قانونی در قبال حمل جهیزیه به خانه مشترک ندارد.
درنتیجه، مالکیت زن بر جهیزیه حتی بعد از ازدواج حفظ می‌شود و او مجاز است هرگونه تصمیمی درباره آن اتخاذ کند؛ به‌طور مثال، می‌تواند آن را به فروش برساند تا از آن استفاده کند یا اقدام دیگری را درباره این مال انجام دهد.

با وجود این همه، پس از بروز اختلافات بین زوجین و تصمیم زن برای بازگرداندن جهیزیه خود، بهتر است این مسئله را به صورت قانونی در دادگاه رسیدگی کنند و اقدام به استرداد جهیزیه کنند؛ به ویژه زمانی که شوهر اجازه برگرداندن جهیزیه به زن را نمی‌دهد.
البته، برای اقامه دعوای استرداد جهیزیه، پرداخت هزینه دادرسی لازم است و اطلاع درباره میزان و نحوه پرداخت آن به زن کمک خواهد کرد تا در این خصوص تصمیم مناسبی بگیرد.

در این مقاله قصد داریم به بررسی تکالیف مالی مربوط به استرداد جهیزیه بپردازیم.
ابتدا بررسی خواهیم کرد که هزینه دادرسی استرداد جهیزیه به چه کسی تعلق دارد و میزان آن چقدر است.
سپس به بررسی نحوه پرداخت هزینه دادرسی استرداد جهیزیه خواهیم پرداخت و راه‌هایی که برای اعسار از پرداخت این هزینه وجود دارد را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

هزینه دادرسی استرداد جهیزیه به عهده کیست

بعد از انجام مراسم عقد، زوجه همچنان مالک "جهیزیه" است که در زمان عقد نکاح به خانه شوهر آورده است.
به همین دلیل، هر زمانی که بخواهد، می تواند اقدام به "استرداد جهیزیه" کند.
البته استرداد جهیزیه توسط زن معمولاً در شرایطی انجام می شود که زن و شوهر دچار اختلاف شده و از هم جدا زندگی می کنند.

با این وجود، بهتر است زن در صورتی‌که اموال زوجین در طول زندگی مشترک با هم مخلوط شده باشد، پس از جداسازی قانونی، جهیزیه خود را با داشتن سیاهه نامه و بدون آن بازیابی کند.
این اقدام زن در پیشگیری از ادعاهای شوهر درباره متعلق بودن جهیزیه به خودش، الزامی است.

با توجه به این دلیل، ضروری است که همسر، با ارائه یک "دادخواست استرداد جهیزیه" به دادگاه و اثبات این مسئله که چه مواردی در جهیزیه وی وجود دارند، اقدام به بازگرداندن آنها کند.
در هر صورت، درخواست "استرداد جهیزیه" نیز، مانند سایر درخواست‌ها، نیازمند پرداخت هزینه دادرسی مربوط به آن است.
اما سؤالی که پیش می‌آید این است که فرد موظف به پرداخت هزینه دادرسی برای استرداد جهیزیه و اجرای حکم استرداد جهیزیه، کیست؟

در جواب به این سؤال، می‌توان گفت که معمولاً مسئولیت پرداخت هزینه‌های دادرسی بر عهده فردی است که اقدام به ارائه یک دعوا در دادگاه می‌کند.
زیرا اینکه یک دعوای استرداد جهیزیه توسط زوجه در دادگاه خانواده مطرح می‌شود، نیازمند آن است که خود زوجه، هزینه‌های مربوطه را پرداخت کند، به‌عنوان مثال: هزینه ارائه دادخواست و پیوست‌های آن، هزینه دادرسی و در صورت لزوم، هزینه اعتراض به حکم دادگاه.
در ادامه به توضیح این موضوع می‌پردازیم.

میزان هزینه دادرسی استرداد جهیزیه

در مقاله قبلی، توضیح دادیم که برای استرداد جهیزیه، بانو باید هزینه دادرسی مربوط به دعوای استرداد جهیزیه خود را نیز پرداخت کند.
اما سؤالی که مطرح می‌شود، این است که میزان هزینه دادرسی برای استرداد جهیزیه چقدر است و بانو برای استعاده جهیزیه خود باید چه مبلغی را بپردازد.
به طور کلی، هزینه دادرسی بر اساس شرایط و مقررات دادگاه و وکلای دادگستری تعیین می‌شود.
بهتر است بانو برای کسب اطلاعات دقیق‌تر و قانونی‌تر در این خصوص با یک وکیل تماس بگیرد.

به این سوال پاسخ دهیم، برای بررسی "میزان هزینه دادرسی استرداد جهیزیه"، تحت عناوین گوناگونی را در این بخش مورد بررسی قرار خواهیم داد.
اول از همه، طرفین برای ارائه "دادخواست استرداد جهیزیه" باید در سامانه ثنا ثبت نام نمایند.
ثبت نام در این سامانه می تواند به صورت آنلاین توسط فرد خود یا حضوری با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی انجام شود.
در هر صورت، عضویت در سامانه به پرداخت هزینه منحصر می شود.

علاوه بر این، طبق مقرراتی که بر اساس هزینه دادرسی و تعرفه خدمات قضایی تعیین شده است، هزینه‌های مربوط به رسیدگی به دعاوی مالی در مرحله بدوی که مبلغ آن تا ۲۰۰ میلیون ریال است، دو و نیم درصد از ارزش خواسته و هزینه دادرسی دعاوی مالی در مرحله بدوی با بیش از ۲۰۰ میلیون ریال خواسته، سه و نیم درصد از ارزش آن است.

بنابراین، در صورتی که ارزش خواسته (جهیزیه زن) کمتر از بیست میلیون تومان باشد، هزینه دادرسی آن، معادل دو و نیم درصد ارزش جهیزیه که در متن دادخواست قید شده، خواهد بود و اگر ارزش آن بیشتر از بیست میلیون تومان باشد، به میزان سه و نیم درصد ارزش جهیزیه.
باید تاکید کرد که در صورتی که ارزش جهیزیه کمتر از بیست میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی به دعوای استرداد جهیزیه را دارد.

برای بحث در مورد هزینه دادرسی جهیزیه، باید به این نکته اشاره کنیم که اگر دعوای استرداد جهیزیه زن وارد مرحله تجدید نظر می‌شود، میزان هزینه دادرسی آن نیز باید معادل چهار و نیم درصد از ارزش محکوم به خود باشد.
طبق قانون، طرف تجدید نظرخواه مکلف است این هزینه را پرداخت کند.

نحوه پرداخت هزینه دادرسی استرداد جهیزیه

در بخش قبلی، جزئیات مبلغ و هزینه‌های مربوط به دادرسی برای استرداد جهیزیه را بررسی کردیم.
در این مرحله، نیاز است تا به روش پرداخت این هزینه بپردازیم.
بنابراین، در این بخش قصد داریم تا نحوه پرداخت هزینه دادرسی برای استرداد جهیزیه را به شما توضیح دهیم.

به طور کلی، هزینه‌های دادرسی استرداد جهیزیه باید توسط زوجه هنگام ثبت دادخواست پرداخت شود.
اگر زوجه برای ثبت دادخواست استرداد جهیزیه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه می‌کند، می‌تواند کلیه هزینه‌های مربوط به دادرسی را به صورت آنلاین پرداخت کند.
البته، درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی استرداد جهیزیه نیز در مواردی ممکن است مطرح شود.

اعسار از هزینه دادرسی استرداد جهیزیه

«پرداخت هزینه‌های مرتبط با دادرسی» از طریق سامانه عدل ایران انجام می‌شود که خواهان در هنگام طرح دعوای خود موظف به پرداخت آن است.
اما بر اساس قانون، گاهی خواهان به دلایلی امکان پرداخت هزینه‌های مرتبط با دادرسی را نداشته و یا اجازه دسترسی به اموال خود را ندارد.
در چنین شرایطی، «اعسار از پرداخت هزینه‌های دادرسی» به کار می‌رود که با اعسار از پرداخت، محکوم به متفاوت است.

بطور معمول، هنگامی که فردی ادعای عدم توانایی در پرداخت هزینه‌های دادرسی را مطرح می‌کند، باید در دادگاه اثبات کند که طبق قانون، این اعسار از طریق شهادت شهود باید اثبات شود.
روش اثبات عدم توانایی در پرداخت هزینه‌های دادرسی به این شکل است که شخص مدعی عدم توانایی، این امر را همراه با دادخواست اصلی خود ذکر کرده و در اولین جلسه دادگاه، با معرفی شاهدان به دادگاه، این ادعا را اثبات کند.