مراحل بعد از رای دادگاه تجدید نظر

دادستانی‌ها و دادگاه‌ها به عنوان نهادهای قضایی، برای بررسی شکایات حقوقی و کیفری اشخاص مشتکی فعالیت می‌کنند.
مراحل و روند رسیدگی به دعاوی حقوقی و کیفری، در قوانین مربوط به آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری تشریح شده است.
برخی دعاوی در یک مرحله صورت می‌پذیرند و پس از صدور رای دادگاه به صورت نهائی و لازم‌الاجرا خواهد بود.
در قانون آیین دادرسی مدنی، اصل قطعیت رأی‌ها به کار می‌رود، مگر در مواردی که قانون گذار بر خلاف این اصل تصمیم‌گیری کرده باشد.

امکان تغییر نظر، یکی از امکانات قانونی است که توسط قانونگذار پیش‌بینی شده است و اجازه می‌دهد تا پس از صدور رای در مرحله بدوی و رسیدگی نخستین از دستور دادگاه اعتراض کنیم.
پس از رسیدگی در مرحله تجدید نظر، مگر در موارد خاصی که قانون گذار پیش‌بینی کرده است، رای صادر شده قطعی خواهد بود و فقط در صورت وجود شرایط استثنایی می‌توان به آن اعتراض کرد.
این شرایط شامل فرصت مناسب برای تغییر نظر و مراحلی است که باید دنبال شوند.

در اینجا، مقاله‌ای را به ارمغان می‌آوریم تا مراحلی که بعد از صدور حکم تجدید نظر رخ می‌دهند را بررسی کنیم.
همچنین به سؤالی که می‌پرسید که پس از صدور حکم چه کارهایی باید انجام دهید، پاسخ خواهیم داد و درباره فرآیند تمام شدن و دوباره دادرسی، پس از صدور حکم تجدیدنظر توضیح می‌دهیم.
اگر پرسشی در مورد مراحل بعد از صدور حکم تجدیدنظر دارید، با ما همراه شوید.

مراحل بعد از رای دادگاه تجدید نظر

ماده ۳۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی اعلام می‌کند: «آراء دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور حقوقی قطعی هستند، به استثنای مواردی که بر اساس قانون قابل درخواست تجدیدنظر باشند.
» طبق این ماده، درخواست تجدیدنظر در حقوقی، به جزئی استثنایی است که قانون‌گذار آن را برای اعتراض به برخی آراء، پیش‌بینی کرده است.
علاوه بر این، ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی کیفری، دادگاه‌های تجدیدنظر را به عنوان مراجع صالح برای رسیدگی به آراء غیر قطعی کیفری تعیین کرده است.

بطور کلی، می‌توان گفت که آرا صادره از محاکم بی‌نقص هستند، اما به هر حال، قانون‌گذار راه‌های معمول و فوق‌العاده برای اعتراض به آرا را تعیین کرده است.
راه‌های معمول اعتراض شامل واخواهی و تجدیدنظرخواهی است و راه‌های فوق‌العاده اعتراض شامل فرجام‌خواهی، اعاده دادرسی و اعتراض شخص ثالث می‌باشند.
به طور عمومی و طبق ماده ۴۴۳ قانون آیین دادرسی کیفری و ۳۶۵ قانون آیین دادرسی مدنی، آرا در مرحله تجدید نظر قطعی هستند، مگر در مواردی که قانون‌گذار امکان اعتراض به آنها را فراهم کرده باشد.

پاسخ به این سؤال که پس از صدور حکم تجدیدنظر، چه مراحلی وجود دارد؟ و یا چه کارهایی بعد از رای باید انجام داد؟ به این صورت است، در صورتی که بر اساس قانون، امکان اعتراض به حکم‌های صادره در مرحله تجدیدنظر وجود داشته باشد، مراحل بعد از صدور حکم تجدیدنظر، بستگی به موضوع دعوی و شرایط مشخصی دارد.
این شرایط شامل استفاده از روش‌های استثنایی برای اعتراض به حکم مثل فرجام‌خواهی، دادرسی مجدد و یا اعتراض از سوی طرف سوم می‌باشد.

مراحل فرجام خواهی بعد از رای دادگاه تجدید نظر

در قسمت قبل، توضیح دادیم که فرجام خواهی از راه های فوق‌العاده اعتراض به آرا است و در صورت ممکن بودن شرایط، ممکن است به مراحل بعد از رای دادگاه تجدید نظر برسد.
فرجام خواهی، در امور حقوقی و کیفری، تعبیر شده و صرفاً در موارد خاص و دعاوی مشخصی امکان‌پذیر است.
این امر بستگی به تصمیم قانونگذار دارد و بعضاً می‌تواند در مرحله اولیه و بعضی مواقع صرفاً در مرحله تجدید نظر قابل انجام باشد.
در این بخش، قصد داریم درباره مراحل فرجام خواهی بعد از رای دادگاه تجدید نظر صحبت کنیم و توضیح دهیم که پس از رای دادگاه چه اقداماتی می‌توان انجام داد.

در دعاوی حقوقی، پس از رای دادگاه تجدید نظر، مراحل فرجام خواهی تجربه می شود.

مراحل "فرجام‌خواهی حقوقی" بعد از صدور رای تجدیدنظر در امور حقوقی به دادگاه مربوطه، شامل تقدیم دادخواست به دادگاه صادرکننده رای فرجام‌خواسته و پرداخت هزینه دادرسی فرجام‌خواهی می‌باشد.
پس از این مرحله، پرونده برای بررسی درخواست فرجام‌خواهی به دیوان عالی کشور ارسال خواهد شد.

در تحلیل تصمیم توسط مؤسسات حقوقی دستگاه قضایی، در صورتی که تصمیم با مقررات قانونی و براساس دلایل موجود در پرونده هماهنگی داشته باشد، در دستگاه قضایی بالاتر، تأیید و تصویب خواهد شد و پرونده به دادگاه مذکور برگردانده خواهد شد.

در بررسی رای توسط شعب حقوقی دیوان عالی کشور، در صورتی که تصمیم گیری نهایی به نفع فرد مورد نظر صورت نگیرد، رای که صادر می‌شود را می‌توان نقض دانست و پرونده به شعبه مربوطه جهت بررسی بیشتر ارجاع داد.

مرحله نهایی پس از صدور حکم دادگاه در دعاوی کیفری به عنوان مرحله اجرایی شناخته می‌شود.
در این مرحله، تمام تصمیمات قضایی پس از تجدید نظر در دادگاه نهایی اعمال می‌شوند.
به طور کلی، این مرحله شامل اجرای حکم، اجرای مجازات، پرداخت جریمه یا تعهدات مالی و همچنین برگزاری جلسات و فعالیت‌های متعلق به موارد کیفری می‌باشد.
به عنوان مثال، در صورت صادر شدن حکم حبسی، فرد محکوم ملزم به وارد کردن خود به زندان یا در صورت اعمال جریمه مالی، به پرداخت آن مجبور خواهد بود.
هدف از این مرحله اجرایی، تأمین پیشبرد پرونده و اجرای عدالت و برقراری حقوق و تعهدات حاكم در قضایاست.

درباره فرآیند پایانی پس از صدور رای تجدید نظر در امور کیفری، بایستی اشاره نمود که فرآیند پایانی در امور کیفری تنها از برخی آرا که در ماده 474 قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده است، قابل انجام است و همچنین تنها زمانی که این آرا از دادگاه اولیه صادر شده باشند.
بنابراین، مراحل پایانی پس از صدور رای تجدید نظر در امور کیفری قابل بررسی نیستند.

مراحل اعاده دادرسی بعد از رای دادگاه تجدید نظر

در قسمت‌های قبل، در مورد وضعیت و مراحل پس از رای دادگاه تجدید نظر توضیح داده‌ایم و اشاره کرده‌ایم که بسته به موضوع دعوی، اعاده دادرسی هم می‌تواند یکی از مراحل پس از رای دادگاه تجدید نظر باشد.
در این بخش، قصد داریم درباره مراحل اعاده دادرسی پس از رای دادگاه تجدید نظر در امور حقوقی و کیفری توضیح دهیم و بهترین کار را پس از رای دادگاه چه باید کرد.

اعاده دادرسی در واقع به معنای اعتراض به حکمی است که توسط دادگاه به صورت قطعی صادر شده است یا بعد از طی مهلت یا مراحل شکایت قطعی شده است.
در این روند اعاده دادرسی، پرونده مربوطه و ماهیت دعوایی که قبلاً براساس حکم قطعی دادگاه بسته شده بود، دوباره مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در دعاوی حقوقی، موارد قابل اعاده دادرسی در ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی و در دعاوی کیفری، در ماده 474 قانون آیین دادرسی کیفری، مشخص شده‌اند.
بنابراین، ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری بر این اصل تأکید دارد که در صورت وجود تضادی بین قانون و شرع، تمامی احکام حقوقی و کیفری قابل اعاده خواهد بود.

مراحل احیا کردن پرونده بعد از صدور رای دادگاه تجدید نظر در دعاوی حقوقی به شرح زیر است: 1.
مرحله فراخوانی: پرونده پس از صدور رای دادگاه تجدید نظر به دادسرای اولیه ارجاع می‌شود.
2.
مرحله بررسی اولیه: در این مرحله، دادسرای اولیه پرونده را دریافت کرده و صحت و سقم اسناد و مدارک آن را بررسی می‌کند.
3.
مرحله ابلاغ: پس از انجام بررسی اولیه، دادسرا با ابلاغ اسناد و مدارک مربوط به پرونده به طرفین درخواست می‌کند که نظرات و اظهارات خود را در مورد رای دادگاه تجدید نظر ارائه دهند.
4.
مرحله شفاعت: در این مرحله، طرفین می‌توانند در صورت تمایل، شفاعت کنندگان حقوقی را به منظور موافقت یا اعتراض به رای تجدید نظر استخدام کنند.
5.
مرحله بررسی مجدد: پس از جمع آوری نظرات طرفین و شفاعت‌ها، دادسرا مجدداً پرونده را مورد بررسی قرار می‌دهد و عملکرد رای دادگاه تجدید نظر را با توجه به اظهارات و شفاعت‌ها بررسی می‌کند.
 

مراحل اعاده دادرسی حقوقی، پس از صدور رای دادگاه تجدید نظر، براساس ماده 433 قانون آیین دادرسی مدنی، با تقدیم دادخواست اعاده دادرسی به دادگاه صادرکننده حکم، در زمان مقرر (20 روز برای افراد مقیم در ایران و 2 ماه برای افراد مقیم در خارج، از تاریخ ابلاغ رای) انجام می‌شود.
بعد از تقدیم دادخواست، پرونده به دادگاهی که حکم قطعی را صادر کرده است، جهت مراجعه و بررسی ارسال می‌شود.

چنانچه تشخیص داده شود که رأی مورد اعاده درست و مطابق با قانون است، این رأی به صورت معتبر و قابل اعتماد برای بررسی بیشتر و اتخاذ تدابیر لازم به شعبه مربوطه ارسال می‌شود.

در صورتی که درخواست اعاده مطابق با شرایط لازم برای اعاده دادرسی تایید شود، یک رای صادره می‌شود که حکم موردنقض را لغو کرده و دادرسی را برای بررسی مجدد می‌فرستد.

در حالاتی که پس از صدور رای اولیه توسط دادگاه، در دعاوی کیفری نیاز به تجدید نظر وجود داشته باشد، مراحل اعاده دادرسی باید طی شوند.
در این مراحل، پس از ارائه درخواست متقاضی به دادسرای مربوطه، پرونده به مرحله بررسی تجدیدنظر وارد خواهد شد.
دادگاه مجدداً مدارک و ادله موجود در پرونده را بررسی کرده و در صورت لزوم، شرکای دعوای کیفری را به جلسه دادرسی فراخوانی می‌کند.
در پایان این مراحل، دادگاه بر اساس مجدداً بررسی موارد و شنیدن دفاع طرفین، رای جدیدی صادر خواهد کرد که می‌تواند متفاوت با رای اولیه باشد.