دادگاه صالح رسیدگی به دلیل

دلایلی که هر یک از طرفین در دعوا به آن استناد می کنند، نقش بسیار مهمی در فرایند بررسی دعوا و در نهایت حاکمیت قضایی خواهند داشت.
اما مسئله این است که هر زمان که باید دلایلی مشابه تحقیقات از افراد آگاه و گواه، معاینه محل حادثه و یا نظر کارشناسانی خارج از حوزه دادگاه مورد بررسی قرار بگیرد، کدام دادگاه باید اقدام کند؟ به عبارت دیگر، کدام دادگاه می‌تواند به بررسی دلیل دعوا مشمول شود؟ دادگاهی که برای رسیدگی به دلیل صلاحیت لازم را دارد کجاست؟ در مطالعه دقیق دادگاه صالح برای رسیدگی به دلایل، یک اصل مهم وجود دارد که قبل از معافیت‌های آن بیان می‌شود.
با توجه به این واقعیت، در این مقاله ابتدا به بررسی دادگاه صالح برای بررسی دلیل خواهیم پرداخت و سپس به معافیت‌های دادگاه مشمول در بررسی دلیل خواهیم پرداخت.

دادگاه صالح رسیدگی به دلیل

مطابق با آگاهی‌های ما، هر دو طرف در یک اختلاف نیاز به ارائه دلایل برای اثبات ادعاهای خود یا دفاع در برابر ادعاهای طرف مقابل دارند.
این دلایل که در دادگاه ارائه می‌شوند، به آن‌ها "حجت اثبات ادّعا" می‌گویند.
در مجموعه قوانین رسیدگی به امور مدنی، حجت اثبات ادّعا به شرح زیر شناخته و شمارش می‌شوند: اسناد، شامل اسناد رسمی و اسناد عادی؛ گواهی‌ها یا شهادت‌ها؛ سوگند یا قسم؛ ارائه‌ای از مدعی؛ کارشناسی توسط دادگاه؛ بازدید و تحقیق در محل مورد اختلاف.
برای آشنایی بیشتر با مفهوم و اهمیت حجت، و انواع حجت‌ها می‌توانید روی لینک‌ها کلیک کنید.

اما یک سؤال مهم که ممکن است پیش بیاید، آن است که کدام دادگاه باید به رسیدگی دلایل ارائه شده توسط طرفین بپردازد؟البته، محاکم قانونی برای رسیدگی به دلیل در کجا واقع شده‌اند؟

پاسخ به این پرسش به توجه به ماده ۲۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی حائز اهمیت است.
بر طبق این ماده، رسیدگی به دلایلی که صحت آن بین طرفین اختلاف و موثر در تصمیم نهایی باشد، در جلسه دادرسی انجام خواهد شد، مگر در صورتی که قانون طریق دیگری مشخص نموده باشد.
بنابراین، به نظر می‌رسد نیاز است که رسیدگی به دلایل، بطور عمده توسط دادگاهی صورت پذیرد که به دعوا رسیدگی می‌کند.
این موضوع نیز توجیه می‌شود تا مقرراتی را که در خصوص ادله اثبات دعوا مانند تحقیق محلی، بازرسی محل، گواهی‌ها و غیره تعیین شده است، رعایت کنیم.
برای آشنایی بیشتر با انواع ادله اثبات دعوا، کلیک کنید.

استثنائات دادگاه رسیدگی کننده به دلیل

در مرحله قبل، دربارهٔ رسیدگی به دعای دلیل توسط دادگاه صالح صحبت کردیم.
اما شرایطی وجود دارد که رسیدگی به دلیل به تعبیری که گفته شد، توسط دادگاهی که به دعوا رسیدگی می‌کند، امکان‌پذیر نباشد؛ به دلیل اینکه باید خارج از حوزهٔ دادگاه صورت بگیرد.
در این صورت، دادگاه با توجه به قوانینی که در زیر بررسی خواهند شد، نیابت قضایی را به عهده می‌گیرد.
علاوه بر این، رسیدگی به این نوع دعاوی معمولاً باید در ایران انجام شود، اما ممکن است در خارج از ایران هم انجام شود.
بنابراین، نیابت قضایی ممکن است به صورت داخلی یا بین‌المللی انجام شود.
به همین دلیل، استثنائات دادگاهی که به دلیل رسیدگی می‌کند عبارتند از نیابت قضایی داخلی و نیابت قضایی بین‌المللی که در ادامه بررسی خواهند شد.

تنظیمات حقوقی داخلی

براساس ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی، نیابت قضایی داخلی اهمیت ویژه‌ای دارد.
این ماده بیان می‌کند که در هر موردی که برای بررسی دلایلی مانند تحقیقات از منابع و شواهد یا بازدید میدانی و یا هر اقدام دیگری که نیاز به خارج شدن از محل دادگاه را داشته باشد و برقراری مستقیم با دادگاه لازم نباشد، دادگاه مربوطه صلاحیت نیابت را به دادگاه محلی می‌دهد تا لازمه‌های مورد نظر را انجام داده و نتیجه را به دادگاه نیابت کننده ارسال کند.
به شرطی که اقدامات مورد نظر اعتبار قانونی داشته باشند و اعتماد دادگاه مورد نظر باشد.
برای درک بهتر از نیابت قضایی داخلی و شرایط استفاده از آن، می‌توانید بر روی لینک کلیک کنید.

نیابت قضایی بین المللی در دادگاه های بین المللی یک نهاد حقوقی است که به عنوان نماینده قانونی وکالت اشخاص یا سازمان ها در موارد بین المللی عمل می کند.
نیابت قضایی بین المللی به وکلاء اجازه می دهد تا در دادگاه های خارجی به صورت قانونی از سوی نیابت دانش و تخصص خود را برای مشتریان خارجی ارائه دهند.
این نیابت به دادگاه های بین المللی همچون دیوان بین المللی دادگستری و دیگر تشکل های حقوقی بین المللی مرتبط است.