معرفی رشته مهندسی شیمی

انسان در مسیر زندگی با فراز و نشیب‌های فراوانی روبه‌رو می‌شود که برخی از آنها نحوه انتخاب راه درست را می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد.
انتخاب رشته تحصیلی و انتخاب شغل مناسب نیز از جمله مواردی است که در آینده فرد بسیار تأثیرگذار است.
انتخاب رشته تحصیلی و انتخاب شغل ارتباط بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند و نمی‌توان این دو را جدا از هم در نظر گرفت.
انتخاب رشته تحصیلی به شکلی مقدمه انتخاب شغل است به طوری که رشته تحصیلی مدرسه و دانشگاه راه ورود به مشاغل وابسته به آن رشته است.

یکی از رشته‌هایی که داوطلبان کنکور می‌توانند آن را در دفترچه انتخاب رشته کنکور مشاهده نمایند، رشته مهندسی شیمی می‌باشد.
داوطلبان علاقه‌مند به مهندسی شیمی می‌بایست پیش از آغاز انتخاب رشته کنکور اطلاعات کافی در خصوص این رشته، درس‌های عمومی و اختصاصی و بازارکار آن داشته باشند.
به همین دلیل در این مقاله قصد داریم رشته مهندسی شیمی را معرفی کرده و در خصوص موقعیت شغلی و بازارکار آن توضیحاتی ارائه دهیم.

معرفی رشته مهندسی شیمی

یکی از رشته‌های موجود در دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری، رشته مهندسی شیمی است.
اکثر داوطلبانی که رتبه و تراز مناسب برای انتخاب رشته این مجموعه کسب کرده‌اند، به دنبال یافتن اطلاعاتی در این خصوص هستند که رشته مهندسی شیمی چیست؟ شامل چه مباحثی شده و بازار کار آن پس از فارغ‌التحصیلی چیست؟ برای پاسخ به این دسته از سوالات در ادامه مقاله به معرفی رشته مهندسی شیمی می‌پردازیم.

آیا تصور می‌کنید که مهندسی شیمی یعنی حفظ فرمول‌های ریز و درشت و کار در آزمایشگاه‌های شیمی؟

آیا فکر می‌کنید که دانشجویان این رشته باید شیفته علم شیمی باشند؟

اصلاً هیچ فکر کرده‌اید که چرا فقط داوطلبان گروه ریاضی و فنی می‌توانند وارد این رشته شوند؟

آیا می‌دانید که مهندسی شیمی زائیده ضرورت و نیاز صنعت مکانیک، الکترونیک و عمران است؟

برای مثال به مرور زمان صنعت به مهندس مکانیکی احتیاج پیدا کرد که از تحولات و فرآیند های شیمیایی اطلاع داشته باشد و بتواند دستگاه‌هایی را طراحی کند که در آنها فرآیند‌های شیمیایی اتفاق می‌افتد.

در نتیجه، شروع به تربیت مهندسین مکانیکی کرد که بیش از معمول تحصیل کردگان این رشته از علم شیمی مطلع باشند.

و این دسته‌ای از متخصصان، همان مهندسین شیمی هستند.
این رشته با 9 گرایش صنایع غذایی، صنایع شیمیایی معدنی، صنایع گاز، صنایع پتروشیمی، صنایع پلیمر، صنایع پالایش، طراحی فرآیند های صنایع نفت، بهره‌برداری از منابع نفت و شیمیایی سلولزی یکی از رشته های گسترده دانشگاهی است.
البته در دوره کارشناسی هر یک از گرایش‌های فوق، تنها 12 یا 13 واحد تخصصی دارند و بیشتر واحد‌هایشان مشترک است.

گرایش صنایع شیمیایی معدنی به صنایع مرتبط با اکتشاف و استخراج مواد معدنی می‌پردازد.
این گرایش تابعه‌ای از رشته معدن می‌باشد.
اما فعالیت‌های فرآورده‌سازی مواد معدنی در حوزه مهندسی شیمی با گرایش شیمیایی معدنی قرار می‌گیرد.
هر کارخانه‌ای که مواد غیر آلی مانند سیمان، گچ، شیشه نسوز و دیرگداز تولید می‌کند، یک فرآیند تولید دارد.
به عبارت دیگر، از زمان ورود مواد اولیه به کارخانه تا زمان خروج محصول نهایی، فرآیندی در آن انجام می‌شود.
طراحی این فرآیند مسئولیت مهندس شیمی صنایع شیمیایی معدنی است.
همچنین تولید هر مواد معدنی مانند کود‌های شیمیایی معدنی، حشره‌کش‌ها، نمک‌ها، رنگ‌های معدنی و حتی لعاب کاشی‌ها در زمینه فعالیت مهندس شیمی این گرایش قرار دارد.

رشته مهندسی شیمی، بر خلاف تصور عمومی، بیشتر به ریاضیات مرتبط است تا به علم شیمی.
بنابراین، دانشجویانی که در رشته مهندسی شیمی قرار دارند، در درس ریاضی باید قوی باشند و در مراحل بعدی، به دروس فیزیک و شیمی می پردازند.
علاوه بر این، جالب است که بدانید دانشجویان رشته مهندسی شیمی در مقایسه با سایر رشته های مهندسی، فقط 9 واحد بیشتر شیمی می خوانند.

در مقابل، ریاضی در این رشته‌ی بسیار اهمیت دارد چون یک مهندس شیمی برای طراحی رآکتور، برج و مبدل نیاز به دانش ریاضی دارد.
همچنین دانشجویان این رشته باید دقت نظر زیادی داشته باشند زیرا در مهندسی شیمی علاوه بر آزمایش‌هایی در مقیاس بزرگ، آزمایش‌هایی در مقیاس کوچک نیز وجود دارد.
برای مثال در شیمی تجزیه، بعضی از آزمایش‌ها در حد میلیونیم "M.
P.
P" است.
بدون شک در چنین آزمایشی اگر صدم گرمی نیز اشتباه بشود، خطا افزایش پیدا کرده و آزمایش به هم می‌ریزد.

در این قسمت از دفترچه انتخاب رشته کنکور، توضیحی درباره مجموعه مهندسی شیمی ارائه شده است.
برای رسیدن به قبولی نهایی در گرایش های این رشته، داوطلبان علاقه‌مند چه باید انجام دهند؟ بهترین انتخاب رشته، مشاوره متخصصانه و اولویت‌بندی صحیح ترتیب انتخاب رشته می توانند به داوطلبان در کنکور کمک کنند.
در ادامه، در مقاله زیر مطالبی درباره بهترین انتخاب رشته برای داوطلبان ارائه شده است.

دروس رشته مهندسی شیمی در دانشگاه

بعد از معرفی رشته مهندسی شیمی و توضیح اهمیت آن، وقت آن است تا انواع دروس عمومی و تخصصی در این رشته را معرفی کنیم.
با وجود اینکه برخی از داوطلبانی که علاقه‌مند به رشته مهندسی شیمی در دانشگاه آزاد و سراسری هستند، اما از دروسی که در طول دوره تحصیلی دانشگاه در این رشته وجود دارد، راضی نیستند و این موضوع می‌تواند در آینده منجر به ترک تحصیل یا انصراف از آن شود.

مانند آنچه می‌دانید، مدت زمان تحصیل مجاز در مقطع لیسانس حدود چهار سال و برابر با هشت نیمسال تحصیلی است.
البته، این مهلت بر اساس تبصره‌ها و قوانینی که از طریق وزارت علوم به دانشگاه‌ها اعلام شده است، قابل تغییر است و دانشجو می‌تواند تا زمانی که تمامی تعداد واحدهای کارشناسی خود را پاس نماید، براساس قوانین هر دانشگاه، به ادامه تحصیل بپردازد.
بنابراین، دانشجویان رشته مهندسی شیمی نیز باید با درک دروس عمومی و اختصاصی خود، در هشت نیمسال تحصیلی و یا بیشتر تحصیل کنند.
در ادامه، جدولی حاوی این دروس ارائه شده است.

دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندسی شیمی:

(بسیاری از دروس این رشته همراه با آزمایشگاه است.
)

طبقه بندی دروس تخصصی گرایش صنایع پتروشیمی را می‌توان به فرآیندهای پتروشیمی، مقدمات و پالایش، مبانی و تکنولوژی پلیمر تقسیم کرد.
فرآیند های پتروشیمی: این درس به بررسی و آشنایی با عملیات و فرآیندهای مورد استفاده در صنایع پتروشیمی می‌پردازد.
این عملیات شامل تولید مواد اولیه پتروشیمی نظیر اتیلن، پروپیلن، بنزن و هیدروژن می‌باشد.
مقدمات و پالایش: این درس به مباحث مقدماتی صنعت پتروشیمی، روش‌های تصفیه و پالایش هیدروکربن‌ها و مواد اولیه صنعت پتروشیمی می‌پردازد.
هدف اصلی این درس آشنایی دانشجویان با مراحل پالایش نفت و فرآیندهای مورد استفاده در روش‌های تمیز کردن نفت و گاز است.

• فرآیند های پتروشیمی
• مقدمات و پالایش
• مبانی و تکنولوژی پلیمر

دروس تخصصی گرایش صنایع گاز به شرح زیر می‌باشد:

انتقال و توزیع گاز:

این درس به مطالعه روش‌ها و فنون انتقال گاز به صورت ایمن و کارآمد پرداخته و به آموزش عملکرد و نگهداری شبکه‌های توزیع گاز می‌پردازد.

فرآیند گاز:

در این درس، فرایندهای مرتبط با تصفیه، فشرده‌سازی و تخلیه گاز، همچنین تکنولوژی‌های مربوط به ایمنی و بهره‌برداری از پست‌های گاز مورد بحث قرار می‌گیرد.

مهندسی احتراق:

در این درس، مفاهیم و اصول احتراق گاز، همچنین تکنیک‌ها و روش‌های بهینه‌سازی احتراق بررسی می‌شوند.

دروس تخصصی گرایش صنایع غذایی:

دروس تخصصی گرایش پالایش:

• مهندسی احتراق
• مهندسی پالایش
• فرآیند های پالایش

قوانین حرکت سیالات نفتی را می‌توان براساس قوانین ترمودینامیکی در نظر گرفت.
قوانین ترمودینامیک، تغییرات حالت سیالات را بر اثر تغییرات دما، فشار و حجم آنها توصیف می‌کند.
برای مطالعه خواص ترمودینامیکی سیالات نفتی، می‌توان با استفاده از شبیه‌سازی مخازن نفتی، شرایط محیطی و ویژگی‌های سیالات را مدلسازی کرد.
در راستای بهره‌برداری از منابع نفت، تکنیک‌های مهندسی مخازن هیدروکربوری برای ازدیاد برداشت و تولید نفت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این تکنیک‌ها شامل حفاری، مهندسی مخازن و شبکه‌های لوله‌کشی است.
هدف از انجام این تکنیک‌ها، افزایش بهره‌وری و به حداقل رساندن ضایعات و آسیب‌ها در فرآیند بهره‌برداری است.
درس‌های تخصصی گرایش بهره‌برداری از منابع نفت شامل مباحثی نظیر مهندسی مخازن هیدروکربوری، ازدیاد برداشت، حفاری و تولید، شبیه‌سازی مخازن نفتی و خواص ترمودینامیکی سیالات نفتی می‌باشد.
در این دروس، دانشجویان با اصول و روش‌های بهره‌برداری از منابع نفت و کاربردهای آنها در صنعت نفت آشنا می‌شوند.

دروس تخصصی گرایش طراحی فرآیند های نفت:

با استفاده از تگ هایمانند ، strong ، ، در متن، متن زیر را به زبان فارسی به صورت کاملاً متفاوت بازنویسی می کنیم:

دانشجویانی که هنوز در مورد انتخاب رشته در دانشگاه های آزاد تصمیم گرفته اند، می توانند با خواندن مقاله زیر درباره جزئیات مزایا و معایب انتخاب رشته مهندسی شیمی در دانشگاه آزاد مطلع شوند.

تغییر کامل متن:

بازار کار رشته مهندسی شیمی

مهم‌ترین بخش انتخاب رشته تحصیلی، بحث موقعیت شغلی و بازارکار هر رشته در دانشگاه است.
برخی از دانشجویان امیدوارند پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه‌هایی که هزینه تحصیل در آن‌ها بالاست، بتوانند شغلی پیدا کنند که درآمد آن مبلغ پرداختی برای شهریه دانشگاه را جبران کند.

هر کارخانه تولیدی، بزرگ یا کوچک، برای عملکرد بهتر نیازمند یک مهندس شیمی است.
این به علت استفاده یگانه از مواد شیمیایی در تمام فرایندهای نوآورانه است.
کشور ما نیز به عنوان یک کشور نفتی، برای استخراج، پالایش و انتقال نفت، و همچنین تبدیل آن به محصولات شیمیایی با ارزش افزوده بالا، به مهندسین شیمی نیازمند است.
اصولاً، هر کارخانه تولیدی شامل مراحل مختلفی است که برای تولید محصولات نیازمندی که بر مبنای مفاهیم و دانش شیمیایی عمل کنند.
این مهندسان در تحلیل و طراحی فرآیندها، کنترل کیفیت، بهینه سازی، بهره وری انرژی و سلامت و ایمنی در کارخانه ها نقش دارند.

فعالیت در دو بخش مهم صنعت، یعنی طراحی رآکتور ها و طراحی دستگاه هایی که به جداسازی مواد می پردازند، نیز تنها به مهندسین شیمی محدود نمی شود.
علاوه بر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، همه کارخانه ها، از جمله کارخانه های سیمان، سرامیک، صنایع غذایی و حتی نیروگاه ها، به مهندسان شیمی نیاز دارند.
فارغ التحصیلان مهندسی شیمی با گرایش صنایع غذایی نیز می توانند به طور اختصاصی در کارخانه های تولید مواد غذایی یا دارویی فعالیت کنند.

توصیه می شود قبل از انتخاب رشته، با مشاوران و متخصصان حوزه کنکور مشورت کنید.
در حالی که نرم افزار انتخاب رشته کنکور شبکه استعلام می تواند برای داوطلبان توضیحاتی درباره محل قبولی آنها ارائه کند، اما ارتباط مستقیم با متخصصان جهت دریافت مشاوره نیز توصیه می شود.
برای اطلاعات بیشتر درباره ارتباط با این مشاوران ماهر، مقالات مرتبط را مطالعه کنید.

کارشناسان سامانه مشاوره شبکه استعلام آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص رشته مهندسی شیمی را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن‌ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی شبکه استعلام راهنمایی نمایند.
همچنین می‌توانید از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی شبکه استعلام، آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت کنید.

کلیک کنید