"شرکت‌هایی که سهام خود را به اعضای جامعه عرضه می‌کنند، به طور واقع این افراد را به عنوان سهامدار در آن شرکت مشارکت‌دهنده می‌سازند. به همین دلیل، صاحبان سهام شرکت، بسته به حجم سهامی که خریداری می‌کنند، می‌توانند از مزایایی نیز بهره‌مند شوند."

یکی از مزیت‌هایی که می‌توان از آن بهره‌برد، استفاده از اولویت خرید سهام آتی شرکت است. با توجه به اینکه مالکان و سهامداران شرکت نسبت به سایر اشخاص برای خرید سهام جدید اولویت و ارجحیت دارند، می‌توان گفت که آن‌ها دارای "حق تقدم خرید سهام" هستند. برای دریافت گواهی حق تقدم باید مراحل خاصی را طی کرد. در ادامه به تجزیه‌وتحلیل این مراحل می‌پردازیم.

افزایش سرمایه در شرکت ها برای افزایش سرمایه، شرکت های مختلف از روش های مختلفی استفاده می کنند. یکی از این روش ها، استفاده از سود اندوخته یا انباشته است. اما در صورتی که شرکت از منابع مالی کافی برخوردار نباشد، می تواند به جای آن از آورده های نقدی استفاده کند. شرکت ها در نظر دارند تا با ارائه و فروش سهام جدید به سرمایه گذاران، سرمایه خود را افزایش دهند. در این فرایند، ابتدا سهامداران فعلی در اولویت رشد سرمایه قرار می گیرند و به آنها اوراقی تحت عنوان "حق تقدم سهام" ارائه می شود. استفاده از این حق تقدم سهام، به سهامداران فعلی امکان می دهد تا سهام خود را افزایش داده و در افزایش سرمایه شرکت شرکت کنند. در این روش، از تگ واژه های مهم را برجسته سازی می کنیم تا مطلب را واضح تر و قابل فهم تر کنیم. همچنین از تگ واژه های بسیار مهم استفاده می کنیم تا اهمیت آنها را بیشتر تاکید کنیم.

در واقع پس از اینکه یک شرکت تصمیم به افزایش سرمایه می‌گیرد، سهامداران از این تصمیم مطلع می‌شوند و شرکت فرم‌های ویژه‌ای را برای آن‌ها ارسال می‌کند. این فرم‌ها را "گواهینامه حق تقدم سهام" می‌نامند.

در صورتی که سهامدار تمایل به خرید سهام جدید شرکت دارد، باید فرم مربوطه را تکمیل کرده و آن را به شرکت ارسال نماید. این فرم را میتوان به کمک روش های مختلف ارتباطی مانند پست سنتی یا ارسال ایمیل واجد شرایط ارسال نمود. در مورد "نحوه دریافت گواهی حق تقدم" نیز جزئیات بیشتری در بخش بعد مورد بررسی قرار میگیرد.

نحوه دریافت گواهینامه حق تقدم سهام

برای شرکت‌هایی که قبلاً سهام آن‌ها را خریداری کرده‌ایم، برای شرکت در سود جدید آنها باید با روش دریافت گواهینامه حق تقدم سهام به درستی آشنا شویم. همانند توضیحات داده شده در بخش پیشین، پس از تصویب افزایش سرمایه یک شرکت به صورت نقدی، گواهینامه حق تقدم سهام برای سهامداران فعلی شرکت ارسال می‌شود. مهم است به ذهن داشته باشیم که در صورتی که افزایش سرمایه به دلیل سودهای تجمعی شرکت صورت گیرد، حق تقدم به معنای خاصی نخواهد داشت و بلکه سود سهامداران به سهام تبدیل خواهد شد.

بر اساس توضیحاتی که ارائه شده است، بعد از آگاهی شدن سهامداران از تصمیمات مورد تصویب برای افزایش سرمایه شرکت از طریق نقدینگی، آنها باید منتظر انتشار فرم حق تقدم بمانند. اخبار مربوط به حق تقدم سهام همواره از طریق منابع چاپی مانند روزنامه‌ها یا روش‌های ارتباط جمعی دیگر منتشر می شود. هنگامی که گواهینامه حق تقدم سهام منتشر می شود، باید بخش‌های مختلف آن را با دقت تکمیل کنید و در مهلت مشخص شده آن را به شرکت ارسال کنید.

گواهینامه حق تقدم می‌تواند از وبسایت شرکت مورد نظر دانلود شده و سپس تکمیل شود. پس از پرکردن فرم، باید آن را به شرکت ارسال نمود. ارسال فرم‌ها در حال حاضر به دو صورت انجام می‌شود؛ اولا به صورت سنتی که شامل مراجعه به دفتر پست می‌شود و ثانیا به صورت الکترونیکی از طریق ایمیل و سایر روش‌ها صورت می‌گیرد. در صورتی که فردی ارسال فرم را فراموش یا عمداً تمام نماید، این نشانگر عدم تمایل به شرکت در افزایش سرمایه است.

پس از آشنایی با روش دریافت گواهینامه حق تقدم سهام، مناسب است فرد با اطلاعات موجود در این فرم نیز به طور کامل آشنا شود. این فرم شامل اطلاعاتی است که شامل تعداد سهام فعلی سهامدار، تعداد حق تقدم سهام قابل استفاده، مبلغ حق تقدم، کد سهامدار، مبلغ فعلی سرمایه شرکت، مبلغ افزایش سرمایه، مبلغ سرمایه جدید و غیره است.

تاریخ آخرین مهلت استفاده از حق تقدم در گواهینامه‌ها به‌ویژه در این گواهینامه مشخص می‌شود. به طور کلی، مقدار نامعین سهام شرکت‌ها در ایران تقریباً یک هزار ریال (معادل 100 تومان) است، اما به دلیل ارزش واقعی سهام یک شرکت (مانند 150 تومان)، سود سهامداران می‌تواند بالاتر رود.

نحوه پرداخت گواهینامه حق تقدم سهام

توجه داشته باشید که قبل از بررسی "نحوه پرداخت" و "گواهینامه حق تقدم سهام" باید به این نکته اشاره کنیم که فقط سهامدارانی که فرم "حق تقدم" را در مدت زمان مشخص شده کامل کرده و به شرکت مورد نظر ارسال کنند، می توانند در افزایش سرمایه شرکت مشارکت کنند. مدت زمان لازم برای تکمیل "گواهینامه حق تقدم" در اکثر شرکت ها حدود 2 ماه است.

سهامداران فعلی شرکت می‌توانند با تکمیل فرم استفاده از حق تقدم، برای صدور سهام جدید به نام خود، مبلغ ارزش اسمی سهام را به حساب شرکت پرداخت کنند. ارزش اسمی هر سهم در این شرکت 100 تومان است. شاید برای برخی افراد ابهامی وجود داشته باشد که چگونه باید ارزش اسمی سهام را به شرکت پرداخت کنند. در این مورد، شرکت‌ها مبلغ ارزش اسمی و جزئیات حساب بانکی خود را در فرم گواهینامه حق تقدم سهام ثبت می‌کنند.

بنابراین، سهامداران در صورتی که حق تقدم خرید سهام را منتقل کنند، باید ارزش اسمی سهام خریداری شده جدید خود را در مدت زمان مشخص شده در فرم، به حساب شرکت مربوطه واریز کنند. اگر از این اقدام خودداری کنند، حتی اگر درخواست خریدار را تکمیل و ارسال کرده باشند، هیچ سهمی به او تعلق نخواهد گرفت.

حتما باید توجه کنید که فرایند تبدیل حق تقدم به سهام ممکن است بین 3 تا 7 ماه زمان ببرد. دلیل این محدوده زمانی این است که در ابتدا سهامداران مبلغ اسمی سهام خود را پرداخت می‌کنند و سپس سازمان بورس و اوراق بهادار باید افزایش سرمایه شرکت را تایید و ثبت کند. پس از اتمام این مراحل، سهام حق تقدم به سهام معمولی به صورت خودکار تبدیل خواهد شد.

الزامی شدن گواهینامه حق تقدم

در دی ماه سال گذشته، منبعی خبری درباره الزام استفاده از گواهینامه حق تقدم منتشر شد. این تغییرات به دو هدف اصلی فکر شده است: از یک سو، حذف مراجعه حضوری به اداره پست و از سوی دیگر، کاهش زمان مورد نیاز برای فرآیند افزایش سرمایه شرکت‌ها با استفاده از مبلغ نقدی در دست. دستورالعمل‌ها برای صدور و ارسال گواهینامه حق تقدم اصلاح خواهند شد و در مقایسه با گذشته، تنها به صورت الکترونیکی امکان انجام این مراحل وجود خواهد داشت.

با توجه به رشد فناوری و ارتقای فرآیندهای ارتباطی بین شرکت‌ها و سهامداران، در سال جاری تصمیم گرفته شده است که از راهکارهای الکترونیکی در صدور گواهینامه‌های حق تقدم استفاده شود. به این ترتیب، نیازی به چاپ کاغذی این گواهینامه‌ها و گواهینامه‌های موقت سهام و اوراق سهام نمی‌باشد. در این راستا، بر اساس دستورالعمل‌های جدید، این گواهینامه‌ها به صورت الکترونیکی صادر خواهند شد. این تصمیم تاثیر مثبتی در آسان‌تر و سریع‌تر شدن ارتباطات شرکت‌ها با سهامداران و اهداف حفظ محیط زیست و کاهش اصلاح سند و مدیریت هزینه‌ها خواهد داشت.

این درست است که در حال حاضر بیشتر سهامداران بورس از ابتدا در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) ثبت نام کرده‌اند. به عبارت دیگر، برای خرید حق تقدم یا تبدیل آن به سهام، نیازی به مراجعه به دفتر پست یا بانک وجود ندارد. در واقع، می‌توان از طریق درگاه‌های پرداخت نیز تراکنش‌های واریزی را به سادگی انجام داد.

با توجه به اقدامات قابل توجهی که برای کاهش هزینه و زمان انجام فرآیندها انجام شده است، فرآیند دریافت و پرداخت گواهینامه حق تقدم به صورت یکپارچه و از طریق فرم های الکترونیکی انجام می‌شود. اجرای این اقدام موجب ایجاد تغییرات قابل توجهی در کاهش زمان لازم برای افزایش سرمایه از منابع نقدی می‌شود و همچنین به سرعت پاسخگویی به مطالبات مشتریان همکاری می‌کند.

مزایای استفاده از گواهینامه حق تقدم

چگونگی استفاده از گواهی حق تقدم سهام در بورس، باعث شده است که بسیاری از سهامداران تمایل به خرید و تبدیل حق تقدم به سهم عادی داشته باشند. افراد زیادی تاکنون با خرید سهام حق تقدم شرکت‌ها، سود فوق‌العاده‌ای را به دست آورده اند. بنابراین، مطالبی در مورد مزایا و ویژگی‌های بارز استفاده از گواهی حق تقدم را در اینجا مورد بررسی قرار داده‌ایم.

خرید سهام با حق تقدم در بازار سهام عموماً به دلیل افزایش قیمت سهام شرکت در آینده جذابیتی دارد. سهامداران در این نوع خرید، مبلغ ارزش اسمی را در مقابل هر سهم حق تقدم پرداخت می‌کنند. ارزش واقعی سهم یک شرکت ممکن است چند درصد بیشتر از ارزش اسمی آن باشد. به همین دلیل، احتمال سوددهی سهام حق تقدم نسبتاً بالا است.

نوشته: "در ضدمقابل، سهامداران فعلی یک شرکت در صورت عدم تمایل به استفاده از حق اولویت خود، می‌توانند این گواهی را در بازار بورس به دیگران فروخته تا از آن بهره‌برداری کنند. استفاده از سهام حق تقدم تراز از مزیت‌های خرید و استفاده از آن به شمار می‌رود. اگرچه قیمت هر سهم پس از افزایش سرمایه شرکت کاهش می‌یابد، اما با افزایش تعداد سهام‌های خریداری شده، خسارات و سود حاصل ممکن است تراز شوند."