گواهی کفالت

زمانی که فردی مسئولیت و دستگیری اموری را به دوش می‌کشد، می‌توان آن شخص را به عنوان «سرپرست» یا «کفیل» دیگری تلقی کرد.
به عنوان مثال، زمانی که یک پسر فرزند، پدرش را از دست می‌دهد و واقعاً مسئولیت اداره امور اعضای خانواده‌اش مانند مادر، خواهر و برادران را به عهده می‌گیرد، به عنوان «متکفل» شناخته می‌شود.
این مفهوم با «عقد کفالت» مدنی که به معنای تعیین شخص ثالث قرارداد می‌شود، اختلاف دارد.

به هر حال، برای بهره‌برداری از برخی خدمات و حقوق اجتماعی مانند معافیت فرزند پسر از خدمت سربازی یا ثبت نام در طرح ملی مسکن، کفالت و سرپرستی را لازم است اثبات کنیم.
بررسی باید صورت‌گیرد که چگونه می‌توانیم گواهی ناظر بر کفالت فرزند یا والدین یا سایر اعضای خانواده را دریافت کنیم.

متن: در این مقاله، می‌خواهیم به بررسی مفهوم "گواهی کفالت" و شرایط و روش‌های دریافت آن بپردازیم.
همچنین، توضیح خواهیم داد که گواهی کفالت برای سرپرستی و گواهی کفالت برای مسکن ملی چه معنا دارند و از کجا باید این گواهی را دریافت کرد.
در پایان نمونه‌ای از گواهی کفالت را ارائه خواهیم داد.

گواهی کفالت چیست

یکی از توافقاتی که در قانون مدنی به آن اشاره می‌شود، عقد تضعیف است که در این توافق شخصی به عنوان تصدیق کننده تعهد می‌کند که شخص دیگری را نزد شخص ثالثی با عنوان تصدیق شونده حاضر نماید.
این توافق اهمیت فراوانی در حقوق وضعیف دارد و توضیحات دقیق‌تر در مقاله "وظایف تضعیف" ارائه شده است.

با این حال، باید به یکی از معانی دیگر کلمه "کفالت" اشاره کرد.
این معنی به انجام وظایف سرپرستی برای شخص دیگر اشاره دارد.
به طور متداول، در برخی موارد، شخصی می‌تواند به عنوان کفیل یا سرپرست شخص دیگری در نظر گرفته شود؛ زیرا آن شخص به دلایل مختلفی نمی‌تواند وظایف خود را به علت سن کم، پیری، بیماری، ناتوانی، بیکاری و غیره انجام دهد.
البته، این مفهوم کفالت یا سرپرستی به صورت صریح در قانون بیان نشده است.

اما به هر حال، برای بهره‌برداری از برخی خدمات، مانند معافیت از خدمت سربازی برای پسران، استفاده از بیمه تأمین اجتماعی برای والدین تحت تکفل و یا حتی انجام امور مربوط به کودکان تحت سرپرستی، لازم است ابتدا کفالت فرد سرپرست تأیید شود.
متقاضی باید گواهی کفالت را دریافت کند.

گواهی کفالت یعنی گواهی ای که توسط یک مرجع صلاحیت‌دار مانند دادگاه صادر می‌شود و تأیید می‌کند که یک فرد سرپرستی یک شخص دیگر را بر عهده دارد و مسئولیت امور وی را به عهده می‌گیرد.
در این گواهی، شرایط سرپرستی متقاضی بررسی و تأیید می‌شود و طبق آن، فردی به نام "متکفل" امور وی اعلام می‌شود.

شرایط گرفتن گواهی کفالت

گواهی کفالت، گواهی‌ای است که توسط ناظر صادر می‌شود تا احراز سرپرستی فردی را برای شخص دیگری تضمین کند.
این شخص ممکن است پدر و مادر، خواهر و برادر یا کودکی بدون سرپرستی باشد.
اما جواب به سوال "گواهی کفالت چیست؟" دادن کافی نیست، بلکه بایستی به سوال "شرایط دریافت گواهی کفالت چیست؟" هم پاسخ دهیم.
متن: گواهی کفالت، به گواهی گفته می‌شود که ناظر بر احراز سرپرستی شخصی، بر دیگری است که این فرد، می‌تواند پدر و مادر، خواهر و برادر یا کودک بی‌سرپرستی باشد.
اما پس از پاسخ به این سوال که گواهی کفالت چیست، می‌بایست به این سوال نیز پاسخ دهیم که شرایط گرفتن گواهی کفالت چیست؟

در پاسخ به این سؤال، باید اشاره کرد که در قانون مدنی و قانون امور حسبی، موارد مربوط به قیمومیت و وصیت به جز، درباره کفالت (سرپرستی) صحبتی راجع به آنها مذکور نشده است.
با این حال، در برخی از موارد مانند بهره‌برداری از بیمه تامین اجتماعی برای فرزندان توسط والدین، معافیت از خدمت سربازی برای فرزندان پسر، ثبت نام در مسکن ملی و سایر موارد مشابه، گواهی کفالت لازم است.

بنابراین، مقتضی است که شرایط برای دریافت گواهی کفالت بسته به موارد مختلف متفاوت باشد.
به عنوان مثال، شرایط کفالت برای معافیت پسران فرزند از خدمت سربازی، این است که پدر فرد مشمول باید بالای ۷۵ سال باشد یا نیاز به مراقبت داشته باشد.
برای کفالت از سوی مادر، باید مادر همسر خود را از دست داده باشد و فرد مشمول، تنها پسر بالای ۱۸ سال وی باشد.
برای کفالت از سوی خواهر، باید وی ازدواج نکرده و پدر همچنین نباید زنده باشد.
جهت کسب اطلاعات دقیق‌تر درباره این موضوع، لازم است به قانون نظام وظیفه مراجعه شود.

به علاوه، در صورت تمایل به دریافت گواهی کفالت برای سرپرستی از کودکان بی سرپرست، باید شرایط زیر را رعایت نمایید: ابتدا باید مذهب مسلمانی را داشته باشید و نباید سوابق کیفری داشته باشید.
قادر باید بوده و توانایی مالی کافی برای سرپرستی از کودک را داشته باشید.
همچنین، نباید در محدودیت حقوقی یا قانونی قرار داشته باشید.
علاوه بر این موارد، باید علاوه بر صلاحیت اخلاقی، از هیچ نوع بیماری خاصی رنج نبرده باشید.
در نهایت، سازمان بهزیستی می تواند پس از بررسی شرایط، گواهی کفالت یا سرپرستی کودک را صادر نماید.

برای افرادی که می‌خواهند فرزند خود را به عنوان کفیل خود معرفی کنند تا بتوانند از بیمه تامین اجتماعی وی استفاده کنند، باید درخواست کفالت خود را به اداره بیمه تامین اجتماعی ارائه دهند.
با داشتن شرایط سنی (60 سال برای پدر، 55 سال برای مادر، 60 سال برای شوهر)، از کار افتادگی و عدم تمکن مالی، گواهی کفالت وی را دریافت می‌کنند.
نحوه گرفتن این گواهی نیز در ادامه توضیح داده خواهد شد.

نحوه گرفتن گواهی کفالت

پس از توضیح درباره تعریف "گواهی کفالت" و شرایط لازم برای دریافت آن، با این سؤال مواجهیم که چگونه می‌توان گواهی کفالت را دریافت کرد؟ به عبارت دیگر، افرادی که شرایط کفالت یا سرپرستی را دارند، چگونه می‌توانند برای دریافت گواهی اقدام کنند؟

جهت پاسخ به این پرسش، بایستی ذکر شود که روش دریافت گواهی کفالت بسته به حالت مورد نظر ممکن است تکراری باشد.
با این توضیح که صدور گواهی کفالت برای پسران از سوی اعضای خانواده، طبق قوانین و مقررات قابل اجرا توسط سازمان نظام وظیفه انجام می‌شود و پس از بررسی شرایط متقاضی امکان صدور گواهی کفالت وجود دارد.

به طور مشابه، صدور گواهی تضمینیه برای بیمه کردن پدر و مادر توسط سازمان تامین اجتماعی، با بررسی درخواست و احاطه به شرایط قانونی کفالت، به آنها اجازه می‌دهد که فرزندان خود را تحت تحت پوشش بیمه قرار دهند.
همچنین، صدور گواهی تضمینیه فرزندی بی سرپرست نیز به این صورت انجام می‌شود که سازمان بهزیستی با توجه به شرایط درخواست کننده، آن را صادر می‌کند.

گواهی کفالت از کجا بگیرم

همانگونه که ذکر شد، صدور سند و مدرک مرتبط با ضمانت یا مسئولیت پذیری فردی توسط مقام مربوطه با رعایت قوانین مربوطه صورت می‌پذیرد.
با ارجاع به این مدارک، می‌توان از خدمات حقوقی نیز بهره‌برداری کرد، مانند استفاده از ضمانت والدین برای دریافت کارت معافیت نظام وظیفه که توسط سازمان نظام وظیفه ارائه می‌شود.

اما در مکمل به این موضوع، ممکن است که افرادی به منظور حصول گواهی کفالت، تماس با مراجع قانونی برقرار کنند.
این گواهی که از طریق این مراجع دریافت می‌شود، نشان می‌دهد که فردی وظیفه تکفل و سرپرستی بر روی شؤون دیگری را به عهده دارد.
علاوه بر این، امکان ارائه این گواهی به نهادهای مختلف نیز وجود دارد و از آن می‌توان در این نهادها بهره‌برد.

در این موقعیت، به نظر می‌رسد قاضی مختار است که توانایی صدور گواهی کفالت را داشته باشد.
برای دریافت گواهی کفالت، متقاضی باید یک نمونه دادخواست تهیه کند و از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی آن را به ثبت برساند.
در نهایت، دادگاه حقوقی پس از بررسی وضعیت، می‌تواند گواهی کفالت بین افراد صادر کند.

به هر حال، باید به این مورد توجه کرد که رویه قضایی دادگاه‌ها در صدور گواهی کفالت برای متقاضیان ممکن است متفاوت باشد.
برخی از دادگاه‌ها، صدور گواهی کفالت را به عنوان یکی از امور ترافعی مد نظر قرار نمی‌دهند و از افرادی مانند پدر و مادر یا برادران و خواهران به عنوان مجاز به صدور گواهی کفالت تشخیص نمی‌دهند.
در نتیجه، دعوی متقاضی رد می‌شود و دادگاه نمی‌تواند ملزم به صدور رای در این خصوص باشد.
البته باید در نظر گرفت که این موضوع در همه دادگاه‌ها یکسان نیست و ممکن است پروسه‌ها در دادگاه‌های مختلف تفاوت داشته باشد.

«اما دربارهٔ خوانندگی فرزند، مسأله‌ای جداگانه است و دادگاه، پس از تأیید شرایط لازم برای سرپرستی یا مراقبت از فرزند خوانده، به صورت موردی حکم یا گواهی صادر می‌کند و با دریافت آن، می‌توان به سازمان ثبت احوال مراجعه کرده و این مفاد را در شناسنامه همچنین ثبت کرد.
»

گواهی کفالت سرپرستی

با توجه به قوانین مدنی، سرپرستی می‌تواند به چند صورت مختلف اعمال شود.
این صورت‌ها شامل وصايت، نگهبانی، قیمومت و امانت می‌شود.
هر یک از این صورت‌ها قوانین خاصی دارند.
همچنین فرد درخواست کننده، می‌تواند به دادگاه‌های قضایی درخواست خود را مطرح کرده و بر اساس حالت مربوطه، مانند حکم نگهبانی، نامه وصا، و غیره، مدارک مربوطه را دریافت کند.

مانند همینچنین گفته شده است، در قوانین مدنی و مسائل حسبی، هیچ تبصره‌ای درباره سرپرستی از افراد دیگر مانند خواهر، برادر یا والدین وجود ندارد.
با این حال، بعضی اوقات شخصی به دلایل ویژه مانند بیماری یا ناتوانی دیگران از جمله خواهران و برادران خود، تصمیم می‌گیرد مسئولیت نگهداری و سرپرستی از آنان را برعهده بگیرد و امور قانونی مرتبط با آنها را انجام دهد.
بنابراین، باید طبق مطالب پیش‌تر، اقدامات مربوط به امور اداری آن را انجام دهد.

برای این منظور، وجود قوانینی همچون قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست، باعث می‌شود کفالت یا سرپرستی کودکان دارای ضوابط خاصی باشد.
به این ترتیب، خانواده‌هایی که تمایل به سرپرستی کودکان دیگری دارند، باید با داشتن شرایط لازم، درخواست خود را از طریق سازمان بهزیستی پیگیری کنند.

در مواقعی که نیاز به صدور گواهی کفالت سرپرستی برای کودکان وجود دارد، بایستی این مسئله از طریق دادگاه‌ها و مراجع قانونی رسیدگی شود.
به این منظور، فرد درخواست کننده با تهیه مدارک لازم می‌تواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست صدور گواهی کفالت را ارائه دهد.
در صورت تأیید شرایط لازم، دادگاه می‌تواند حکم سرپرستی یا کفالت موقت یا دائم را صادر نماید.

گواهی کفالت برای مسکن ملی

"گواهی کفالت"، برای موارد مختلفی مانند انجام امور قانونی مرتبط با فردی که در "سرپرستی" قرار دارد، استفاده می‌شود.
در بعضی مواقع، صدور گواهی کفالت توسط مرجع قانونی، باعث می‌شود که "کفیل" یا "سرپرست" بتوانند از خدماتی مانند معافیت از خدمت سربازی استفاده کنند.

یکی از مواردی که نیازمند گواهی کفالت می‌شود، ثبت نام در طرح مسکن ملی است.
در این طرح، متقاضیان برای ثبت نام باید اسناد و مدارک خود را تهیه کرده و به صورت الکترونیکی در سامانه نهضت مسکن بارگذاری کنند.
پس از تایید شرایط و دریافت پیامک، باید به صورت حضوری به شعب بنیاد مسکن در شهر خود مراجعه کرده و مدارک را ارائه دهند.

به منظور رسیدن به همین هدف، در اضافه به کارت ملی متقاضی و افراد تحت تکفل، اگر متقاضی مسئولیت و سرپرستی فرد یا افرادی را بر عهده دارد، باید نسخه اسکن شده گواهی سرپرستی یا کفالت اصلی را نیز به همراه سایر مدارک مانند گواهی سابقه سکونت و غیره تهیه کند و تحویل دهد.
در بخش‌های قبل، روش‌های دریافت این گواهی در شرایط مختلف توضیح داده شده است.

یکی از جوانب حائز اهمیت در صدور گواهی کفالت یا سرپرستی، نظارت بر شرایطی است که فردی، با دارا بودن شرایط قانونی، به عنوان سرپرست فرد کوچک سن تعیین می‌شود.
در این موقعیت، دادگاه، اقدام به صدور حکم سرپرستی یا فرزند خواندگی می‌کند تا براساس آن، درخواست کننده به عنوان سرپرست فرزند تشخیص داده شده و بتواند از مزایای قانونی که برای فرزندان در قانون تعریف شده، استفاده کند.