کم کردن و تغییر سن شناسنامه و مراحل قانونی آن

طبق قانون، تاریخ تولد هر فرد باید به صورت رسمی اعلام و ثبت شود.
در این راستا، سازمان ثبت احوال کشور با صدور شناسنامه، یک سند رسمی را در همراهی تولد نوزاد ارائه می‌دهد.
تاریخ تولد، یکی از مشخصات اصلی هویت اشخاص است که در شناسنامه ثبت می‌شود.
با هدف حفظ اعتبار اسناد ثبتی، امکان تغییر تاریخ تولد در این اسناد وجود ندارد.

بعضی افراد ممکن است ادعا کنند که سن واقعی آنها در شناسنامه خود درج نشده است و نیاز به تغییر آن دارند.
تغییر سن در شناسنامه، یک اقدام استثنایی و فقط در صورتی ممکن است که فرد موردنظر دلایل قانع کننده و قابل پذیرشی برای اثبات ادعای خود داشته باشد.
برای مثال، فرد می‌تواند با ارائه مدرکی مثل شناسنامه برادر یا خواهر بزرگترش که قبل از تولد او درگذشته است، قادر باشد ادعای خود را ثابت کند.

در این مقاله قصد داریم به بررسی امکاناتی در خصوص تغییر و تنظیم سن شناسنامه بپردازیم.
ابتدا مراجع صالح و معتبری که این امکان را فراهم می‌کنند را معرفی خواهیم کرد.
سپس به تشریح مراحل قانونی اقدام به تغییر سن شناسنامه خواهیم پرداخت.
در صورتی که سؤالاتی در این زمینه دارید، با ما همراه باشید.

امکان کم کردن و تغییر سن شناسنامه

با توجه به "قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آنها" که در سال ۱۳۶۷ توسط شورای نگهبان تصویب شد، از تاریخ تصویب این قانون به بعد، تغییر تاریخ تولد افراد ممنوع است.
به عبارت دیگر، اصل بر آن است که نمی توان تغییر سن در سند شناسایی اشخاص را انجام داد.

اما برخی از افراد می‌توانند با ارائه دلایل کافی، تفاوت سن خود را به واقعیت ثابت کنند و سن در شناسنامه را تغییر دهند.
طبق قانون، هر فرد فقط یک بار می تواند سن در شناسنامه خود را تغییر دهد.
مرجعی صالح برای این تغییر بستگی به میزان تفاوت سن واقعی با سن در شناسنامه دارد.

مرجع صالح برای کم کردن و تغییر سن شناسنامه

تغییر سن یعنی کاهش یا افزایش سن فرد در سند شناسنامه، که در دو مرجع مختلف انجام می‌شود.
تعیین مرجع مناسب برای کاهش سن یا تغییر سن در سند شناسنامه، با توجه به تفاوت بین سن در شناسنامه و سن واقعی فرد درخواست کننده، متفاوت است.
طبق توضیحات زیر می‌توان به این موضوع پی برد:- قوانین مربوط به کاهش سن در سند شناسنامه و تغییر سن برای افزایش آن در سند شناسنامه را باید رعایت کرد.
- برای کاهش سن در سند شناسنامه، نیاز است که تفاوت سن بین سند شناسنامه و سن واقعی فرد درخواست کننده کمتر از حد مشخصی باشد.
- برای تغییر سن به سمت افزایش در سند شناسنامه، نیاز است که تفاوت سن بین سند شناسنامه و سن واقعی فرد درخواست کننده بیشتر از حد مشخصی باشد.
- برای انجام این تغییر در سند شناسنامه، باید مرجع معتبر و مربوطه مراجعه شود و شرایط لازم را برآورده کند.
- فرد متقاضی باید مدارک و مستندات مورد نیاز را برای تغییر سن در سند شناسنامه ارائه دهد و به مقررات و قوانین مربوطه پایبند باشد.

در صورتی که تفاوت سن شناسنامه با سن واقعی شما بیش از 5 سال باشد، می توانید سن خود را در شناسنامه تغییر دهید.
تغییر سن شناسنامه، فرایندی است که به وسیله آن می توانید سن واقعی خود را در شناسنامه خود وارد کنید تا با آن مطابقت داشته باشد.
این کار به ویژه در مواقعی که تفاوت سن شما با سن واقعی بیش از 5 سال است، ضروری می باشد.

در این سناریو، به موجب تبصره قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آنها، بررسی این پرونده در اختیار "کمیسیون تشخیص سن" است که توسط مقامات زیر تشکیل شده است: فرماندار یا بخشدار، رئیس اداره ثبت احوال محل، پزشک منتخب، مدیر عامل سازمان بهداشت استان و رئیس شورای اسلامی شهر یا بخش.
ریاست این کمیسیون بر عهده قاضی محل قرار دارد.

تقاضای فرد، در این کمیسیون مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورتی که دلایل او مانند نامه استشهاد، برگه ولادت و سندی معتبر دیگر را ارائه کند و همچنین پزشک کمیسیون به تفاوت سن پاسخ دهد، فرد قادر است برای تغییر سن در شناسنامه اقدام کند.
بررسی اعتراض به تصمیمی که در این کمیسیون صادر می‌شود، در اختیار دیوان عدالت اداری قرار دارد.

در صورتی که تفاوت سن اعلامی در شناسنامه با سن واقعی، کمتر از 5 سال باشد، میتوانید در تغییر سن شناسنامه اقدام کنید.

در این شرایط، فرد می‌بایست به دادگستری مراجعه کند.
رسیدگی به این مسئله، در صلاحیت دادگاه محل سکونت فرد درخواست‌کننده است.
فرد درخواست‌کننده برای تغییر سن در شناسنامه، درخواست خود را با ارائه یک دادخواست مطرح می‌کند.
عمل ثبت و برلیان دادخواست باید توسط یکی از دفاتر خدمات قضایی انجام شود.

یک نکته حائز اهمیت در این زمینه این است که قانون به اشخاص متقاضی اجازه می‌دهد تا در محل اقامت خود دعوی ارائه کنند، نه در محل صدور شناسنامه.
اعتراض به فرمانی که در این دادگاه صادر می‌شود، در دادگاه تجدیدنظر مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در هر دو حالت ذکر شده در بالا، فرد می‌تواند درخواست اصلاح سن داشته باشد و یا درخواست کاهش سن شناسنامه را مطرح کند.

نحوه و مراحل قانونی کم کردن و تغییر سن شناسنامه

برای موضوع تغییر سن شناسنامه، مرجع مورد نیاز بستگی به میزان تغییر سن دارد.
اگر تغییر سن کمتر از 5 سال باشد، مرجع صلاحیت دادگستری یا دادگاه حقوقی محل سکونت فرد متقاضی است.
افرادی که تمایل به تغییر سن دارند، باید به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنند و دادخواست خود را برای تغییر سن ثبت کنند.
طبق مقررات، برای ثبت دادخواست، چهار مدرک اصلی شامل شناسنامه، کارت ملی، استشهادیه و گواهی تولد (اگر موجود باشد) نیاز است.

"هرگاه فرد درخواست‌کننده ادعا کند که اختلاف واقعی سن او با شناسنامه اش بیش از ۵ سال است، باید مدارک لازم را به اداره ثبت احوال مربوطه ارائه دهد.
در این صورت، باید چهار مدرک به اداره ثبت احوال تقدیم شود که این مدارک به اختلاف سن اشاره دارند؛ این چهار مدرک شامل شناسنامه و کارت ملی فرد درخواست‌کننده، استشهادیه، برگه ولادت و یا مدرکی که نشان دهنده اشتباه کارمند ثبت احوال باشد.
"