وطی به شبهه یا نکاح به شبهه چیست

گاهی اشتباه در تصور زن یا مرد منجر به رخداد رابطه جنسی بین آنها می‌شود، در حالی که بر اساس قوانین شرعی یا قانونی، رابطه جنسی میان آنها ممنوع یا باطل است.
به عنوان مثال، ممکن است مرد بدون آگاهی از اینکه زن مورد نظر ازدواج شده باشد، با او ازدواج کند که بر اساس قاعده "ازدواج با زن متاهل"، غیرمجاز است.
یا اینکه طرفین از وضعیت صحیح اعتقاد دارند و درنتیجه رابطه زناشویی برقرار می‌شود، در حالیکه در واقع عقد باطل است.
این موضوع با عنوان "وطی به شبهه یا نکاح به شبهه" شناخته شده است و در حقوق و فقه، مجموعه قوانین مهمی دارد که مربوط به آن است.
در این مقاله، به بررسی این سؤال پرداخته می‌شود که "وطی به شبهه یا نکاح به شبهه به چه معناست" و برای این منظور، مفاهیمی مانند "وطی به شبهه"، "اقسام شبهه در وطی به شبهه" و "نتایج ناشی از وطی به شبهه" را بررسی خواهیم کرد.

وطی به شبهه چیست

شکّ به معنای تردید است و تردید تفکر نادرستی است که انسان ممکن است درباره چیزی داشته باشد.
هر زمانی که یک مرد با یک زن نزدیکی یا رابطه جنسی داشتن را تصور کند در حالی که در واقع چنین رابطه‌ای وجود ندارد، این عمل را شبهه به تردید یا تصویر غلط می‌نامند.
اگر همراهی‌ای از این رابطه نتیجه شود، فرزند را فرزند تصویر غلط، نسل حاصل از شبهه می‌گویند.
برای اطلاعات بیشتر درباره تنبیه تصویر غلط، به کلیک کنید.

از طرفی، در پاسخ به سؤالی که مطرح شده است در مورد "وطی"، باید گفت که "وطی" به معنای ادغام و ارتباط جنسی است که در این فرآیند، نفوذ به حد نیمه اندام تناسلی مرد رخ می‌دهد.
"وطی" دارای سه نوع است که شامل "وطی مشروع"، "وطی به شک" و "وطی نامشروع" می‌شود و قوانین و احکام آن در شریعت اسلام و قوانین ایران بسته به نوع وطی، تعیین می‌شود.

اقسام شبهه در وطی به شبهه

بطور کلی، در وجود یک وضعیت شبهه به دو نوع یا خطا ممکن است برخورد کنیم.
صورت‌های مختلف شبهه در این حالت عبارتند از:- شبهه‌های هایلایت شده: که به صورت ویژه مورد توجه قرار می‌گیرند و تاثیر قوی‌تری بر دلیل‌ها و تصمیم‌ها ما دارند.
- شبهه‌های تاکید شده: که به وضوح نشان می‌دهند که برخورد شبهه چقدر اهمیت دارد و باید آن را به‌خوبی بررسی کنیم.
بنابراین، در این زمینه، باید به دقت و تمعن به شبهه‌های موجود مراجعه کرده و آن‌ها را تجزیه و تحلیل کنیم تا به نتیجه‌ای کاملا معقول و قابل قبول برسیم.

نخست، فرضیهٔ شبههٔ حکمی به آن اشاره دارد که قانوناً اشتباهی رخ داده است.
زمانی که کسی به دلیل نادانی و تصور اشتباهی فکر کند با فردی که قانوناً همسر او نیست رابطهٔ ازدواجی دارد، این اشتباه را شبههٔ حکمی می‌نامیم.
به عنوان مثال، وقتی مردی با زنی که در عدهٔ طلاق یا عدهٔ وفات است ازدواج کند؛ در این صورت بر اساس چنین قاعده‌ای، ازدواج بین آنها قانونی محسوب می‌شود.

در اینجا یک مساله مهم وجود دارد: ترکیب اشتباه مفهوم حکم و محتوای حکم.
به عنوان مثال، یک مرد می‌داند که ازدواج با یک زنی که هنوز در دوره‌ی عده قرار دارد، مجاز نیست و باطل است.
اما او زمانی که معتقد است عده‌اش به پایان رسیده، با زن دیگری ازدواج می‌کند.
همچنین، فرض کنید یک مرد به جای اینکه وقت خود را با همسر خود سپری کند، به اشتباه با یک زن دیگر رابطه جنسی برقرار می‌کند.

نسب ناشی از وطی به شبهه

بدون شک، شبهه در واقع شبهه را القا می‌کند که ممکن است از طرف همسر زن یا همسر مرد باشد.
با این حال، طبق ماده ۱۱۶۶ قانون مدنی، اگر به دلیل وجود موانعی، ازدواج پدر و مادر کودک باطل شده باشد، نسبت کودک به هر یک از پدر و مادری که از جهل به این موانع آگاه نبوده، شرعی بوده و نسبت به دیگری غیرشرعی خواهد بود.
به عبارت دیگر، اگر هر دوی طرفین در جهل بوده باشند، نسبت کودک به هر دوی آنها شرعی است.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره حکم نسبت ناشی از شبهه، کلیک کنید.