خلاصه مقاله
مفهوم وصیت در فرهنگ لغت به عنوان پند و اندرز و نصیحت تعریف میشود.
در قانون مدنی، به وصیت به صورت رسمی اشاره شده است.
ماده ۱۱۸۸ از قانون مدنی بیان میکند که "هر پدر و جد پس از فوت، میتواند برای فرزندانش که تحت ولایت او هستند، وصی معین کند تا پس از وفات خود به نگهداری و تربیت آنها ادامه دهد و از اموالشان مراقبت کند.
" به این ترتیب، قانونگذار یک مفهوم حمایتی برای محجوران تدبیر کرده است.
همچنین، علاوه بر ولایت بر محجوران که نظارت پدر و جد پدری است، هر پدر یا جد پدری میتواند بعد از فوت خود وصیت کند.
همچنین، طبق ماده ۱۱۹۰ قانون مدنی، والدین میتوانند به شخصی که به عنوان وصیتکننده تعیین شده، اجازه دهند که پس از وفات خود وصی دیگری را تعیین کند.
نهادههایی که در قوانین مدنی جهت حمایت از افراد محجور شده تعبیر شدهاند عبارتند از: ولایت، وصایت و قیمومت.
هر یک از این نهادها قوانین، نتایج و قواعد خاصی را برگزیدهاند.
هنگامیکه پدر یا جد پدری شخص محجور هنوز زنده است، ولایت بر عهده محجور قرار میگیرد.
به علاوه، هر کدام از پدر یا جد پدری میتوانند برای دوران پس از فوت خود، فردی را به عنوان وصی جهت مدیریت امور محجور تعیین کنند که این عمل را وصایت مینامند.
در صورتی که پدر یا جد پدری فوت کرده و وصی تعیین نشده باشد، دادگاه مسئولیت تعیین قیمومت را بر عهده میگیرد.
به همین مناسبت، در این مقاله به مطالعه وصایت در قانون مدنی، تفاوت وصایت با وصیت و تفاوت وصایت با قیمومت میپردازیم.
وصایت در قانون مدنی
تماماً عبارت بالا به زبان فارسی تغییر خواهد کرد تا از تگهای HTML مانند strong و em استفاده کند.
مفهوم وصیت در فرهنگ لغت به عنوان پند و اندرز و نصیحت تعریف میشود.
در قانون مدنی، به وصیت به صورت رسمی اشاره شده است.
ماده ۱۱۸۸ از قانون مدنی بیان میکند که "هر پدر و جد پس از فوت، میتواند برای فرزندانش که تحت ولایت او هستند، وصی معین کند تا پس از وفات خود به نگهداری و تربیت آنها ادامه دهد و از اموالشان مراقبت کند.
" به این ترتیب، قانونگذار یک مفهوم حمایتی برای محجوران تدبیر کرده است.
همچنین، علاوه بر ولایت بر محجوران که نظارت پدر و جد پدری است، هر پدر یا جد پدری میتواند بعد از فوت خود وصیت کند.
همچنین، طبق ماده ۱۱۹۰ قانون مدنی، والدین میتوانند به شخصی که به عنوان وصیتکننده تعیین شده، اجازه دهند که پس از وفات خود وصی دیگری را تعیین کند.
تفاوت وصایت با وصیت
با تقسیم وصیت به دو دسته وصیت عهدی و وصیت تملیکی، وصایت به وصیت عهدی معادل است.
وصیت عهدی، تعیین یک یا چند نفر توسط فردی است که به آنها مسئولیت انجام اموری مانند نگهداری از فرزندان کوچک را میدهد.
فردی که اینگونه وصیت میکند را موصی و فردی که به نگهداری از فرزند صغیر موصی متعهد است را وصی میخوانند.
بنابراین، تفاوت وصایت با وصیت این است که با تقسیم وصیت به عهدی و تملیکی، وصایت را میتوان به عنوان یکی از اقسام وصیت (یعنی وصیت عهدی) در نظر گرفت.
تفاوت وصایت با قیمومت
یکی از نهادهایی که در قانون مدنی برای حمایت از افراد محجور شده تعریف شده است، "قیمومت" است.
در صورتی که فرد محجور (صغیر، سفیه، مجنون) و ولی قهری (یعنی پدر و جد پدری) نداشته باشد و شخصی نیز به عنوان وصی تعیین نشده باشد، دادگاه قیم را تعیین خواهد کرد تا به امور وی پرداخته شود.
اما قیمومت با وضعیت متفاوتی همراه است.
تفاوت بین وصی و قیم این است که وصی توسط ولی قهری یا وصی منصوب توسط آنان تعیین میشود، اما قیم به تعیین دادگاه وابسته است.
تفاوت دیگر قیم و وصی این است که اختیارات قیم توسط قانون تعیین شده و اختیارات وصی توسط خود موصی (وصیت کننده) است.
همچنین، اختیارات وصی بیشتر از اختیارات قیم است، مگر اینکه موصی اختیارات وصی را محدود کرده باشد.
به عنوان مثال، وصی میتواند طرف قرارداد با محجور شود، اما قیم نمیتواند طرف معامله با محجور باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد معامله قیم با محجور، میتوانید به لینک مربوطه کلیک کنید.
سوالات پر تکرار
- متهمانی که به شلاق حدی محکوم میشوند (نه شلاق تعزیری)، در صورت داشتن دو سال سوء پیشینه کیفری، این محکومیت به عنوان عامل افزایش مجازات برای آنها محاسبه میشود.
مجازات تبعید و یا حبس تا درجه چهارم: زمانی که یک فرد براساس یک حکم قطعی دادگاه به تبعید (نفی بلد) محکوم شده باشد و همچنین، اگر او بر اساس همین حکم به حبس تا درجه چهارم (یعنی بیش از پنج تا ده سال حبس) محکوم شده باشد، او سوء سابقه ای برای مدت سه سالکی می یابد.
محکومیت به مجازاتهای سالب حیات و حبس ابد در بر خود دارد طول دوران حبس ابد و مجازات سلب حق حیات (اعدام و قصاص) مرتکبین جرم است.
در صورتی که یک فرد مرتکب جرمی شود و دادگاه به او حبس ابد یا مجازات سلب حق حیات صادر کند، برای طیفی از هفت سال پس از متوقف شدن اجرای حکم، سابقه کیفری منتشر و ثبت خواهد شد.
برای رسیدگی به آثار منفی مواد مخدر بر جامعه، به ویژه جوانان، قانونگذاران در کشور ما توجه ویژهای دارند.
به همین دلیل، قانون مبارزه با مواد مخدر تصویب شده است و مجازاتهای سنگینی برای جرایم مرتبط با این مواد تعیین شده است.
در مورد سه حقوق اجتماعی که در ماده 26 قانون مجازات اسلامی ذکر شده است، استثنا وجود دارد.
حتی پس از سابقه کیفری، هنوز سابقه بد افراد و محرومیت آنها از این سه حقوق برقرار است.
این سه حق که در بندهای (الف)، (ب) و (پ) در ماده مزبور ذکر شده است، عبارتند از: در کشور ما، همانند سایر کشورهای جهان، به دلیل شرایط اقتصادی ناسازگار، جرایم زیادی رخ میدهد و متأسفانه در سالهای اخیر این جرایم نیز افزایش یافته است.
یکی از این جرایم، سرقت است.
برخی مواقع، محکومیت قطعی به این جرم، باعث محرومیت فرد محکوم علیه از حقوق اجتماعی میشود.
در این بخش، به پاسخ دادن به این پرسش میپردازیم که آیا بعد از چند سال، سابقه سوء پیشینه در جرم سرقت پاک میشود؟ محکومیت به حبس درجه ۵: هرگاه فردی جرمی را ارتکاب کند که برای آن به حبس درجه ۵ محکوم شود، این باعث ایجاد یک سابقه کیفری نامطلوب به مدت دو سال در برابر متهم خواهد شد.
یادآوری میشود که درجه ۵ حبس، به زندانی گفته میشود که مدت آن بین دو تا پنج سال است.
در صورتی که دیه جنایت نصف یا کمتر از نصف دیه کامل بوده، و فرد متهم به قصاص عضو محکوم شده باشد، و در عین حال مبلغ دیه کمتر از نصف دیه کامل انسان باشد، میتوان در این شرایط، به دلیل محکومیت قصاصی به عضو، به مدت دو سال مجازات کیفری معین کرد.
در این حالت، وجود سابقه جنایی یا سوء سابقه نیز میتواند تأثیرگذار باشد.
به طور مشابه با جرم سرقت، برای جرایم مرتبط با مواد مخدر نیز در شرایط خاص ممکن است مجازاتهایی تعیین شود که سبب ایجاد سابقه منفی برای متهم شده و جرم قطعی میشود.
از اینرو، سوالی پیش میآید که آیا در این جرایم، سابقه منفی پس از گذشت چند سال از بین میرود و میتوان گواهی عدم سابقه منفی دریافت کرد؟ در صورت محکومیت به شلاق حدودی، مدت زمانی که نیاز است تا سابقه کیفری شما پاک شود، دو سال است.
در صورت اعلام محکومیت به نفی بلد (تبعید) یا حبس تا درجه چهارم، مدت حذف شدن سوابق منفی، سه سال میباشد.
در پاسخ به سؤالات فوق، باید ذکر کرد که طبق مقررات قوانین جزا اسلامی، مجازات حبس یا زندان در دو حالت میتواند به وجود سابقه منفی برای فرد محکوم منتهی شود.
این دو حالت عبارتند از حبس درجه چهار و حبس درجه پنج.
زندان درجه چهار به معنای حبس بیش از پنج تا ده سال و زندان درجه پنج به معنای حبس بیش از دو تا پنج سال میباشد.
این موضوع، به عنوان 'مجازات های تبعی'، تحت عنوان 'سابقه کیفری' در نظر گرفته می شود.
ماده 25 قانون مجازات اسلامی، وضعیت مجازات های تبعی را به خوبی تعریف کرده است.
بنابراین، پس از ارتکاب برخی از جرائم قصدی، محکوم شده در طی یک مدت زمان معین، از برخی از حقوق اجتماعی خود، مانند حق شرکت در انتخابات و استخدام در دولت، محروم می گردد.
بنابراین، مجازات های تبعی در شرایطی اعمال می شود که شخص محکوم علاوه بر جرم اصلی، یکی از شرایط زیر را نیز داشته باشد: اگر مایلید در انتخابات مهمی شرکت کنید، میتوانید برای ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شورای اسلامی شهر و روستا داوطلب شوید.
همچنین، میتوانید عضو شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیئت دولت و معاونت رئیس جمهور شوید.
اگر تمایل دارید، قادر خواهید بود به عنوان رئیس قوه قضائیه، دادستانی کل کشور، رئیس دیوان عالی کشور و یا رئیس دیوان عدالت اداری فعالیت کنید.
در پاسخ به سؤال بالا، باید اشاره کرد که سابقه محکومیتهای کیفری میتواند با حذف شرایط مناسب و پاک شدن پیشینه جرمی، ترمیم شود.
اگر مدت زمان لازم برای پاک شدن سابقه جرمی نیز به اتمام برسد، سابقه مجرمانه متخلف نیز پاک میشود و فرد میتواند با ارائه مدارک مربوطه برای دریافت گواهی تمیز، بدون هیچگونه سابقه جنایی، گواهی مربوطه را دریافت نماید.
در صورتی که دیه جرمی نصف یا کمتر از نصف دیه کامل یک شخص باشد، وقتی که او محکوم به قصاص شود، تا زمانی که دو سال از اعمال جرم انصراف یابد، سابقهٔ خلاف قانون او پاک میشود.
برجسته سازی آنچه که باید باشد یکی از مسائل حیاتی درباره امکانات ازبین بردن پیشینه جنایی برای افراد، این است که تا چه زمانی پیشینه کیفری پاک میشود؟ به عبارت دیگر، پس از چند سال، سابقه جنایی حذف میگردد؟ به سؤالی که پرسیده شد درباره اینکه پس از چند سال سابقه بد کیفری پاک میشود، پاسخ میدهم که زمان پاک شدن کامل سابقه کیفری وابسته به جرم مرتکب شده و مجازات قانونی آن دارد.
بر اساس ماده 25 قانون مجازات اسلامی، این موضوع تبیین شده است.
از پیشینهی ناخوشایند یا سابقهی ناسازگار تنها طبق قوانین و در عرض زمانی مشخص، تحت شرایط قانونی شکل گرفته و پس از سپری شدن مدت زمانی برای پاک شدن سابقه کیفری، همچان کاملاً از بین میروند و نیازی به اقدامات برای پاک کردن سابقهی ناسازگار نیست.
اما گاهی، شخص نیاز دارد گواهی تمامیت ناسازگاری خود را به یک سازمان یا مرجع ارائه کند، در این صورت نیاز است که با استفاده از روشهای استعلام درباره پاک شدن سابقهی ناسازگار، اقدام نماید.
در ادامه به شرح این روشها پرداخته خواهد شد.
فردی که درخواست دریافت گواهی "عدم سوء پیشینه" را دارد، باید با همراهی مدارک مورد نیاز، به دفاتر پلیس مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کند.
ما توصیه می کنیم برای یافتن اطلاعات بیشتر در این موضوع، مقاله زیر را مطالعه کنید: افرادی که تمایل به دریافت گواهی عدم سوء پیشینه دارند باید به صورت شخصی به دفاتر پلیس مراجعه نمایند.
در اینجا، تعداد نماینده امنیتی به شما کمک خواهند کرد تا اقدامات لازم را برای دریافت گواهی انجام دهید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره مراحل و نحوه درخواست گواهی عدم سوء پیشینه، مقاله زیر را مطالعه کنید توصیه ما: مقاله "راهنمایی جامع برای دریافت گواهی عدم سوء پیشینه" را بخوانید!
نتیجه گیری
نتیجهگیری قوی:به طور کلی، وصیت به عهدی و وصیت تملیکی دو دسته از وصایت هستند.
وصیت عهدی به معنای تعیین یک یا چند نفر برای انجام اموری مانند نگهداری از فرزندان کوچک است.
در قانون مدنی، وصیت به صورت رسمی تعریف شده است و قانونگذار برای حمایت از محجوران به وجود وصیت پدران و جدود پرداخته است.
هر پدر و جد پس از فوت میتوانند وصی معین کنند تا به فرزندانشان پس از وفات خود نگهداری و تربیت کند.
همچنین، قانون به والدین اجازه میدهد که به شخصی که به عنوان وصیتکننده تعیین شده است، اجازه بدهند که وصی دیگری را تعیین کند.
این قوانین مقتضی حقوق و مسئولیت های مختلف بین افراد را مشخص میکنند.
در نتیجه، وصیت یک ابزار قانونی بسیار مهم است که به افراد امکان میدهد برای آینده خود و آینده عزیزان خود تصمیمگیری کنند.