خلاصه مقاله
مباحث مورد بحث در این مقاله "تفاضل دیه" و "هزینههای اعدام برای قاتلان" هستند.
در صورتی که دو نفر به قتل یک فرد دست بزنند و درجه تقصیر آنها برابر و جرم اصلی قصاص باشد، باید تفاوت مبلغ دیه پرداخت شود تا قاتل مجازات اعدام ببیند.
مبلغ دیه قتل زن نصف دیه قتل مرد است.
بنابراین، اگر یک مرد یک زن را به قتل برساند، خانواده قربانی باید تفاضل مبلغ دیه یا هزینه اعدام قاتل را پرداخت کند تا قاتل مرد مجازات قصاص ببیند.
محاسبه تفاضل دیه در صورتی که تعداد قاتلان واحد باشد، به این صورت انجام میشود که یکی از قاتلان را قصاص کنند و بقیه قاتلان باید سهم خود از دیه را به قصاص شونده پرداخت کنند.
پرداخت تفاضل دیه به هزینه پرداخت شده به خانواده قربانی جرم نسبت داده میشود.
مجازات قتل عمد بر اساس قانون مجازات اسلامی قصاص است، مگر در موارد خاصی که اولیای دم رضایت دهنده باشند.
در این موارد، اگر اولیای دم تمایلی به قصاص قاتل نداشته باشند و با پرداخت هزینه اعدام قاتل موافقت کنند، تفاضل دیه را پرداخت میکنند.
پرداخت تفاضل دیه به معنای پرداخت مبلغی است که تفاوت بین دیه قاتل و دیه مقتول را تشکیل میدهد.
"در همه جوامع، نقض حقوق بشر و گرفتن جان یک فرد، یک تجاوز ناپسندانه است و به عنوان جرم جدی محسوب میشود.
جان هر انسان، برای ما به عنوان یک هدیه مقدس از خدا شمرده میشود و در بسیاری از قوانین کشورها، قتل فرد دیگر، با سختترین مجازات تنبیه میشود.
البته، تنبیه بشدت تشدید میشود اگر جنایت کشتار، به طور عمدی و آگاهانه انجام شود؛ یعنی یک فرد با قصد قتل و با آگاهی، به قتل یک یا چند نفر مشغول شود.
"
"در قانون جزای اسلامی ایران، قصاص به عنوان مجازات فردی برای کسانی که قتل عمد انجام دادهاند، تعریف میشود.
در صورتی که یک شخص قاتلی عمدی باشد، جانشینان قتلشدگان میتوانند راهیابی به قصاص را از طریق سامانه قضایی جویا شوند.
اما در برخی موارد، جانشینان لازم است مبلغ تفاضل دیه را به قاتل پرداخت کنند تا اجرای قصاص صورت پذیرد.
در غیر اینصورت، قصاص قابل اجرا نخواهد بود.
"
در این متن قصد داریم در مورد مفهوم "تفاضل دیه" و روش محاسبه مبلغ آن توضیحاتی ارائه دهیم.
تفاضل دیه به هزینه پرداخت شده به خانواده قربانی جرم نسبت میدهیم.
در ادامه به بررسی موارد پرداخت تفاضل دیه خواهیم پرداخت و نحوه محاسبه مبلغ آن را شرح میدهیم.
در صورتی که درباره هزینه اعدام قاتل و محاسبه مبلغ تفاضل دیه سوالی دارید، با ما تماس بگیرید.
هزینه اعدام قاتل چیست ؟
برای پاسخ به این سؤال که هزینه اعدام قاتل چقدر است، باید بگوییم: در واقع هیچ مقرره قانونی با عنوان "هزینه اعدام قاتل" وجود ندارد، به جای آن، در قانون مجازات اسلامی از عبارت "دیه" یا "تفاضل دیه" استفاده میشود.
پرداخت "تفاضل دیه" یا "مابالتفات مبلغ دیه" به طور کلی استثنا محسوب میشود و طبق قوانین اسلامی، قصاص یا جبران خون خودکشی، به عهدهٔ بستگان قربانی است و نیازی به پرداخت هزینه یا دیه ندارد.
زمانی که یک فرد عمداً کشته شود و میزان جبرانیه برای خانواده قربانی کمتر از میزان جرمشکل قاتل یا قاتلان باشد، امکان درخواست قصاص قاتل توسط خانواده قربانی وجود دارد، با این شرط که مبلغی به عنوان جبرانیه یا هزینه اعدام برای قاتل پرداخت شود.
این مبلغ به عنوان "فاضل دیه" یا "مابالتفاوت مبلغ جبرانیه" شناخته میشود.
موارد پرداخت تفاضل دیه
مجازات قتل عمد بر اساس قانون مجازات اسلامی قصاص است، مگر در مواردی که جرم قتل به صورت سقوط قصاص باشد و اولیای دم رضایت دهنده باشند.
به عبارت دیگر، اگر اولیای دم تمایلی به قصاص قاتل نداشته باشند و با پرداخت هزینه اعدام قاتل موافقت کنند، تفاضل دیه را پرداخت می کنند.
پرداخت تفاضل دیه به معنای پرداخت مبلغی است که تفاوت بین دیه قاتل و دیه مقتول را تشکیل می دهد.
اما باید توجه داشت که پرداخت تفاضل دیه صرفا در موارد خاصی ضروری است که در قانون مجازات اسلامی ذکر شده است.
به عنوان مثال، در مواردی که در جریمه قصاص اینگونه تعیین شده است، پرداخت تفاضل دیه الزامی است.
عبارتند از:
اولین مورد در مورد پرداخت تفاضل دیه زمانی است که قاتل مرد و قربانی زن باشد.
طبق ماده 550 قانون مجازات اسلامی، دیه قتل زن نصف دیه قتل مرد است.
به عبارت دیگر، مقدار دیه برای قتل زن نصف مقدار دیه قتل مرد است.
از این رو، زمانی که یک مرد یک زن را به قتل برساند، خانواده قربانی باید تفاضل مبلغ دیه یا به عبارت دیگر هزینه اعدام قاتل را پرداخت کند تا قاتل مرد مجازات قصاص ببیند.
مورد دومی که نمونههایی از آن را میتوان استخراج کرد، مباحث مربوط به تفاضل دیه و هزینههای اعدام برای قاتلان است.
در صورتی که دو نفر به قتل یک فرد دست بزنند و درجه تقصیر آنها برابر باشد و جرم اصلی قصاص باشد، باید تفاوت مبلغ دیه پرداخت شود تا قاتل مجازات اعدام ببیند.
مورد چهارم از موارد پرداخت تفاضل دیه، در زمانی رخ میدهد که برخی از اولیاء دم وصاحبان حق قصاص، تمایل به دریافت دیه دارند و یا از قصاص عذرخواهی میکنند و برخی از اولیاء دم،قصاص را مطالبه مینمایند.
در این حالت نیز، افراد مدعی قصاص برای قاتل، نخست باید بخشی از دیه دیگران را به خود یا به متهم پرداخت کنند تا اعدام قاتل صورت پذیرد.
نحوه محاسبه تفاضل دیه
توضیح درباره محاسبه تفاضل دیه و مابالتفاوت مبلغ دیه:ما قبلا در بخشهای قبلی، به شرح مفهوم هزینه اعدام قاتل یا تفاضل دیه پرداختیم و نیز موارد پرداخت تفاضل دیه یا به عبارتی مابالتفاوت مبلغ دیه را ذکر کردیم.
در این قسمت، میخواهیم به شما نشان دهیم چگونه میتوانیم تفاضل دیه و مابالتفاوت مبلغ دیه را محاسبه کنیم.
روش محاسبه تفاضل دیه بستگی به موارد پرداخت تفاضل دیه دارد و به صورت زیر است:- اگر تفاضل مابلغ دیه بین دو قسمت تفاوت نداشته باشد، محاسبه تفاضل دیه باید به صورت زیر باشد: (به صورت تقریبی) تقدیم نام کشیش : (مبلغ دیه خوبه - مبلغ دیه بد = تفاضل دیه) مانند: (خوبه: 10 میلیون تومان - بد: 5 میلیون تومان = تفاضل دیه : 5 میلیون تومان) - اگر مبلغ دیه خوبه بیشتر از مبلغ دیه بد باشد، محاسبه تفاضل دیه باید به صورت زیر باشد: (به صورت تقریبی) تقدیم نام کشیش : (مبلغ دیه خوبه - مبلغ دیه بد = تفاضل دیه) مانند: (خوبه: 15 میلیون تومان - بد: 10 میلیون تومان = تفاضل دیه : 5 میلیون تومان) - اگر مبلغ دیه بد بیشتر از مبلغ دیه خوبه باشد، محاسبه تفاضل دیه باید به صورت زیر باشد: (به صورت تقریبی) تقدیم نام کشیش : (مبلغ دیه بد - مبلغ دیه خوبه = تفاضل دیه) مانند: (بد: 20 میلیون تومان - خوبه: 15 میلیون تومان = تفاضل دیه : 5 میلیون تومان) با توجه به این روشها، شما میتوانید تفاضل دیه و مابالتفاوت مبلغ دیه را به راحتی محاسبه کنید.
نوع محاسبه مابالتفاوت مبلغ دیه در مواردی که جنسیت فرد قاتل مرد و جنسیت فرد مقتول زن است، بر اساس ماده ۳۸۲ قانون مجازات اسلامی به شرح زیر است: ولی دم قبل از اجرای قصاص، باید نصف مبلغ کامل دیه را به فرد مرتکب پرداخت کند.
با این حال، در صورتی که فرد قاتل مسلمان نباشد، پرداخت هزینه اعدام قاتل یا تفاضل دیه مورد نیاز نخواهد بود.
محاسبه تفاضل دیه به صورت زیر انجام میشود: در صورتی که مقتول و تعداد قاتلان واحد باشد، طبق ماده ۳۷۳ قانون مجازات اسلامی، اگر ولی دم تمایل داشته باشد، تنها یکی از قاتلان را قصاص کند و بقیه قاتلان باید سهم خود از دیه را به قصاصشونده پرداخت کنند.
اما اگر ولی دم تمایل داشته باشد، میتواند تمام یا بیش از یک نفر از قاتلان را قصاص کند.
در اینصورت، بایستی مبلغ دیه اضافی را قبل از قصاص به مرتکبین پرداخت کند.
سوالات پر تکرار
- قرار امتناع از رسیدگی یکی از انواع قرارهای تقریباً قاطع محسوب میشود.
این دستور به عنوان یک دستور قاطع در نزاعهای قضایی مورد استفاده قرار نمیگیرد.
عدم امتناع از رسیدگی نیز به آن توجه کرد که قرارهای قاطع دعوی به طرفین ابلاغ نمیشود و این مورد میتواند منجر به عدم آگاهی طرفین از وجود آنها شود.
در صورت لزوم، لازم است که طرفین دعوا از وجود این قرارها آگاه شوند.
همچنین، مطابق ماده 3 قانون آیین دادرسی مدنی، قضات دادگاهها موظفند مطابق قوانین موجود بر بنیاد کتب و منابع معتبر دینی و شرعی، به رسیدگی و رساندن دعاوی باشند.
در صورت عدم وجود قانونی در این زمینه یا تضاد با قوانین شرعی و شرع، باید بر اساس منابع معتبر اسلامی و موازین شرعی، صدور حکم عمل شود.
امکان وجود حکم قضات منجر به نقض قوانین شرعی و شرع است و در این موارد پروندهها باید به شعب دیگری برای رسیدگی ارجاع شوند که منجر به امتناع از رسیدگی میشود.
نتیجه گیری
با توجه به موارد مطرح شده در این مقاله، مشخص است که تفاضل دیه و هزینههای اعدام برای قاتلان از بحثهای مهمی است که در مورد قصاص مطرح میشود.
استناد به قوانین و ماده 550 قانون مجازات اسلامی، در صورتی که قاتل مرد و قربانی زن باشد، دیه قتل زن نصف دیه قتل مرد است.
بنابراین، با قتل یک زن توسط یک مرد، خانواده قربانی باید تفاضل مبلغ دیه یا هزینه اعدام را پرداخت کند تا قاتل مرد مجازات قصاص ببیند.
در مورد پرداخت تفاضل دیه، طبق ماده ۳۷۳ قانون مجازات اسلامی، ولی دم میتواند تنها یکی از قاتلان را قصاص کند و بقیه قاتلان باید سهم خود از دیه را به قصاصشونده پرداخت کنند.
در صورتی که ولی دم تمایل داشته باشد، میتواند تمام یا بیش از یک نفر از قاتلان را قصاص کند و در اینصورت، باید مبلغ دیه اضافی را قبل از قصاص به مرتکبین پرداخت کند.
از طرفی، مقامات مختلف و بسیاری از قوانین کشورها، قتل فرد را یک تجاوز ناپسندانه و جرم جدی محسوب میکنند.
به همین دلیل، تنبیه برای قصاص روی قاتلان بسیار سخت است و در صورتی که جنایت کشتار، به طور آگاهانه و با قصد قتل یک یا چند نفر انجام شود، تنبیه بشدت تشدید میشود.
در نهایت، باید توجه داشت که پرداخت تفاضل دیه صرفا در موارد خاصی ضروری است که در قوانین مندرج شده است.
این موارد شرایط خاصی را برای پرداخت تفاضل دیه های قتل مشخص میکنند و در غیر اینصورت، قصاص جرم قتل به عمل میآید.