هبه نامه رسمی

هبه نامه رسمی چیست؟

قبل از ارائه پاسخ به این سوال که چه معنایی برای هبه نامه رسمی وجود دارد، ابتدا باید تعریفی از هبه و هبه نامه ارائه کنیم و پس از توضیح این دو مفهوم حقوقی، به سوالی جدیدا پاسخ دهیم که می‌پرسد: چه چیزی به معنای هبه نامه رسمی است؟

مفهوم "هبه" در قانون مدنی در ماده 795 تعریف شده است.
به موجب این ماده، "هبه" به معنای عقدی است که در آن یک شخص به صورت رایگان یک مال را به شخص دیگری انتقال می‌دهد.
در اینگونه مواقع، فردی که مال را تملیک می‌کند "واهب" یا "هبه کننده" نامیده می‌شود، شخصی که مال به وی تملیک می‌شود "متهب" یا "گیرنده هبه" نامیده می‌شود و مالی که به صورت هبه منتقل شده است "عین موهوبه" نامیده می‌شود.

در توجه به آنچه رصد می‌شود، هبه در حقوق برابر با هدیه به شیوه‌ای قرار دارد.
اگر فردی مقداری از دارایی خود را به فرد دیگری بخشیده و این انتقال به صورت رایگان انجام شده باشد، به آن هبه گفته می‌شود و این عقد و قرارداد بر اساس شرایط و قوانین هبه در قانون مدنی اعمال خواهد شد.

در تنظیم یک قرارداد هبه، می توان از روش‌هایی مانند انعقاد شفاهی یا تهیه یک سند مکتوب استفاده کرد.
اگر سند مکتوب تهیه شود، آن را هبه نامه می نامند.
هبه نامه به دو نوع عادی و رسمی تقسیم می شود.

مفهوم هبه‌نامه رایج، نوعی هبه‌نامه است که توسط خود طرفین بدون نیاز به مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و پرداخت هزینه، تنظیم می‌شود.
اگر در تنظیم این هبه‌نامه شرایط و قوانین هبه رعایت شود، آن دارای اعتبار خواهد بود، اگرچه نسبت به نوع رسمی آن، اثبات ضعیف‌تری برای اثبات هبه داشته باشد.

هبه نامه رسمی چیست؟هبه نامه رسمی یک سند رسمی است که توسط سردفتر اسناد رسمی در دفتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود.
این هبه نامه بر اساس قوانین و شرایط ثبت اسناد و نمونه متن قرارداد هبه تدوین می‌شود.
هزینه صدور هبه نیز بر اساس تعرفه دفاتر اسناد رسمی محاسبه می‌شود.

هزینه هبه نامه رسمی در سال 1401

بعد از پاسخ به این سوال که چه معنایی در پشت نامه رسمی وجود دارد، ما با پرسشی مهم درباره این نوع از سند انتقال برای افراد متقاضی مواجه می شویم، یعنی هزینه نامه رسمی در سال 1401 چقدر است؟ با توجه به اینکه بر اساس قوانین و مقررات نامه رسمی، دو نوع متفاوت از نامه رسمی، یعنی متقابل و غیرمتقابل، در حقوق کشور ما وجود دارند، پس پرسشی برای مطرح شدن وجود دارد که آیا هزینه نامه رسمی بین این دو نوع مختلف است یا خیر؟ و اگر تفاوتی وجود دارد، هزینه هر کدام از این دو نوع نامه رسمی چقدر است؟ در نتیجه، در این قسمت به توضیح هزینه نامه رسمی در سال 1401 براساس نوع متقابل و غیرمتقابل آن، می پردازیم.

معنی "هدیه‌نامه معوض" این است که در آن، همراه با داده، یک شرط تعویضی نیز بیان شود.
به عنوان مثال، شخص الف واحد مسکونی خود را به شخص ب به‌صورت "هدیه" می‌دهد.
طرفین در این توافق‌نامه، شرطی را درج می‌کنند که خودروی شخص ب نیز به شخص الف واگذار شود.
در این حالت، هدیه‌نامه معوض محسوب می‌شود.

درباره‌ی موضوع هزینه هبه نامه معوض، باید اشاره کرد که در این نوع از هبه نامه‌ها، علاوه بر هزینه انتقال مالکیت عینی به هبه نامه‌دار، اگر همزمان با صدور هبه نامه، انتقال مالکیت مال مورد عوض از هبه گیرنده به هبه دهنده نیز صورت گیرد، هزینه‌ای مربوط به این انتقال هم در نظر گرفته خواهد شد.
در پایان این بخش، به طور کامل درباره‌ی هزینه صدور اسناد مالی توضیح خواهیم داد.

نامهٔ اهدا غیرمشروط به نوعی نامهٔ اهدا گفته می‌شود که همراه با آن هیچ شرط یا تعدیلی در نظر گرفته نشده و انتقال مالکیت مستقیم و بدون هیچ نقل و انتقالی رایگان صورت می‌گیرد.

با توجه به اینکه در نامه هبه غیرقابل تغییر، به طور خاص یک انتقال به صورت عینی انجام شده است (انتقال مالکیت و جاهوری)، هزینه نامه هبه همان هزینه صدور سند مالی هبه است و هیچ یک از طرفین تعهدی برای پرداخت هزینه دیگری ندارند.

حال، پس از شناسایی تفاوت‌های قیمت هبه‌نامه‌های رسمی، درباره‌ی دو نوع هبه‌نامه معوض و هبه‌نامه غیرمعوض، با استفاده از تعرفه‌های حق التحریر دفاتر اسناد رسمی، می‌توانیم به توضیح هزینه هبه‌نامه رسمی در سال ۱۴۰۱ بپردازیم.

براساس آخرین بخشنامه صادره از سوی رئیس قوه قضائیه، تعرفه تنظیم اسناد مالی متفاوت است برای اموال منقول و غیرمنقول.
بنابراین، هزینه هبه نامه رسمی نیز براساس این تفاوت متغیر خواهد بود.
هزینه هبه نامه رسمی برای اموال منقول و غیرمنقول در سال ۱۴۰۱ به شرح زیر است:توجه: لطفاً از استفاده از تگ‌های html مانند و در متن پرهیز کنید.

از طریق گذراندن در ماده 19 قانون مدنی، می‌توان به تعریف اموال منقول دست یافت.
به طبقه‌بندی این ماده، اموال منقول به شی‌هایی گفته می‌شود که قابلیت انتقال آنها از یک مکان به مکان دیگر وجود داشته باشد، بدون این‌که خود شی یا محل آن خراب شود.
به این تعریف، خودرو نمونه‌ای از اموال منقول است.
هزینه هبه‌نامه رسمی اموال منقول به ترتیب زیر است:

دستورهای قانونی برای تعیین هزینه‌های نوشتن دفاتر اسناد رسمی، توسط قوه قضائیه هر ساله اعلام می‌شود.
این دفاتر می‌بایست بر اساس تعرفه و هزینه‌های مربوط به هر سال، وجهی از متقاضیان دریافت کنند.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، توصیه می‌شود مقاله زیر را مطالعه کنید:```دستورهای قانونی برای تعیین هزینه‌های نوشتن دفاتر اسناد رسمی، توسط قوه قضائیه هر ساله اعلام می‌شود.
این دفاتر می‌بایست بر اساس تعرفه و هزینه‌های مربوط به هر سال، وجهی از متقاضیان دریافت کنند.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، توصیه می‌شود مقاله زیر را مطالعه کنید:```

شرایط هبه نامه

در پاسخ به این پرسش که چه شرایطی برای هبه لازم است، باید ابتدا به شرایط عمومی صحت معاملات و سپس به شروط و قوانین هبه در ماده‌های ۷۹۵ تا ۸۰۷ قانون مدنی مراجعه کرد.
بر اساس این مقررات، شروط هبه به شرح زیر است:- شرایط هبه نامه باید بایسته و مشروع باشد.
- هبه نباید باعث ضرر و زیان برای دیگران شود.
- هبه باید برحسب اراده و رضایت کامل بین طرفین انجام شود.
- اگر هبه به صورت شرعی یا مبتنی بر دستور قانون انجام شود، شروط هبه نامه نیاز نیست رعایت شود، مگر اینکه قانون به دلیل خاص خواسته‌های خاص را تعیین کرده باشد.

شرایط کلی جهت صحت معاملات، در تمامی قراردادها و توافقنامه‌ها مشترک هستند و شامل قصد و رضایت طرفین قرارداد هبه، اهلیت آنها، تعیین دقیق موضوع هبه و جهت مشروع قرارداد هبه است.

یکی از شرایط ضروری و حیاتی برای صحت نامه‌ی هبه، قبض عین موهوبه است.
برای اعتبار داشتن هبه، لازم است که مال مورد نظر، توسط هبه‌دهنده به هبه‌گیرنده تحویل شود.

در صورتی که هبه گیرنده از جنس متهب، مجنون، صغیر یا سفیه باشد، مطابق قوانین و شرایط هبه در قانون مدنی، قبض ولی آنها به جای آنها، دارای اعتبار قانونی است و هبه به صورت صحیح است.

قوانین هبه نامه

قانون مدنی شامل قوانین و شرایط مربوط به هبه نامه است که توسط قانونگذار تعریف و جزئیات آن تبیین شده است.
قوانین هبه نامه شامل مقررات زیر می باشند: - تعریف هبه نامه: مفادی که در آن مقداری از اموال یا حقوق به صورت رایگان به شخصی دیگر انتقال می‌یابد.
- پذیرش هبه نامه: رضایت و قبول شخص دریافت کننده هبه نامه از طرف دهنده هبه نامه.
- تقسیم اموال هبه نامه: روش تقسیم اموال بین گیرنده های هبه نامه طبق تعیینات قانون مربوطه.
- انصراف از هبه نامه: حق شخص دریافت کننده هبه نامه برای عدم قبول هبه نامه.
- بازگشت هبه نامه: مواردی که می‌توانند باعث بازگشت هبه نامه به شخص دهنده آن شوند.
- تشریعات مربوطه: قوانین و مقرراتی که برای بررسی و اجرای قضایای مرتبط با هبه نامه استفاده می‌شوند.
همه این قوانین و بندها تحت اشراف و نظارت قانون مدنی قرار دارند و از طرف قانونگذار در قالب قوانین مشخص شده‌اند.

تنظیم یک هبه‌نامه، به معنای صورت گیری آن به صورت رسمی یا عادی، با نیت طرفین عقد و قصد اهدای هبه، نیاز به تسلیم مستقیم هبه‌شده به گیرنده دارد.
به عبارت دیگر، مال و مشروعیت موضوع هبه، براساس توافق طرفین به گیرنده تحویل داده می‌شود.
به عنوان مثال، اگر موضوع هبه یک آپارتمان باشد، هبه‌دهنده می‌بایست آپارتمان را خالی نموده و کلید آن را به گیرنده تحویل دهد.

مقررات مهم مربوط به هبه شامل امکان رجوع به آن نیز می‌شود.
براساس ماده ۸۰۳ قانون مدنی، پس از انعقاد هبه و صورت گیری تسویه حساب، واهب اجازه دارد هبه را به او بازگردانده و مال را به دست بیاورد؛ به استثنای پنج حالت: ۱- در صورتی که گیرنده هبه، پدر، مادر یا فرزند شخص دهنده هبه باشد.
۲- اگر هبه معوض بوده و مقابل آن به واهب واگذار شده باشد.
۳- در صورتی که محتوای هبه از مالکیت متمتع به آن خارج شده باشد؛ به عنوان مثال اگر هبه را به فروش برساند.
۴- در صورتی که در محتوای هبه تغییری به وجود آمده باشد؛ به عنوان مثال اگر پارچه به لباس تبدیل شود.
۵- در صورتی که متمتع یا واهب فوت کنند.

نمونه متن قرارداد هبه