نکول چیست

بر اساس قانون تجارت، ارائه و پرداخت اسناد تجاری مانند چک، سفته، برات یا فته طلب نیازمند رعایت قوانین و مقررات مربوطه است.
عدم آشنایی با این قوانین می‌تواند به مشکلاتی منجر شود.
بنابراین، آشنایی کامل با این مقررات مهم است تا مشکلات برای طرفین اجتناب‌ناپذیر باشد.

در قانون تجارت، در بخش "نکول اسناد تجاری" که به برات‌ها اشاره دارد، تعریف شده است که نکول برات به معنای رد کردن برات توسط برات‌گیر است.
این مسئله به دلیل اینکه نکول برات ممکن است منجر به ایجاد اثرات حقوقی خاصی، به ویژه مربوط به دارنده برات، می‌شود، اهمیت دارد.
لذا، بررسی و بحث درباره معنا و شرایط نکول اسناد تجاری، از جمله برات، ضروری است.

برای معرفی به اهمیت این مسئله، در ادامه این مقاله قصد داریم به تحلیل اصطلاح "نکول اسناد تجاری" و شرایط لازم آن پرداخته و پس از بررسی روش و تأثیر نکول در اسناد، توضیح مفصلی از "نکول سفته و برات" نیز ارائه دهیم.
اشاره‌های قوی و تأثیرگذاری که نکول در اسناد تجاری دارد، با استفاده از تگهای شدید و تأکیدی به طور جداگانه بیان خواهد شد.

نکول چیست

در قانون تجارت، قوانین مربوط به تعاملات تجاری و اسناد مالکیت تجاری به صورت کامل ذکر شده است.
اسناد تجاری شامل عناصری مانند چک، سفته و برات می‌شوند و مفهوم "نکول" نیز در بحث اسناد تجاری به وجود می‌آید.
سوالی که پیش می‌آید این است که نکول یا لغو اسناد تجاری به چه معناست و در چه شرایطی اعمال می‌شود؟

قبل از بحث درباره توضیح استثنایی مستندات تجاری، بهتر است ابتدا تعریف واژه "استثنا" را بیان کنیم.
استثنا یک کلمه عربی است که معنای عدم قبول، رد، برگرداندن یا عقب گرداندن را دارد.
استثنا همچنین به معنای خودداری از سوگند خوردن در دادگاه توسط افراد استفاده می‌شود.
اما استثنای مستندات تجاری به چه معناست؟

می‌توان به مفهوم اسناد تجاری در نظر گرفته شود که با توجه به تعریف لغوی آن قابل بررسی است.
در واقع، اسناد تجاری نکول، مخالف قبول این اسناد می‌باشد.
هر زمان که اسناد تجاری مانند برات، قابلیت قبول در برات گیر نداشته باشند و طرف آن نتواند یا نخواهد به تعهدات موجود در آن سند عمل نماید، می‌تواند سند را رد یا نکول کند.
در ادامه، شرایط نکول اسناد تجاری را شرح خواهیم داد.

شرایط نکول اسناد تجاری

در مطلب قبلی توضیح داده شده است که مفهوم "نکول اسناد تجاری" چیست و اشاره شده است که در واقع "نکول کردن سند تجاری" یعنی عدم قبول یا رد کردن تعهداتی که در سند تجاری ذکر شده است.
اما در حقوق تجارت، مبحث نکول در مورد برات‌ها نیز مورد بحث قرار گرفته است.
بر اساس قوانین، زمانی که فردی براتی صادر می‌کند، نیاز است که مفاد آن برات نیز تأیید یا قبول شود تا فرد متعهد به پرداخت آن شود و صاحب برات بتواند وجه مربوطه را از او دریافت کند.

سوالی که پیش می‌آید این است که شرایط لازم برای اعتبار یک سند تجاری چیست؟ طبق ماده 229 قانون تجارت، هر گونه متنی که بر روی سند نوشته شده و با امضا یا مهر تایید شود، به عنوان پذیرفته شدن در نظر گرفته می‌شود، مگر آن که مصرحاً نشان دهد که پذیرش آن رد شده است.
اگر متن فقط به امضای بخشی از سند اشاره داشته باشد، بخش‌های دیگر به عنوان پذیرفته شده در نظر گرفته می‌شود.
همچنین، در صورتی که هیچ متنی بر روی سند نوشته نشده باشد و فقط امضا شده باشد، به عنوان پذیرش سند در نظر گرفته می‌شود.

شرایط استفاده از برات:بر اساس شرایط استفاده از برات، صاحب برات می بایست نامه اعتراضی را تهیه و ارسال کند تا اعلام کند که مبلغ برات پرداخت نخواهد شد.
در این صورت، او حق دارد از کش یا ضامن برات خواستار تأمین مالی برای پرداخت برات شود و یا از صاحب برات، درخواست کند تا فوراً مبلغ برات را پرداخت کند.

نحوه نکول اسناد تجاری

نکول یا رد کردن، از وظایفی است که نیاز به انجام آن در مورد اسناد تجاری، مانند برات، وجود دارد.
در واقع، شخصی که قصد نکول دارد باید اقدامات مشخصی را طبق قوانین تجارت به انجام برساند.
اما چگونه می‌توانیم اسناد تجاری را نکول کنیم؟ این سوال بررسی خواهد شد.

بر اساس ماده 235 قانون تجارت، نحوه بروز سند تجاری بر اساس برات، صراحتاً تعریف شده است که طبق این ماده، برات در هنگام ارائه و یا حداکثر ظرف 24 ساعت از تاریخ ارائه، قبول یا عدم قبول شود.
به همین دلیل، نحوه عدم قبول اسناد تجاری از طریق برات به صورت فوری انجام می‌پذیرد.
در صورتی که دریافت کننده برات پس از دریافت آن، قبول یا عدم قبول را انجام ندهد، خود ایشان عمل عدم قبول برات را پذیرفته است.

نکول برات به شیوه‌های متعددی انجام می‌شود.
هر نوع متنی که به رد کردن برات اشاره کند، معادل نکول آن سند محسوب می‌شود.
در بعضی موارد، نکول سند تجاری نیز نیاز به بیان صریح ندارد، چرا که قانون فرض می‌کند این عمل به معنی نکول است.
به عنوان مثال، قبول مشروط برات که به معنی نکول است، هرچند قبول‌کننده تا حد شرط موظف به پرداخت وجه برات است.
در ضمن، دریافت برات توسط طرف سوم یا فوت وی نیز به عنوان نکول برات شناخته می‌شود.

در ضوء ماده 236 قانون تجارت، لازم به ذکر است که در صورت عدم تنفیذ برات، اعتراض دارنده برات می بایست با صدور یک تصدیق نامه رسمی، از طریق تصدیق آن، اعتراض خود را مطرح نماید.
این اعتراض را نیز "نکول" یا "پروتست" می‌نامند.
در صورتی که سند تجاری نقل قول نشده باشد، صادرکننده یا نویسنده ضمانت کننده را تعیین کرده و یا هزینه آن را پرداخت کنند.

آثار نکول اسناد تجاری

در ادامه مقالات پیشین، به بررسی مفهوم "نکول اسناد تجاری" و "شرایط و روش" آن پرداخته‌ایم.
با این حال، ممکن است سؤال دیگری پیش بیاید که "نکول یا رد کردن اسناد تجاری" همچون برات، چه "تأثیرات حقوقی" خواهد داشت.

به این پرسش پاسخ دادن در مطابقت با قوانین تجارت است.
طبق قانون، اگر یک سند تجاری معتبر باشد، باید در مهلت تعیین شده مبلغ آن را پرداخت کرد؛ به همین دلیل، یکی از تأثیرات مهم عدم پرداخت سند تجاری این است که شخص متعهد از تعهد خود در قبال مبلغ سند (هر بخشی از آن) منصرف می‌شود.
در نتیجه، شخص متعهد اجباری به پرداخت مبلغ سند نخواهد داشت.

البته، باید اشاره کنم که هنگامی که در مورد برات صحبت می‌کنیم، اگر فردی قبلاً برات را پذیرفته و تعهداتی در قبال برات گیر یا صادرکننده داشته باشد و به نکول برات اقدام کند، از نظر حقوقی مجبور است که هزینه‌ها و هزینه‌های وارده در مورد نکول برات را پرداخت کند؛ اما اگر قبلاً بدهی به برات گیر نداشته باشد و از قبول آن خودداری کند، هیچ تبعات حقوقی درباره مسئولیت برات گیر ایجاد نخواهد شد؛ زیرا او مجبور به پذیرش برات نیست.

در چنین شرایطی که تو درگیر هستی، انتخاب "رفتار ناجوانمردانه" و امتناع از پرداخت وجهی که در وثیقه و براتت ذکر شده است، باعث می‌شود تا تأییدکننده برات و نویسنده آن در صورت درخواست تو، مجبور شوند برای تسویه وجه ضامن را معرفی یا به علاوه مبلغ اعتراض و هزینه‌های برگشت برات، بلافاصله و به صورت فوری، پرداخت کنند.

در صورتی که اعتراضی توسط شخصی به نامه‌ای صادر شده باشد، می‌توان آن را به واسطه‌ی فردی مانند نکول یا یکی از ظهرنویسان برای بررسی اعتراض نامه و تأیید آن دریافت کرد.
در این صورت، امضای فردی که این نقش را دارد، بر روی اعتراض نامه قرار خواهد گرفت.
همچنین، فرد واسطه‌گری وظیفه پرداخت مبلغ مطابق با میزان وجه موجود در نامه را بر عهده خواهد گرفت و پس از پرداخت، حق داروازبینی را نسبت به صادر کننده نامه یا واسطه برات داشته خواهد بود.

نکول برات

در بخش‌های قبل، برخی اصول حقوق تجارت دربارهٔ "نکول اسناد تجاری" را بررسی کردیم و پیرامون "شرایط و تأثیرات قانونی" آن نیز صحبت کردیم.
همان‌طور که ذکر شد، در قانون تجارت، نکول اسناد تجاری همراه با ماده‌های 228 تا 240 دربارهٔ "سند تجاری" تناول شده است.

به طور کلی، در یک تراکنش مالی، یک نفر برای انجام یک پرداخت از طرف دیگری مبلغی را در قالب وجه نقد یا حواله به شخص ثالثی که می‌تواند یک تاجر باشد، می‌دهد.
اگر دریافت کننده مبلغ را قبول کند، متعهد به پرداخت آن می‌شود اما اگر از دریافت مبلغ امتناع کند، قانوناً ملزم به پرداخت آن نمی‌باشد حتی اگر بدهکار باشد.

"بنابراین تصویبِ درخواست شما توسط مورد درخواست قرار گرفت، اما وابسته به شما نیست.
به این معنا که اگر مورد درخواست را تصویب کند، شما موظف به رعایت تعهدات شرح داده شده در آن هستید.
بنابراین، این نشان می‌دهد که شما مورد درخواست را تصویب نکرده و اظهار کرده‌اید که آن را قبول نمی‌کنید.
البته همانطور که قبلا اشاره کردیم، رد کردن مورد درخواست ممکن است به صورت قانونی نیز باشد.
"

یکی از اسناد تجاری پر استفاده، سفته است.
این سند همراه با چک در مبادلات تجاری و غیرتجاری نقش مهمی دارد.
طبق قانون تجارت، سفته این تعهد را دارد که مبلغی معین را در زمان مشخص یا به صورت عندالمطالبه، به دیگری پرداخت کند.
اما سوالی که در این مورد پیش می‌آید این است که چه معنای نکول در سفته است؟ آیا سفته قابل نکول است یا خیر؟